Vui buồn hương nếp Mường Bo

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 1

LCĐT - Mường Bo là miền đất tươi đẹp, thanh bình, nằm ở phía Đông Nam của thị xã Sa Pa. Từ lâu, nơi đây được biết đến với khung cảnh nên thơ, với những bản làng ấm êm, những cánh ruộng bậc thang đượm màu no ấm. Đây cũng là quê hương của giống lúa quý, lúa nếp Mường Bo thơm ngon nức tiếng suốt bao năm qua.

Kỳ thực, chẳng ai nhớ rõ về gốc tích của giống lúa nếp Mường Bo, chỉ biết rằng những hạt thóc giống đã được trao truyền qua nhiều thế hệ để nuôi hương nếp mỗi độ mùa về. Theo thông lệ, tháng hai âm lịch hằng năm, các gia đình bắt tay gieo mạ cho một vụ mùa mới. Tùy vào tình hình thời tiết, đến giữa hoặc cuối tháng tư, bà con bắt đầu cấy lúa trên những chân ruộng bậc thang.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 2

                                    Lúa nếp Mường Bo được canh tác trên những chân ruộng bậc thang.

Tháng chín, tháng mười tới cũng là lúc mùa vàng về gọi những nhịp bước hối hả của nông dân, với khuôn mặt tươi vui, đôi tay tất bật, gánh những “hạt vàng” của đất trời, tạo hoá về nhà. Mùa no ấm được gửi trong những hạt thóc căng đầy và làm nên món ăn dẻo thơm đặc trưng chỉ Mường Bo mới có. Dường như bao tinh túy, ưu ái của nguồn nước, của đất trời dành cho giống lúa quý đều được gói trọn trong hương vị ẩm thực được làm từ gạo nếp Mường Bo như bánh dày, xôi mỗi dịp lễ, tết. Như một nét đặc trưng còn giữ lại, đồng bào ở các thôn Mường Bo 1, Mường Bo 2 vẫn giữ gìn, bảo quản hạt thóc giống bản địa trong mỗi nếp nhà để nối dài những mùa thơm.

Câu chuyện về giống lúa nếp ở xã Mường Bo cũng có những nét thăng, trầm, từ những mùa vui rộn ràng đến những mùa thưa vắng hương thơm. Cách đây vài năm, chính quyền địa phương từng bước nỗ lực khôi phục giống lúa nếp quý. Những tưởng ngày vui kéo dài thì hôm nay, quãng trầm của hạt lúa nếp bắt đầu lặp lại trong sự tiếc nuối của bà con và trăn trở của chính quyền.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 3

                                   Những mùa vui nhộn nhịp thu hoạch lúa nếp từng có ở Mường Bo.

Gia đình anh Sèn A Bình là một trong số ít hộ trồng lúa nếp ở thôn Mường Bo 1. Vụ mùa năm ngoái, gia đình anh gieo 10 kg thóc giống, bao công sức nhọc nhằn của vợ chồng anh được đền đáp khi vụ mùa thắng lợi, gia đình anh thu về 20 bao thóc, mỗi bao chừng 45 kg. Anh Bình bảo, giá bán nếp Mường Bo mấy năm nay luôn ở mức cao 50.000 đồng/kg gạo, một phần bán cho những người dân trong thôn, xã, phần còn lại giữ để dùng trong sinh hoạt. Vậy nhưng năm nay, những cánh ruộng trồng lúa nếp Mường Bo của gia đình anh Bình đành nhường cho giống lúa thường. Nguyên do là thời gian sinh trưởng của lúa nếp Mường Bo kéo dài, lâu hơn so với những giống lúa khác, thêm vào đó, hiện giờ nhịp sống đã ổn định trở lại sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19, vợ chồng anh Bình tranh thủ làm các công việc khác để kiếm thêm thu nhập. “Dù có phần tiếc nuối, nhưng gia đình không có nhân lực và thời gian để chăm sóc vụ lúa nếp năm nay. Khi nào điều kiện cho phép, gia đình tôi sẽ trồng lại giống lúa bản địa”, anh Bình tâm sự.

Ông Phan Văn Đại, Chủ tịch UBND xã Mường Bo nói trong tiếc nuối: Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp, cách đây 2 - 3 năm xã có khoảng 35 ha lúa nếp, đến năm ngoái chỉ còn 12 ha, năm nay chỉ còn 7 ha. “Số hộ trồng lúa nếp giờ chỉ đếm trên đầu ngón tay”, ông Đại khẳng định.

Vui buồn hương nếp Mường Bo ảnh 4

                                       Diện tích trồng lúa nếp Mường Bo ngày càng thu hẹp.

Dù giống lúa nếp Mường Bo được ưa chuộng trên thị trường, có giá thành tương đối cao nhưng điều ấy cũng không giúp người dân mặn mà gắn bó với giống lúa quý bởi thời gian sinh trưởng của cây lúa kéo dài, gần gấp đôi so với giống lúa thường nên mỗi năm chỉ canh tác một vụ, hạch toán kinh tế là khó khả thi so với giống lúa mới. Đây là lý do chính khiến giống lúa nếp Mường Bo ngày càng vắng bóng.

