Chứng tích lịch sử trên đỉnh Pù Đình

Tọa lạc trên đỉnh đồi Pù Đình, đền Ken, xã Chiềng Ken  là chứng tích sống động của lịch sử, của đạo lý “uống nước nhớ nguồn”, của dòng họ từng góp máu xương giữ đất giữ làng.

0:00 / 0:00
0:00
add-a-heading.gif

Đền Ken thờ Thánh Mẫu Thượng Ngàn, vị Thánh trong ba vị Thánh Mẫu, thuộc Đạo Mẫu của Việt Nam. Ngôi đền với lịch sử gắn với một dòng họ lớn từng giữ vai trò quan trọng trong bảo vệ biên cương vùng Tây Bắc.

Ngôi đền được lập từ thế kỷ XIX bởi Tri châu Nguyễn Đình Thu dưới triều Nguyễn, tại thôn Đồng Vệ. Sau khi ông mất, con trai là Nguyễn Đình Long kế tục làm Tri châu Văn Bàn. Trong những năm làm quan, Nguyễn Đình Long trực tiếp lãnh đạo Nhân dân chống lại giặc ngoại xâm, bảo vệ vùng biên. Hình ảnh người võ quan ấy, vừa cầm quân, vừa dựng chính sách an dân đã khiến người dân yêu kính gọi ông là Ông Hoàng Long.

Ông La Quốc Lưu, thủ nhang đền Ken cho biết.

22.jpg
Đền Ken từ trên cao nhin xuống.
31.jpg
Trước cửa đền Ken.

Từ nhiều đời, người dân vẫn duy trì nghi lễ cúng trời đất vào ngày Thìn tháng Giêng, lễ hội cầu mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu. Truyền thống ấy trở thành nền tảng cho lễ hội đền Ken ngày nay, diễn ra vào mùng 7 tháng Giêng âm lịch hằng năm. Đây cũng là nơi khởi nguồn Lễ hội Xuống đồng đầu năm của bà con dân tộc Tày ở địa phương.

c1.jpg
c4.jpg
c2.jpg
c3.jpg
Bà còn xã Chiềng Ken tham gia lễ hội Xuống đồng đầu năm 2025.
add-a-heading-1.gif

Lịch sử ghi lại, thế kỷ XX, đền Ken không chỉ là nơi linh thiêng mà còn là địa điểm chiến lược trong kháng chiến chống Pháp. Năm 1947, thực dân Pháp tràn vào Văn Bàn, lập đồn tại khu vực đền, một trong năm đồn lớn tại thời điểm đó. Chúng gom dân lập ấp, dựng hàng rào kẽm gai, bao vây ngọn đồi để kiểm soát. Nhưng chính nơi bị vây hãm ấy lại trở thành điểm bám trụ kiên cường của lực lượng du kích địa phương.

Ông La Quốc Lưu kể: “Khi tôi còn nhỏ, bố tôi kể lại rằng, người dân đào hào quanh đền, gùi nước suối Nhủ nấu cơm cho bộ đội. Cây sui lớn như cột đình, che bóng cho cả người lẫn đền. Những trận đánh ác liệt nổ ra, máu chiến sĩ thấm vào đất. Đền thiêng từ đó lại càng ghi dấu trong lòng dân”. Ngày nay, dấu tích đồn trại không còn, nhưng hệ thống giao thông hào và ký ức chiến đấu vẫn in đậm trong tâm tưởng người Chiềng Ken như một phần lịch sử không thể phai mờ.

Kể từ khi hai đời Tri Châu, ông Nguyễn Đình Thu và con trai Nguyễn Đình Long đặt nền móng gây dựng cơ đồ tại Chiềng Ken, dòng họ Nguyễn đã sinh sôi phát triển qua nhiều thế hệ. Đến nay, con cháu sống thuận hòa, xây dựng gia đình hạnh phúc, tích cực tham gia các phong trào phát triển kinh tế, xã hội, trở thành gương sáng trong cộng đồng.

