LCĐT - Nhiều năm qua, việc quản lý trật tự xây dựng, quản lý đất đai, môi trường dọc tuyến Quốc lộ 4D, đoạn qua thành phố Lào Cai và huyện Bát Xát chưa được chú trọng, khiến tình trạng xây dựng trái phép, lấn chiếm đất, hành lang đường bộ diễn ra tràn lan, ảnh hưởng không nhỏ đến an toàn giao thông, gây mất mỹ quan đô thị và thiệt hại về tài nguyên đất.
Nhiều hàng quán, nhà ở ven Quốc lộ 4D vi phạm hành lang an toàn giao thông.
Đi dọc Quốc lộ 4D, đoạn từ phường Kim Tân, qua xã Cốc San (thành phố Lào Cai) đến xã Tòng Sành (huyện Bát Xát), không khó để thấy nhiều nhà ở, hàng quán, điểm dừng chân xây dựng lấn chiếm hành lang an toàn giao thông. Nhà ít thì lấn chiếm vài mét, nhà nhiều lấn đến vài chục mét, thậm chí có đoạn, người dân còn dựng nhà ở sát hộ lan đường hoặc dựng lều quán ngay bên lề đường. Trước tình trạng đó, giữa năm 2019, Sở Giao thông vận tải - Xây dựng đã thành lập đoàn thanh tra xử lý các trường hợp vi phạm.
Gia đình anh Phan Trung Kiên ở thôn Luổng Láo 2, xã Cốc San là hộ có nhà ở và diện tích xây dựng vi phạm hành lang an toàn giao thông khá lớn, trong đó ngôi nhà đang ở được xây dựng năm 2003 có diện tích hơn 130 m2. Theo anh Kiên, khi làm nhà ở, anh không làm thủ tục xin cấp phép xây dựng vì nghĩ không cần thiết. Cuối năm 2019, khi đoàn thanh tra của Sở Giao thông vận tải - Xây dựng và chính quyền xã đến lập biên bản vi phạm thì gia đình anh mới biết ngôi nhà của mình nằm trong hành lang an toàn giao thông của Quốc lộ 4D. Anh Kiên bảo: Giờ tôi biết mình đã làm nhà sai quy định nhưng nếu phải tháo dỡ thì không biết tìm chỗ nào để dựng nhà ở, rất mong các cấp chính quyền có phương án hỗ trợ hoặc bố trí cấp phần đất phía sau để tôi chuyển nhà.
Đoạn Quốc lộ 4D, qua địa bàn thành phố Lào Cai có hàng trăm hộ dân vi phạm các qui định về trật tự xây dựng.
Tương tự, hộ ông Vũ Đình Đoàn ở thôn Luổng Láo 2, xã Cốc San cũng có căn nhà nằm trong khu vực hành lang đường bộ của Quốc lộ 4D. Theo ông Đoàn, gia đình ông đã làm nhà từ hơn 10 năm nay, do điều kiện không cho phép nên không chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất nông nghiệp sang đất thổ cư, không xin cấp phép xây dựng và cũng do thiếu hiểu biết nên đã xây nhà sai quy định. Cuối năm 2019, khi lực lượng chức năng đến kiểm tra, lập biên bản xử lý vi phạm, gia đình ông đồng thuận ký biên bản, nhưng việc chấp hành tháo dỡ theo yêu cầu của chính quyền địa phương vẫn chưa thể thực hiện được vì không biết chuyển đi đâu.
“Khi gia đình tôi xây dựng nhà ở trên đất nông nghiệp và hành lang an toàn giao thông nhưng không thấy cơ quan chức năng đến nhắc nhở, chỉ đến khi đoàn thanh tra chỉ ra sai sót, gia đình tôi mới biết. Chúng tôi sẽ chấp hành các quy định của pháp luật, tuy nhiên, các cơ quan chức năng và chính quyền địa phương cũng cần có các giải pháp phù hợp hỗ trợ gia đình tôi như lùi thời điểm tính tiền sử dụng đất hoặc cấp đất tái định cư để di chuyển đến nơi ở mới…” - ông Đoàn nói.
