Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Tiếp sức để người dân tái sản xuất

Tiếp sức để người dân tái sản xuất

Từ ngày 1/12, lãi suất cho vay một số chương trình tín dụng chính sách tại Ngân hàng Chính sách xã hội sẽ được điều chỉnh giảm. Đây là một "làn gió mát lành" cho hàng triệu hộ gia đình yếu thế đang vay vốn tại Ngân hàng Chính sách xã hội nói chung và hàng nghìn hộ đang dư nợ tín dụng ưu đãi của tỉnh Lào Cai nói riêng.

Kết quả tích cực từ các chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp

Kết quả tích cực từ các chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp

Giai đoạn 2021 - 2025, việc thực hiện các chính sách khuyến khích phát triển sản xuất nông nghiệp tại Lào Cai đã tạo ra chuyển biến rõ nét trong tái cơ cấu ngành, nâng cao năng suất, chất lượng và thu nhập của người dân. Các chính sách được xây dựng phù hợp thực tiễn, bám sát nhu cầu của doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ sản xuất, qua đó mở ra hướng phát triển bền vững hơn cho nông nghiệp địa phương.

Sức hút từ môi trường đầu tư thông thoáng

Sức hút từ môi trường đầu tư thông thoáng

Lào Cai đang chứng minh vị thế là điểm đến hấp dẫn bậc nhất khu vực Tây Bắc. Con số 49 dự án mới được chấp thuận chủ trương đầu tư chỉ trong 11 tháng năm 2025, với tổng vốn quy đổi gần 17.000 tỷ đồng; 67 dự án FDI còn hiệu lực với số vốn đăng ký trên 1 tỷ USD...

Lùng Phình giảm nghèo nhờ phát triển cây ăn quả ôn đới

Lùng Phình giảm nghèo nhờ phát triển cây ăn quả ôn đới

Những năm gần đây, xã Lùng Phình tập trung phát triển kinh tế từ cây ăn quả ôn đới. Tận dụng lợi thế về khí hậu, thổ nhưỡng, xã vận động Nhân dân đưa cây lê, mận, đào, hồng giòn… vào sản xuất, tạo hướng đi bền vững trong công tác giảm nghèo. 

Giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng: Thách thức lớn, quyết tâm cao

Giải phóng mặt bằng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng: Thách thức lớn, quyết tâm cao

Chỉ còn ít ngày nữa, lễ khởi công hạng mục ga Lào Cai mới thuộc Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng sẽ diễn ra theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ. Công tác giải phóng mặt bằng đang được thực hiện khẩn trương hơn bao giờ hết, thể hiện sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị tỉnh Lào Cai trước dự án trọng điểm quốc gia, dù thách thức không nhỏ.

Chính sách thuế mới tạo dư địa phát triển cho hộ kinh doanh

Chính sách thuế mới tạo dư địa phát triển cho hộ kinh doanh

Việc Quốc hội thông qua Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) với trọng tâm nâng ngưỡng doanh thu không phải nộp thuế lên 500 triệu đồng/năm và hoàn thiện phương pháp tính thuế đang tạo thêm dư địa phát triển cho hộ kinh doanh, đồng thời thúc đẩy minh bạch và hiện đại hóa quản lý thuế.

Thay đổi để vươn lên ở Púng Luông

Thay đổi để vươn lên ở Púng Luông

Púng Luông đang đổi thay từng ngày, không chỉ nhờ hệ thống đường giao thông, điện lưới và sóng điện thoại tới tận thôn bản, mà quan trọng hơn là sự chuyển biến trong tư duy sản xuất của người dân. Họ mạnh dạn tiếp cận khoa học kỹ thuật, thay thế dần tập quán lạc hậu trong chăn nuôi, trồng trọt để vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Văn Bàn đẩy mạnh thu hút đầu tư

Văn Bàn đẩy mạnh thu hút đầu tư

Xã Văn Bàn đã xây dựng và hoàn thiện quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2035, tầm nhìn 2045 với tư duy “1 trục - 2 đột phá - 3 vùng - 4 trụ cột - 5 giải pháp” làm xuyên suốt định hướng. Trong đó, Quốc lộ 279 được định vị là trục động lực chính, kết nối Lai Châu - Văn Bàn - Bảo Hà - IC16 - Lào Cai, mở ra hành lang công nghiệp - thương mại - logistics liên xã và tạo nền móng cho tăng trưởng dài hạn.

Bản Lầu tập trung đẩy mạnh phát triển các cây trồng chủ lực

Bản Lầu tập trung đẩy mạnh phát triển các cây trồng chủ lực

Những năm gần đây, chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa đang mở ra cơ hội thoát nghèo bền vững cho nhiều hộ dân xã Bản Lầu. Không còn phụ thuộc vào cây ngô, cây sắn như trước, việc mạnh dạn đưa các cây trồng chủ lực như chè, dứa, chuối vào sản xuất, hình thành những mô hình kinh tế hiệu quả.

fb yt zl tw