Quy hoạch năng lượng quốc gia bao gồm các phân ngành: dầu khí, than, điện, năng lượng mới và tái tạo với các nhiệm vụ từ điều tra cơ bản, tìm kiếm thăm dò, khai thác, sản xuất, tồn trữ, phân phối đến sử dụng và các hoạt động khác có liên quan.
Phát triển năng lượng gắn chặt với bảo vệ môi trường
Quan điểm là phát triển năng lượng phải gắn liền với chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của đất nước và đảm bảo tối ưu hệ thống năng lượng tổng thể, đi trước một bước, bền vững, tiếp tục đa dạng hóa các nguồn năng lượng nhằm cung cấp đầy đủ và ổn định, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội và chiến lược công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước trong kỷ nguyên xu thế toàn cầu của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4.
Thăm dò, khai thác, chế biến và sử dụng các nguồn tài nguyên năng lượng trong nước hợp lý, hiệu quả, kết hợp với khai thác, nhập khẩu năng lượng từ nước ngoài nhằm bảo tồn nguồn tài nguyên trong nước và đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia.
Phát triển thị trường năng lượng cạnh tranh, đa dạng hóa sở hữu và phương thức kinh doanh, hướng tới thỏa mãn tốt nhất lợi ích người tiêu dùng. Thúc đẩy nhanh việc xóa bao cấp, tiến đến xóa bỏ hoàn toàn việc thực hiện chính sách xã hội thông qua giá năng lượng.
Phát triển đồng bộ, hài hòa và hợp lý hệ thống năng lượng: điện, dầu khí, than, năng lượng mới và tái tạo; phân bố hợp lý hệ thống năng lượng theo vùng lãnh thổ; cân đối từ khâu thăm dò, khai thác, chế biến; phát triển đồng bộ hệ thống hạ tầng, dịch vụ và tái chế; khuyến khích phát triển các nguồn năng lượng mới và tái tạo, năng lượng sạch.
Ứng dụng thành tựu của kinh tế tri thức, của Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 và các tiến bộ khoa học công nghệ để nâng cao hiệu quả sử dụng và tiết kiệm năng lượng, đẩy mạnh hiệu quả kinh doanh năng lượng; ngày càng nâng cao chất lượng cung cấp và dịch vụ năng lượng.
Phát triển năng lượng gắn chặt với bảo vệ môi trường, bảo đảm phát triển năng lượng theo hướng tăng trưởng xanh và bền vững, ứng phó hiệu quả với biến đổi khí hậu.
Mục tiêu lập quy hoạch
Mục tiêu của lập quy hoạch là trên cơ sở nghiên cứu tổng hợp, phân tích, đánh giá tình hình và kết quả thực hiện Quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia; đánh giá mức độ đạt được so với quy hoạch tổng thể năng lượng quốc gia các năm 2021 - 2024, với các nội dung:
- Phân tích, đánh giá về các yếu tố, điều kiện tự nhiên, nguồn lực, bối cảnh và thực trạng phân bố, sử dụng không gian của hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng, bao gồm các kết cấu hạ tầng điện lực, khai thác và chế biến than, dầu khí, năng lượng mới, năng lượng tái tạo và các dạng năng lượng khác.
- Dự báo xu thế phát triển, kịch bản phát triển và biến đổi khí hậu ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng quốc gia trong giai đoạn 2026 - 2030, tầm nhìn đến 2050.
- Đánh giá về liên kết liên ngành, liên kết vùng trong thực trạng phát triển kết cấu hạ tầng năng lượng quốc gia.
Đồng thời, tiến hành điều chỉnh dự báo nhu cầu năng lượng quốc gia dựa trên yêu cầu của phát triển kinh tế - xã hội trong bối cảnh mới; phân tích nguồn cung cấp năng lượng quốc gia; phân tích, đánh giá những cơ hội và thách thức đối với việc phát triển ngành năng lượng và hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng quốc gia trong giai đoạn 2025 - 2030, tầm nhìn đến 2050.