Câu chuyện về lúa nếp Mường Bo hôm nay mang theo tiếng thở dài, đó là sự tiếc nuối của nông dân từng nâng niu, nặng lòng với dòng lúa quý. Đó cũng là sự trăn trở của địa phương khi việc khôi phục giống lúa này đang còn nhiều bấp bênh, bởi sự tác động đến từ nhiều yếu tố như lợi ích cây trồng này đem lại khi được tính trên hệ số khai thác đất, hạch toán ngày công lao động, suất đầu tư. Để gọi về những mùa vui, bên cạnh vai trò của chính quyền địa phương trong việc khuyến khích, khôi phục, xây dựng thương hiệu sản phẩm thì người dân với ý thức giữ gìn, bảo tồn giống lúa bản địa lâu đời vẫn là chủ thể quyết định để hương nếp Mường Bo vương mãi ngày mai.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Dành nguồn để thực hiện điều chỉnh tiền lương, lương hưu, phụ cấp

Dành nguồn để thực hiện điều chỉnh tiền lương, lương hưu, phụ cấp

Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đã ký chứng thực Nghị quyết số 246 vừa được Quốc hội thông qua về phân bổ ngân sách trung ương năm 2026. Trong đó, nghị quyết nêu rõ việc dành nguồn để thực hiện điều chỉnh tiền lương, lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng, trợ cấp ưu đãi người có công.

Cơ hội lớn cho nông sản Việt xuất khẩu

Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt - Trung 2025 khép lại: Cơ hội lớn cho nông sản Việt xuất khẩu

Hội chợ Thương mại Quốc tế Việt – Trung 2025 đã khép lại, nhưng những dấu ấn và tác động tích cực của sự kiện vẫn lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng doanh nghiệp và người nông dân Việt Nam. Không chỉ là một hội chợ xúc tiến thương mại quy mô lớn, sự kiện còn trở thành điểm hội tụ của hàng trăm đơn vị sản xuất, chế biến và xuất khẩu nông sản đến từ khắp các vùng miền.

Mùa quế dóc vỏ

Mùa quế dóc vỏ

Những ngày này, người dân tại các vùng trồng quế trong tỉnh đang tất bật vào mùa thu hoạch vỏ quế cuối năm. Cây quế vừa tăng thu nhập cho nhiều gia đình vừa cung cấp nguyên liệu cho cơ sở chế biến, sản xuất đồ gỗ và các nhà máy chưng cất tinh dầu trên địa bàn.

Thông qua phương án kiến trúc và kế hoạch khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Thông qua phương án kiến trúc và kế hoạch khởi công dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng

Sáng 24/11, UBND tỉnh Lào Cai đã có buổi làm việc với Bộ Xây dựng và đơn vị tư vấn quốc tế để nghe báo cáo phương án quy hoạch, kiến trúc các nhà ga và thống nhất các điều kiện tổ chức Lễ khởi công dự án đầu tư xây dựng tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đoạn qua địa bàn tỉnh.

Trấn Yên phát triển công nghiệp theo hướng bền vững

Trấn Yên phát triển công nghiệp theo hướng bền vững

Từ địa phương thuần nông, Trấn Yên đang từng bước chuyển mình trở thành vùng công nghiệp năng động, với nhiều doanh nghiệp đầu tư sản xuất bài bản, khai thác hiệu quả lợi thế nguyên liệu, tạo việc làm và thu nhập ổn định cho người dân. Đáng chú ý, hướng đi bền vững, gắn sản xuất với bảo vệ môi trường và phát triển vùng nguyên liệu xanh là mục tiêu xuyên suốt trong chiến lược phát triển công nghiệp của địa phương.

Phụ nữ xã Phong Dụ Hạ nỗ lực phát triển kinh tế

Phụ nữ xã Phong Dụ Hạ nỗ lực phát triển kinh tế

Phát huy truyền thống cần cù, sáng tạo, những năm qua, phụ nữ xã Phong Dụ Hạ đã có nhiều đóng góp trong phát triển kinh tế địa phương. dám nghĩ, dám làm, cùng sự hỗ trợ thiết thực từ các nguồn vốn vay ưu đãi, nhiều hội viên đã vươn lên làm giàu, góp phần quan trọng vào công tác giảm nghèo trên địa bàn.

Cán bộ thuế phải thực hiện '4 xin, 4 luôn', không sách nhiễu, vòi vĩnh, nhận tiền, quà của người nộp thuế

Cán bộ thuế phải thực hiện '4 xin, 4 luôn', không sách nhiễu, vòi vĩnh, nhận tiền, quà của người nộp thuế

Cục Thuế vừa ban hành Quy tắc ứng xử với người nộp thuế. Quyết định này quy định quy tắc ứng xử của công chức thuế với người nộp thuế trong thực hiện nhiệm vụ, công vụ theo quy định của pháp luật; trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, đơn vị có thẩm quyền trong việc thực hiện và xử lý vi phạm đối với công chức thuộc thẩm quyền quản lý.

fb yt zl tw