Thêm phì nhiêu những bãi bồi

Ảnh hưởng của đợt mưa lũ lịch sử vừa qua đối với sản xuất nông nghiệp rất nặng nề nhưng nếu nhìn một góc độ khác thì mưa lũ mang theo lượng phù sa lớn bồi đắp những đồng bãi, để vùng châu thổ thêm phì nhiêu, trù mật. Chúng tôi đã có những ghi nhận như thế tại một số vùng sản xuất chuyên canh ven bờ sông Hồng của huyện Bảo Thắng.

IMG_5799.JPG
Vùng rau chuyên canh Soi Cờ bị san phẳng bởi phù sa sau lũ.

Vùng rau chuyên canh thôn Soi Cờ, xã Gia Phú trải dài theo bãi bồi bờ hữu sông Hồng, đây cũng là vùng rau an toàn lớn nhất huyện Bảo Thắng hiện nay. Thôn Soi Cờ có 17 ha rau chuyên canh, trong đó 7,3 ha bị ngập sâu trong nước lũ sông Hồng từ 3 đến 4 ngày, gây thiệt hại toàn bộ diện tích rau màu là dưa chuột, mướp, mướp đắng, bí, bầu, đậu các loại, ớt, hành.

IMG_5751.JPG
Phù sa bồi đắp cho các thửa ruộng, mịn màng, bóng như âu mỡ.

Ghi nhận đầu tiên của chúng tôi tại đây sau cơn lũ đi qua là cánh đồng rau vốn xanh quanh năm thì nay chỉ còn lại màu nâu của đất phù sa. Mảnh ruộng nào phù sa ít cũng dày tới 20 - 30 cm; nơi trũng, thấp bồi lắng tới 40 - 50 cm.

IMG_5758.JPG
Bao nhiêu năm cánh đồng Soi Cờ mới được bồi đắp lượng phù sa lớn như thế.

Bỏ dép lội những chỗ nước đọng, nơi bùn còn nhão, tôi cảm nhận đó là thứ đất mềm, mịn, bùn mơn man từng lỗ chân lông, mát như kem dưỡng da. Chỗ đất khô hơn, bề mặt phẳng, bóng như âu mỡ, dưới nắng hanh vàng đất bắt đầu nứt như mắt quả na, dẫm chân lên cảm giác lún êm...

IMG_5766.JPG
Người nông dân hiểu rõ hơn ai hết về giá trị của những hạt phù sa.

Trên một tràn ruộng ngập phù sa, nơi được đầu tư chôn những cọc bê tông, bắc giàn là các ống thép thẳng tắp, ông Khổng Duy Chinh và vợ ngẩn ngơ tiếc đám dưa chuột vừa trồng hơn nửa tháng. Dưa đang leo giàn, ước chừng 1 tháng sau sẽ cho thu hoạch quả nhưng sau nước ngập, những gì còn lại chỉ là cột bê tông và phù sa phẳng phiu, phù sa đắp dày nên những luống rau giờ là mặt phẳng như trải chiếu.

IMG_5822.JPG
Chị Nguyễn Thị Thanh chờ đất se là cuốc để ải. Như thế, ngay trong vụ tới rau sẽ tươi tốt hơn mà lại hạn chế được bón phân hóa học, phân hữu cơ.

Ruộng của ông Chinh trũng thấp hơn xung quanh nên sau 1 tuần nước rút, ông vẫn chưa thể làm đất. Sau đây trồng cây gì, rau gì để kịp bán dịp tết Nguyên đán là điều khiến ông trăn trở. Ông Chinh giãi bày: "Đất phù sa mới mịn, dẻo như bánh giầy. Đất se là phải cuốc lên phơi ải độ 10 ngày đến 2 tuần mới làm rau được".

Ở tuổi ngoài 60 mươi, mấy chục năm trồng rau hàng hóa, hơn ai hết ông Chinh hiểu rằng phù sa sẽ mang đến sự tươi tốt cho rau màu những vụ về sau, vụ đầu sẽ khó làm hơn vì đất chưa tơi, xốp.

IMG_5695.JPG
Nông dân vùng quê cách mạng Soi Cờ miệt mài làm việc dưới trời nắng, giữa đám ruộng ngập phù sa mới bồi đắp.

May mắn hơn ông Chinh, phần đất ruộng của chị Nguyễn Thị Thanh và anh Đoàn Văn Hòa cao hơn, đất khô sớm nên gia đình tranh thủ cuốc đất phơi ải.

