Nơi núi non trùng điệp ôm ấp những bản làng yên bình, có một nghề thủ công đã tồn tại suốt hơn ba thập niên, đó là nghề đan rọ tôm. Tại vùng đất trước kia gọi là Phan Thanh - một xã của huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái cũ, nay thuộc xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai, nghề truyền thống này giúp hơn trăm hộ dân có nguồn thu nhập ổn định.
Ghé thăm thôn Rầu Chang - nơi được xem là cái nôi của nghề đan rọ tôm - có thể cảm nhận rõ không khí lao động rộn ràng trong từng nếp nhà. Gia đình chị Tăng Thị Tình là một trong những hộ giữ nghề lâu năm. Tiếng chẻ tre, tiếng vót nan và tiếng trò chuyện rôm rả vang lên. Âm thanh lao động tạo nên nhịp điệu mộc mạc giữa không gian núi rừng yên bình. Một nhóm phụ nữ và trẻ nhỏ đang miệt mài với từng công đoạn, người tước nan, người đan rọ.
Chị Tăng Thị Tình, xã Tân Lĩnh.
Chị Tình cho biết: “Gia đình tôi đã gắn bó với nghề đan rọ tôm qua nhiều thế hệ. Từ nhỏ, tôi được bà và mẹ truyền dạy từng động tác, từ cầm nan đến uốn lưới. Những kỹ thuật cơ bản, tôi quan sát rất kỹ và làm thử từng ngày. Hiện nay, con cháu trong nhà cũng đang tiếp nối nghề xưa. Trung bình mỗi ngày, tôi hoàn thiện từ 10 đến 15 chiếc rọ tôm. Nguồn thu nhập từ nghề đan rọ tôm giúp gia đình có cuộc sống ổn định. Vào mùa cao điểm, số lượng rọ tôm bán ra tăng gấp đôi, kinh tế nhờ đó cũng khấm khá hơn”.
Cụ Hoàng Thị Máy năm nay đã 71 tuổi nhưng vẫn miệt mài với từng nan tre. Đôi bàn tay của cụ đã chai sần theo năm tháng. Tuy vậy, động tác vẫn nhanh nhẹn và đều đặn. Cụ chia sẻ, bản thân không còn đủ sức khỏe để lên nương như trước. Nhờ có nghề đan rọ, cụ vẫn tự chủ được cuộc sống hằng ngày. Mỗi tháng, cụ làm được hơn 400 chiếc rọ. Số tiền khoảng 2 triệu đồng đủ để cụ trang trải sinh hoạt cá nhân. Cụ coi nghề này như một chỗ dựa vững chắc khi về già.
Không khí làm rọ tôm rộn ràng tại xã Tân Lĩnh.
Nghề đan rọ tôm có nhiều đặc trưng thú vị, người làm có thể chủ động sắp xếp thời gian trong ngày. Người cao tuổi, phụ nữ và thanh niên chưa có việc làm đều có thể theo nghề. Trước kia, mỗi hộ làm riêng lẻ tại nhà. Những năm gần đây, người dân đã thành lập các tổ hợp tác. Các tổ phối hợp với nhau trong việc chuẩn bị nguyên liệu, chia sẻ kỹ thuật và tìm đầu ra cho sản phẩm. Việc liên kết sản xuất giúp tăng năng suất và hiệu quả kinh tế rõ rệt.
Theo thống kê tại địa phương, hiện nay, có hơn 100 hộ tham gia nghề đan rọ. Mỗi năm, người dân trong xã xuất hàng triệu sản phẩm, tổng doanh thu ước đạt trên 3 tỷ đồng. Bình quân mỗi hộ thu nhập khoảng 6 triệu đồng/tháng, cá biệt có những hộ đạt gấp đôi con số này. Sản phẩm rọ tôm không chỉ tiêu thụ mạnh trong tỉnh mà còn vươn tới các tỉnh như Hòa Bình (cũ), Sơn La, thậm chí cả đồng bằng sông Hồng.
Mỗi chiếc rọ tôm là kết quả của đôi bàn tay khéo léo. Người làm nghề phải chọn loại tre già, chắc và ít mối mọt. Nguyên liệu sau khi thu hoạch cần được phơi khô đúng kỹ thuật. Tre phải được chẻ mỏng, chuốt đều và xử lý cẩn thận. Quá trình làm rọ đòi hỏi độ chính xác cao trong từng chi tiết. Người thợ phải tính toán đúng kích thước và độ khít giữa các nan. Chiếc rọ thành phẩm cần đảm bảo độ bền, dễ sử dụng và đẹp mắt. Với nhiều hộ dân, mỗi chiếc rọ là một sản phẩm lao động đầy tâm huyết. Người dân nơi đây xem đó là niềm tự hào không dễ phai mờ theo thời gian.
