Nơi núi non trùng điệp ôm ấp những bản làng yên bình, có một nghề thủ công đã tồn tại suốt hơn ba thập niên, đó là nghề đan rọ tôm. Tại vùng đất trước kia gọi là Phan Thanh - một xã của huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái cũ, nay thuộc xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai, nghề truyền thống này giúp hơn trăm hộ dân có nguồn thu nhập ổn định.
Ghé thăm thôn Rầu Chang - nơi được xem là cái nôi của nghề đan rọ tôm - có thể cảm nhận rõ không khí lao động rộn ràng trong từng nếp nhà. Gia đình chị Tăng Thị Tình là một trong những hộ giữ nghề lâu năm. Tiếng chẻ tre, tiếng vót nan và tiếng trò chuyện rôm rả vang lên. Âm thanh lao động tạo nên nhịp điệu mộc mạc giữa không gian núi rừng yên bình. Một nhóm phụ nữ và trẻ nhỏ đang miệt mài với từng công đoạn, người tước nan, người đan rọ.
Chị Tăng Thị Tình, xã Tân Lĩnh.
Chị Tình cho biết: “Gia đình tôi đã gắn bó với nghề đan rọ tôm qua nhiều thế hệ. Từ nhỏ, tôi được bà và mẹ truyền dạy từng động tác, từ cầm nan đến uốn lưới. Những kỹ thuật cơ bản, tôi quan sát rất kỹ và làm thử từng ngày. Hiện nay, con cháu trong nhà cũng đang tiếp nối nghề xưa. Trung bình mỗi ngày, tôi hoàn thiện từ 10 đến 15 chiếc rọ tôm. Nguồn thu nhập từ nghề đan rọ tôm giúp gia đình có cuộc sống ổn định. Vào mùa cao điểm, số lượng rọ tôm bán ra tăng gấp đôi, kinh tế nhờ đó cũng khấm khá hơn”.
Cụ Hoàng Thị Máy năm nay đã 71 tuổi nhưng vẫn miệt mài với từng nan tre. Đôi bàn tay của cụ đã chai sần theo năm tháng. Tuy vậy, động tác vẫn nhanh nhẹn và đều đặn. Cụ chia sẻ, bản thân không còn đủ sức khỏe để lên nương như trước. Nhờ có nghề đan rọ, cụ vẫn tự chủ được cuộc sống hằng ngày. Mỗi tháng, cụ làm được hơn 400 chiếc rọ. Số tiền khoảng 2 triệu đồng đủ để cụ trang trải sinh hoạt cá nhân. Cụ coi nghề này như một chỗ dựa vững chắc khi về già.
Không khí làm rọ tôm rộn ràng tại xã Tân Lĩnh.
Nghề đan rọ tôm có nhiều đặc trưng thú vị, người làm có thể chủ động sắp xếp thời gian trong ngày. Người cao tuổi, phụ nữ và thanh niên chưa có việc làm đều có thể theo nghề. Trước kia, mỗi hộ làm riêng lẻ tại nhà. Những năm gần đây, người dân đã thành lập các tổ hợp tác. Các tổ phối hợp với nhau trong việc chuẩn bị nguyên liệu, chia sẻ kỹ thuật và tìm đầu ra cho sản phẩm. Việc liên kết sản xuất giúp tăng năng suất và hiệu quả kinh tế rõ rệt.
Theo thống kê tại địa phương, hiện nay, có hơn 100 hộ tham gia nghề đan rọ. Mỗi năm, người dân trong xã xuất hàng triệu sản phẩm, tổng doanh thu ước đạt trên 3 tỷ đồng. Bình quân mỗi hộ thu nhập khoảng 6 triệu đồng/tháng, cá biệt có những hộ đạt gấp đôi con số này. Sản phẩm rọ tôm không chỉ tiêu thụ mạnh trong tỉnh mà còn vươn tới các tỉnh như Hòa Bình (cũ), Sơn La, thậm chí cả đồng bằng sông Hồng.
Mỗi chiếc rọ tôm là kết quả của đôi bàn tay khéo léo. Người làm nghề phải chọn loại tre già, chắc và ít mối mọt. Nguyên liệu sau khi thu hoạch cần được phơi khô đúng kỹ thuật. Tre phải được chẻ mỏng, chuốt đều và xử lý cẩn thận. Quá trình làm rọ đòi hỏi độ chính xác cao trong từng chi tiết. Người thợ phải tính toán đúng kích thước và độ khít giữa các nan. Chiếc rọ thành phẩm cần đảm bảo độ bền, dễ sử dụng và đẹp mắt. Với nhiều hộ dân, mỗi chiếc rọ là một sản phẩm lao động đầy tâm huyết. Người dân nơi đây xem đó là niềm tự hào không dễ phai mờ theo thời gian.