Đợt lũ vừa qua được những người dân Soi Cờ cho là tương đương đỉnh lũ năm 1971, lũ khiến 5.000 m2 rau của chị Thanh ngập sâu 2,5 m, toàn bộ số rau, hành, mướp đắng, bầu chết sạch, hơn 1.000 m2 giàn mướp đang cho thu hoạch cạnh đó nước chạm mặt giàn, đến nay quả bắt đầu chuyển sang cong queo, vẹo vọ.

"Chờ vận may ở giàn mướp nhưng chắc không thành rồi, một vài bữa nữa phải cắt gốc, trồng đợt mới thôi" - nông dân Đoàn Văn Hòa, thôn Soi Cờ nói.

Không thể mãi ngồi đó than vãn, ngay khi đất se nứt là vợ chồng anh Hòa, chị Thanh ra đồng cuốc lật đám phù sa, chờ vài bữa lên luống trồng đợt rau chính vụ, làm kịp sẽ cho thu vào cuối năm. Vất vả khâu làm đất vụ này nhưng những vụ sau phù sa bồi làm cho rau tốt, mỡ màng, phân bón dùng ít hơn, cỏ dại cũng thưa hơn. Kể đến đây thì chị Thanh tươi cười như đã quên lâu rồi ngày nước lũ.

z5862000327352_f2fc20dd7337698c456598e0a01df340.jpg
Cán bộ khuyến nông nói về độ dinh dưỡng của phù sa sông Hồng.

Có mảnh ruộng cũng chừng 5.000 m2 ngay cạnh vườn nhà anh Hòa, khi nước rút, ông Nguyễn Văn Dũng còn không nhận ra phần đất nhà mình vì vừa được tôn lên bằng phù sa cao tới 30 - 40 cm.

Mất toàn bộ số bầu, bí, đỗ mới trồng nhưng ông Dũng không quá buồn vì mấy chục năm rồi đất mới được đại cải tạo như thế. Những vụ rau, màu bội thu năm sau, năm sau nữa đang chờ đón người nông dân Soi Cờ.

IMG_5689.JPG
Với những chỗ cao hơn ít bị ảnh hưởng bởi lũ, người dân Soi Cờ đã gieo hạt vụ rau mới.

Ông Dũng 58 tuổi, về sống tại Soi Cờ năm 1990, từ đó đến nay gia đình vẫn làm rau màu trên mảnh đất màu mỡ này. Là người ở miền xuôi lên xây dựng vùng kinh tế mới, lại chứng kiến nhiều lần nước sông Hồng lên cao nên ông Dũng bình thản đón nhận những gì trong nước lũ. Ông bảo: Cứ nghĩ tích cực đến đất đai được phù sa bồi lắng là tôi quên hết nỗi buồn mùa lũ.

Ông Nguyễn Hồng Hiệp, cán bộ khuyến nông thuộc Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp huyện Bảo Thắng được phân công phụ trách xã Gia Phú cho hay, vùng rau chuyên canh của xã thuộc 3 thôn, tổng diện tích 22 ha, trong đó thôn Bến Phà 0,5 ha, thôn Chính Tiến 4,5 ha, số còn lại (17 ha) tập trung tại thôn Soi Cờ.

IMG_5935.JPG
Soi Cờ có 10 ha rau không bị ngập nước.

Thôn Soi Cờ có khoảng 170 hộ thì quá nửa số đó trồng rau chuyên canh, gối vụ quanh năm, một số cấy lúa, trồng ngô, cây ăn quả trên đất bãi bồi ven sông.

Sau lũ ngập, xã Gia Phú và ngành nông nghiệp huyện Bảo Thắng đang hướng dẫn, đôn đốc bà con khẩn trương làm đất, không để phù sa khô sẽ bết dính, đất chặt, khó làm. Ông Hiệp cho hay, ngành nông nghiệp cũng sẽ đề xuất với UBND huyện tiếp tục hỗ trợ nông dân sản xuất, nhất là vùng chuyên canh lớn như Soi Cờ để ổn định nguồn cung rau xanh, thực phẩm trên địa bàn và cung ứng cho thành phố Lào Cai.

IMG_5901.JPG
Một giàn mướp bị hỏng sau lũ.

