LCĐT - Người già ở Bản Liền (Bắc Hà) khi kể những giai thoại về “ông ba mươi” vẫn thoáng rùng mình. Câu chuyện cách đây vài chục năm và chứng tích của nó - phiến đá lớn nơi chúa sơn lâm nằm nghỉ - vẫn sừng sững với những bí ẩn chưa có lời giải.
Rùng mình nghe chuyện hang hùm
 |
| Trung tâm xã Bản Liền nhìn từ đỉnh Trà hill. |
Cách trung tâm xã Bản Liền chừng 2 cây số, chúng tôi rẽ vào homestay với cái tên rất tây "Trà hill" của gia đình anh Lâm Văn Luận, dân tộc Tày. Ao cá, sân vườn được quy hoạch gọn gàng, những chậu hoa nhỏ nhắn ở góc sân, mô hình cọn nước được thiết kế làm tiểu cảnh bên ao cá... tất cả thấy chủ nhân chăm chút cho homestay của mình thế nào. Gần 2 năm qua, dịch Covid-19 khiến du lịch Bản Liền bị ảnh hưởng nặng nề, homestay của anh Luận cũng như nhiều hộ khác trong xã vắng khách. Trước khi có dịch, tuần nào homestay Trà hilll cũng có vài đoàn khách, có cả khách nước ngoài.
Anh Luận giới thiệu với chúng tôi sản phẩm mới của homestay mà hai cha con hì hụi làm, đó là chè shan được gia đình tự sao rồi đựng trong ống tre để trên gác bếp. Không cho ra màu nước đẹp như chè được chế biến tại nhà máy, nhưng hương vị thì chẳng chê vào đâu được. Chè ngọt đượm như mang cả hương vị của ban mai sương sớm, của mảnh đất ngọt lành tích tụ trong từng búp chè.
Homestay được đầu tư cách đây 6 năm, khi anh Luận tham gia một dự án phát triển du lịch cộng đồng. Anh Luận cho biết: Tôi được đi tham quan thấy nhiều nơi có điều kiện tương tự như Bản Liền, bà con có thể phát triển du lịch được, vậy tại sao mình lại không? Được sự hỗ trợ kinh phí của dự án cùng khoản tiền tích góp, anh sửa sang lại căn nhà sàn của gia đình cho phù hợp để đón khách. Điều làm nên hấp dẫn ở homestay này không chỉ bởi đến đây du khách được ở trong căn nhà truyền thống người Tày, mà còn được đắm mình ở thiên đường của chè có một không hai với ngàn vạn cây chè Shan cổ thụ bao quanh cả khu homestay. Ở đó còn có câu chuyện kỳ bí về hang hùm án ngữ trên đỉnh Trà hill.
 |
| Đặc sản chè Shan cổ thụ ở Bản Liền. |
Bà Lâm Thị Bển, năm nay ngoài 90 tuổi kể: Hồi mới từ Hà Giang sang Bản Liền sinh sống, nơi đây toàn là rừng già, chưa được khai hoang, xung quanh bản làng chỉ có vài nóc nhà. Gần nơi định cư của bà con trong bản có một tảng đá lớn bằng hai gian nhà là nơi hổ hay lui về nằm nghỉ. Ngày ấy, từ Bản Liền đi ra trung tâm thị trấn Bắc Hà không theo tuyến đường như bây giờ mà toàn đi theo lối mòn, ngặt nỗi đoạn qua thôn chỉ có một lối độc đạo, ngay phía dưới hang hùm. Người dân phải chờ đến giờ ông hổ ăn no ngủ say mới dám rón rén bước qua.
Bà Bển bảo, lần nào ra khỏi làng cũng phải đi 4 - 5 người trở lên còn hỗ trợ nhau, mỗi khi qua lại đoạn đó phải ném đá đi trước để thăm dò đường lỡ có hổ xung quanh. Có người trong làng kể lại, lần đó đi dưới đường mà thấy bóng đen nhảy vụt qua đầu khiến ai nấy kinh hãi. Chuyện hổ bắt mất trâu, bò của người dân trong vùng thì chẳng có gì ngạc nhiên. Nhà nào chiều tối đếm đàn trâu mà thấy thiếu thì hẳn là hôm ấy nó đã được ông hổ chấm rồi. Để phòng, tránh nguy hiểm, cả bản bảo nhau dựng nhà sàn ở, người ngủ trên sàn, trâu, bò, lợn, gà ở dưới. Có khi đang ngủ, hổ đến bắt lợn dưới sàn, sợ hãi tỉnh dậy cũng phải cố không kêu thành tiếng, đợi hổ bỏ đi mới dám ngủ tiếp.