Anh Nguyễn Văn Thành, hậu duệ dòng họ Nguyễn cho biết: Tôi luôn tự hào vì dòng họ mình từng có công đánh giặc giữ làng. Giờ đây, chúng tôi tiếp tục phát huy truyền thống, phát triển kinh tế, sống tử tế, chung tay gìn giữ di sản văn hóa đền Ken.

Từ người già đến trẻ nhỏ, ai cũng ý thức giữ gìn di tích. Trẻ em từ nhỏ đã biết khoanh tay khi lên đền, biết lễ phép trước tượng ông Hoàng Long. Người dân chủ động đóng góp ngày công dọn dẹp, trồng cây xanh, giữ gìn cảnh quan thanh tịnh. Đền Ken không chỉ là nơi đến để cầu khấn mà còn là “trường học sống” dạy người ta cách sống nhân nghĩa.

add-a-heading-2.gif

Năm 2006, đền Ken chính thức được tôn tạo, xây dựng lại khang trang và được UBND tỉnh Lào Cai xếp hạng Di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Cuối năm 2012, UBND tỉnh đã phê duyệt Dự án trùng tu di tích đền Ken để tôn tạo ngôi đền chính khang trang hơn, tạo thuận lợi để nhân dân và du khách thập phương hành hương chiêm bái. Các ban thờ bố trí theo tín ngưỡng Tứ Phủ, đầy đủ các vị Thánh, Quan, Cô, Cậu. Pho tượng ông Hoàng Long được đúc theo hình dung dân gian mang thần thái của võ quan cương trực. Đền Ken trở thành điểm đến văn hóa tâm linh, được lồng ghép trong các chương trình phát triển du lịch cộng đồng. Học sinh trong vùng được tổ chức tham quan, học trải nghiệm tại đền, nơi các em không chỉ học sử, mà học cả đạo hiếu, đạo làm người.

Mới đây, ngày 4/8, xã Chiềng Ken khởi công xây dựng công trình sân đền, hạng mục trọng điểm chào mừng Đại hội Đảng bộ xã Chiềng Ken lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. Công trình có tổng diện tích gần 15.000m², vốn đầu tư 21 tỷ đồng, gồm sân vườn, cổng chính, bãi xe, quán nghỉ, khu vệ sinh, mở rộng đường trục xã… Dự kiến hoàn thành trước ngày 31/12 năm nay.

Ông Đinh Đắc Trí - Phó Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch UBND xã Chiềng Ken khẳng định: Đền Ken là tài sản vô giá của địa phương, không chỉ là nơi thờ phụng mà còn là địa điểm giáo dục truyền thống, lan tỏa giá trị tốt đẹp. Gìn giữ đền Ken là giữ một phần hồn cốt dân tộc.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Đưa tiếng mẹ đẻ đến triệu trái tim

Đưa tiếng mẹ đẻ đến triệu trái tim

Trong guồng quay gấp gáp của thời đại số, khi thông tin được truyền đi bằng tốc độ của ánh sáng, vẫn có những bước chân lặng lẽ, bền bỉ, đi theo một con đường riêng: đưa tiếng mẹ đẻ của các dân tộc thiểu số cất lên trên sóng quốc gia. Đó không chỉ là nghề nghiệp, mà còn là sự dấn thân đầy tự trọng, khát vọng giữ gìn linh hồn văn hóa. Mỗi khi tiếng nói quê hương vang vọng giữa nhịp sống hiện đại, chính là lúc bản sắc được khẳng định, niềm tự hào được lan tỏa, chạm đến hàng triệu trái tim Việt.

Công nghệ nâng tầm cuộc sống

Công nghệ nâng tầm cuộc sống

Lào Cai đang tăng tốc trong hành trình chuyển đổi số, đặt lợi ích của người dân làm trọng tâm và kiến tạo nền móng vững chắc cho sự phát triển bền vững. Không chỉ là những định hướng trên văn bản, chuyển đổi số tại Lào Cai đã đi vào thực tiễn, hiện diện rõ nét, chạm đến đời sống thường nhật, góp phần kiến tạo một cuộc sống hiện đại, tiện ích và thông minh cho người dân.

