Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Vườn thảo dược trên mây

Vườn thảo dược trên mây

So với những xã khác trên địa bàn tỉnh, Y Tý có đặc thù riêng vì ở độ cao từ 1.800 m đến trên 2.000 m so với mực nước biển, nơi có khí hậu mát mẻ, rừng núi hoang sơ. Ở nơi xa xôi ấy, cách đây 10 năm có chàng dược sĩ từ vùng quê Ninh Bình lên lập nghiệp, với ước mơ ươm một khu vườn thảo dược trên mây, giúp người dân giảm nghèo từ những loài cây thuốc quý của núi rừng.

Chàng trai người Dao khởi nghiệp từ trồng nấm

Chàng trai người Dao khởi nghiệp từ trồng nấm

Dáng nhỏ nhắn, cao và có phần hơi gầy, giọng nói đậm “chất Dao”, đặc biệt là tác phong nhanh nhẹn của anh Đặng Văn Bình, Giám đốc Hợp tác xã Nông - lâm nghiệp và Dịch vụ Bình Phú (trụ sở tại thôn Lâm Sinh, xã Khánh Yên, tỉnh Lào Cai) khiến chúng tôi có thiện cảm ngay khi vừa gặp.

Phía sau những con số giảm nghèo

Phía sau những con số giảm nghèo

Theo Văn phòng Quốc gia về giảm nghèo, đến cuối năm 2025, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều của cả nước sẽ chỉ còn khoảng 1%, đưa Việt Nam vào nhóm quốc gia giảm nghèo nhanh nhất thế giới. Phía sau thành quả ấy là hành trình nỗ lực bền bỉ và sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị và nhân dân trong những năm qua, đặc biệt giai đoạn 2021 - 2025.

Nâng cao năng lực cạnh tranh của hợp tác xã

Nâng cao năng lực cạnh tranh của hợp tác xã

Trong khuôn khổ Dự án “Thúc đẩy khả năng chống chịu, bao trùm và chuyển đổi sáng tạo của các doanh nghiệp vừa và nhỏ” (SPRINT) do Chính phủ Canada tài trợ, tỉnh Lào Cai đang triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ khu vực kinh tế tập thể theo hướng tăng trưởng sạch, thúc đẩy bình đẳng giới và nâng cao năng lực cạnh tranh bền vững.

Tăng tốc chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai

Tăng tốc chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai

Cục Thuế vừa ký ban hành Quyết định số 3352/QĐ-CT về việc chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành thuế tập trung triển khai kế hoạch “60 ngày cao điểm chuyển đổi mô hình từ thuế khoán sang kê khai đối với hộ kinh doanh”. Đây là chiến dịch đặc biệt quan trọng của ngành thuế nhằm thực hiện chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước về thúc đẩy khu vực kinh tế tư nhân phát triển bền vững theo tinh thần Nghị quyết số 68-NQ/TW của Bộ Chính trị.

Mường Bo ra mắt sản phẩm nấm hương tươi đầu tiên

Mường Bo ra mắt sản phẩm nấm hương tươi đầu tiên

Gắn thực tiễn địa phương với tinh thần Nghị quyết 68-NQ/TW của Ban Chấp hành Trung ương về đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới, Hợp tác xã Nông lâm nghiệp và Dịch vụ Mường Bo vừa ra mắt sản phẩm nấm hương tươi xã Mường Bo - minh chứng hướng đi sáng tạo, bền vững trong phát triển nông nghiệp vùng cao.

Chấn Thịnh đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững

Chấn Thịnh đẩy mạnh phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững

Sau khi hợp nhất, xã Chấn Thịnh bước vào giai đoạn phát triển mới với nhiều cơ hội và thách thức. Trên nền tảng nông thôn mới vững chắc, Đảng bộ xã xác định phát triển nông, lâm nghiệp hàng hóa là hướng đi chủ đạo, phù hợp với điều kiện tự nhiên và nhu cầu thị trường. Việc đẩy mạnh sản xuất tập trung, hình thành vùng chuyên canh và liên kết tiêu thụ sản phẩm đang mở ra hướng phát triển nông nghiệp bền vững, nâng cao đời sống người dân.

Dự án hệ thống cấp nước sạch khu vực Si Ma Cai: Bắt nhịp thi công trở lại sau mưa lũ

Dự án hệ thống cấp nước sạch khu vực Si Ma Cai: Bắt nhịp thi công trở lại sau mưa lũ

Theo kế hoạch cuối năm nay dự án hệ thống cấp nước sạch khu vực Si Ma Cai sẽ đi vào vận hành tuy nhiên những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình thi công dự án, đặc biệt là ảnh hưởng bởi tình hình mưa lũ khiến mục tiêu này khó đạt được, hiện chủ đầu tư đang chỉ đạo liên danh nhà thầu khẩn trương tổ chức lại các tổ đội thi công, tranh thủ thời tiết thuận lợi, bám sát đường găng tiến độ.

fb yt zl tw