Ba mươi năm trước, người dân Tân Lĩnh chủ yếu sống bằng nghề nông. Vùng đất Phan Thanh khi đó còn nghèo, giao thông cách trở. Ít ai nghĩ rằng, một nghề gắn với sông nước lại bén rễ giữa miền núi. Tuy nhiên, thực tế sản xuất đã đặt ra yêu cầu mới. Người dân cần công cụ đánh bắt tôm cá ở ao hồ và khe suối. Từ đó, nghề đan rọ ra đời. Nghề không có trong truyền thống nhưng lại phù hợp với điều kiện sinh hoạt tại chỗ. Nhờ sự linh hoạt và học hỏi không ngừng, người dân đã làm chủ kỹ thuật. Nhiều người gọi vui đây là nghề của “người miền núi làm việc miền xuôi”. Câu nói mộc mạc ấy phản ánh đúng tinh thần sáng tạo và thích ứng của bà con vùng cao.
Bước ngoặt lớn đến vào ngày 1/7/2025, khi xã Phan Thanh chính thức sáp nhập vào xã Tân Lĩnh theo Đề án tổ chức lại đơn vị hành chính cấp xã; đồng thời mô hình chính quyền hai cấp (tỉnh, xã) được triển khai. Việc thay đổi địa giới hành chính không làm ảnh hưởng đến nghề truyền thống tại địa phương. Làng nghề đan rọ tôm vẫn duy trì được sự ổn định và tiếp tục phát triển; thậm chí còn mở ra nhiều cơ hội mới cho người dân.
Phát triển kinh tế từ làng nghề là một hướng đi trọng tâm trong thời kỳ sáp nhập. Một số hộ dân đã bắt đầu bán hàng qua mạng xã hội, sàn thương mại điện tử như Postmart, Voso… giúp nâng cao giá trị sản phẩm.
Từ câu chuyện của chị Tình, cụ Máy, có thể thấy nghề đan rọ không đơn thuần là để mưu sinh. Nghề còn là nơi lưu giữ giá trị truyền thống, tinh thần gắn kết cộng đồng. Trong từng nan tre là công sức của nhiều thế hệ nối tiếp nhau. Mỗi mối đan phản ánh hình ảnh bàn tay tảo tần, khéo léo của người dân vùng cao.
Dù tên gọi địa phương đã đổi, dù cơ cấu hành chính có nhiều thay đổi nhưng tinh thần gìn giữ nghề truyền thống của người dân nơi đây vẫn nguyên vẹn. Chiếc rọ tôm giờ không chỉ là sản phẩm lao động mà còn là biểu tượng của sự bền bỉ, sáng tạo và hy vọng. Với những định hướng rõ ràng và quyết tâm từ chính quyền cùng người dân, nghề đan rọ tôm Tân Lĩnh sẽ tiếp tục được duy trì, trở thành điểm nhấn trong bức tranh phát triển kinh tế - văn hóa nông thôn mới ở vùng đất này.
Đại đội Công binh số 2, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh có nhiệm vụ thực hiện nhiệm vụ huấn luyện; rà phá vật cản bom, mìn; tham gia phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai… Những năm qua, cấp ủy, chỉ huy đơn vị đã lãnh đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị được giao, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.
Nếu trước đây, học sinh dân tộc thiểu số xã Mường Khương thường gặp khó khăn trong phát âm, thiếu tự tin trước lớp, thì nay, trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành “người bạn” đồng hành, giúp các em thêm tự tin và tiến bộ hơn trong học tập.
Vùng đất Sa Pa xưa hiện lên vừa hiện đại, sôi động, vừa lưu giữ nét văn hóa nguyên sơ, giàu bản sắc. Câu chuyện về chợ Sa Pa hơn 120 năm tuổi là minh chứng sinh động cho sự kết hợp hài hòa giữa đổi mới để đáp ứng nhu cầu du khách và bảo tồn giá trị truyền thống.
Xã Mường Hum được hợp nhất từ 3 xã vùng cao Nậm Pung, Trung Lèng Hồ và Mường Hum. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao, trình độ dân trí không đồng đều, dân cư thưa thớt, đời sống kinh tế của người dân gặp nhiều khó khăn... ảnh hưởng không nhỏ đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ em. thời gian qua, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể xã Mường Hum đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe trẻ em trên địa bàn.
Vượt những khúc cua tay áo lẩn khuất trong sương, băng qua đường dốc quanh co, chúng tôi tìm về xã Hạnh Phúc đến với hành trình chinh phục đỉnh Tà Chì Nhù cao 2.979 m. Cuối thu, khi núi rừng bắt đầu vương vấn hơi lạnh, nơi đây bừng nở mùa hoa “Chi pâu” - loài hoa của tự nhiên mang sắc tím phủ kín triền núi cao như tấm lụa mỏng, quyến rũ và hoang dại.
Sau thiên tai, nhiều diện tích đất sản xuất, hoa màu và ao cá của người dân thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh bị vùi lấp, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và thu nhập. Song, với sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương cùng nỗ lực vươn lên của người dân, Làng Nủ đang từng bước khôi phục sản xuất, gây dựng sinh kế bền vững dựa trên tiềm năng đất đai và truyền thống sản xuất của mình.
Phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa” được xã Thượng Hà quan tâm thực hiện thông qua nhiều cách làm linh hoạt. Từ đó, góp phần gìn giữ nét đẹp văn hóa truyền thống của địa phương, nâng cao đời sống văn hóa tinh thần cho Nhân dân.
Hợp tác giữa ngành y tế Lào Cai và Bệnh viện Đại học Y Hà Nội trong 3 năm qua đã tạo nên những giá trị bền vững, tiếp sức cho các bệnh viện khu vực của vùng cao Lào Cai vượt khó.
Những năm qua, hệ thống thủy lợi ở xã Khánh Yên được quan tâm đầu tư, từng bước kiên cố hóa, góp phần đảm bảo nguồn nước để ổn định sản xuất, nâng cao năng suất, giúp nông dân mở rộng diện tích cây trồng vụ đông.
Tọa lạc trên đỉnh đồi Pù Đình, đền Ken, xã Chiềng Ken là chứng tích sống động của lịch sử, của đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, của dòng họ từng góp máu xương giữ đất giữ làng.
Có những trẻ gặp khó khăn về ngôn ngữ do nhiều nguyên nhân khác nhau như rối loạn phát triển, chậm nói, tự kỷ hoặc những nguyên nhân bẩm sinh… Để các em có thể phát ra từng tiếng hay câu nói mạch lạc là thành quả từ hành trình bền bỉ của chính trẻ cũng như gia đình và các kỹ thuật viên phục hồi chức năng.
Dịch tả lợn châu Phi đang gây thiệt hại lớn cho ngành chăn nuôi ở Lào Cai. Trước những khó khăn này, nhiều hộ dân đã linh hoạt chuyển hướng sang nuôi gia cầm, gia súc và thủy sản, góp phần bù đắp và ổn định nguồn cung thực phẩm cho thị trường.
Giữa núi đá vôi hiểm trở của xã Bảo Nhai, quần thể cây gỗ nghiến, gỗ trai hàng nghìn năm tuổi vẫn sừng sững vươn cao. Không chỉ là kho báu của thiên nhiên, khu rừng còn là minh chứng cho sự đổi thay trong nhận thức, hành động của cộng đồng và nỗ lực từ chính quyền để gìn giữ di sản xanh cho mai sau.
Từ Mù Cang Chải vàng óng mùa lúa tới Sa Pa huyền ảo giữa biển mây, thiên nhiên và con người nơi đây cùng nhau kiến tạo bản giao hưởng văn hóa đậm đà bản sắc - mở ra cơ hội phát triển bền vững cho Lào Cai sau hợp nhất.
Nhiệt huyết, trách nhiệm, bản lĩnh là những ấn tượng của người dân về Thiếu tá Nguyễn Mạnh Cường - Trưởng Công an xã Cốc Lầu. Sau nhiều năm gắn bó với địa bàn, anh đã góp phần giữ vững an ninh, trật tự tại địa phương.
Ngày Quốc tế Bảo vệ tầng ozone (16/9) là dịp để mỗi quốc gia, mỗi cộng đồng khẳng định tầm quan trọng và nâng cao nhận thức, trách nhiệm của việc bảo vệ môi trường sống.
Tháng 9 - 10 hằng năm, núi rừng Lào Cai lại bừng sáng trong sắc vàng óng ả của mùa lúa chín. Những triền ruộng bậc thang từ Mù Cang Chải, thung lũng Mường Hoa - Sa Pa đến vùng cao Y Tý, Bát Xát…, trải dài như bức tranh khổng lồ vàng rực giữa đại ngàn. Vừa là mùa thu hoạch nông nghiệp cũng là mùa du lịch đặc biệt - tài nguyên vô giá góp phần thay đổi diện mạo kinh tế, văn hóa của vùng cao.
Tại xã Nậm Xé (Lào Cai), việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp đã làm thay đổi căn bản khối lượng và cách thức xử lý công việc của cán bộ, công chức. Mặc dù áp lực tăng cao nhưng tinh thần phục vụ của cán bộ xã không giảm sút, tất cả đều căng mình làm việc, kiêm nhiệm nhiều nhiệm vụ.
Trong guồng quay gấp gáp của thời đại số, khi thông tin được truyền đi bằng tốc độ của ánh sáng, vẫn có những bước chân lặng lẽ, bền bỉ, đi theo một con đường riêng: đưa tiếng mẹ đẻ của các dân tộc thiểu số cất lên trên sóng quốc gia. Đó không chỉ là nghề nghiệp, mà còn là sự dấn thân đầy tự trọng, khát vọng giữ gìn linh hồn văn hóa. Mỗi khi tiếng nói quê hương vang vọng giữa nhịp sống hiện đại, chính là lúc bản sắc được khẳng định, niềm tự hào được lan tỏa, chạm đến hàng triệu trái tim Việt.
