Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án đường bộ kết nối vào ga và quảng trường ga Lào Cai

Chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư dự án đường bộ kết nối vào ga và quảng trường ga Lào Cai

Ngày 5/12, UBND phường Lào Cai đã tiến hành chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho 5 hộ gia đình, cá nhân thuộc dự án thành phần 1: Đầu tư hạ tầng kết nối các ga trên tuyến và quảng trường ga thuộc dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng.

Cát Thịnh: Xây dựng nông thôn mới từ nội lực nhân dân

Cát Thịnh: Xây dựng nông thôn mới từ nội lực nhân dân

Xã Cát Thịnh đang chuyển mình mạnh mẽ trong tiến trình xây dựng nông thôn mới với dấu ấn nổi bật là cách làm coi người dân là chủ thể của mọi thay đổi. Hạ tầng được nâng cấp, đời sống cải thiện, mô hình kinh tế mới liên tục xuất hiện. Tất cả bắt đầu từ sự chủ động của người dân và việc chính quyền xã khơi dậy đúng lúc, đúng cách nguồn nội lực lớn nhất của cộng đồng.

Huy động tối đa nguồn lực thi công tỉnh lộ 153 giai đoạn 2

Huy động tối đa nguồn lực thi công tỉnh lộ 153 giai đoạn 2

Tuyến tỉnh lộ 153 đoạn từ xã Bắc Hà đến trung tâm xã Bản Liền (giai đoạn 2: Km34 - Km47) là dự án giao thông trọng điểm của địa phương trong năm 2025 - 2026. Công trình hoàn thành sẽ mở ra trục kết nối quan trọng giữa các xã Bắc Hà, Bản Liền, Tả Củ Tỷ, đặc biệt là kết nối vùng chè hữu cơ Bản Liền, tạo động lực phát triển du lịch, nông nghiệp và giao thương hàng hóa của người dân.

Nông dân chuẩn bị cho vụ tết

Nông dân chuẩn bị cho vụ tết

Những ngày này, nông dân trong tỉnh đang đẩy mạnh sản xuất, tích cực chăm sóc các loại cây trồng, vật nuôi, để kịp thời cung cấp cho thị trường vào dịp Tết Nguyên đán Bính Ngọ 2026 sắp tới.

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Trong bối cảnh thị trường bất động sản cả nước đang tìm lại điểm cân bằng, phiên đấu giá đất tại khu vực Go! Yên Bái, thuộc phường Yên Bái, tỉnh Lào Cai ngày 04/12 vừa qua đã tạo nên một "cú hích bùng nổ” với hơn 1.000 hồ sơ tham gia và mức trúng đấu giá vượt xa kỳ vọng. Phía sau những con số kỷ lục này không chỉ là sự ngẫu nhiên, mà là kết quả của tư duy quản lý bài bản: Thay vì bán "lúa non", nhà nước chủ động đầu tư hạ tầng đồng bộ, biến đất thô thành "đất vàng" trước khi đưa ra thị trường.

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia để hỗ trợ các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên khôi phục sản xuất sau bão số 13 và mưa lũ cuối tháng 11. Nhiều doanh nghiệp cũng chung tay cung ứng giống và vật tư giúp nông dân sớm ổn định sản xuất.

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Nhờ định hướng tuyên truyền của xã Bảo Hà về phát triển kinh tế rừng gắn với giảm nghèo bền vững, các mô hình tiên phong thử nghiệm giống bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 - dòng cây lai tạo mới có năng suất cao, phù hợp với điều kiện đồi núi - đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Từ những kết quả ban đầu, bạch đàn Cự vĩ đang dần trở thành hướng phát triển kinh tế bền vững cho nhiều hộ dân địa phương.

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Trung Tâm lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định quy hoạch và phát triển hạ tầng là một trong ba khâu đột phá để mở rộng không gian đô thị, hướng tới xây dựng đô thị dịch vụ đa chức năng, văn minh, hiện đại. Thời gian qua, phường đã tranh thủ tối đa các nguồn lực, phối hợp với sở, ngành để xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó trọng tâm là hạ tầng đô thị, giao thông kết nối liên vùng.

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương là một trong bốn công trình giáo dục trọng điểm được tỉnh Lào Cai triển khai tại khu vực biên giới, nhằm nâng cao chất lượng học tập cho con em đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, dù đã khởi động từ hơn một tháng, dự án vẫn chưa thể bước sang giai đoạn thi công đồng loạt do còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Đây đang là nhiệm vụ cấp thiết được chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan tập trung tháo gỡ.

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Địa lan (lan trần mộng) là loài hoa được thị trường ưa chuộng trong dịp Tết Nguyên đán và đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ nông dân tại khu vực thị xã Sa Pa cũ. Năm nay, thời tiết được đánh giá thuận lợi phù hợp với sự phát triển của địa lan. Chỉ còn khoảng hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2026, các chủ vườn đang tập trung cao độ chăm sóc từng cây hoa với kỳ vọng thu hoạch đạt hiệu quả kinh tế cao.

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Xác định quế là cây trồng chủ lực, thời gian qua xã Bảo Hà mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng và đẩy mạnh chế biến sâu nhằm tăng giá trị chuỗi sản xuất. Hướng đi này giúp tối ưu hóa lợi ích cho người dân, tạo sinh kế bền vững và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn của địa phương.

fb yt zl tw