Đa dạng hóa nội dung dạy
Nội dung GDĐP được xây dựng dựa trên các chủ đề về lịch sử, văn hóa, kinh tế - xã hội và môi trường của địa phương. Các chủ đề này được lồng ghép vào chương trình giảng dạy của các môn học, như: Lịch sử, địa lý, giáo dục công dân, ngữ văn… Để giúp HS tiếp thu kiến thức một cách hiệu quả, các giáo viên (GV) đã áp dụng nhiều phương pháp giảng dạy đa dạng, như: Thuyết trình kết hợp với hình ảnh, video, bản đồ; tổ chức các hoạt động trải nghiệm thực tế như tham quan di tích lịch sử, văn hóa, khu công nghiệp, khu nông nghiệp; sử dụng các trò chơi, hoạt động tập thể…
Nói về việc triển khai dạy và học bộ môn GDĐP tại trường, cô Trần Thị Hà, Phó Hiệu trưởng trường THCS Hội Nghĩa (TP.Tân Uyên), cho biết hiện tại bộ môn GDĐP được giảng dạy theo chủ đề như cội nguồn lịch sử vùng đất Bình Dương; âm nhạc truyền thống; dân cư và xã hội… GV có thể thực hiện đổi mới phương pháp dạy học bằng cách linh hoạt dạy học trên lớp, tại thực địa, tại bảo tàng, tổ chức cho HS thảo luận, hùng biện, trình bày ý kiến riêng của mình hoặc tổ chức các hoạt động ngoại khóa khác… Nhà trường luôn tạo mọi điều kiện cho GV thực hiện hoạt động dạy và học một cách tốt nhất.
Bên cạnh đó, các Đoàn trường, Liên đội của các trường cũng tiến hành tích hợp nội dung GDĐP vào các hoạt động giáo dục kỹ năng sống, các buổi tọa đàm, nói chuyện chuyên đề, gặp gỡ các nhân chứng lịch sử, hay hành trình về các địa chỉ đỏ trên địa bàn để tổ chức kết nạp đội viên, đoàn viên, các buổi ngoại khóa lồng ghép trong tiết chào cờ đầu tuần… để HS có thêm nhiều trải nghiệm, hứng thú hơn với nội dung giáo dục này.
Là người trực tiếp tham gia giảng dạy bộ môn GDĐP, thầy Lê Minh Quân, GV trường THCS Mỹ Phước (TX. Bến Cát), chia sẻ: “Chúng tôi thường xuyên tổ chức đa dạng các hoạt động trong môn học này theo từng chủ đề nhằm giúp HS có thể hiểu thêm về vùng đất và con người Bình Dương, nơi các em đang sinh sống và học tập. Việc đa dạng hóa các phương pháp dạy học nhằm giúp các em HS hào hứng trong mỗi tiết học và có thêm tình yêu với quê hương. Tình yêu ấy sẽ được bồi đắp từ những điều bình dị, gần gũi nhất, trong đó có những tiết học trên ghế nhà trường”.
Tạo hứng thú cho học sinh
Tại trường Tiểu học Lương Thế Vinh (TP.Thuận An), những buổi học GDĐP thường lồng ghép với hoạt động trải nghiệm thực tế tại các di tích lịch sử, làng nghề địa phương. Mới đây, trong một tiết học GDĐP, HS của trường được trực tiếp tham quan và trải nghiệm thực tế tại làng gốm Lái Thiêu. Cô Hồ Thị Diệp Phương, Hiệu trưởng nhà trường, cho biết học GDĐP không chỉ giúp HS hiểu về mảnh đất, con người nơi mình sinh ra và lớn lên mà còn là cách giúp các em nhận thức sâu sắc thêm lịch sử dân tộc, quê hương. Chúng tôi đã bám sát chỉ đạo của cấp trên để lựa chọn những nội dung sát thực tế nhất với địa phương để giảng dạy. Để dạy tốt môn học này, nhà trường đã hướng dẫn GV nghiên cứu học tập từ các tài liệu về văn hóa, lịch sử địa phương để từ đó vận dụng sáng tạo vào mỗi tiết dạy nhằm tạo hứng thú cho các em HS”.
Trong chương trình giảng dạy, nhiều GV cũng đã “thực tiễn hóa” bài học bằng các hoạt động vui tươi, đem đến nhiều hứng thú cho HS. Em Nguyễn Phạm Thị Quỳnh Như, HS lớp 10T2 trường THPT Chuyên Hùng Vương (TP.Thủ Dầu Một), chia sẻ: “Em rất hào hứng khi được học môn GDĐP bởi qua môn học này em biết được các nét đẹp văn hóa của quê hương Bình Dương. Từ đó, em càng thêm tự hào và yêu quê hương Bình Dương hơn”. Cùng chung cảm xúc ấy, em Huỳnh Phú Quý, HS lớp 7A1 trường THCS Mỹ Phước, cho biết khi tham gia tiết học GDĐP bản thân em thấy rất hào hứng và mong chờ vì môn học này có nhiều chủ đề khác nhau với nhiều hoạt động phong phú. Qua mỗi tiết học, HS được sáng tạo, thể hiện sự cảm nhận của mình”.
GDĐP đóng vai trò quan trọng trong việc giáo dục HS lòng yêu quê hương, đất nước. Qua môn học này, các em được tìm hiểu về những giá trị văn hóa truyền thống của quê hương, từ đó hình thành ý thức bảo vệ và phát huy những giá trị này. Dù là môn học nào thì đổi mới trong cách dạy học cũng rất cần thiết, giáo dục HS bằng việc trải nghiệm trên chính những “địa chỉ” có từ trong bài học là điều nên làm và hiệu quả nhất.
Hiện tại, Bình Dương đã tiến hành giảng dạy chương trình GDĐP cho HS khối 6, 7, 8 và khối 10, 11. Còn lớp 9 và 12, trong năm học 2024- 2025, tỉnh sẽ đưa vào giảng dạy bộ môn này.