Quay về E-magazine Theo dõi Báo Lào Cai trên Google News
Hành trình bảo tồn giống vân sam Fansipan

Hành trình bảo tồn giống vân sam Fansipan

Sau nhiều năm khảo nghiệm, nghiên cứu, Vườn Quốc gia Hoàng Liên đã gieo ươm thành công giống vân sam Fansipan - loài cây có tên trong Sách đỏ thế giới đang đứng trước nguy cơ tuyệt chủng. Kết quả nghiên cứu mở ra tín hiệu vui để nhân rộng loài cây này, gìn giữ cho muôn đời sau.

0:00 / 0:00
0:00
  • Nam miền Bắc
  • Nữ miền Bắc
  • Nữ miền Nam
  • Nam miền Nam

Những luống cây giống có chiều cao từ 30 cm đến 40 cm đang sinh trưởng, phát triển xanh tốt trong nhà lưới của Vườn Quốc gia Hoàng Liên, ít ai biết đây là thành quả của sự cố gắng không ngừng nghỉ của nhiều thế hệ cán bộ, nhà nghiên cứu khoa học trong hàng chục năm qua.

5.jpg

Vân sam Fansipan được đưa vào Sách đỏ Việt Nam từ năm 1996, đây là loài thực vật đặc hữu chỉ có ở Vườn Quốc gia Hoàng Liên, tỉnh Lào Cai. Cây được xếp vào nhóm IA, nhóm cấm khai thác và sử dụng vì mục đích thương mại. Những cá thể vân sam phân bố tự nhiên không nhiều, trên diện tích hẹp và đang có nguy cơ tuyệt chủng do nhiều mối đe dọa vì khả năng tái sinh rất kém.

2.jpg

Khó khăn lớn nhất trong công tác bảo tồn loài cây này là gần như không tái sinh trong tự nhiên. Qua theo dõi, nghiên cứu trong khoảng 20 năm trở lại đây chưa phát hiện được cây con tái sinh trong tự nhiên. Những cây hiện có đều là cây trưởng thành có tuổi đời từ vài trăm năm tuổi, cây nhỏ nhất cũng hơn 50 - 70 tuổi. Làm thế nào để nhân giống, tái sinh loài cây này là câu hỏi đau đáu của nhiều thế hệ cán bộ lãnh đạo quản lý, cán bộ nghiên cứu của Vườn Quốc gia Hoàng Liên.

4.jpg

Kiểm tra những cây vân sam Fansipan giống tán lá xanh mơn mởn, anh Trần Văn Tú, Phó Trưởng Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế chia sẻ: Để thu được hạt giống phục vụ quá trình gieo ươm, chúng tôi đã mất nhiều năm quan sát từng cây trưởng thành. Rất buồn khi có nhiều cây thoái hóa không ra nón, không có hạt. May mắn là vẫn còn một số cây ra nón, có hạt theo chu kỳ 4 - 5 năm 1 lần. Tuy nhiên, hạt rụng xuống không tự tái sinh ngay trong quần thể tự nhiên được. Chúng gần như không nảy mầm hoặc nếu có nảy mầm thì cũng sẽ chết ngay trong năm đầu.

7.jpg

Sáng sớm, kỹ sư Nguyễn Văn Sang và các đồng nghiệp công tác tại Phòng Khoa học và Hợp tác quốc tế đã có mặt ở khu vườn ươm để kiểm tra cây giống có bị ảnh hưởng bởi trận mưa đêm qua hay không, sau đó nhặt cỏ và bón phân tăng cường sức đề kháng cho cây. Anh Sang bảo: "Chúng tôi đã nhiều năm thử nghiệm gieo ươm vân sam Fansipan, để cây nảy mầm đã khó, nhưng chăm sóc cho cây sống qua 1 năm tuổi còn khó hơn gấp nhiều lần. Khi mới nảy mầm, cây con rất dễ bị nấm hoặc tác động bởi các yếu tố thời tiết mà chết.

Sau nhiều năm nghiên cứu, chúng tôi thấy nguyên nhân khiến cây con khó tái sinh là bởi thường bị nấm và khả năng thích nghi với thời tiết kém. Có lẽ biến đổi khí hậu đã khiến môi trường sống hiện nay thay đổi so với vài trăm năm trước và riêng loài cây này không thích nghi được. Vì vậy, lúc nào tại vườn ươm cũng có người theo dõi và chăm sóc cây giống, chỉ cần lơ là thì bao công sức có thể đổ xuống sông, xuống biển".

