LCĐT - Công tác phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức là vấn đề cốt lõi của hoạt động công đoàn.
>>> Bài 1: Ở đâu có công nhân, ở đó có công đoàn
Theo thống kê của tổ chức công đoàn, trên địa bàn tỉnh đang có hơn 2.000 doanh nghiệp ngoài nhà nước hoạt động đa ngành nghề, lĩnh vực kinh doanh. Thực tế thời gian qua cho thấy, việc phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức công đoàn tập trung ở một số công đoàn ngành, địa phương như Liên đoàn Lao động (LĐLĐ) thị xã Sa Pa, LĐLĐ thành phố Lào Cai, Công đoàn ngành Công thương, Công đoàn ngành Giao thông vận tải - Xây dựng. Đây là các đơn vị, địa bàn, lĩnh vực có nhiều doanh nghiệp ngoài nhà nước đang sản xuất, kinh doanh. Các địa phương còn lại có ít doanh nghiệp ngoài nhà nước hoạt động hoặc quy mô doanh nghiệp siêu nhỏ với số lượng lao động ít, không đủ điều kiện thành lập tổ chức công đoàn.
Công đoàn cơ sở tăng cường các hoạt động chăm lo, bảo vệ quyền lợi người lao động.
Theo chia sẻ của nhiều cán bộ công đoàn chuyên trách thì rào cản lớn nhất trong việc thành lập tổ chức công đoàn và phát triển đoàn viên là nhận thức chưa đầy đủ của đoàn viên, chủ doanh nghiệp về vai trò, vị trí của tổ chức công đoàn. Nhìn chung, các doanh nghiệp ngoài nhà nước mới có 50 - 70% lao động tham gia tổ chức công đoàn, số lao động còn lại chưa tham gia với nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân là người lao động chưa thấy rõ quyền lợi khi tham gia tổ chức công đoàn hoặc tâm lý trông chờ, chỉ khi bị ảnh hưởng về quyền lợi mới tìm đến tổ chức công đoàn. Đối với các chủ doanh nghiệp, nhiều người cho rằng việc thành lập tổ chức công đoàn sẽ ảnh hưởng tới thời gian làm việc và giảm năng suất lao động do phải tổ chức hội, họp hoặc hoạt động phong trào. Vì vậy, không ít doanh nghiệp đã từ chối thẳng hoặc tìm cách né tránh khi có cán bộ công đoàn tới tiếp xúc, khảo sát các điều kiện thành lập tổ chức công đoàn.
Xác định rõ khó khăn trong phát triển đoàn viên, thành lập tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước, LĐLĐ tỉnh đã xây dựng, tổ chức triển khai, thực hiện hiệu quả chương trình phát triển đoàn viên, Đề án “Tăng cường phát triển đoàn viên, đổi mới và nâng cao chất lượng hoạt động công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp khu vực ngoài nhà nước, giai đoạn 2018 - 2023”; đồng thời, tham mưu với cấp ủy đảng, phối hợp với chính quyền tăng cường công tác lãnh đạo xây dựng tổ chức công đoàn trong doanh nghiệp ngoài nhà nước. LĐLĐ tỉnh đã chỉ đạo các cấp công đoàn củng cố, kiện toàn ban chỉ đạo phát triển đoàn viên, xây dựng tổ chức công đoàn cơ sở và khảo sát, nắm tình hình công nhân, người lao động trong các doanh nghiệp để tuyên truyền về tổ chức công đoàn, vận động người lao động tự nguyện tham gia.
Ông Trần Huy Phương, Trưởng Ban Tổ chức LĐLĐ tỉnh cho biết: Bên cạnh việc chỉ đạo bằng văn bản, Ban Thường vụ LĐLĐ tỉnh thường xuyên kiểm tra, đôn đốc, nhắc nhở các đơn vị kịp thời nắm thông tin, tổ chức đối thoại với công đoàn cơ sở để hiểu tình hình doanh nghiệp, việc làm, tâm tư, nguyện vọng người lao động, từ đó giao cho các công đoàn cơ sở xây dựng kế hoạch tiếp xúc với doanh nghiệp và người lao động phù hợp, hiệu quả. Ngoài ra, LĐLĐ tỉnh chỉ đạo LĐLĐ thành phố, công đoàn ngành phối hợp với Đảng ủy Khối Cơ quan - Doanh nghiệp tỉnh kết hợp giữa việc thành lập tổ chức đảng với thành lập tổ chức công đoàn.
Ban chỉ đạo phát triển đoàn viên và xây dựng tổ chức công đoàn cơ sở đã khảo sát, thống kê đơn vị, doanh nghiệp có đủ điều kiện thành lập tổ chức công đoàn. Các cấp công đoàn tập trung tuyên truyền để người lao động, người sử dụng lao động hiểu rõ về vai trò, vị trí, chức năng của tổ chức công đoàn, quyền và nghĩa vụ của đoàn viên công đoàn, đồng thời tranh thủ sự quan tâm, ủng hộ của các cấp và các ngành giúp đẩy mạnh công tác phát triển đoàn viên. Song song với hoạt động tuyên truyền, các công đoàn cơ sở trong các doanh nghiệp ngoài khu vực nhà nước ngày càng đổi mới về nội dung, hình thức hoạt động và thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của tổ chức công đoàn trong việc tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, phổ biến chính sách, pháp luật cho đoàn viên, người lao động.
Các cấp công đoàn cũng phối hợp chặt chẽ với lãnh đạo doanh nghiệp, chủ sử dụng lao động thực hiện tốt Quy chế dân chủ ở cơ sở, thỏa ước lao động tập thể, chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người lao động và vận động người lao động thi đua lao động, sản xuất, kinh doanh. Thông qua đó góp phần hoàn thành thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các doanh nghiệp, tạo niềm tin đối với công nhân, người lao động và chủ doanh nghiệp. Đã có rất nhiều công đoàn cơ sở doanh nghiệp ngoài nhà nước tạo được ấn tượng tốt đẹp đối với người lao động thông qua các việc làm thiết thực, hữu ích. Tổ chức công đoàn phối hợp với chuyên môn tham mưu thành lập hội đồng thi đua - khen thưởng, nâng lương, tham gia xây dựng quy chế làm việc, định mức lao động hay đề nghị doanh nghiệp xây dựng nhà công vụ, hỗ trợ bữa ăn trưa, ăn ca, thăm hỏi, động viên gia đình đoàn viên, người lao động.
Khi dịch Covid-19 diễn ra đã tác động tiêu cực tới việc làm và thu nhập của người lao động, tổ chức công đoàn đã có những biện pháp hỗ trợ kịp thời giúp đoàn viên, người lao động khắc phục một phần khó khăn trong cuộc sống, tuân thủ đầy đủ và nghiêm túc các quy định về phòng, chống dịch bệnh. Bằng những giải pháp như trên, dù gặp nhiều khó khăn, song từ đầu năm đến nay, toàn tỉnh đã phát triển mới được 258 đoàn viên công đoàn khu vực ngoài nhà nước, thành lập 3 tổ chức công đoàn cơ sở (bằng 50% kế hoạch năm).
Với mục tiêu tập hợp đông đảo công nhân, viên chức, người lao động vào tổ chức công đoàn để chăm lo, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của người lao động, các cấp công đoàn đã và đang nâng cao chất lượng hoạt động, vận động đoàn viên tham gia tổ chức công đoàn. Qua đó phát huy vai trò công đoàn cơ sở đại diện cho người lao động theo quy định của pháp luật, xây dựng mối quan hệ lao động hài hòa, ổn định, tiến bộ trong doanh nghiệp.