Hạt nhân nòng cốt nơi biên cương

Hạt nhân nòng cốt nơi biên cương

Vùng biên cương Y Tý bình yên bởi sắc xanh núi rừng với những nếp nhà trình tường của người Hà Nhì thấp thoáng. Giữa bao gian khó của cuộc sống, vẫn có những hạt nhân lặng lẽ cống hiến cho sự đổi thay.

Nghệ thuật yêu con thời 4.0

Nghệ thuật yêu con thời 4.0

“Thương cho roi cho vọt, ghét cho ngọt cho bùi” - câu tục ngữ xưa phản ánh triết lý nuôi dạy con của cha ông: tình yêu thương đích thực không phải là nuông chiều, mà là sự nghiêm khắc đúng lúc để con nên người. Thế nhưng, yêu con thời 4.0 không chỉ có tình cảm, mà còn là nghệ thuật, nơi cha mẹ phải học cách đồng hành với con.

Phình Hồ phá thế độc đạo mở hướng phát triển

Phình Hồ phá thế độc đạo mở hướng phát triển

Xã Phình Hồ được thành lập từ hợp nhất 3 xã Phình Hồ, Làng Nhì, Bản Mù của huyện Trạm Tấu, tỉnh Yên Bái cũ. Phình Hồ mới hôm nay không chỉ có địa giới hành chính được mở rộng mà còn đứng trước cơ hội đổi thay khi tuyến đường cấp VI miền núi nối Quốc lộ 32 với Tỉnh lộ 174 được đưa vào sử dụng năm 2024 đi qua địa bàn xã đã kết nối trục giao thông trên địa bàn xã liền mạch và nhất là phá thế độc đạo bấy lâu, mở ra hướng phát triển kinh tế - xã hội cho địa phương.

Màu chàm của người Thái Mường Lò

Màu chàm của người Thái Mường Lò

Mường Lò là vùng đất quần cư lâu đời của đồng bào dân tộc Thái. Trải qua bao đời, người Thái nơi đây vẫn giữ được nghề nhuộm vải thủ công bằng nguyên liệu tự nhiên, trong đó, màu chàm mang ý nghĩa đặc biệt: tượng trưng cho sự sống, gắn liền với tâm linh, với tình yêu đôi lứa và sự gắn kết cộng đồng. Giữa nhịp sống hiện đại, màu chàm Mường Lò không chỉ là sắc vải mà là nét tinh hoa văn hóa Thái.

Dựng nhà bằng cả trái tim

Dựng nhà bằng cả trái tim

Sau hơn 3 tháng thi công, những căn nhà đầu tiên tại khu tái định cư dành cho đồng bào bị ảnh hưởng bởi mưa lũ ở vùng cao xã Sàng Ma Sáo cũ (nay là Dền Sáng) đã hiện hữu. Không chỉ là những căn nhà bằng gạch đá, bê tông mà còn là biểu tượng của tình người, của nỗ lực đồng hành giữa chính quyền, lực lượng bộ đội, kỹ sư, công nhân và bà con vùng cao trong hành trình vượt qua khó khăn.

Mạch nghề thầm lặng ở Mường Bo

Mạch nghề thầm lặng ở Mường Bo

Ở thung lũng yên bình dưới chân dãy Hoàng Liên, những đôi tay người cao tuổi xã Mường Bo vẫn hằng ngày tỉ mẩn bên nan tre, lò rèn làm nên những mạch nghề thầm lặng. Họ không chỉ đan những vật dụng hữu ích, mà còn gìn giữ một phần hồn cốt của dân tộc mình. Nơi đây, nghề truyền thống không đơn thuần là sinh kế, mà còn là ký ức, sợi dây nối dài văn hóa bản địa.

