Trở lại Bản Lầu xanh tươi

Tôi trở lại vùng đất biên giới Bản Lầu, quen mà lạ. Đến nhiều lần, gặp nhiều người nên đã quen. Nhưng lạ, bởi mỗi lần đến rẻo đất ven biên này lại thấy thêm nhà xây mới hồng tươi mái lợp, nương đồi kín rợp màu xanh cây trái, gương mặt người sáng thêm, vững tin như cột mốc biên giới bình yên nơi đây.

Bẵng đi mấy năm, tháng Giêng Ất Tỵ tự tay lái “con ngựa sắt bốn bánh” trở lại rẻo đất biên giới Pạc Bo, Na Lốc, Cốc Phương… tôi thực sự ấn tượng về tuyến đường nhựa át-phan vừa rộng vừa nhẵn mịn, như dải lụa huyền chạy suốt dọc dài biên giới, gần 20 cây số, từ quốc lộ 4D Lào Cai - Mường Khương rẽ vào, xuyên suốt 7 thôn biên giới của Bản Lầu đến tận “ốc đảo” Nậm Chảy năm nào. Chủ tịch Cựu chiến binh xã Bản Lầu Sin Văn Thắng nói với tôi, đó là Tỉnh lộ 154, do tỉnh đầu tư hàng chục tỷ đồng để mở rộng gấp đôi, át-phan dầy dặn toàn bộ mặt đường, vừa mới hoàn thành đưa vào sử dụng trước tết Ất Tỵ chừng 3 tháng. Vậy nên, cứ mỗi lần trở lại, tôi lại thấy thêm cái mới, cái lạ ở vùng đất quen thân từ lâu, mà ở đó mỗi ngôi nhà, nương dứa, đồi cây đều gợi nhớ về mảnh đất và con người biên giới đầy gian khó mà bền bỉ, kiên trung, đầy niềm tin và nội lực đi lên.

z6306229240959-9d9266c496b63d900f45c59c2005f398.jpg
z6306229272963-652cbb7f03e56b042408117eb86e75b6.jpg
Niềm vui được mùa dứa ở rẻo cao biên giới Bản Lầu.

Còn nhớ, ban đầu bà con người Mông, Nùng, Giáy ở 7 thôn biên giới Bản Lầu làm ăn, đi lại trên đường nhỏ hẹp, lầy lội bằng đôi chân trần trên vai gùi nặng hoặc ngựa thồ hoặc bằng chiếc xe Min-khờ to nặng và thật khỏe mới kham nổi đường xấu. Gian khó đè nặng trên vai, mãi đến năm 2009, khi Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết lên thăm Bản Lầu, thấy rõ quyết tâm vượt khó để dựng bản lập làng (sau chiến tranh biên giới) của chính quyền và bà con dân tộc nơi đây, ông đã chỉ đạo làm đường mới, tạo động lực giao thương, phát triển sản xuất, cải thiện và nâng cao đời sống bà con ở địa phương. Tuyến đường “bác Triết” rộng mở, cấp phối mặt cho ô tô loại vừa và nhỏ từ Quốc lộ 4D chở phân bón vào tận bản, đến từng nhà dọc rẻo đất biên giới, làm dậy lên phong trào phủ xanh đồi trọc, xóa đói đuổi nghèo bằng dứa Hoàng hậu (Queen) và chuối cấy mô, làm “thay da đổi thịt” đất và người nơi đây.

Nhớ năm ấy, đúng mùa dứa chính vụ, tôi bon xe máy chạy vào Cốc Phương, dừng chân ngay trước cửa nhà Thào Dìn đang tấp nập người và xe tải cân hàng. Dứa được mùa được giá, bà con người Mông vui như hội. Thanh niên trẻ khỏe điều khiển những chiếc xe máy Win 100 vừa cao gầm vừa khỏe trên vai địu lù cở hàng tạ dứa quả mới hái từ trên nương chạy xuống đường “bác Triết” cân bàn, rồi đổ lên xe ô tô. Cứ thế như con thoi. Phụ nữ thì phân lọc quả và xếp dứa lên xe, ghi chép mã cân để cuối ngày tính tiền. Đường tốt, đi lại dễ nên người mua cùng người bán dứa đều chung niềm vui được mùa được giá, được tiền nhiều. Niềm vui no ấm hiện rõ trên mặt người trong nắng cuối đông ấm áp. Tôi cứ đứng mãi trước cổng nhà, mừng cho Thào Dìn cùng bà con người Mông ở Cốc Phương. Xong chuyến hàng, “tay bắt mặt mừng” Thào Dìn khoe năm nay thắng lớn nhờ dứa tốt đường thông, bán gọn sản lượng của hơn 30 vạn gốc dứa, tổng hàng trăm tấn quả, thu về hơn 300 triệu đồng.

