Xã Sùng Phài (Lai Châu):

Giữ gìn và phát triển nghề nấu rượu ngô truyền thống

Nếu ai có dịp đến xã Sùng Phài (thành phố Lai Châu, tỉnh Lai Châu) sẽ nhớ mãi đặc sản rượu ngô truyền thống của đồng bào dân tộc Mông nơi đây - được đánh giá là “đệ nhất danh tửu” của Lai Châu.

Người dân bản Sùng Chô giữ gìn nghề nấu rượu ngô truyền thống.
Người dân bản Sùng Chô giữ gìn nghề nấu rượu ngô truyền thống.

Theo lời mời của chị Giàng Thị Chà ở bản Sùng Chô (xã Sùng Phài), chúng tôi đến tìm hiểu về rượu ngô truyền thống của gia đình. Dừng xe ở góc sân, chúng tôi cảm nhận được hương vị thơm nồng của rượu. Thấy chúng tôi tới, chị Chà đon đả: Mời khách quý đến thưởng thức món ẩm thực gia truyền!

Rồi chị nói: Đùa vậy thôi, tôi đang nấu rượu cho khách đặt. Cứ nấu được nồi nào là khách mua hết. Có lẽ do rượu ngô truyền thống của người Mông thơm ngon và hấp dẫn nên được nhiều người ưa chuộng.

Theo lời chị Chà, không dễ để nấu được món rượu ngô truyền thống ngon, chuẩn vị. Từ cách nấu truyền thống là dùng nồi gang, củi đun đến nguyên liệu cũng được chính người dân làm ra, chắt lọc từng hạt ngô. Muốn nấu món rượu ngô, nguyên liệu chính cần có men và ngô. Ngô được bà con chọn, sàng lọc kỹ những bắp ngô to, vàng trồng trên vách núi. Men được làm từ hạt kê do người dân tự sản xuất. Để làm men kê, người Mông sẽ dùng 3 phần kê, 2 phần gạo xay nhuyễn với nhau, sau đó nặn thành bánh và ủ lên men.

Sau khi giới thiệu cho chúng tôi các nguyên liệu để tạo nên sản phẩm rượu ngô hấp dẫn, chị Chà kể lại chi tiết, tỉ mỉ các công đoạn ủ, nấu rượu ngô: Ngô sau khi thu hoạch từ nương về phơi khô xong tẽ từng bắp ngô, lựa lấy hạt tròn, căng, mẩy rồi đem luộc đến khi thấy hạt ngô chớm bung thì vớt ra. Chờ khi hạt ngô đã nguội, đem men kê trộn vào. Sau khi đã trộn đều với men, ngô sẽ được ủ trong thùng kín ở vị trí thoáng mát 1 tháng.

Theo kinh nghiệm nấu rượu ngô bằng củi lâu năm, chị Chà cho rằng khi nấu phải luôn giữ lửa cháy đều. Lửa không được cháy quá to, cũng không nên cháy quá nhỏ, làm ảnh hưởng đến chất lượng rượu. Rượu thường được lấy 30 - 40 độ là vừa đủ. Mỗi lần nấu 30 - 50 kg ngô, thu được 20 - 25 lít rượu.

Quy trình nấu rượu truyền thống của dân tộc Mông cơ bản cũng giống như các loại rượu khác, nhưng rượu ngô của bà con xã Sùng Phài có điểm đặc biệt mà nơi khác khó có được, đó là nguồn nước. Sùng Phài nằm dưới chân núi Hoàng Liên Sơn, quanh năm khí hậu mát mẻ và trong lành, nguồn nước tinh khiết. Không chỉ sở hữu hương vị hấp dẫn, rượu ngô nơi đây còn thấm đẫm khí chất hào sảng của người Mông.

Với mong muốn mang thương hiệu rượu truyền thống của dân tộc đến với nhiều người, bà con đã thành lập tổ liên kết rượu ngô truyền thống, với 11 thành viên. Chị Giàng Thị Chà, Tổ phó Tổ liên kết cho biết: Chúng tôi thành lập tổ liên kết nhằm quảng bá, giới thiệu với người tiêu dùng khắp các tỉnh, thành, giúp người dân có thu nhập. Tổ liên kết được UBND thành phố Lai Châu hỗ trợ máy lọc rượu khử andehit. Khi tham gia tổ liên kết, các thành viên nấu rượu phải đảm bảo đúng quy trình truyền thống, nấu xong mang rượu ra cho tổ lọc. Rượu sau khi lọc sẽ trong hơn, khử độc tố. Mỗi tháng, các thành viên tiêu thụ được hàng trăm lít rượu.

