LCĐT - Mấy ngày này, trên mạng xã hội, nhiều thương lái sầu riêng đăng trạng thái “30.000 đồng/kg sầu riêng, mọi người ủng hộ nhé, người buôn khổ quá rồi”. Tại sao sầu riêng lại rẻ đến như vậy trong khi thường ngày người tiêu dùng phải mua với giá từ 100.000 đồng/kg trở lên? Nhiều người tiêu dùng nghe tin ngay lập tức tranh thủ mua về thưởng thức, nhưng một số lại dè chừng đi tìm nguyên nhân.
Sầu riêng 30.000 đồng/kg
Ngày 10/4, một số thương lái sầu riêng đã đăng những dòng trạng thái đầu tiên về việc quả sầu riêng không thể xuất khẩu, muốn thanh lý giá rẻ ngay tại địa bàn thành phố Lào Cai chỉ 30.000 đồng/kg. Hàng loạt những hình ảnh, clip về những xe chở sầu riêng đang nằm chờ không thể xuất sang Trung Quốc. \
 |
| Cư dân mạng kêu gọi “giải cứu” sầu riêng. |
Chị Nguyễn Thị Huế, một thương lái sầu riêng than thở: “Thời gian trước, mỗi ngày, chúng tôi xuất được vài container sang Trung Quốc theo đường tiểu ngạch, nhưng từ 10/4 không hiểu vì lý do gì bạn hàng Trung Quốc nói không nhập được hàng nữa, dẫn đến hàng tồn đọng ngay tại Lào Cai. Dân buôn thiệt hại hàng tỷ đồng. Chúng tôi phải xé lẻ bán thu hồi được đồng nào hay đồng ấy”.
Trước tình trạng như vậy, một số facebook đã nhiệt tình kêu gọi “giải cứu” sầu riêng giúp các thương lái. Hiếm khi được ăn sầu riêng giá rẻ, nên người tiêu dùng tỏ ra rất quan tâm, một lượng lớn sầu riêng được người tiêu dùng thành phố Lào Cai tiêu thụ. Sầu riêng bày bán đầy đường, các chợ cũng la liệt sầu riêng, giá dao động từ 30.000 đồng – 50.000 đồng/kg.
Tranh thủ sầu riêng rẻ, chị Lê Việt Hà, người tiêu dùng ở phường Phố Mới, thành phố Lào Cai đã mua vài thùng về ăn và tặng người thân. Chị Lê Việt Hà cho biết: “Hằng ngày khó mua sầu riêng, thèm ăn quá lâu lâu mới dám mua một quả vì giá sầu riêng trên địa bàn thành phố Lào Cai quá cao. Nhân dịp giá rẻ, tôi mua vài thùng về ăn vì cả nhà ai cũng thích sầu riêng”.
Nguyên nhân thương lái Trung Quốc không nhập sầu riêng
Sầu riêng xuất khẩu sang Trung Quốc qua Lào Cai chủ yếu từ các vùng trồng thuộc miền Tây Nam Bộ. Sầu riêng bỗng dưng có giá rẻ như vậy là do thương lái Trung Quốc từ chối nhập hàng. Trước thông tin sầu riêng giá rẻ “giật mình”, nhiều người tiêu dùng hết sức băn khoăn, tại sao loại quả vốn được coi là “cao cấp” lại được bán với giá chưa bằng những loại trái cây bình dân? Cũng không ít người tiêu dùng đã đăng lên facebook rằng sầu riêng này có dư lượng thuốc lớn nên bị Trung Quốc trả về mặc dù chưa có cơ sở khẳng định.
Trước thông tin này, phóng viên Báo Lào Cai đã trao đổi với đại diện Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành thì được biết, hiện Lào Cai có nhiều chính sách tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, trái cây sang Trung Quốc qua Cửa khẩu Quốc tế đường bộ số II Kim Thành. Tuy nhiên, sầu riêng vẫn chưa được xuất khẩu theo đường chính ngạch. Dự kiến năm 2020, sầu riêng sẽ chính thức được Trung Quốc nhập khẩu qua đường chính ngạch, nhưng trước đó sẽ có cuộc khảo sát về vùng trồng, kiểm dịch thực vật nghiêm ngặt vì Trung Quốc coi đây là trái cây “chất lượng cao”.
Ông Trần Anh Tú, Phó Chi cục trưởng Chi cục Hải quan Cửa khẩu Lào Cai cho biết: Hiện, tại Cửa khẩu đường bộ số II Kim Thành đang xuất khẩu dưa hấu, thanh long, hai loại trái cây này vẫn được thông quan ổn định, Trung Quốc nhập với sản lượng lớn đã góp phần tiêu thụ tốt cho vùng trồng.
Như vậy, nguyên nhân dẫn đến sầu riêng bị ứ đọng tại Lào Cai vẫn là con đường xuất khẩu chính ngạch và tiểu ngạch. Mặc dù Lào Cai tạo điều kiện thuận lợi cho xuất khẩu nông sản, nhưng thương lái vẫn gặp rất nhiều rủi ro khi chấp nhận xuất khẩu tiểu ngạch với thương lái Trung Quốc.
Trong thời gian tới, phía Trung Quốc có động thái nhập sầu riêng với sản lượng lớn từ Việt Nam nhưng phải đảm bảo về chất lượng, vùng trồng và các quy định nghiêm ngặt về kiểm định thực vật. Sự cố bị thương lái Trung Quốc từ chối nhập sầu riêng lần này lại là bài học về buôn bán giữa thương lái hai bên khi không có hợp đồng mua bán, chưa được bảo hộ bởi chính sách xuất - nhập khẩu sầu riêng giữa hai nước, thương lái Việt Nam vẫn còn chủ quan và chưa quan tâm đến chất lượng sản phẩm xuất khẩu.