Nói về giá trị của phù sa, ông Hiệp cho biết vùng rau chuyên canh Soi Cờ vốn nằm trên nền phù sa cổ, hình thành qua quá trình bồi đắp của nhiều đợt sông nước dâng cao. Phù sa có nguồn gốc các bề mặt phong hóa, chứa nhiều khoáng chất, vi chất tự nhiên và chất dinh dưỡng nguồn gốc hữu cơ rất có lợi cho cây trồng, đặc biệt là các loại rau, màu.

"Đây là mặt hữu ích với sản xuất nông nghiệp của nước lũ trên sông Hồng" - ông Nguyễn Hồng Hiệp, cán bộ khuyến nông huyện Bảo Thắng cho biết.

Một vài tài liệu, các bài báo mà tôi đọc được có nói đến thông tin năm nào Đồng bằng sông Cửu Long (nơi thiếu những con đê như đồng bằng Bắc Bộ) không có nước lũ thì sản lượng thóc giảm khoảng 2%.

IMG_0092.JPG
Hình ảnh thân thuộc của vùng rau chuyên canh Soi Cờ. (Ảnh chụp sau lũ lịch sử)

Mưa lũ là hiện tượng tự nhiên. Nước lũ quá lớn gây hại cho sản xuất, đời sống là thiên tai nhưng nước lũ cũng mang đến hàng triệu tấn phù sa bồi đắp cho những bến bờ thêm phì nhiêu. Rời xã Gia Phú, trong ánh ráng chiều, chúng tôi thấy lấp ló bên những hàng cây, cạnh các giàn rau, màu là những ngôi nhà biệt thự mái Thái khang trang, bức tranh của ấm no, phồn thịnh...

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Thay đổi để vươn lên ở Púng Luông

Thay đổi để vươn lên ở Púng Luông

Púng Luông đang đổi thay từng ngày, không chỉ nhờ hệ thống đường giao thông, điện lưới và sóng điện thoại tới tận thôn bản, mà quan trọng hơn là sự chuyển biến trong tư duy sản xuất của người dân. Họ mạnh dạn tiếp cận khoa học kỹ thuật, thay thế dần tập quán lạc hậu trong chăn nuôi, trồng trọt để vươn lên làm giàu trên chính mảnh đất quê hương.

Văn Bàn đẩy mạnh thu hút đầu tư

Văn Bàn đẩy mạnh thu hút đầu tư

Xã Văn Bàn đã xây dựng và hoàn thiện quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội đến năm 2035, tầm nhìn 2045 với tư duy “1 trục - 2 đột phá - 3 vùng - 4 trụ cột - 5 giải pháp” làm xuyên suốt định hướng. Trong đó, Quốc lộ 279 được định vị là trục động lực chính, kết nối Lai Châu - Văn Bàn - Bảo Hà - IC16 - Lào Cai, mở ra hành lang công nghiệp - thương mại - logistics liên xã và tạo nền móng cho tăng trưởng dài hạn.

Bản Lầu tập trung đẩy mạnh phát triển các cây trồng chủ lực

Bản Lầu tập trung đẩy mạnh phát triển các cây trồng chủ lực

Những năm gần đây, chuyển đổi cơ cấu cây trồng theo hướng sản xuất hàng hóa đang mở ra cơ hội thoát nghèo bền vững cho nhiều hộ dân xã Bản Lầu. Không còn phụ thuộc vào cây ngô, cây sắn như trước, việc mạnh dạn đưa các cây trồng chủ lực như chè, dứa, chuối vào sản xuất, hình thành những mô hình kinh tế hiệu quả.

Làm giàu từ mô hình “vườn - ao - chuồng”

Làm giàu từ mô hình “vườn - ao - chuồng”

Trong phong trào phát triển kinh tế nông nghiệp tại phường Nam Cường, tỉnh Lào Cai, mô hình “vườn - ao - chuồng” của cựu chiến binh Trần Đức Mạc ở tổ dân phố Hồng Thái được xem là một trong những điển hình tiêu biểu, thể hiện tinh thần dám nghĩ, dám làm và nghị lực vượt khó của người lính. Hơn bốn thập niên gắn bó với mảnh đất này, ông đã từng bước gây dựng cơ nghiệp từ bàn tay trắng, vươn lên làm giàu chính đáng, đồng thời tạo việc làm ổn định cho nhiều lao động địa phương.

