LCĐT - Là đảo nhỏ, nhưng Đá Lát lại có vị trí vô cùng quan trọng trong quần đảo Trường Sa của Tổ quốc.
>>> Nhịp sống nơi thị trấn Trường Sa
>>> Ðánh thức tiềm năng Ðá Tây.
Khoảng 14 giờ ngày thứ 7 trong chuyến hải trình, đoàn công tác chúng tôi có mặt trên đảo Đá Lát, một đảo nhỏ trong số các đảo chìm của quần đảo Trường Sa. Đá Lát gần đất liền nhất, cách bán đảo Cam Ranh 220 hải lý. Bãi san hô ở đây có chiều dài 5,9 km, rộng 1,6 km, với tổng diện tích khoảng gần 10 km2, phía trong là hồ tự nhiên, xung quanh có những mỏm đá san hô mồ côi nhô lên khi thủy triều xuống.
![]() |
Đảo Đá Lát - một đảo nhỏ trong số các đảo chìm của quần đảo Trường Sa. |
Hình ảnh ấn tượng đầu tiên đối với chúng tôi là Hải đăng Đá Lát. Trạm Hải đăng cách nhà đảo khoảng 300 m, nhìn xa như một tháp truyền hình. Ấy vậy mà nơi đây, những người công nhân gác đèn vẫn sống và làm việc năm này qua năm khác, vượt qua băo tố, phong ba. Anh Trịnh Văn Nguyên, Trạm trưởng Hải đăng Đá Lát cho biết: Hải đăng nơi đây được ghi nhận là cao nhất trong 9 ngọn hải đăng trên quần đảo Trường Sa (cao 42 m), được hoàn thành và đưa vào sử dụng từ tháng 6/1994. Do xây dựng bằng kết cấu thép, nên việc sinh hoạt cũng như vận hành hoạt động nhà đèn của anh em công nhân gặp rất nhiều khó khăn so với các trạm hải đăng khác. Mặt khác, công tác duy tu, bảo dưỡng trang - thiết bị, cơ sở vật chất của Trạm cũng vô cùng vất vả. Tuy nhiên, Trạm luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao, đảm bảo hải đăng hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết, góp phần đảm bảo an toàn hàng hải cho tàu, thuyền đi qua khu vực.
![]() |
Các thành viên trong đoàn công tác ghi lưu bút trên đảo Đá Lát. |
Trong không khí ấm tình quân dân, đại diện cán bộ, chiến sỹ trên đảo đă tặng Đoàn công tác số 14 một cây hoa biển được làm từ vỏ ốc. Để có được cây hoa biển, các chiến sỹ trẻ trên đảo đă mất nhiều ngày để “sáng tạo”, rất công phu và tỉ mỉ. Thân và cành hoa được tết lại bằng dây thép, quấn ni-lon cùng băng keo, lá được làm bằng ni-lon từ những tấm áo mưa của bộ đội và hoa được làm từ vỏ ốc biển rất lạ mắt. Khi được hỏi ai là tác giả chính của tác phẩm nghệ thuật này, mấy chiến sỹ trẻ cười vui bảo, đó là sản phẩm của cả chi đoàn góp sức và cũng là tình cảm của anh em trên đảo gửi về đất liền. Ngoài cây hoa biển là quà chung của cả đoàn, ai cũng được tặng một chút quà nhỏ như vỏ ốc hoặc vỏ sò mà chiến sỹ đă dày công chuẩn bị nhiều ngày.
Sau khi đi kiểm tra tình hình trên đảo, đại tá Phạm Văn Vững, Chủ nhiệm Chính trị Quân chủng Hải quân biểu dương tinh thần vượt khó khăn để hoàn thành tốt nhiệm vụ của cán bộ, chiến sỹ trên đảo. Đặc biệt, đơn vị đă làm tốt công tác chính trị tư tưởng và coi đây là việc thực hiện tốt lời căn dặn của Đại tướng Lê Đức Anh đối với Quân chủng Hải quân. Đến lúc này, chúng tôi mới vỡ lẽ vì sao trên đảo lại phóng to và treo đoạn trích phát biểu của Đại tướng Lê Đức Anh (khi ấy là Bộ trưởng Bộ Quốc phòng) tại Lễ kỷ niệm 33 năm Ngày thành lập Quân chủng Hải quân Việt Nam, được tổ chức tại đảo Trường Sa lớn, tháng 5/1988. Trong đoạn trích tuy ngắn nhưng đă thể hiện tầm nhìn chiến lược và quyết tâm sắt đá, lời nhắn nhủ của Đại tướng, Bộ trưởng với lực lượng hải quân, đó là phải bảo vệ toàn vẹn chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, trong đó có quần đảo Trường Sa. Đại tá Phạm Văn Vững cho rằng: Tới đây, tất cả các điểm đảo cần phải học tập Đá Lát, treo trích bài phát biểu của Đại tướng, vì đó chính là khẩu hiệu hành động, là mệnh lệnh từ trái tim của người lính hải quân. Đại úy Phạm Văn Bình, Chỉ huy trưởng đảo khẳng định với đoàn công tác: Cán bộ, chiến sỹ trên đảo có bản lĩnh chính trị vững vàng, xác định rõ nhiệm vụ, khắc phục mọi khó khăn, hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao; làm chủ trong mọi t́nh huống, bảo vệ vững chắc toàn vẹn chủ quyền biển đảo.
![]() |
Cán bộ, chiến sỹ trên đảo tặng cây hoa biển cho đoàn công tác. |
Trong khi các cán bộ, chiến sỹ vui giao lưu văn nghệ với đoàn công tác thì nhiều chiến sỹ trên đảo vẫn phải miệt mài làm nhiệm vụ. Đến bên chiến sỹ Phạm Văn Việt, 20 tuổi (quê ở Thái Thụy, Thái Bình) đang bồng súng đứng gác, tôi hỏi chuyện và biết thêm về cuộc sống vất vả mà cán bộ, chiến sỹ trên đảo phải vượt qua để hoàn thành nhiệm vụ được giao. Chiến sỹ Việt cũng bộc bạch: “Thời gian đầu mới ra đảo, cháu rất nhớ nhà, nhưng bây giờ đă quen dần, hơn nữa, mọi người ở đây sống với nhau t́nh cảm như một gia đình”. Nhìn chiến sỹ trẻ da sạm nắng gió, không biết đă bao ngày xa đất liền rồi, đứng gác mà ánh mắt thỉnh thoảng vẫn hướng về nơi giao lưu văn nghệ, chúng tôi lại thấy thương thương.
Trước giờ chia tay bao giờ cũng là thời gian ghi lưu bút tốc kư nhất của những thành viên đoàn công tác. Người chờ, kẻ đợi đến lượt mình, có một quyển sổ mà xòe cả 2 mặt giấy để 2 người cùng viết. Xin trích đôi dung lưu bút của anh Nguyễn Thành An, Phó Tổng biên tập Tạp chí Thông tin đối ngoại, Ban Tuyên giáo Trung ương, ghi trên đảo Đá Lát: “Xin kính tặng anh em cán bộ, chiến sỹ trên đảo Đá Lát bài thơ viết về cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp ...”. Trong bài thơ anh An ghi lưu bút, cùng với sự ngợi ca “Anh Cả” của Quân đội nhân dân Việt Nam, còn có nhiều đoạn viết về Trường Sa, nơi mà các chiến sỹ hải quân đang ngày đêm canh giữ cho sự bình yên của đất nước. Đây chính là tình cảm và sự gửi gắm niềm tin của anh An cũng như tất cả các thành viên trong đoàn công tác chúng tôi với những người lính đảo nơi đây.