LCĐT - Sau 5 năm thực hiện Đề án 06, bên cạnh những kết quả đạt được, sự nghiệp giáo dục và đào tạo Lào Cai vẫn còn không ít khó khăn. Trên hành trình đổi mới giáo dục, sự quan tâm của tỉnh và các ngành, các cấp, sự chủ động và sáng tạo của ngành giáo dục - đào tạo sẽ là động lực để thực hiện thắng lợi những mục tiêu phía trước.
 |
| Học sinh bán trú Sa Pa được hưởng các chính sách hỗ trợ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục. |
Nhiều trường diện tích hẹp, thiếu phòng bán trú
Sau đợt nghỉ học để phòng, chống dịch Covid-19, học sinh vùng cao xã Dền Thàng (Bát Xát) trở lại trường học trong những ngày nắng nóng gay gắt. Mấy năm trở lại đây cứ vào mùa khô là Trường PTDT bán trú THCS Dền Thàng lại phải chống chọi với tình trạng thiếu nước sinh hoạt do nguồn nước ngày càng ít và người dân sử dụng nước đầu nguồn làm ruộng. Thầy giáo Vũ Văn Thành, Hiệu trưởng nhà trường cho biết, cùng với khó khăn về nước sạch thì khó khăn lớn nhất của trường là quỹ đất quá hẹp, chỉ hơn 3.000 m2, do đó không đủ để xây dựng một số hạng mục cần thiết.
Được biết, Trường PTDT bán trú THCS Dền Thàng có 327 học sinh, trong đó có 238 học sinh bán trú, nhưng rất bất cập khi chỉ có 2 nhà vệ sinh (mỗi nhà vệ sinh có 2 ngăn) và 1 nhà tắm (2 ngăn nam, 2 ngăn nữ). Nhu cầu nhà trường hiện cần xây thêm 5 phòng ở cho học sinh bán trú và 6 phòng học và một số nhà vệ sinh, nhưng quá khó khăn về diện tích. “Hiện sân trường chỉ có 200 m2, không đủ cho học sinh tập thể dục thoải mái. Nhà trường mong muốn có thể dỡ bỏ 2 phòng Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng xây ở vị trí chưa phù hợp để mở rộng diện tích sân trường cho học sinh”, thầy Thành tâm sự.
Tại Trường PTDT bán trú THCS Nậm Mòn (Bắc Hà) cũng gặp những khó khăn khi được xây dựng trên địa hình dốc, diện tích hẹp, khó bố trí không gian cho các công trình. Khi chúng tôi đến, các thầy cô giáo đang vất vả xử lý khu vực sạt lở phía sau khu bếp ăn của học sinh mới được xây nhưng không có hệ thống kè. Thầy giáo Nguyễn Văn Sơn, Hiệu trưởng nhà trường cho biết: Năm học 2019 - 2020, trường có 146 học sinh bán trú nhưng chỉ có 8 phòng ở. Vì thế, trung bình mỗi phòng bán trú có 15 học sinh, trong đó 2 học sinh phải ngủ chung một giường khá chật chội.
Câu chuyện ở Trường PTDT bán trú THCS Dền Thàng và Trường PTDT bán trú THCS Nậm Mòn cũng là câu chuyện chung của không ít trường học vùng cao hiện nay. Ngay tại thành phố Lào Cai, một số trường học cũng chật hẹp, khó mở rộng diện tích, khó khăn trong việc tổ chức các hoạt động giáo dục như: THCS Kim Tân, THCS Ngô Văn Sở, Tiểu học Nguyễn Bá Ngọc, Tiểu học Hợp Thành, Mầm non Bắc Cường, Mầm non Bắc Lệnh. Một số trường thuộc phường Kim Tân, Cốc Lếu và Lào Cai quá tải số học sinh/lớp. Quy hoạch diện tích đất cho giáo dục một số phường chưa hợp lý như Bắc Cường, Pom Hán, Bắc Lệnh, Bình Minh.
Câu chuyện sáp nhập trường lớp
Trong các địa phương trên địa bàn tỉnh, Bát Xát là huyện đạt nhiều kết quả trong việc quy hoạch mạng lưới trường, lớp học. Chỉ trong 2 năm (từ tháng 10/2015 đến tháng 10/2017), huyện đã tiến hành sáp nhập 30 trường học thành 14 trường. Từ đó góp phần giảm biên chế giáo viên, giảm bộ máy công chức, giảm số phòng chức năng, phòng bộ môn, góp phần tiết kiệm ngân sách nhà nước.
Tuy nhiên, trong câu chuyện sáp nhập các trường học, Bát Xát cũng là huyện duy nhất của tỉnh có tới 3 xã thực hiện sáp nhập 3 trường mầm non, tiểu học, THCS thành trường liên cấp ở Bản Xèo, Ngải Thầu, Tòng Sành. Sau 5 năm thực hiện việc sáp nhập này, thực tế bộc lộ những bất cập vì mầm non và phổ thông là hai ngành học khác nhau, có chức năng và nhiệm vụ khác nhau. Vì thế, việc sáp nhập trường mầm non với các trường phổ thông không đem lại hiệu quả hỗ trợ về mặt chuyên môn của giáo viên mà còn gây khó khăn cho công tác quản lý.