Con đường đi của Thào Dìn, được mệnh danh là “vua dứa” ở Cốc Phương cũng chính là hành trình vượt khó vươn lên từ sau chiến tranh biên giới để lập làng khởi nghiệp của hàng trăm hộ đồng bào Mông ở rẻo đất biên giới này. Ðói, nghèo buộc Thào Dìn phải sang bên kia biên giới làm thuê cho chủ trang trại dứa nước bạn. Nhìn những đồi dứa của họ xanh tốt, Thào Dìn nghĩ đất Cốc Phương mình rộng thế, sao người Mông ta không trồng dứa bán cho các nhà máy chế biến của họ. Cứ phát nương tra ngô, đất bạc màu, rừng nghèo kiệt, thì tự buộc chặt mình vào cái đói, cái nghèo mãi thôi. Nghĩ là làm, Thào Dìn không nhận tiền công làm thuê mà nói với ông chủ trang trại cho lấy dứa giống. Mười nghìn gốc dứa đầu tiên được vợ chồng Thào Dìn cặm cụi “cắm” lên đồi thành hàng lối, nhìn thật đẹp mắt. Không phụ công người trồng, dứa lên xanh tốt, quả to, chín vàng. Thế nhưng, chuẩn bị thu hoạch vướng phải mùa mưa kéo dài cả tuần, làm dứa thối nhũn. Xót của nhưng không nản, Thào Dìn gác lại việc trên nương, đi bộ ra xã, bắt xe khách vào huyện hỏi cán bộ khuyến nông cách làm. Vụ sau, Thào Dìn trồng dứa sớm hơn, chăm sóc đúng kỹ thuật, để khi quả chín tránh được mưa rừng kéo dài, không bị thối hỏng. Trúng mùa lớn, lần đầu tiên trong đời, cầm món tiền lớn như mơ, vợ chồng Thào Dìn cả đêm không ngủ. “Thế là tìm được chìa khóa thoát nghèo cho người Mông ta ở nơi núi cao gió hú này rồi, mừng hơn kéo được vợ” - Thào Dìn kể lại.

Học theo cánh chim đầu đàn Thào Dìn, người Mông suốt rẻo biên giới Bản Lầu thay cây ngô bằng trồng dứa, đem lại thu nhập cao hơn hẳn, xóa hẳn cái đói, đẩy lùi cái nghèo, đời sống khá hơn. Thành công từ cây dứa, người Mông nơi đây còn trồng chuối bằng giống nuôi cấy mô để xuất khẩu. Chỗ thấp ven suối thì trồng chuối, trên núi cao thì trồng dứa, màu xanh của sự no ấm, trù phú phủ kín vùng đất hoang. Được tín nhiệm bầu làm Trưởng thôn Cốc Phương, Thào Dìn nghĩ cách lập Tổ đổi công trồng dứa, chuối cho những hộ khó khăn, neo đơn, nhờ vậy hộ nào cũng có việc làm, nguồn thu. Từ Cốc Phương lan nhanh sang các thôn Na Lốc, Pạc Bo, Đồi Gianh… Diện mạo nông thôn biên giới Bản Lầu thay da đổi thịt từng ngày.

z6306229269768-0892d99d6c9db35a22b84bd511e332f8.jpg
Nông dân Bản Lầu thu nhập ổn định từ trồng chuối.