Ba mươi năm trước, người dân Tân Lĩnh chủ yếu sống bằng nghề nông. Vùng đất Phan Thanh khi đó còn nghèo, giao thông cách trở. Ít ai nghĩ rằng, một nghề gắn với sông nước lại bén rễ giữa miền núi. Tuy nhiên, thực tế sản xuất đã đặt ra yêu cầu mới. Người dân cần công cụ đánh bắt tôm cá ở ao hồ và khe suối. Từ đó, nghề đan rọ ra đời. Nghề không có trong truyền thống nhưng lại phù hợp với điều kiện sinh hoạt tại chỗ. Nhờ sự linh hoạt và học hỏi không ngừng, người dân đã làm chủ kỹ thuật. Nhiều người gọi vui đây là nghề của “người miền núi làm việc miền xuôi”. Câu nói mộc mạc ấy phản ánh đúng tinh thần sáng tạo và thích ứng của bà con vùng cao.
Bước ngoặt lớn đến vào ngày 1/7/2025, khi xã Phan Thanh chính thức sáp nhập vào xã Tân Lĩnh theo Đề án tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã; đồng thời mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh, xã) được triển khai. Việc thay đổi địa giới hành chính không làm ảnh hưởng đến nghề truyền thống tại địa phương. Làng nghề đan rọ tôm vẫn duy trì được sự ổn định và tiếp tục phát triển; thậm chí còn mở ra nhiều cơ hội mới cho người dân.
Phát triển kinh tế từ làng nghề là một hướng đi trọng tâm trong thời kỳ sáp nhập. Một số hộ dân đã bắt đầu bán hàng qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso… giúp nâng cao giá trị sản phẩm.
Từ câu chuyện của chị Tình, cụ Máy, có thể thấy nghề đan rọ không đơn thuần là để mưu sinh. Nghề còn là nơi lưu giữ giá trị truyền thống, tinh thần gắn kết cộng đồng. Trong từng nan tre là công sức của nhiều thế hệ nối tiếp nhau. Mỗi mối đan phản ánh hình ảnh bàn tay tảo tần, khéo léo của người dân vùng cao.
Dù tên gọi địa phương đã đổi, dù cơ cấu hành chính có nhiều thay đổi nhưng tinh thần gìn giữ nghề truyền thống của người dân nơi đây vẫn nguyên vẹn. Chiếc rọ tôm giờ không chỉ là sản phẩm lao động mà còn là biểu tượng của sự bền bỉ, sáng tạo và hy vọng. Với những định hướng rõ ràng và quyết tâm từ chính quyền cùng người dân, nghề đan rọ tôm Tân Lĩnh sẽ tiếp tục được duy trì, trở thành điểm nhấn trong bức tranh phát triển kinh tế - văn hóa nông thôn mới ở vùng đất này.
Theo đồ án điều chỉnh quy hoạch chung thành phố Yên Bái và vùng phụ cận đến năm 2040, tầm nhìn đến năm 2050, thành phố Yên Bái trước đây được định hướng trở thành đô thị hai bên sông Hồng.
Theo Quy hoạch tỉnh Lào Cai (cũ) thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050, địa phương sẽ tập trung phát triển trục kinh tế động lực dọc sông Hồng. Đây là trục kinh tế đóng vai trò “hạt nhân” đối với liên kết không gian phát triển kinh tế của tỉnh; kết nối vùng, liên vùng và cả nước với khu vực Tây Nam Trung Quốc.
Bằng cách tổ chức lại bộ máy cán bộ, chuẩn hóa quy trình, ứng dụng công nghệ thông tin và siết chặt kỷ luật, kỷ cương công vụ xã, nậm xé đang từng bước nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ cơ sở, củng cố niềm tin của người dân.
Đến ngày 19/9, tỉnh đã phủ kín bệnh án điện tử tại 100% cơ sở; 29/29 bệnh viện và trung tâm y tế hai chức năng đủ điều kiện thay thế hồ sơ giấy, về đích sớm hơn kế hoạch của Sở Y tế đề ra.
Biên giới dài hơn 26 km với 4 mốc quốc giới, địa hình hiểm trở, dân cư thưa thớt đặt xã A Mú Sung, trước thách thức không nhỏ trong quản lý, bảo vệ chủ quyền. Song, từ sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền, lực lượng biên phòng và người dân, thế trận biên phòng toàn dân đã hình thành, tạo vành đai an ninh bền vững, gìn giữ bình yên cho vùng biên.
Ở xã Tả Phìn, chính quyền, dữ liệu và người dân cùng kết nối trong nhịp sống số. Tả Phìn đang chuyển mình thành “xã số” ở mọi lĩnh vực, từ quản trị, kinh tế đến an sinh, tạo nền tảng phát triển bền vững.
