Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Bài 1: Các địa phương vừa làm vừa… “chờ”

Gỡ vướng trong giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng: Bài 1: Các địa phương vừa làm vừa… “chờ”

Dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng có tổng chiều dài tuyến chính 390,9 km, trong đó, đoạn qua địa phận tỉnh Lào Cai là 143,29 km, đi qua 12 xã, phường; điểm đầu tại vị trí nối ray với Trung Quốc tại phường Lào Cai, điểm cuối tại phường Âu Lâu. 

Bảo Yên: Mô hình trồng chuối bước đầu mang lại hiệu quả

Bảo Yên: Mô hình trồng chuối bước đầu mang lại hiệu quả

Thời gian qua, xã Bảo Yên đã triển khai đồng bộ Chương trình mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, tập trung nguồn lực vào các giải pháp thiết thực nhằm đa dạng hóa sinh kế và phát triển sản xuất nông nghiệp. Những nỗ lực này đã mang lại nhiều kết quả tích cực, góp phần nâng cao chất lượng đời sống của người dân địa phương.

Cảnh báo "giảm giá ảo" dịp mua sắm cuối năm

Cảnh báo "giảm giá ảo" dịp mua sắm cuối năm

Các khẩu hiệu như “giảm giá sốc”, “siêu sale 12/12”, “ưu đãi duy nhất hôm nay”, “xả kho cuối năm” xuất hiện dày đặc ở các nhãn hàng, thương hiệu, tạo ra bức tranh tiêu dùng náo nhiệt và đầy hấp dẫn. Tuy nhiên, thực tế cho thấy vẫn tồn tại tình trạng khuyến mại không minh bạch, như nâng giá rồi giảm giá, tạo khan hiếm giả hoặc công bố ưu đãi sai sự thật nhằm đánh lừa người tiêu dùng.

Bảo Hà chú trọng phát triển sản phẩm OCOP

Bảo Hà chú trọng phát triển sản phẩm OCOP

Những năm gần đây, xã Bảo Hà tập trung khai thác lợi thế về khí hậu, đất đai và nghề truyền thống để phát triển các sản phẩm nông nghiệp đặc trưng gắn với Chương trình “Mỗi xã một sản phẩm” – OCOP. Nhiều mô hình sản xuất hiệu quả đã tạo sinh kế ổn định, nâng cao thu nhập cho người dân và xây dựng thương hiệu nông sản địa phương.

Điểm tên các siêu dự án giao thông sắp 'trình làng'

Điểm tên các siêu dự án giao thông sắp 'trình làng'

Sân bay Long Thành đón chuyến bay đầu tiên, T2 Nội Bài mở rộng đi vào khai thác, các đoạn cao tốc Bắc - Nam "cán đích" và tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng chính thức khởi công… Tất cả hội tụ trong một ngày 19/12, được xem là cột mốc đặc biệt của hạ tầng giao thông Việt Nam.

Siết chặt quản lý thuế: Không còn “vùng trống” trong xử phạt vi phạm hóa đơn

Siết chặt quản lý thuế: Không còn “vùng trống” trong xử phạt vi phạm hóa đơn

Chính phủ ban hành Nghị định 310/2025/NĐ-CP với nhiều điểm sửa đổi quan trọng trong xử phạt vi phạm thuế và hóa đơn, làm rõ đối tượng chịu trách nhiệm và bổ sung các tình huống bất khả kháng. Quy định mới khắc phục các kẽ hở pháp lý, siết chặt quản lý và ngăn ngừa gian lận hóa đơn, áp dụng từ ngày 16/1/2026.

Xã Thác Bà: Hỗ trợ làm 62 ngôi nhà cho hộ chính sách

Xã Thác Bà: Hỗ trợ làm 62 ngôi nhà cho hộ chính sách

Từ đầu năm đến nay, xã Thác Bà đã hỗ trợ sửa chữa và xây mới 62 ngôi nhà cho các hộ nghèo, cận nghèo và các gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở. Mức hỗ trợ được thực hiện theo hai nhóm: 30 triệu đồng đối với mỗi hộ sửa chữa nhà và 60 triệu đồng đối với mỗi hộ xây dựng mới.

Việt Nam đưa vào hoạt động nhà máy sản xuất chế tạo động cơ ô tô trị giá 260 triệu USD

Việt Nam đưa vào hoạt động nhà máy sản xuất chế tạo động cơ ô tô trị giá 260 triệu USD

Sáng 7/12, Công ty cổ phần Kim Long Motor Huế cho biết, đã hoàn thành, đưa vào hoạt động Nhà máy sản xuất và chế tạo động cơ đầu tiên tại Việt Nam. Đây là dấu ấn đột phá của ngành công nghiệp ô tô Việt Nam trong quá trình hiện đại hóa, làm chủ công nghệ sản xuất ô tô, tiến tới nội địa hóa động cơ lên đến 80% trong sản xuất ô tô phục vụ nội địa và xuất khẩu.

Đích đến là giảm nghèo bền vững

Sơn Lương: Đích đến là giảm nghèo bền vững

Vốn là vùng “lõm” khó khăn sau khi sáp nhập 4 xã, Sơn Lương hôm nay đang có những chuyển biến mạnh mẽ. Người dân không còn ỷ lại mà xem những con giống, vốn vay từ Chương trình Mục tiêu Quốc gia như “cần câu” để thực hiện giấc mơ thoát nghèo. Mục tiêu giảm 209 hộ nghèo trong năm 2025 không chỉ là con số, mà là lời kêu gọi hành động từ trái tim của toàn hệ thống chính trị.

Vườn quýt ngọt trên núi đá Bản Xèo

Vườn quýt ngọt trên núi đá Bản Xèo

Trước đây, ít ai nghĩ vùng đất dốc đầy đá sỏi tại thôn Cửa Cải, xã Mường Vi cũ (nay là xã Bản Xèo) lại có thể trồng được quýt. Thế nhưng, chàng trai người Giáy Vàng Văn Dũng đã "bắt" đá núi phải nhường chỗ, biến hơn 1 ha đồi đá sỏi thành vườn quýt trĩu quả. Nhờ mô hình vườn quýt kết hợp với du lịch, gia đình anh Dũng đã có cuộc sống ngày càng ấm no.

Những đảng viên tiên phong ở Púng Luông

Những đảng viên tiên phong ở Púng Luông

Nghị quyết 68-NQ/TW của Bộ Chính trị khẳng định, phát triển kinh tế tư nhân là động lực quan trọng của nền kinh tế. Hiện thực hóa nghị quyết, nhiều đảng viên ở Púng Luông đã tiên phong, gương mẫu và sáng tạo trong phát triển kinh tế, góp phần xây dựng địa phương ngày càng phát triển.

Chủ động phòng, chống cháy rừng mùa khô hanh

Chủ động phòng, chống cháy rừng mùa khô hanh

Bước vào cao điểm mùa khô hanh 2025 - 2026, nguy cơ cháy rừng trên địa bàn tỉnh luôn tiềm ẩn với diễn biến khó lường. Trước tình hình đó, các cấp, ngành và lực lượng kiểm lâm đã chủ động quyết liệt triển khai nhiều giải pháp, đồng bộ, phát huy phương châm “4 tại chỗ” nhằm bảo vệ an toàn diện tích rừng trên địa bàn.

fb yt zl tw