Nông dân Trấn Yên phát huy vai trò chủ thể trong phát kinh tế nông thôn

Nông dân Trấn Yên phát huy vai trò chủ thể trong phát kinh tế nông thôn

Thời gian qua, Hội Nông dân xã Trấn Yên đã đổi mới nội dung và phương thức hoạt động Hội, đặc biệt, đẩy mạnh phong trào thi đua sản xuất, kinh doanh giỏi; triển khai đồng bộ các giải pháp, ứng dụng công nghệ hiện đại, tăng cường hoạt động quảng bá sản phẩm và hỗ trợ hội viên vay vốn... Qua đó, giúp hội viên từng bước phát huy vai trò chủ thể trong phát triển kinh tế, nâng cao chất lượng cuộc sống.

Hoàn thành gần 50% Dự án đường vành đai 2 xã Bắc Hà

Hoàn thành gần 50% Dự án đường vành đai 2 xã Bắc Hà

Dự án đường vành đai 2 xã Bắc Hà là một trong những công trình trọng điểm được địa phương ưu tiên chỉ đạo thực hiện, bởi khi hoàn thành sẽ góp phần hoàn thiện mạng lưới giao thông kết nối, phục vụ nhu cầu đi lại, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội. Đến hết tháng 11/2025, dự án đã đạt gần 50% khối lượng thi công; nhiều hạng mục tiếp tục được triển khai với sự vào cuộc đồng bộ của các ngành và sự phối hợp của Nhân dân.

Nỗ lực đưa nước sạch đến thôn, bản

Nỗ lực đưa nước sạch đến thôn, bản

Hiện nay, tại nhiều thôn, bản vùng cao của tỉnh, câu chuyện về nước sạch vẫn còn là nỗi băn khoăn thường trực. Địa hình bị chia cắt, khí hậu khắc nghiệt, mùa khô khan hiếm nước kéo dài, mùa mưa lại đối mặt nguy cơ ô nhiễm do sạt lở… khiến việc tiếp cận nguồn nước sạch trở thành thách thức lớn với người dân. Trong bối cảnh đó, nỗ lực của chính quyền và sự chuyển biến trong nhận thức của người dân đã góp phần tạo ra thay đổi tích cực, dù chặng đường phía trước vẫn còn nhiều khó khăn.

Nông dân Lào Cai tích cực thi đua lao động, sản xuất

Nông dân Lào Cai tích cực thi đua lao động, sản xuất

Hướng đến Đại hội đại biểu Hội Nông dân tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030, phong trào thi đua lao động, sản xuất đang diễn ra sôi nổi khắp các địa phương. Những vườn cây trĩu quả, những con đường sạch - đẹp, những mô hình kinh tế hiệu quả là minh chứng sinh động cho tinh thần thi đua của nông dân.

Mỏ Vàng: Nỗ lực đưa điện về bản

Mỏ Vàng: Nỗ lực đưa điện về bản

Điện lưới quốc gia không chỉ là nguồn năng lượng mà còn là biểu tượng của tiến bộ, văn minh, là động lực thắp sáng tri thức và cuộc sống. Tại vùng đất còn nhiều khó khăn nhưng mang cái tên ngược lại - Mỏ Vàng, cấp ủy và chính quyền địa phương đang nỗ lực thực hiện mục tiêu đưa điện lưới quốc gia về 7 thôn trên địa bàn.

Phường Trung Tâm phát triển thương hiệu bưởi da xanh

Phường Trung Tâm phát triển thương hiệu bưởi da xanh

Bưởi da xanh đang là cây trồng mũi nhọn, góp phần nâng cao thu nhập và hình thành thương hiệu nông sản đặc trưng của phường Trung Tâm, tỉnh Lào Cai. Những năm gần đây, địa phương đẩy mạnh mở rộng diện tích, chuẩn hóa quy trình sản xuất và kết nối thị trường, tạo động lực quan trọng phát triển kinh tế nông nghiệp.

Púng Luông giữ vững thương hiệu chè Shan tuyết

Púng Luông giữ vững thương hiệu chè Shan tuyết

Tại xã Púng Luông, chè Shan tuyết từ lâu đã là sản phẩm nổi tiếng của địa phương. Khi được chứng nhận OCOP, cây chè trở thành nông sản chủ lực, tạo thương hiệu và sinh kế bền vững giúp người dân vùng cao vươn lên thoát nghèo. Để giữ vững và nâng tầm thương hiệu trong bối cảnh cạnh tranh ngày càng khốc liệt, Púng Luông đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, từ duy trì vùng nguyên liệu, cải tiến quy trình sản xuất đến mở rộng thị trường tiêu thụ.

fb yt zl tw