Món quà đầu đời của mẹ

Món quà đầu đời của mẹ

Vùng cao Lào Cai, nơi đời sống của người dân còn nhiều gian khó, dòng sữa mẹ vẫn lặng lẽ chảy qua bao thế hệ. Trong những căn nhà mộc mạc, tiếng ru à ơi trầm bổng, món quà đầu đời ấy được người mẹ trao cho con, không chỉ bằng bản năng mà bằng cả niềm tin, nghị lực và tình yêu sâu bền. Những người mẹ vẫn tin tưởng tuyệt đối vào dòng sữa “thiên chức”.

Nhiều bất cập trong thi công gói thầu XL-01, nâng cấp Quốc lộ 279

Nhiều bất cập trong thi công gói thầu XL-01, nâng cấp Quốc lộ 279

Gần 3 năm qua, người dân xã Văn Bàn (gồm thị trấn Khánh Yên, xã Khánh Yên Thượng, Sơn Thủy, Tân Thượng, thuộc huyện Văn Bàn cũ) gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại, bởi đoạn Quốc lộ 279 qua địa bàn thi công dang dở. Người dân mong muốn chủ đầu tư và nhà thầu cần có giải pháp khắc phục những bất cập trong thi công và đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành dự án để đảm bảo an toàn giao thông, ổn định đời sống Nhân dân.

Lào Cai truyền thông chống tác hại thuốc lá

Lào Cai truyền thông chống tác hại thuốc lá

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh Lào Cai vừa tổ chức chuỗi hoạt động truyền thông trực tiếp về phòng, chống tác hại của thuốc lá tại 20 phiên chợ vùng cao trên địa bàn tỉnh. Hoạt động nhằm nâng cao nhận thức cộng đồng và xây dựng môi trường không khói thuốc sau sáp nhập hành chính.

“Lá phổi xanh” Tây Bắc

“Lá phổi xanh” Tây Bắc

Giữa đại ngàn, nơi mây quấn quýt bên đỉnh và gió trò chuyện với rừng, dãy Hoàng Liên Sơn hiện lên hùng vĩ và đầy bí ẩn. Nơi đây tọa lạc đỉnh Fansipan - “nóc nhà Đông Dương” và ẩn chứa một trong những báu vật thiên nhiên quý giá: Vườn Quốc gia Hoàng Liên.

Người thổi hồn văn hóa Mông

Người thổi hồn văn hóa Mông

Tại xã Sín Chéng, có một người đang ngày ngày gìn giữ nghề làm đàn môi - nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Mông. Đó là ông Giàng A Thống, người đã gắn bó với loại nhạc cụ mộc mạc mà sâu lắng, từng được ví như “tiếng lòng” của trai gái Mông trong những đêm hội tình xuân.

Lạc giữa rừng trúc Mồ Dề

Lạc giữa rừng trúc Mồ Dề

Ít ai biết giữa những bậc ruộng vàng, vùng đất Mù Cang Chải, tỉnh Lào Cai còn có một nơi ngát xanh. Đó là rừng trúc Mồ Dề - nơi giao thoa lặng lẽ giữa thiên nhiên và con người.

Chàng trai người Mông và giấc mơ “gắn sao” cho homestay

Chàng trai người Mông và giấc mơ “gắn sao” cho homestay

Vùng đất Mù Cang Chải sở hữu bức tranh thiên nhiên cuốn hút với cảnh ruộng bậc thang hùng vỹ, núi đồi trập trùng và nét văn hóa bản địa độc đáo của đồng bào dân tộc Mông. Giữa bức tranh hùng vỹ ấy, có chàng trai người Mông đã ấp ủ và hiện thực hóa giấc mơ lớn lao. Đó là Thào A Su, sinh năm 1994, ở bản Tà Chí Lừ, xã La Pán Tẩn, tỉnh Yên Bái (cũ), nay thuộc xã Púng Luông, tỉnh Lào Cai.

Hình ảnh người dân xã Tân Lĩnh đan rọ tôm.