3.jpg

Việc gieo ươm cây giống cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ. Giá thể sử dụng phải thu gom mùn đất trên núi cao nơi cây bố mẹ đang sinh trưởng là tốt nhất, nếu không thì phải thu gom mùn đất có chất lượng tương tự. Đặc biệt, không sử dụng phân bón hóa học trong quá trình chăm sóc cây. Độ ẩm vườn ươm, tỷ lệ ánh sáng phải điều chỉnh theo chu kỳ và diễn biến sinh trưởng của cây. Do điều kiện khí hậu thuận lợi cho cây vân sam Fansipan là ở độ cao từ 2.600 m trở lên, thế nhưng khu vực vườn ươm chỉ ở độ cao 1.600 m nên phải áp dụng nhiều biện pháp kỹ thuật trong quá trình nhân giống.

Với quyết tâm và việc áp dụng khoa học - kỹ thuật, các cán bộ của Vườn Quốc gia Hoàng Liên đã nhân giống thành công với tỷ lệ nảy mầm đạt 50 - 60%. Hiện tại, một số cây giống đạt tiêu chuẩn về kích thước đang được trồng thử nghiệm trong khuôn viên của vườn và một số điểm của các trạm kiểm lâm để thuận tiện chăm sóc, theo dõi sự sinh trưởng trong môi trường tự nhiên. Hy vọng tương lai không xa, giống cây quý này sẽ được trồng đại trà tại những nơi khí hậu phù hợp, không chỉ góp phần bảo tồn một nguồn gen quý mà còn tạo vẻ đẹp cảnh quan cho khu du lịch thị xã Sa Pa.

6.jpg

Vân sam Fansipan thuộc họ thông, là loài thực vật đặc hữu, không những quý, hiếm và độc đáo ở Việt Nam mà còn trên thế giới. Đây là loài thực vật được nói tới nhiều không chỉ về mặt khoa học, mà còn về giá trị kinh tế như là loài cây gỗ lớn có thể đóng đồ dùng trong xây dựng và chiết xuất tanin từ vỏ cây… Cây vân sam cao to, tán đẹp có thể dùng làm cây cảnh và trồng rừng cảnh quan phục vụ du lịch sinh thái. Năm 2014, loài cây này được công nhận là Cây di sản Việt Nam và được ví như “Quốc bảo” bởi chỉ được phát hiện ở đỉnh Fansipan, thuộc Vườn Quốc gia Hoàng Liên, thị xã Sa Pa.

Việc nhân giống bảo tồn loài vân sam Fansipan cho kết quả bước đầu, tuy nhiên việc trồng cây tại môi trường tự nhiên đang gặp nhiều khó khăn và cần có kinh phí lớn. Thời gian tới, Vườn Quốc gia Hoàng Liên tiếp tục xây dựng, hoàn thiện đề xuất đề tài bảo tồn loài vân sam Fansipan.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Những công trình kiến trúc đẹp ở thành phố Lào Cai

Những công trình kiến trúc đẹp ở thành phố Lào Cai

Sau hơn 30 năm tái lập tỉnh, từ một thị xã hoang tàn do chiến tranh biên giới, thành phố Lào Cai hôm nay đã có một vóc dáng mới rộng dài và hiện đại nằm ven sông Hồng đỏ nặng phù sa. Trên thành phố, nhiều công trình kiến trúc được xây dựng là biểu tượng cho giá trị tinh thần và văn hóa của vùng đất biên cương trù phú và thơ mộng.

Mùa gió Ô Quý Hồ

Mùa gió Ô Quý Hồ

Cuối mùa khô, gió nóng từ trên đèo cao Ô Quý Hồ ù ù thổi xuống, khiến cả thị xã Sa Pa vốn thường xuyên ẩm ướt, mù sương bỗng bị hong khô, cây cỏ, rau màu bị héo úa. Những cơn gió mang hơi nóng thổi về “rát da, rát thịt”, được người dân quen gọi theo tên con đèo nơi gió được thổi về - gió nóng Ô Quý Hồ.

Mùa đi đón cơn mưa

Mùa đi đón cơn mưa

Những tiếng  sấm ùng oàng, những hạt mưa lách tách về đêm báo hiệu mùa mưa đã đến và nông dân lại tất bật chuẩn bị vào mùa làm đất cấy lúa, cả thiên nhiên lẫn con người như hòa cùng một nhịp, chuẩn bị tâm thế sẵn sàng cho mùa vụ mới.

Bến Chuân không còn “gian truân”

Bến Chuân không còn “gian truân”

Báo Lào Cai - Từ trong xanh thẳm, cầu Bến Chuân như sợi chỉ trắng nối liền hai bờ sông Chảy. Bến đò Chuân giờ nhộn nhịp xe cộ, hàng hóa tấp nập ngược xuôi, sự trù phú, sinh sôi hiển hiện trên mảnh đất mom sông.