Xác định các quan điểm, mục tiêu phát triển, nghiên cứu xây dựng phương án điều chỉnh phát triển kết cấu hạ tầng năng lượng quốc gia giai đoạn 2026 - 2030 và định hướng trong giai đoạn 2031 - 2050, trong bối cảnh có sự điều chỉnh cơ cấu nguồn điện; lựa chọn phương án có chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật tốt và có tính khả thi cao; đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia, đảm bảo kết hợp hài hòa và cân đối giữa các phân ngành năng lượng (ngành than, dầu khí, điện lực và các nguồn năng lượng khác).
Phân tích tính khả thi của phương án phát triển hệ thống hạ tầng năng lượng quốc gia giai đoạn 2025 - 2030 về các mặt: tiến độ xây dựng; nguồn vốn và khả năng huy động; xây dựng danh mục dự án quan trọng quốc gia, dự án ưu tiên đầu tư của ngành kết cấu hạ tầng quốc gia và thứ tự ưu tiên thực hiện....
Nguyên tắc lập quy hoạch
Quyết định nêu rõ việc lập quy hoạch phải đảm bảo tính kế thừa qua các thời kỳ. Quy hoạch năng lượng phải phù hợp với Quy hoạch tổng thể quốc gia, Quy hoạch không gian biển quốc gia, Quy hoạch sử dụng đất quốc gia và các quy hoạch liên quan.
Đảm bảo tính khoa học, tính thực tiễn, độ tin cậy trong phương pháp lập quy hoạch; đ ảm bảo sự kết hợp hài hòa và cân đối giữa các ngành than, dầu khí, điện lực và các nguồn năng lượng khác; phân bố không gian phát triển của hệ thống kết cấu hạ tầng năng lượng quốc gia trên phạm vi cả nước và các vùng lãnh thổ, bao gồm quy mô công trình, địa điểm hoặc hướng, tuyến dự kiến bố trí công trình; đảm bảo thu hút mọi thành phần kinh tế tham gia phát triển ngành năng lượng theo quy định pháp luật.
Quy hoạch có tính động và mở, xác định danh mục những dự án quan trọng quốc gia giai đoạn 2025 - 2030, định hướng phát triển các phân ngành năng lượng giai đoạn 2031 - 2050.
Nội dung Điều chỉnh Quy hoạch
Nội dung Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia: Gồm 03 tập.
Tập I: Báo cáo tổng hợp gồm: Chương 1- Bối cảnh phát triển và căn cứ điều chỉnh quy hoạch; Chương 2- Thực trạng phát triển năng lượng quốc gia; Chương 3- Tình hình và dự báo phát triển kinh tế - xã hội; Chương 4- Đánh giá sử dụng năng lượng hiệu quả và dự báo nhu cầu năng lượng quốc gia; Chương 5- Phân tích nguồn cung cấp năng lượng quốc gia; Chương 6- Phương án phát triển tổng thể năng lượng quốc gia; Chương 7- Nhu cầu vốn đầu tư; Chương 8- Cơ chế bảo vệ môi trường và phát triển bền vững tổng thể năng lượng quốc gia; Chương 9- Giải pháp và nguồn lực thực hiện quy hoạch; Chương 10- Kết luận và kiến nghị.
Tập II: Phụ lục cơ sở dữ liệu, gồm: kết quả dự báo nhu cầu năng lượng, kết quả tính toán phương án quy hoạch tổng thể về năng lượng, danh mục dự án quan trọng, dự án ưu tiên đầu tư.
Tập III: Bản đồ, sơ đồ, theo thành phần và thể thức quy định tại mục IV, Phụ lục II Nghị định số 37/2019/NĐ-CP ngày 07 tháng 5 năm 2019 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Quy hoạch.
Thời hạn lập Quy hoạch dự kiến khoảng 5 tháng kể từ khi Nhiệm vụ lập Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia được phê duyệt và lựa chọn xong đơn vị tư vấn lập Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia.
Bộ Công Thương là cơ quan tổ chức lập Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia, có trách nhiệm lựa chọn đơn vị tư vấn lập Điều chỉnh Quy hoạch năng lượng quốc gia và đảm bảo việc triển khai thực hiện các bước theo đúng quy định của pháp luật về quy hoạch và pháp luật khác có liên quan.