Thầy giáo Hoàng Trọng Phu, Hiệu trưởng Trường Mầm non - Tiểu học - THCS Bản Xèo cho biết: Thực tế là khi trường Tiểu học, THCS thiếu giáo viên thì giáo viên mầm non không thể hỗ trợ, thay thế và ngược lại. Khung giờ học, tiết học của bậc mầm non với phổ thông cũng có sự khác nhau. Ngày 15/11/2016, Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành văn bản số 5607 chỉ đạo không ghép 2 cấp học này với nhau do khác về chương trình dạy học.
Đối với một số địa phương khác, việc thực hiện sáp nhập trường lại gặp những khó khăn khác dẫn tới chưa thực hiện được kế hoạch đề ra. Bà Bùi Thị Hải Vân, Trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Bảo Thắng trăn trở: “Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong quy hoạch mạng lưới trường, lớp và đạt những kết quả khả quan nhưng đến nay, huyện vẫn còn một số trường học chưa thể sáp nhập theo kế hoạch như: Trường Tiểu học số 3 và THCS số 2 thị trấn Phố Lu; Trường Tiểu học số 1 và Tiểu học số 5 xã Gia Phú. Việc đưa học sinh lớp 4 và lớp 5 từ phân hiệu về trường chính học tập, huyện thực hiện được khoảng 80%”.
Việc đưa học sinh lớp 3 về trường chính cũng mới thực hiện được khoảng 50%, nhiều trường chưa thực hiện được như Trường Tiểu học số 2 Phú Nhuận, Tiểu học số 1 Phong Hải, Tiểu học Bản Cầm, Tiểu học số 1 Phong Niên… Nguyên nhân chính vì cơ sở vật chất của các trường này chưa đảm bảo, thiếu phòng học, phòng ở bán trú và các điều kiện khác cho học sinh.
Tự tin bước vào giai đoạn mới
Theo ông Nguyễn Anh Ninh, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo, sau 5 năm nhìn lại, việc thực hiện Đề án 06 với sự quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, các cơ chế, chính sách đặc thù ưu tiên cho phát triển giáo dục đã đem lại những kết quả quan trọng đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo Lào Cai. Tuy giáo dục Lào Cai còn không ít khó khăn nhưng kết quả đạt được là nền tảng vững chắc để ngành giáo dục và đào tạo tỉnh tự tin bước vào giai đoạn mới.
Theo lộ trình của Bộ Giáo dục và Đào tạo, từ năm học 2020 - 2021, toàn quốc sẽ triển khai chương trình giáo dục phổ thông mới, bắt đầu bằng việc dạy sách giáo khoa mới đối với học sinh lớp 1. Chương trình giáo dục phổ thông mới cũng có những yêu cầu mới về cơ sở vật chất, trang thiết bị trường, lớp học, việc huy động học sinh về trường chính học tập và đội ngũ giáo viên…
Tiếp nối những kết quả đạt được của Đề án “Đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục và đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, trọng tâm là đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao giai đoạn 2016 - 2020” của Tỉnh ủy, trong giai đoạn mới cần có thêm những định hướng, giải pháp tháo gỡ khó khăn, đưa sự nghiệp giáo dục và đào tạo của tỉnh có thêm những bước tiến mới.
Để thực hiện thắng lợi công cuộc đổi mới giáo dục, thực hiện chương trình giáo dục phổ thông mới, thời gian tới còn nhiều nhiệm vụ đặt ra trong quy hoạch mạng lưới trường lớp; giải quyết tình trạng thiếu giáo viên; kiên cố hóa trường, lớp học; đổi mới phương pháp quản lý giáo dục, phương pháp dạy học; bổ sung các chính sách phát triển giáo dục như hỗ trợ giáo viên các trường chưa phải trường PTDT bán trú nhưng có học sinh bán trú và hỗ trợ học sinh bán trú khu vực II...
Nhằm tiếp tục triển khai thực hiện Nghị quyết 29-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương 8 khóa XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục; kế thừa các đề án phát triển giáo dục giai đoạn trước, Tỉnh ủy sớm phê duyệt Đề án đổi mới, phát triển, nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đào tạo nghề - khoa học và công nghệ tỉnh Lào Cai giai đoạn 2021 - 2025. Ngành giáo dục và đào tạo tỉnh tin tưởng rằng với sự quan tâm của tỉnh, sự chủ động, sáng tạo, thầy và trò các trường học trên địa bàn tỉnh chắc chắn sẽ thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ đặt ra, góp phần khẳng định, nâng tầm vị thế của giáo dục Lào Cai trong khu vực và cả nước.