Đích đến của hạnh phúc

Đích đến của hạnh phúc

Hạnh Phúc là tên gọi thân thuộc và nằm lòng đối với nhiều người dân ở xã Bản Sen (huyện Mường Khương). Tháng năm đi qua và dù có tiếc nuối với “mỹ danh” mà trước năm 1959 còn sử dụng nhưng người dân nơi đây vẫn miệt mài lao động, sản xuất, cống hiến xây dựng quê hương, để đi đến đích, đó là mọi người, mọi nhà hạnh phúc.

Bài 2: Cần giải pháp quản lý chặt chẽ công tác đào tạo lái xe

Bài 2: Cần giải pháp quản lý chặt chẽ công tác đào tạo lái xe

LCĐT - Lỗ hổng và tồn tại trong việc đào tạo, sát hạch giấy phép lái xe mô tô hạng A1 đã rõ. Tuy nhiên, ngoài việc rút kinh nghiệm và có những hình thức xử lý sai phạm của tổ chức, cá nhân, thì cơ quan chức năng cũng cần có giải pháp hữu hiệu để quản lý chặt chẽ, hiệu quả việc đào tạo, sát hạch lái xe trong thời gian tới.
Bài 1: “Giả mù chữ” để thi giấy phép lái xe thật

Bài 1: “Giả mù chữ” để thi giấy phép lái xe thật

LCĐT - Thời gian qua, lợi dụng những chính sách ưu tiên đối với người dân tộc thiểu số ở vùng khó khăn trong đào tạo, sát hạch cấp giấy phép lái xe mô tô, một số người dân đã tự nhận mình là mù chữ để đi xin xác nhận không biết chữ nhằm hưởng ưu tiên trong phần thi lý thuyết, gây mất an ninh, trật tự và bức xúc trong dư luận.
Mưu sinh trên “tam giác” sông Chảy

Mưu sinh trên “tam giác” sông Chảy

LCĐT - Ở khu vực “tam giác” này, trước kia vốn là mảnh ruộng, vạt nương, nhưng từ khi thủy điện Cốc Ly (Bắc Hà) làm đập ngăn dòng, nước dâng tạo thành vùng lòng hồ mênh mông, đầy ắp cá tôm.
"Gieo” màu xanh trên vùng đất khó

"Gieo” màu xanh trên vùng đất khó

LCĐT - Những người trẻ vùng cao ngày càng năng động, sáng tạo, họ không ngại thất bại, sẵn sàng thử sức với loại cây, con mới. Cũng từ sự sáng tạo ấy mà ở những vùng đất khó khăn, thậm chí ở vùng thời tiết, khí hậu khắc nghiệt vẫn xuất hiện nhiều mô hình sản xuất nông nghiệp đem lại hiệu quả kinh tế cao. Không còn là thoát nghèo, họ hoàn toàn có thể làm giàu cho bản thân, gia đình, góp phần thúc đẩy kinh tế địa phương ngày càng phát triển.
Niềm vui mới ở Kin Chu Phìn

Niềm vui mới ở Kin Chu Phìn

LCĐT - Kin Chu Phìn, vùng đất xa xôi nhất xã Nậm Pung (huyện Bát Xát), trước đây được ví như “ốc đảo” giữa núi rừng. Mỗi lần đến nơi này, chúng tôi lại thêm một lần bất ngờ về sự đổi thay của đời sống đồng bào Hà Nhì, Dao nơi đây.
Bài 2: Hiến đất ở nơi “tấc đất, tấc vàng”

Bài 2: Hiến đất ở nơi “tấc đất, tấc vàng”

LCĐT - Ở vùng đất du lịch Sa Pa, “tấc đất, tấc vàng”. Trong khi nhiều công trình, dự án bị đình trệ bởi khó khăn trong giải phóng mặt bằng thì ở phường Hàm Rồng, người dân 3 tổ dân phố sẵn sàng hiến hàng nghìn mét vuông đất làm đường giao thông.
Ghé Hoàng Hạ thăm vùng đất mơ

Ghé Hoàng Hạ thăm vùng đất mơ

LCĐT - Không chỉ có cảnh sắc thiên nhiên với núi non hùng vĩ, bản sắc văn hóa dân tộc đặc sắc, Hoàng Hạ còn khiến người phương xa ấn tượng và yêu ngay từ tên gọi đầy thơ mộng.

Bản hùng ca bất tử trên Biển Đông

Bản hùng ca bất tử trên Biển Đông

LCĐT - 35 năm đi qua, sóng biển có thể xóa nhòa mọi dấu vết nhưng không thể xóa được ký ức hùng tráng của các chiến sĩ Hải quân nhân dân Việt Nam trong trận hải chiến ở vùng biển Gạc Ma ngày 14/3/1988. Sự hy sinh của họ được dựng thành tượng đài bất tử về tình yêu biển, đảo của Tổ quốc.
fb yt zl tw