Hôm tôi trở lại Cốc Phương, Thào Dìn đã hiến đất nhường ngôi nhà cũ năm nào để mở rộng Tỉnh lộ 154, ông lui về ở căn nhà nhỏ hơn ngay sát mặt đường, ngay trước cổng Trường Tiểu học và THCS Na Lốc. Giờ ông giao công việc nương đồi cho con cái, nhưng bản thân ông không nghỉ mà hướng dẫn kỹ thuật trồng dứa, chuối, xoài, sa nhân tím… cho bà con khắp rẻo biên giới này. Ông hóm hỉnh, tuổi nhiều một tý rồi thì mình làm cái việc phù hợp để giúp bà con làm ăn ngày càng khá lên, cùng nhau xây dựng biên giới no ấm, đẹp giàu. Ông đưa tôi đến nơi Đồn 136 Na Lốc (thuộc Công an Vũ trang Lào Cai - tiền thân của Đồn Biên phòng Bản Lầu ngày nay) ngày trước đóng quân, ở đó mọi người vẫn nhắc đến liệt sỹ Đồn trưởng Nhạc Văn Công và Chính trị viên Nguyễn Thái Chu cùng 20 cán bộ, chiến sỹ Đồn 136 Na Lốc đã anh dũng hy sinh để bảo vệ dân, giữ vẹn nguyên đất đai Tổ quốc trong cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc năm nào.

Cũng ở ngay mảnh đất thấm máu đào các anh hùng liệt sĩ này, tôi gặp Giàng Lùng, dân tộc Mông, Bí thư chi bộ Na Lốc 3 cùng vợ chăm nương xoài 4 năm tuổi đang mùa trổ lộc đơm hoa. Như cánh chim đầu đàn, Giàng Lùng xông xáo, đi đầu trong công việc chung, vận động bà con vừa phát triển kinh tế vừa cùng Bộ đội Biên phòng bảo vệ đường biên mốc giới, giữ gìn an ninh trật tự làng bản bình yên. Thôn Na Lốc 3 hiện có 61 hộ, với 368 nhân khẩu thì chỉ còn hơn chục hộ nghèo, hơn 70% số hộ khá và giàu. Anh kể cho tôi nghe về Giàng Dùng, Vàng Phủng, Giàng Phừ…, mới ngoài 40 nhưng là những triệu phú ở vùng đất này, họ chính là lớp kế cận xứng đáng với “vua dứa” Thào Dìn năm xưa, làm giàu mạnh thêm quê hương biên giới.

Bí thư Đảng ủy xã Bản Lầu Lê Đức Hạnh thông tin, năm 2024 toàn xã có 848 ha dứa đang cho thu hoạch, năng suất đạt 26 tấn/ha, đạt tổng sản lượng hơn 22.000 tấn quả, bán cho Nhà máy chế biến rau quả xuất khẩu Mường Khương và các tỉnh Bắc Giang, Ninh Bình, Thanh Hóa, Quảng Ninh… đem về cho người dân hơn 132 tỷ đồng. Nhờ vậy, hầu hết nhà dân đã xây kiên cố, nhiều nhà 2 - 3 tầng, có đầy đủ tiện nghi sinh hoạt hiện đại, các con được học hành đủ đầy, không có tệ nạn xã hội xảy ra.

Thăm Đồn Biên phòng Bản Lầu, Trung tá, Chính trị viên Nguyễn Văn Ước đưa tôi đến gia đình chị Vàng Thị Xóa, ở thôn Đồi Gianh đã thoát nghèo từ con bò giống do anh em cán bộ, chiến sỹ của Đồn chung tay quyên góp, ủng hộ. Cách làm của Đồn cũng rất hay, cử Thiếu tá Vàng Văn Dung là Đội trưởng Phòng chống ma túy và tội phạm của Đồn trực tiếp giúp đỡ. Khi bò mẹ đẻ, sẽ chuyển con bê đầu tiên cho người nghèo khác. Từ con bê thứ hai trở đi cùng con bò mẹ ban đầu sẽ thuộc về chị Xóa. Bằng cách giúp đỡ có địa chỉ, có người phụ trách trực tiếp như thế, hai năm qua Đồn Biên phòng Bản Lầu đã trao tặng 6 con bò giống cho hộ nghèo, có hoàn cảnh khó khăn, đã sinh được 2 con bê mới, tiếp thêm động lực cho bà con vươn lên cuộc sống tốt hơn. Coi bà con như người thân ruột thịt, biên giới là quê hương, cán bộ và chiến sỹ của Đồn nhận đỡ đầu hai con nuôi sinh hoạt và học tập tại Đồn và hỗ trợ “Nâng bước em đến trường” 17 học sinh có hoàn cảnh khó khăn được đến trường học chữ, rèn người, sau này lập thân và lập nghiệp dựng xây quê hương.