Khi phóng viên khảo sát dọc tuyến Quốc lộ 4D, một điều đáng chú ý là bên cạnh các nhà ở riêng lẻ của người dân còn có hàng loạt công trình với quy mô và diện tích “khủng” mọc lên. Điển hình là Nhà hàng 9999 trên địa bàn xã Cốc San có nhiều sai phạm, cụ thể: Khu nhà 2 tầng vi phạm hàng lang an toàn giao thông 2 m; hơn 1.600 m2 sân bê tông trên đất nông nghiệp chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; xây dựng công trình trên đất lòng suối 542,8 m2; xây hàng rào thép, biển quảng cáo, cổng sắt vi phạm hành lang đường bộ dài 98 m theo Quốc lộ 4D.
Ngoài ra, theo quan sát của phóng viên, trên đoạn đường qua địa bàn xã Cốc San và xã Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai) còn có một số trạm dừng nghỉ, cơ sở kinh doanh chưa được các cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền cấp giấy phép đăng ký kinh doanh, không có giấy phép xây dựng hoặc xây dựng vượt diện tích so với giấy phép được cấp...
Hoặc dự án xây dựng để kinh doanh dịch vụ giải trí quy mô hơn chục nghìn m2 trên diện tích đất rừng trồng chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng của hộ ông Bùi Đắc Quang tại thôn 2 xã Đồng Tuyển (thành phố Lào Cai). Dự án này được Chủ tịch UBND thành phố Lào Cai phê duyệt tại Quyết định số 4034 ngày 10/10/2005. Tuy nhiên, tại thời điểm kiểm tra, cơ quan chức năng phát hiện nhiều hạng mục công trình gồm: Bể bơi, lều câu cá, nhà sàn ẩm thực, quầy bán hàng và hàng rào bảo vệ… dọc hành lang Quốc lộ 4D chưa có giấy phép xây dựng, trong đó có hạng mục vi phạm hành lang an toàn giao thông và hơn 4.300 m2 đất chưa được chuyển đổi mục đích sử dụng.
Được biết trước đó, trong quá trình gia đình ông Bùi Đắc Quang tổ chức thi công, UBND xã Đồng Tuyển đã nhiều lần lập biên bản đình chỉ và xử phạt vi phạm hành chính, đồng thời yêu cầu khôi phục hiện trạng ban đầu nhưng đến nay, hộ này vẫn chưa chấp hành.
Theo rà soát của đoàn thanh tra Sở Giao thông vận tải - Xây dựng, tình trạng vi phạm hành lang an toàn giao thông cũng diễn ra tràn lan. Dọc Quốc lộ 4D qua địa bàn thành phố Lào Cai có 558 công trình vi phạm (vi phạm hành lang an toàn giao thông, xây dựng trên đất nông nghiệp không phép, xây dựng sai phép) mà chưa được xử lý. Cụ thể, phường Kim Tân có 138 công trình, xã Đồng Tuyển có 108 công trình, xã Cốc San 312 công trình; trên địa bàn xã Tòng Sành, huyện Bát Xát có 14 công trình.
Có thể thấy, tình trạng xây dựng công trình không phép và lấn chiếm hành lang an toàn giao thông trên tuyến Quốc lộ 4D đoạn Lào Cai - Sa Pa diễn ra phổ biến nhiều năm nay. Nguyên nhân dẫn đến tình trạng trên là do ý thức chấp hành các quy định về xây dựng, đất đai và hành lang an toàn đường bộ… của nhiều hộ còn hạn chế. Bên cạnh đó là sự yếu kém trong công tác quản lý đất, quản lý xây dựng của chính quyền một số địa phương; tình trạng xử lý chưa quyết liệt, còn hiện tượng nể nang, ngại va chạm nên sau mỗi đợt kiểm tra đâu lại vào đấy.
