LCĐT - Năm 2021, huyện Si Ma Cai phấn đấu tỷ lệ học sinh tốt nghiệp THCS vào học THPT và tương đương đạt 80% trở lên. Tuy nhiên, để đạt được và duy trì kết quả này là bài toán khó đối với địa phương.
Tỷ lệ học sinh đi học THPT của một số xã còn thấp
Những ngày đầu tháng 5, học sinh lớp 9, Trường PTDT bán trú THCS số 2 Lùng Thẩn vừa lo thi cuối kỳ vừa phải đăng ký nguyện vọng vào học các trường THPT hoặc học nghề. Em Thào Thị Yên, lớp 9A1 cho biết: Sau khi tốt nghiệp THCS, nguyện vọng của em là thi vào lớp 10, Trường PTDT nội trú THCS và THPT huyện Si Ma Cai.
Còn em Ly Thị Dở lại có tâm trạng khác: Học hết lớp 9, em muốn đi học nghề may tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên của huyện nhưng bố mẹ bảo phải ở nhà làm nương, không được đi học tiếp.
![]() |
Giờ học của học sinh lớp 9, Trường PTDT bán trú THCS số 1 Lùng Thẩn. |
Năm học 2019 - 2020, Trường PTDT bán trú THCS số 2 Lùng Thẩn có 37/45 học sinh lớp 9 đi học THPT và học nghề, đạt 82%. Năm học 2020 - 2021, theo số liệu học sinh đăng ký đến ngày 6/5/2021, có 40/45 em đăng ký học THPT và học nghề. Hiện còn 5 học sinh chưa đăng ký đi học tiếp, nhà trường đang tích cực tuyên truyền, vận động để các em có lựa chọn phù hợp.
Nếu nhìn vào tỷ lệ học sinh lớp 9 đăng ký học THPT và học nghề của các trường học hằng năm thì tương đối lạc quan. Theo thống kê của Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Si Ma Cai, năm học 2020 - 2021, tỷ lệ học sinh vào học THPT và học nghề đạt 75,1%, tăng 3,6% so với năm học trước. Vấn đề đặt ra là đến tháng 4/2021, có 28 học sinh lớp 10 nghỉ học. Tỷ lệ học sinh học lớp 10 của các xã Lùng Thẩn, Quan Hồ Thẩn, Nàn Sín không đạt chỉ tiêu giao. Riêng xã Nàn Sín, tỷ lệ học sinh học lớp 10 chỉ đạt 69,2%, giảm 2,5% so với đầu năm học.
Một khó khăn nữa là tỷ lệ học sinh sau khi tốt nghiệp THCS đi học trung cấp chuyên nghiệp, học nghề của huyện Si Ma Cai chỉ đạt 0,18% tổng số học sinh tiếp tục đi học. Số học sinh ở nhà lao động là 129 em, chiếm 17,9%. Kết quả tuyển sinh và phân luồng học sinh năm học 2020 - 2021 cũng là một dự báo khó khăn trong công tác tuyển sinh cho năm học 2021 - 2022.
Vì sao nhiều học sinh không học THPT, học nghề?
Vậy nguyên nhân nào dẫn tới số lượng học sinh đi học tiếp lên THPT và học nghề ở huyện Si Ma Cai giảm nhiều như vậy? Ông Hảng Seo Toán, Chủ tịch UBND xã Lùng Thẩn phân tích: Năm 2020 và 2021, dịch Covid-19 diễn biến phức tạp, trên địa bàn xã lại có hơn 200 lao động đi làm thuê ở các tỉnh khác, trong đó không ít học sinh mới tốt nghiệp THCS. Mặt khác, những năm qua có một số sinh viên người địa phương sau tốt nghiệp cao đẳng, đại học không có việc làm đã ảnh hưởng tới tâm lý, tư tưởng của phụ huynh và học sinh.