Trao đổi với chúng tôi, chị Sùng Thị Dẻ, Chủ tịch UBND xã Sùng Phài cho biết: Nghề nấu rượu ngô của người dân tộc Mông xã Sùng Phài có từ lâu đời. Tuy nhiên, mãi đến năm 2014, nghề nấu rượu mới được UBND tỉnh công nhận đạt tiêu chí nghề truyền thống. Từ khi có quyết định của UBND tỉnh, chính quyền xã Nậm Loỏng (cũ) thành lập hợp tác xã nấu rượu đầu tiên với mục tiêu đưa rượu ngô trở thành một sản phẩm giúp xóa đói, giảm nghèo. Từ đó, bà con nơi đây xem nấu rượu là một nghề vừa mang lại thu nhập, vừa giữ gìn văn hóa truyền thống. UBND xã đang xây dựng rượu ngô thành sản phẩm OCOP của xã.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Một lần đến Ba Khan

Một lần đến Ba Khan

Tôi đã định đến vùng đất ấy, vì nghe nói cảnh đẹp mê hồn nhưng hoang sơ, trong khi đời sống người dân địa phương còn “nguyên bản”. Nhưng chính cái “hoang sơ, nguyên bản” ấy là một rào cản để ta có thể đến với Ba Khan.

Lửa di sản trên miền đá xám

Lửa di sản trên miền đá xám

Công viên địa chất toàn cầu (ĐCTC) UNESCO Cao nguyên đá Đồng Văn không chỉ là “bảo tàng sống” của lịch sử kiến tạo vỏ Trái đất mà còn là biểu tượng phát triển bền vững gắn với di sản. Trên nền đá xám khắc nghiệt, cộng đồng 17 dân tộc thiểu số vẫn bền bỉ viết tiếp câu chuyện gìn giữ bản sắc, biến đá thành cơ hội, biến di sản thành sức mạnh kiến tạo tương lai.

Việt Nam ngày càng thu hút khách ngoại

Việt Nam ngày càng thu hút khách ngoại

Giữa tháng thấp điểm nhất của mùa du lịch, Việt Nam (VN) vẫn tiếp nối đà kỷ lục đón khách ngoại. Những trải nghiệm độc đáo và đặc sắc đang định vị một thương hiệu du lịch Việt đẳng cấp trên trường quốc tế, kéo khách tới đông hơn, ở lại lâu hơn và chi tiêu nhiều hơn.

Bản Liền bắt “trend” trải nghiệm đúng chất “Gia đình Haha” để phát triển du lịch

Bản Liền bắt “trend” trải nghiệm đúng chất “Gia đình Haha” để phát triển du lịch

Bản Liền, Lào Cai, bắt “trend” trải nghiệm đúng chất “Gia đình Haha” với những sản phẩm du lịch nông nghiệp mộc mạc, hái chè Shan tuyết, cầy ruộng bậc thang, thưởng thức múa xòe, đi chợ phiên hay những sinh hoạt đời thường bình dị, gần gũi của người dân để phát triển du lịch cộng đồng.

Việt Nam lọt top điểm đến châu Á hút khách quốc tế quay lại nhiều nhất

Việt Nam lọt top điểm đến châu Á hút khách quốc tế quay lại nhiều nhất

Theo dữ liệu đặt phòng trên nền tảng du lịch kỹ thuật số Agoda, Việt Nam đã vươn lên vị trí thứ 3 trong top 5 quốc gia châu Á có lượng khách quốc tế quay lại cao nhất, chỉ xếp sau Nhật Bản và Thái Lan. Đặc biệt, Đà Nẵng lần đầu tiên góp mặt trong top 10 thành phố châu Á có tỷ lệ du khách quay lại cao nhất.

Hơn 10.000 khách sạn châu Âu kiện Booking.com

Hơn 10.000 khách sạn châu Âu kiện Booking.com

Đài truyền hình công cộng Hà Lan NOS đưa tin hơn 10.000 khách sạn trên khắp châu Âu đã tham gia một vụ kiện tập thể chống lại nền tảng du lịch trực tuyến Booking.com, với cáo buộc công ty này có hành vi kinh doanh không công bằng, dẫn đến tổn thất tài chính đáng kể.

Để văn hóa bản địa thực sự là sản phẩm du lịch

Để văn hóa bản địa thực sự là sản phẩm du lịch

Thời gian qua, các chương trình truyền hình thực tế khai thác đời sống thôn quê, trải nghiệm thường nhật như “Gia đình Haha”, “2 ngày 1 đêm”, “Sao nhập ngũ”... ghi nhận mức tăng trưởng lượt xem ấn tượng, vượt xa mặt bằng chung, đồng thời tạo hiệu ứng lan tỏa mạnh mẽ trên mạng xã hội với hàng triệu lượt tương tác.

Độc đáo nghi lễ Then Tày Chiềng Ken

Độc đáo nghi lễ Then Tày Chiềng Ken

Ở vùng đất Chiềng Ken, đồng bào Tày vẫn gìn giữ một nét văn hóa tinh thần độc đáo: nghi lễ Then truyền dòng. Nếu như ở một số địa phương khác, nghi lễ Then của người Tày có thể được truyền miệng hay học từ sách vở, thì nghi lễ Then của người Tày Chiềng Ken chỉ được truyền từ đời này sang đời khác với những người cùng huyết thống, trong dòng tộc hoặc sự lựa chọn nghiêm ngặt của thế hệ những thầy Then đi trước “hữu duyên” với trò Then của mình.

fb yt zl tw