Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Lào Cai: Ngành Thuế và 4 chi nhánh Agribank ký kết hợp tác về cơ chế xóa bỏ thuế khoán

Lào Cai: Ngành Thuế và 4 chi nhánh Agribank ký kết hợp tác về cơ chế xóa bỏ thuế khoán

Chiều 3/12, tại trụ sở Agribank Chi nhánh Yên Bái, Thuế tỉnh Lào Cai cùng bốn chi nhánh Agribank trên địa bàn gồm: Chi nhánh Yên Bái, Bắc Yên Bái, Lào Cai và Lào Cai II đã tổ chức Lễ ký kết thỏa thuận hợp tác nhằm triển khai cơ chế xóa bỏ thuế khoán, tăng cường minh bạch và thúc đẩy chuyển đổi số trong lĩnh vực ngân hàng - thuế.

Khơi thông nguồn vốn tín dụng trong xây dựng nông thôn mới

Khơi thông nguồn vốn tín dụng trong xây dựng nông thôn mới

Sau hợp nhất, toàn tỉnh có 37 xã đạt chuẩn nông thôn mới (NTM), 1 xã đạt chuẩn NTM nâng cao, 387 thôn được công nhận đạt chuẩn NTM, 533 thôn được công nhận NTM kiểu mẫu. Đây là những con số minh chứng sự nỗ lực của cả hệ thống chính trị và kết quả huy động các nguồn lực để thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM, trong đó vốn tín dụng đóng vai trò quan trọng.

Hiệu quả sản xuất vụ đông ở Bảo Hà

Hiệu quả sản xuất vụ đông ở Bảo Hà

Với lợi thế về thổ nhưỡng, khí hậu, ngay từ đầu vụ, xã Bảo Hà đã xây dựng kế hoạch sản xuất, bố trí diện tích trồng cây vụ đông tại các thôn thuận lợi về nước tưới và tiêu thụ. Thời điểm này, trên các cánh đồng, những luống rau xanh tốt, dưa chuột, cà chua đang vươn giàn... báo hiệu vụ đông thắng lợi của nông dân Bảo Hà.

Hiệu quả mô hình trồng dâu nuôi tằm trên đất đồi ở xã Bảo Hà

Hiệu quả mô hình trồng dâu nuôi tằm trên đất đồi ở xã Bảo Hà

Những năm gần đây, xã Bảo Hà chú trọng tuyên truyền, vận động người dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi nhằm tạo sinh kế bền vững và góp phần giảm nghèo bền vững. Gia đình chị Nguyễn Thị Sinh ở thôn Khoai 3 là điển hình tiêu biểu với mô hình trồng dâu trên đất đồi kết hợp nuôi tằm, mang lại thu nhập ổn định.

Mùa trái ngọt ven sông

Mùa trái ngọt ven sông

Giữa những ngày cuối năm, khi những dòng sông dần hiền hòa trở lại sau mùa mưa, cũng là lúc những vườn cam ven sông khoe sắc ở thời điểm rực rỡ nhất. Chúng tôi tìm đến phường Văn Phú - nơi chỉ cách trung tâm hành chính tỉnh vài phút di chuyển để khám phá vườn cam đang trở thành điểm đến trải nghiệm hấp dẫn với nhiều du khách.

Kinh tế rừng thay đổi bộ mặt nông thôn Lào Cai

Kinh tế rừng thay đổi bộ mặt nông thôn Lào Cai

Phát huy lợi thế đất đồi rừng, nông dân tỉnh Lào Cai phấn đấu mỗi năm trồng mới 15.000 ha cây lâm nghiệp trở lên. Trên cơ sở đó, nhiều xã phấn đấu đến năm 2030 trở thành xã phát triển về lâm nghiệp của tỉnh.

Châu Quế quyết tâm giảm nghèo

Châu Quế quyết tâm giảm nghèo

Xã Châu Quế có trên 57% là đồng bào dân tộc thiểu số, tỷ lệ hộ nghèo, cận nghèo cao, trình độ nhận thức của người dân không đồng đều. Với quyết tâm cao, Đảng bộ, Chính quyền và Nhân dân xã Châu Quế đã phát huy tinh thần đoàn kết, triển khai nhiều giải pháp giảm nghèo bền vững.

Ưu tiên thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp

Ưu tiên thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp

Trong quá trình phát triển công nghiệp theo hướng bền vững, tỉnh Lào Cai luôn ưu tiên đầu tư xây dựng hạ tầng khu công nghiệp (KCN) đồng bộ, cải thiện môi trường đầu tư và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp. Những nỗ lực ấy đang giúp tỉnh nâng cao năng lực cạnh tranh, thu hút ngày càng nhiều dự án phù hợp với định hướng phát triển dài hạn.

Cần đẩy nhanh tiến độ dự án tái định cư Bản Qua, xã Xuân Hòa

Cần đẩy nhanh tiến độ dự án tái định cư Bản Qua, xã Xuân Hòa

Dự án xây dựng cơ sở hạ tầng phục vụ di dời dân cư khẩn cấp tại khu vực Bản Qua, xã Xuân Hòa nhằm đảm bảo an toàn cho người dân thoát khỏi vùng nguy cơ cao xảy ra sạt lở đất, lũ ống, lũ quét. Do vướng mắc giải phóng mặt bằng, đến nay, dự án đã chậm tiến độ gần hai năm khiến ước mong có nơi ở mới an toàn của người dân nơi đây vẫn dang dở.

fb yt zl tw