Nắng xuân đã bừng lên tỏa ấm áp lên thị tứ Bản Lầu rực rỡ cờ đỏ sao vàng trước mỗi ngôi nhà, trường học. Tôi cùng Chính trị viên Nguyễn Văn Ước đến thắp nén hương thơm trước anh linh các anh hùng liệt sỹ ở Nghĩa trang Bản Lầu, ở đó có những liệt sỹ của Đồn 136 Na Lốc năm xưa anh dũng chiến đấu và hy sinh cho vẹn nguyên đất đai Tổ quốc và cuộc sống yên bình của nhân dân hôm nay.

“Tưởng nhớ người đã hy sinh, cách tốt nhất chúng ta hãy làm mọi việc để có hòa bình bền vững, để bảo vệ vững chắc đường biên cột mốc, để người dân giáp biên có đời sống tốt hơn, no ấm và bình an” - trong khói hương bay lên, giọng anh Ước như một lời thầm nhắc bên tôi.

Hàng bia liệt sĩ đứng nghiêm trang như những người lính năm xưa chung đội ngũ, những bông hoa nở đỏ sắc hồng bên các anh như mùa xuân vẫn còn đang đợi… Năm ấy, Đồn trưởng Nhạc Văn Công dũng cảm, ngoan cường chiến đấu cùng đồng đội và nằm xuống hòa vào đất đai Na Lốc thì nay cán bộ, chiến sĩ Đồn Biên phòng Bản Lầu ngày đêm bám bản, bám dân để làm ăn, phát triển kinh tế, xây dựng nông thôn mới; bám đường biên mốc giới để gìn giữ và bảo vệ vẹn nguyên đất đai Tổ quốc. Họ là những “cột mốc đỏ” nơi biên giới thân thương…

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tuyến đường nội đồng quan trọng thuộc xã Thống Nhất, thành phố Lào Cai.

[Ảnh] Những dải lụa kết nối mùa bội thu

Lào Cai hiện có khoảng 250 km đường nội đồng. Trong quá trình xây dựng nông thôn mới, đường nội đồng được các địa phương và Nhân dân chú trọng đầu tư xây dựng để phục vụ sản xuất nông nghiệp, vận chuyển nông sản dễ dàng. Giữa vùng canh tác rộng lớn, nhìn từ trên cao, đường nội đồng như những dải lụa điểm tô bức tranh nông thôn mới, góp phần đem lại những vụ mùa bội thu.

Chung sức xây dựng nông thôn mới

Chung sức xây dựng nông thôn mới

Hưởng ứng phong trào “Quân đội chung sức xây dựng nông thôn mới”, những năm qua, lực lượng vũ trang tỉnh đã phát huy sức mạnh tổng hợp của mỗi cơ quan, đơn vị, cán bộ, chiến sĩ dân quân, tự vệ trong tuyên truyền, nâng cao nhận thức và trực tiếp tham gia góp phần xây dựng địa bàn vững chắc, đặc biệt là tham gia thực hiện tốt các phong trào ở địa phương.

Bảo Yên: Ứng phó với hạn hán, thiếu nước trong sản xuất

Bảo Yên: Ứng phó với hạn hán, thiếu nước trong sản xuất

Do ảnh hưởng bão số 3 (tháng 9/2024), nhiều công trình thủy lợi, cấp nước trên địa bàn huyện Bảo Yên bị hư hỏng nặng, ảnh hưởng lớn đến sản xuất nông nghiệp. Chính quyền địa phương đã và đang triển khai nhiều giải pháp để ứng phó với hạn hán và thiếu nước sản xuất.