Giấc mơ thiên đường du lịch
Lâu dần, những câu chuyện về “ông ba mươi” và hang hùm cũng phai mờ, lũ trẻ chăn trâu ở Bản Liền ngày ngày vẫn chui vào hang hùm chơi mà chẳng mảy may lo lắng. Với chúng thì hang hùm cũng như một câu chuyện cổ tích mà thôi. Còn với chàng trai trẻ Lâm A Tuyến (con trai anh Luận), một người đam mê làm du lịch cộng đồng thì hang hùm và câu chuyện kỳ bí là một cơ hội để thu hút khách du lịch.
 |
| Hang hùm với nhiều bí ẩn chưa được giải đáp. |
Đưa chúng tôi theo con đường dốc lên đỉnh đồi chè Shan cổ thụ, cây nào cũng đẹp như bon sai, Tuyến say sưa giới thiệu những ý tưởng của mình. Lưng chừng núi dưới tán cọ, một vị trí thật đẹp để đặt bungalaw cho những du khách muốn có không gian riêng tư nghỉ ngơi, còn trên đỉnh núi là vị trí đẹp để đặt lầu vọng cảnh. Đứng từ đây phóng tầm mắt xa có thể ngắm trọn cả lòng chảo Bản Liền, ở trung tâm là những mái nhà san sát, tỏa ra xung quanh là cánh đồng lúa vàng óng, mái nhà sàn, đồi cọ xòe ô trong nắng. Còn kia nữa là thảo nguyên xanh với đồng cỏ trải dài vô tận cùng những cây sim tím điểm xuyết. Đây vốn là nơi chăn thả gia súc của người dân địa phương nhưng cũng có thể biến thành một điểm check in đẹp. "Hôm trước, có một gia đình trẻ lên đây nghỉ, họ muốn thử cưỡi ngựa đi dạo trên thảm cỏ, ảnh vẫn còn trong điện thoại, chính em ở đây mà không tưởng tượng được lên ảnh đẹp thế" - Tuyến nói.
Không thể không nhắc đến phiến đá khổng lồ với câu chuyện kỳ bí về hang hùm. Hai cha con anh Luận đưa chúng tôi đi đúng con đường mòn xưa kia, nơi có người kể từng thấy bóng hổ vụt qua đầu. Từ ngày có đường mới, nơi đây cũng vắng người qua lại, cỏ mọc um tùm, khó khăn lắm chúng tôi mới bò được lên gần tảng đá. Qua thời gian nhưng dường như mọi thứ vẫn không thay đổi nhiều, tảng đá sừng sững trên đỉnh núi, phía dưới tảng đá không vuông vức bốn bề mà có một cạnh vát vào phía trong như một vòm hang, để lộ ra một mặt bằng đủ cho 7 - 8 người có thể trú mưa. Đó cũng là nơi người dân đồn đoán xưa kia hổ hay bắt trâu, bò, lợn của người dân về đó ăn thịt.
Hôm sau là ngày chợ phiên ở Bản Liền. Trong dòng người tấp nập, chúng tôi tìm đến khu vực ẩm thực để bắt chuyện với người dân địa phương hy vọng xác thực thêm câu chuyện về hang hùm trên đỉnh “Trà hill”, ai cũng khẳng định chắc nịch câu chuyện đó là thật. Chủ tịch UBND xã Bản Liền Vàng A Dương là người địa phương, anh bảo câu chuyện về hang hùm ở đây ai cũng biết. Từ ngày còn bé, anh đã nghe bố mẹ kể, thế hệ của anh hồi nhỏ vẫn còn bị dọa không được đi đâu một mình lỡ không may gặp hổ. Nhiều người ở xa nghe câu chuyện này cũng tò mò muốn đến tận nơi khám phá. “Tới đây, chúng tôi sẽ thu thập tài liệu để ghi chép đầy đủ lại tích chuyện, cùng với đó xin ý kiến cấp trên và người dân quy hoạch khu vực này thành điểm du lịch trong hành trình khám phá mảnh đất Bản Liền giàu bản sắc văn hóa” -Chủ tịch Vàng A Dương nói.