Ông Nguyễn Hữu Hưởng, Bí thư Đảng ủy xã Sán Chải cho biết: Năm học trước, tỷ lệ học sinh học hết lớp 9 đi học THPT và học nghề của xã chỉ đạt 68,7%. Nguyên nhân chính là học sinh ở nhà lao động giúp gia đình và đi làm thuê kiếm tiền. Trên địa bàn xã hiện có hơn 20 sinh viên các trường cao đẳng, đại học sau khi tốt nghiệp không có việc làm đã ảnh hưởng đến tâm lý cho con học tiếp bậc cao hơn của phụ huynh. Xã có 99% dân số là đồng bào Mông, tình trạng tảo hôn cũng khiến một số học sinh không đi học THPT, học nghề hoặc đã đi học nhưng bỏ học giữa chừng.
Cần vào cuộc quyết liệt
Theo thông tin từ Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Si Ma Cai, năm học 2021 -2022, huyện sẽ tuyển sinh mới 620 học sinh lớp 10 vào các trường THPT, trung tâm giáo dục thường xuyên. Vừa qua, các trường học đã khảo sát nguyện vọng của học sinh lớp 9. Theo đó, 80,06% học sinh có nguyện vọng học lên THPT; 7,62% học sinh có nguyện vọng học tại Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên huyện; 2,28% học sinh có nguyện vọng học tại các trường nghề; 9,5% học sinh không có nhu cầu học tiếp.
Trao đổi với phóng viên về việc nâng cao tỷ lệ học sinh học THPT và học nghề trên địa bàn xã, ông Nguyễn Hữu Hưởng, Bí thư Đảng ủy xã Sán Chải cho biết thêm: Năm 2021, xã phải tăng tỷ lệ học sinh học THPT và học nghề mới có thể đạt mục tiêu xã nông thôn mới. Xã hiện có 84 học sinh lớp 9. Đến thời điểm này, tỷ lệ học sinh đăng ký đi học THPT và học nghề đã đạt 75%. Xã tiếp tục chỉ đạo trường THCS làm tốt khâu tuyên truyền và ôn thi cho học sinh lớp 9 để các em đạt kết quả cao trong kỳ thi tuyển vào lớp 10.
Đầu tháng 4/2021, UBND huyện Si Ma Cai đã tổ chức hội nghị tuyển sinh các lớp đầu cấp, phân luồng học sinh sau tốt nghiệp năm 2021. Theo ông Hoàng Văn Dương, Chủ tịch UBND huyện Si Ma Cai, năm 2021, huyện phấn đấu chỉ tiêu tuyển sinh vào học THPT và tương đương đạt 80% trở lên. Để khắc phục những hạn chế trong công tác tuyển sinh, phân luồng, UBND các xã, thị trấn cần thực hiện cam kết đã ký, nắm chắc thông tin, nguyện vọng của từng học sinh để có biện pháp vận động phù hợp; phát huy vai trò của các tổ tự quản, dòng họ hiếu học, các tổ chức vận động học sinh đi học; chỉ đạo các trường làm tốt công tác quản lý học sinh, không để học sinh bỏ học đi lao động.
UBND huyện Si Ma Cai cũng giao Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện là đầu mối phối hợp với các cơ sở đào tạo đến các trường THCS tuyên truyền tuyển sinh; chỉ đạo các trường tăng cường tuyên truyền về Luật Lao động, không để học sinh bỏ học đi lao động hoặc bị lợi dụng đi lao động do thiếu hiểu biết. Các trường THPT, Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên huyện tuyên truyền tuyển sinh với nội dung và hình thức phù hợp, đảm bảo công bằng trong tuyển sinh. Trung tâm Giáo dục nghề nghiệp và Giáo dục thường xuyên huyện phối hợp với Trường Cao đẳng Lào Cai mở các lớp đào tạo nghề tại huyện, phải tập trung vào những nghề xã hội đang thiếu nhân lực để học sinh có việc làm ngay sau khi tốt nghiệp.