Thuế cơ sở I hiện quản lý gần 5.100 hộ kinh doanh, trong đó khoảng 2.800 hộ thường xuyên phát sinh nghĩa vụ thuế. Nhờ đẩy mạnh khai và nộp thuế điện tử qua Etax Mobile cùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, tỷ lệ hộ cài đặt Etax Mobile đạt 82% ở giai đoạn đầu và đến nay đã vượt 90%; số hộ, cá nhân sử dụng hóa đơn điện tử tăng lên 370, tương đương 352% kế hoạch giao.
Chợ phiên Si Ma Cai - điểm đến trong hành trình khám phá không gian đặc trưng của văn hóa vùng cao. Nơi đây, những phiên chợ đầy sắc màu, tiếng khèn, điệu múa và những cuộc hò hẹn của các đôi trai gái. Tuy nhiên, theo thời gian, giữa những âm thanh ấy lại xuất hiện một “nhạc điệu” mới: tiếng “beep” ngân dài từ những giao dịch thanh toán qua mã QR, biểu tượng của cuộc cách mạng số.
Hưởng ứng Ngày Thế giới tiết kiệm năng lượng (21/10), nhiều doanh nghiệp và người dân trong tỉnh đã thực hiện các giải pháp thiết thực như sử dụng đèn LED, tận dụng năng lượng tái tạo, lắp đặt hệ thống giám sát điện. Những mô hình tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và sinh hoạt đang góp phần bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển bền vững.
Sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các chi bộ cơ quan xã cũng được thành lập. Nhiều đảng viên trước đây sinh hoạt ở thôn được rút về đã ảnh hưởng nhất định đến chất lượng sinh hoạt của các chi bộ thôn, bản.
Chị Bàn Thị Ngọn - thôn Già Hạ, xã Phúc Khánh đã mạnh dạn học hỏi, đầu tư sản xuất để đưa cốm truyền thống trở thành hàng hóa đặc trưng của địa phương. Chị còn liên kết cùng các hộ trồng lúa nếp, xây dựng thương hiệu Cốm Việt Đan, đạt chuẩn OCOP 3 sao, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.
Xác định vụ đông là vụ sản xuất hàng hóa chính, năm 2025, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng hơn 14.960 ha cây trồng các loại, giá trị bình quân đạt 80 triệu đồng/ha. Giải pháp đưa ra là tập trung mở rộng diện tích, hình thành vùng chuyên canh, gắn sản xuất với chế biến và thị trường tiêu thụ, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập cho người dân.
Tại Lào Cai, công nghệ số - đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) - đang trở thành đòn bẩy giúp nhiều doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, nâng cao năng suất và mở rộng thị trường. Những bước đi này phản ánh khát vọng số của cộng đồng doanh nghiệp địa phương trong nỗ lực bắt kịp dòng chảy phát triển chung của đất nước.
Dược sĩ Đỗ Tiến Sỹ - Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Traphaco Sapa, vừa được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh danh hiệu “Nhà khoa học của Nhà nông” năm 2025. Tận tâm với nghề, gắn bó với cây dược liệu bản địa và đồng bào vùng cao Lào Cai, ông đã đưa tri thức từ phòng thí nghiệm ra nương đồi, biến cây atiso, chè dây thành sinh kế bền vững cho người dân.
Thời gian qua, phát huy vai trò là lực lượng nòng cốt trong công tác bảo đảm an ninh, trật tự tại cơ sở, Công an xã Văn Bàn đã tăng cường bám sát địa bàn, chủ động phòng ngừa, đấu tranh với các loại tội phạm, tệ nạn xã hội và các hành vi vi phạm pháp luật.
Đại đội Công binh số 2, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh có nhiệm vụ thực hiện nhiệm vụ huấn luyện; rà phá vật cản bom, mìn; tham gia phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai… Những năm qua, cấp ủy, chỉ huy đơn vị đã lãnh đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị được giao, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.
Nếu trước đây, học sinh dân tộc thiểu số xã Mường Khương thường gặp khó khăn trong phát âm, thiếu tự tin trước lớp, thì nay, trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành “người bạn” đồng hành, giúp các em thêm tự tin và tiến bộ hơn trong học tập.
Vùng đất Sa Pa xưa hiện lên vừa hiện đại, sôi động, vừa lưu giữ nét văn hóa nguyên sơ, giàu bản sắc. Câu chuyện về chợ Sa Pa hơn 120 năm tuổi là minh chứng sinh động cho sự kết hợp hài hòa giữa đổi mới để đáp ứng nhu cầu du khách và bảo tồn giá trị truyền thống.
Xã Mường Hum được hợp nhất từ 3 xã vùng cao Nậm Pung, Trung Lèng Hồ và Mường Hum. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao, trình độ dân trí không đồng đều, dân cư thưa thớt, đời sống kinh tế của người dân gặp nhiều khó khăn... ảnh hưởng không nhỏ đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ em. thời gian qua, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể xã Mường Hum đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe trẻ em trên địa bàn.