Cốc Lầu: Nỗ lực đảm bảo tiêu chí thu nhập

Cốc Lầu: Nỗ lực đảm bảo tiêu chí thu nhập

Về đích nông thôn mới năm 2020, việc duy trì và nâng cao chất lượng các tiêu chí nông thôn mới là nhiệm vụ trọng tâm được cấp ủy đảng, chính quyền và người dân xã Cốc Lầu (huyện Bắc Hà) nỗ lực thực hiện. Theo Bộ tiêu chí nông thôn mới giai đoạn 2021 - 2025, xã duy trì 15/19 tiêu chí, trong đó tiêu chí thu nhập vượt mức so với yêu cầu đề ra. Hiện, thu nhập bình quân của xã đạt 47,5 triệu đồng/người/năm (vượt 2,5 triệu đồng/người/năm so với yêu cầu).

Khảo sát dự án trồng dâu nuôi tằm trên địa bàn huyện Bảo Yên

Khảo sát dự án trồng dâu nuôi tằm trên địa bàn huyện Bảo Yên

HĐND huyện Bảo Yên vừa thực hiện đợt khảo sát chuyên đề về tình hình thực hiện dự án trồng dâu nuôi tằm trên địa bàn. Theo đánh giá của đoàn khảo sát, bên cạnh những kết quả đạt được, việc mở rộng diện tích trồng dâu còn chậm, đến nay mới trồng được 52,3 ha, đạt 17,3% so với chỉ tiêu giao năm 2025 là 300,7 ha.

Triển khai cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến tìm hiểu về xây dựng nông thôn mới gắn với sản xuất nông nghiệp hàng hóa

Triển khai cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến tìm hiểu về xây dựng nông thôn mới gắn với sản xuất nông nghiệp hàng hóa

Căn cứ Chương trình số 01-CTr/BTGDVTU, ngày 31/3/2025 của Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy về Chương trình công tác tuyên giáo và dân vận năm 2025, Ban Tuyên giáo và Dân vận Tỉnh ủy Lào Cai xây dựng kế hoạch tổ chức “Cuộc thi trắc nghiệm trực tuyến tìm hiểu về xây dựng nông thôn mới gắn với sản xuất nông nghiệp hàng hóa tỉnh Lào Cai năm 2025”.

[Ảnh] Ươm mạ xanh trên cánh đồng đá trắng Trịnh Tường

[Ảnh] Ươm mạ xanh trên cánh đồng đá trắng Trịnh Tường

Trong những ngày đầu tháng 4, khi cơn mưa đầu mùa đổ xuống, người dân xã Trịnh Tường, huyện Bát Xát bước vào vụ cấy lúa xuân. Mặc dù trận lũ lớn tháng 9 năm 2024 đã vùi lấp cả cánh đồng Nà Lặc thành thung lũng đá trắng, nhưng người dân nơi đây vẫn đang nỗ lực khôi phục một số diện tích để cấy lúa, ươm màu xanh hi vọng trên cánh đồng đá sỏi ngổn ngang.

[Ảnh] "Người nhện" đem quả ngọt xuống núi

[Ảnh] "Người nhện" đem quả ngọt xuống núi

Vùng trồng dứa Mường Khương đang vào vụ thu hoạch quả. Dứa ở đây thường được trồng ở núi cao nên việc thu hoạch, vận chuyển cực kỳ gian khổ và tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Vào mùa thu hoạch dứa, thường những nam thanh niên sẽ đảm nhận công việc này. Trên lưng gùi hơn 100kg quả dứa, tay chống gậy bám chặt sườn núi dốc dựng đứng, họ không khác gì "người nhện" oằn lưng đem quả thơm xuống núi.

Sức vươn Việt Tiến

Sức vươn Việt Tiến

Đạt chuẩn nông thôn mới năm 2015, Việt Tiến là một trong những xã “về đích” sớm chương trình này, mang lại diện mạo mới, khang trang cho vùng đất trù phú bên dòng sông Chảy, phía Nam của huyện Bảo Yên.

fb yt zl tw