Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

[Infographic] 10 nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024

[Infographic] 10 nhiệm vụ, giải pháp phát triển kinh tế - xã hội 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024

Ngày 17/4/2024, UBND tỉnh ban hành Kế hoạch số 220-KH/UBND về phát triển kinh tế - xã hội đối với 10 xã có tỷ lệ hộ nghèo cao tỉnh Lào Cai năm 2024, với mục tiêu thực hiện đồng bộ, kịp thời, hiệu quả các giải pháp giảm nghèo bền vững trên địa bàn các xã nghèo; giúp người nghèo cải thiện sinh kế, khơi dậy ý chí tự lực, tự cường, vươn lên thoát nghèo; góp phần thu hẹp khoảng cách giàu - nghèo giữa các xã trên địa bàn tỉnh.

Những nghị quyết mang hơi thở cuộc sống

Những nghị quyết mang hơi thở cuộc sống

Nghị quyết đúng, trúng, phù hợp với thực tế, được người dân đồng thuận sẽ là tiền đề quan trọng để cấp ủy đảng, chính quyền các cấp triển khai hiệu quả vào thực tế cuộc sống, đáp ứng nguyện vọng của Nhân dân, góp phần thúc đẩy kinh tế - xã hội địa phương phát triển. Thành quả nổi bật từ những nghị quyết chuyên về hiến đất làm đường giao thông nông thôn tại các địa phương là minh chứng rõ nhất cho điều đó.

Vị thế nền kinh tế lớn thứ 35 thế giới

Vị thế nền kinh tế lớn thứ 35 thế giới

Nhìn vào một số chỉ dấu quan trọng, phản ánh rõ sự lớn mạnh của nền kinh tế và chất lượng cuộc sống của người dân, có thể khẳng định, sau 49 năm kể từ ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2024), Việt Nam đã đạt được nhiều thành tựu to lớn về phát triển kinh tế - xã hội.

“Cầu nối” tinh thần đoàn kết trong xây dựng nông thôn mới

“Cầu nối” tinh thần đoàn kết trong xây dựng nông thôn mới

Thôn Nam Hải, xã Sơn Hải (huyện Bảo Thắng) có 217 hộ với hơn 800 khẩu. Đây là thôn điển hình trong phong trào xây dựng nông thôn mới với hàng nghìn mét vuông đất được hiến, mô hình “Đường rộng - sáng điện - nhiều hoa” hình thành nhưng ít ai biết quá trình triển khai thực hiện các tiêu chí nông thôn mới ở đây từng khó khăn. Người góp phần tháo gỡ những nút thắt, trở thành “cầu nối” tinh thần đoàn kết trong Nhân dân là bà Bùi Thị Hợp, Bí thư Chi bộ, Tổ trưởng Tổ tuyên vận thôn Nam Hải.

Tỏa sáng tinh thần lao động

Tỏa sáng tinh thần lao động

Tranh thủ kỳ nghỉ lễ 30/4 - 1/5, trong khi nhiều người dành thời gian đi chơi, nghỉ dưỡng thì trên các công trường, dưới cái nắng 40 độ C đến 41 độ C, khí thế thi công vẫn diễn ra sôi động, tỏa sáng tinh thần lao động.

Hăng say lao động, sản xuất trong dịp nghỉ lễ

Hăng say lao động, sản xuất trong dịp nghỉ lễ

Do đặc thù công việc và đảm bảo kế hoạch sản xuất, kinh doanh của năm cũng như tiến độ giao hàng theo hợp đồng ký kết với các đối tác nên hầu hết doanh nghiệp, nhà máy, đơn vị sản xuất công nghiệp trên địa bàn tỉnh vẫn duy trì hoạt động sản xuất, kinh doanh xuyên dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5.

Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 4 tháng

Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam trong 4 tháng

Theo Tổng cục Thống kê, trong 4 tháng đầu năm 2024, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng hóa cả nước đạt 238,88 tỷ USD; cán cân thương mại hàng hóa xuất siêu 8,4 tỷ USD. Hoa Kỳ là thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam. Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 41,6 tỷ USD.

Đường thêm lớn, đời thêm vui

Đường thêm lớn, đời thêm vui

"Đường lớn đã mở rồi, người dân Bản Lắp vui lắm. Đây sẽ là điều kiện để việc đi lại, giao thương của người dân được dễ dàng, thuận lợi hơn. Sản phẩm của bà con làm ra vì thế cũng được nâng cao giá trị…”, anh Bàn Quang Tiến, Bí thư Chi bộ thôn Bản Lắp đưa tôi đi một vòng quanh thôn ngắm những tuyến đường đang được mở rộng còn nguyên màu đất đỏ, hào hứng nói, đôi mắt ăm ắp niềm vui.

fb yt zl tw