Đan rọ tôm - Nghề của “người miền núi làm việc miền xuôi”

Nơi núi non trùng điệp ôm ấp những bản làng yên bình, có một nghề thủ công đã tồn tại suốt hơn ba thập niên, đó là nghề đan rọ tôm. Tại vùng đất trước kia gọi là Phan Thanh - một xã của huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái cũ, nay thuộc xã Tân Lĩnh, tỉnh Lào Cai, nghề truyền thống này giúp hơn trăm hộ dân có nguồn thu nhập ổn định.

Cao tốc Nội Bài - Lào Cai: Sau 10 năm vận hành vẫn thiếu đường gom dân sinh

Cao tốc Nội Bài - Lào Cai: Sau 10 năm vận hành vẫn thiếu đường gom dân sinh

Sau hơn một thập niên đưa vào vận hành, tuyến cao tốc Nội Bài - Lào Cai vẫn còn những “khoảng trống” về hạ tầng, đặc biệt là hệ thống đường gom dân sinh. Vì thiếu đường gom dân sinh nên nhiều hộ dân sống ven tuyến đường đoạn qua tỉnh Lào Cai hằng ngày đang phải bất đắc dĩ vượt qua các lối mở tạm, đi chung với xe tải, xe container chạy tốc độ cao. Những kiến nghị kéo dài nhiều năm của người dân và chính quyền địa phương vẫn chưa nhận được hồi đáp thỏa đáng từ phía chủ đầu tư. 

Người dân Phú Hùng: Thấp thỏm sống dưới cung sạt lở

Người dân Phú Hùng: Thấp thỏm sống dưới cung sạt lở

Ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 3 (tháng 9/2024), 9 hộ dân thôn Phú Hùng, xã Thống Nhất (thành phố Lào Cai) trong khu vực sạt lở sau gần 1 năm sơ tán khẩn cấp, giờ phải trở lại trong những căn nhà cũ do chưa có đất tái định cư. Hiện nay, mùa mưa lũ đang cận kề, nguy cơ sạt lở có thể ập xuống, gây nguy hiểm đến tính mạng. Do vậy, người dân thôn Phú Hùng rất mong chính quyền địa phương và cơ quan chức năng sớm bố trí đất tái định cư để di chuyển đến nơi an toàn.

Những vấn đề đặt ra trong sửa chữa, vận hành các hồ thủy lợi

Những vấn đề đặt ra trong sửa chữa, vận hành các hồ thủy lợi

Sau mùa mưa lũ năm 2024, hệ thống thủy lợi trên địa bàn tỉnh bị ảnh hưởng rất lớn. Với sự vào cuộc tích cực của chính quyền các địa phương cùng ngành nông nghiệp và môi trường trong công tác sửa chữa, đến nay, hầu hết hồ thủy lợi đã vận hành trở lại. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều hồ thủy lợi bị hỏng nặng hoặc bồi lắng phải dừng hoạt động để sửa chữa lớn. Cùng với đó, việc kiểm định để xác định mức độ an toàn hồ, đập đang gặp khó khăn do thiếu kinh phí, đặt ra những lo ngại khi mùa mưa lũ cận kề.

Xử lý tài sản doanh nghiệp tại các mỏ khoáng sản dừng hoạt động: Cần giải pháp phù hợp

Xử lý tài sản doanh nghiệp tại các mỏ khoáng sản dừng hoạt động: Cần giải pháp phù hợp

Thời gian qua, trên địa bàn tỉnh có một số mỏ khai thác khoáng sản đã dừng hoạt động hoặc hết hạn khai thác. Các thủ tục đóng cửa mỏ, hoàn nguyên đã được cơ quan quản lý Nhà nước và doanh nghiệp thực hiện theo quy định. Tuy nhiên, việc xử lý tài sản của doanh nghiệp tại các điểm mỏ đã thu hồi đất đang gặp những khó khăn, vướng mắc. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến môi trường, an ninh, trật tự mà còn gây lãng phí nguồn lực xã hội.

fb yt zl tw