Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Xóa nghèo ở Yên Thành

Xóa nghèo ở Yên Thành

Với cách làm chủ động, linh hoạt, sáng tạo, nhất là việc tập trung đa dạng hóa sinh kế, tạo sinh kế phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương, thời gian qua, xã Yên Thành đã và đang tạo chuyển biến tích cực, giúp nhiều hộ nghèo vươn lên bằng chính sức mình, góp phần vào công cuộc giảm nghèo bền vững.

Cần sớm khắc phục triệt để sạt lở trên Tỉnh lộ 152

Cần sớm khắc phục triệt để sạt lở trên Tỉnh lộ 152

Tỉnh lộ 152 được coi là tuyến giao thông huyết mạch kết nối trung tâm Khu du lịch Quốc gia Sa Pa. Tuy nhiên, do ảnh hưởng của các đợt mưa bão trong năm 2024 và 2025, tuyến đường xuất hiện nhiều điểm sạt lở. Mặc dù việc khắc phục đảm bảo giao thông bước 1 đã được triển khai khẩn trương, nhưng mặt đường hỏng cùng khối lượng đất đá lớn vẫn gây khó khăn, nguy hiểm cho người dân và du khách.

Phụ nữ xã Phúc Khánh: Chung sức xây dựng quê hương phát triển bền vững

Phụ nữ xã Phúc Khánh: Chung sức xây dựng quê hương phát triển bền vững

Những năm qua, phụ nữ xã Phúc Khánh đã khẳng định vai trò quan trọng trong xây dựng nông thôn mới, phát triển kinh tế và gìn giữ bản sắc văn hóa truyền thống. Với đặc thù địa phương có trên 85% là đồng bào dân tộc thiểu số, hội viên phụ nữ nơi đây không chỉ là lực lượng lao động chủ chốt mà còn đóng vai trò “hạt nhân” trong việc xây dựng cộng đồng đoàn kết, văn minh.

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính 390,9 km, trong đó, đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai là 143,29 km, đi qua 12 xã, phường; điểm đầu tại vị trí nối ray với Trung Quốc tại phường Lào Cai, điểm cuối tại phường Âu Lâu. Dự án có nhiều thuận lợi nhưng cũng gặp không ít khó khăn đặt ra trước mốc thời điểm khởi công.

“Đánh thức” vùng nguyên liệu bằng đòn bẩy công nghiệp chế biến

Đông Cuông: “Đánh thức” vùng nguyên liệu bằng đòn bẩy công nghiệp chế biến

Tận dụng lợi thế nguồn tài nguyên phong phú, xã Đông Cuông, tỉnh Lào Cai đang tạo bước đột phá mạnh mẽ thông qua chiến lược phát triển công nghiệp chế biến gắn với vùng nguyên liệu tại chỗ. Chủ trương này giúp ổn định đầu ra cho nông sản, đồng thời thay đổi tư duy sản xuất của người dân, tạo động lực cho kinh tế địa phương phát triển bền vững.

Bài cuối: Cần sớm có phương án tháo gỡ khó khăn

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng: Bài cuối: Cần sớm có phương án tháo gỡ khó khăn

Theo thông tin từ Sở Nông nghiệp và Môi trường, để thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư giải phóng mặt bằng Dự án xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng (đoạn đi qua tỉnh Lào Cai), tổng diện tích cần phải đo đạc 1.397,05 ha, hiện các địa phương đã thực hiện xong đo đạc ngoại nghiệp (đạt 100% tiến độ). 

Khánh Hòa "xanh"

Khánh Hòa "xanh"

Xã Khánh Hòa (tỉnh Lào Cai) - vùng quê thanh bình, ngát xanh bởi rừng, cây trái, ruộng vườn, đó là kết quả của phong trào thi đua dựng xây nông thôn mới.

Phúc Khánh: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo đột phá xây dựng nông thôn mới

Phúc Khánh: Đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tạo đột phá xây dựng nông thôn mới

Những năm gần đây, xã Phúc Khánh đã đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa, tập trung vào sản phẩm chủ lực và xây dựng các mô hình sản xuất theo hướng bền vững. Những nỗ lực này không chỉ góp phần nâng cao thu nhập cho người dân mà còn thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội của địa phương, gắn với mục tiêu xây dựng nông thôn mới “xanh, hài hòa, bản sắc và hạnh phúc”.

Lào Cai đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu

Lào Cai đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu

Trong bối cảnh ngành lâm nghiệp phải đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng cao về truy xuất nguồn gốc và minh bạch chuỗi cung ứng, đặc biệt là yêu cầu mới từ các thị trường lớn như châu Âu, Mỹ, Nhật Bản, tỉnh Lào Cai đang đẩy mạnh cấp mã số vùng trồng rừng nguyên liệu. Đây được xem là giải pháp quan trọng nhằm nâng cao giá trị rừng trồng, đồng thời tạo nền tảng cho phát triển lâm nghiệp bền vững.

Nhân rộng mô hình nuôi dúi để giảm nghèo tại xã Bảo Hà

Nhân rộng mô hình nuôi dúi để giảm nghèo tại xã Bảo Hà

Những năm gần đây, xã Bảo Hà đã và đang đẩy mạnh thực hiện chương trình giảm nghèo bền vững thông qua việc khuyến khích người dân phát triển các mô hình kinh tế phù hợp với điều kiện gia đình. Trong đó, mô hình nuôi dúi đang trở thành điểm sáng khi mang lại thu nhập ổn định, góp phần lan tỏa hướng đi mới cho nhiều hộ dân trên địa bàn.

Làm giàu từ mô hình trồng rừng ở Lào Cai

Làm giàu từ mô hình trồng rừng ở Lào Cai

Từ một tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn, Lào Cai hôm nay đã trở thành một điểm sáng về phát triển kinh tế lâm nghiệp. Những mô hình trồng rừng sau đầu tư, phát triển cây đặc sản và rừng gỗ lớn đang mở ra hướng thoát nghèo bền vững, giúp người dân miền sơn cước “ly nông nhưng không ly hương”, gắn sinh kế với bảo vệ tài nguyên, gắn lợi ích người dân với mục tiêu phủ xanh biên cương.

Lào Cai nỗ lực bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên các sông, hồ chứa

Lào Cai nỗ lực bảo vệ nguồn lợi thủy sản trên các sông, hồ chứa

Những năm gần đây, cùng với quá trình phát triển kinh tế – xã hội, hệ sinh thái thủy sinh tại nhiều sông, suối, hồ chứa ở Lào Cai chịu áp lực ngày càng lớn. Trước thực trạng này, công tác bảo vệ và tái tạo nguồn lợi thủy sản đã trở thành nhiệm vụ thường xuyên, trọng tâm của ngành nông nghiệp và môi trường tỉnh, nhằm duy trì đa dạng sinh học và đảm bảo sinh kế bền vững cho cộng đồng dân cư ven sông, suối.

Các địa phương hoàn thành công bố thiết kế mẫu nhà chống bão lụt

Các địa phương hoàn thành công bố thiết kế mẫu nhà chống bão lụt

Việc thiết kế, công bố thiết kế mẫu của các địa phương hoàn thành trước 10/12/2025 để đáp ứng tiến độ thần tốc của “Chiến dịch Quang Trung”. Đây là một trong những nội dung được Bộ Xây dựng yêu cầu tại công văn số 14480/BXD-QLN về việc nghiên cứu, thiết kế, công bố các mẫu nhà chống bão, lụt vừa được gửi tới UBND các tỉnh, thành phố Hà Tĩnh, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa, Lâm Đồng.

fb yt zl tw