Minh Tân khó “trả nợ” tiêu chí trường học

LCĐT - Năm 2020, xã Minh Tân (Bảo Yên) được công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Trong số 19 tiêu chí phải đạt theo quy định, xã được “nợ” 1 tiêu chí là trường học với lý do công trình trường THCS khi đó đã được ghi danh mục đầu tư, tuy nhiên đến nay, công trình này vẫn chưa được khởi công.

Trung tâm xã Minh Tân

Tháng 6/2020, xã Minh Tân vinh dự đón Bằng công nhận đạt chuẩn nông thôn mới. Đây là thành quả xứng đáng sau nhiều năm nỗ lực phấn đấu của cấp ủy đảng, chính quyền và Nhân dân trên địa bàn xã. Trong 10 năm thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới, xã Minh Tân đã huy động được 57,7 tỷ đồng, trong đó ngân sách nhà nước hỗ trợ hơn 47 tỷ đồng, còn lại là huy động từ Nhân dân, doanh nghiệp, cơ sở sản xuất, các tổ chức, cá nhân… Quá trình xây dựng nông thôn mới đã giúp diện mạo nông thôn ở Minh Tân từng bước đổi thay. Xã có hơn 92% đường liên thôn được bê tông xi măng; hơn 78,5% kênh mương được xây dựng kiên cố, đảm bảo tưới tiêu cho hơn 223 ha ruộng; 100% hộ được sử dụng điện lưới quốc gia; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 8,7%; thu nhập bình quân đầu người đạt trên 33 triệu đồng/năm; xã không còn hộ sinh sống trong nhà tạm… Những con số thống kê đủ cho thấy sự chung sức, đồng lòng của người dân trong thực hiện chương trình.

Thực tế cho thấy lộ trình xây dựng nông thôn mới ở Minh Tân đã được tính toán và chuẩn bị kỹ lưỡng. Với những bước đi vững chắc từ nhiều năm trước, năm 2018, khi đã đạt 12/18 tiêu chí, xã được Ban Chỉ đạo xây dựng nông thôn mới huyện lựa chọn để “về đích” trong năm 2019. Trong số những tiêu chí đã đạt, thực hiện tiêu chí giao thông gặp nhiều khó khăn do nguồn lực đầu tư của Nhà nước ngày càng hạn chế. Tuy nhiên, xác định giao thông phải đi trước một bước nên xã lồng ghép các nguồn vốn ưu tiên để thực hiện tiêu chí này, đặc biệt là đổ bê tông các tuyến đường liên thôn.

Cùng với giao thông, xã tập trung phát triển sản xuất, tái cơ cấu nông nghiệp, nâng cao thu nhập cho người dân. Do đó, ở Minh Tân từng bước hình thành các trang trại chăn nuôi quy mô lớn, các khu vực sản xuất nông nghiệp như trồng dâu nuôi tằm, trồng thanh long, trồng hồng không hạt. Thế mạnh về lâm nghiệp cũng được khai thác hiệu quả nhờ phong trào trồng rừng được đẩy mạnh. Việc thay đổi tư duy sản xuất của người dân còn được thể hiện ở việc hình thành các tổ hợp tác, hợp tác xã sản xuất nông nghiệp. Những mô hình sản xuất nông nghiệp cho hiệu quả kinh tế cao là cơ sở vững chắc để Minh Tân từng bước đạt 2 tiêu chí cơ bản nhất trong xây dựng nông thôn mới là thu nhập và hộ nghèo.

Giữa năm 2019, khi tìm hiểu chương trình xây dựng nông thôn mới tại đây, chúng tôi biết xã còn 7 tiêu chí phải đạt, gồm trường học, cơ sở vật chất văn hóa, nhà ở dân cư, thu nhập, hộ nghèo, môi trường và an toàn thực phẩm, hệ thống tổ chức chính trị và tiếp cận pháp luật. Trong số này, có những tiêu chí chỉ cần có nguồn lực đầu tư từ Nhà nước là đạt như trường học, cơ sở vật chất văn hóa. Có những tiêu chí thuộc về người dân như thu nhập, hộ nghèo, môi trường, đòi hỏi sự nỗ lực của cả chính quyền địa phương và người dân. Lãnh đạo xã lo lắng những tiêu chí thuộc về người dân sẽ khó “về đích” đúng hẹn, tuy nhiên, thực tế như đã nói ở trên, với cách làm phù hợp và sự đồng thuận cao trong Nhân dân, các tiêu chí này đã sớm đạt. Cuối năm 2019, hai tiêu chí về hạ tầng là cơ sở vật chất văn hóa và trường học lại trở thành nguy cơ làm chậm lộ trình “về đích” nông thôn mới. Sau đó, nhà văn hóa đa năng xã đã được khởi công xây dựng và hoàn thành sau ngày địa phương đón Bằng công nhận đạt chuẩn nông thôn mới, còn lại công trình trường THCS vẫn nằm trên giấy.

Phó Chủ tịch UBND xã Minh Tân - Hoàng Ngọc Kim Võ cho biết, trên địa bàn xã có 4 trường học, gồm 1 trường mầm non, 2 trường tiểu học, 1 trường THCS, trong đó mới có trường mầm non là đạt chuẩn quốc gia. Trước đó, để đạt tiêu chí trường học (ít nhất 70% trường học trên địa bàn đạt chuẩn quốc gia), xã lên phương án xây dựng mới trường THCS, sau đó cải tạo, nâng cấp khu vực trường THCS cũ và trường tiểu học gần đó để sáp nhập 2 trường tiểu học, từ đó, các trường học trên địa bàn sẽ đảm bảo quy mô trường, lớp học theo quy định. Vị trí xây dựng cũng đã được khảo sát, người dân đồng thuận bàn giao mặt bằng, tuy nhiên dự án vẫn chưa được khởi công. “Dự án chưa triển khai không chỉ khiến xã phải nợ tiêu chí mà còn gây bức xúc trong Nhân dân bởi các hộ trong khu quy hoạch gặp khó khăn khi không được sửa chữa, xây dựng nhà cửa hoặc thực hiện các mô hình nông - lâm nghiệp để phát triển kinh tế”, ông Võ cho biết.

Được biết, nguyên nhân dẫn đến sự chậm trễ này là do thời điểm năm 2019, mặc dù huyện Bảo Yên đã đề nghị và được tỉnh chấp thuận đưa công trình này vào danh mục đầu tư nhưng do chưa bố trí được nguồn vốn nên chưa thể khởi công. Thông tin từ Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng huyện Bảo Yên mới đây cho biết, hiện công trình đang trong giai đoạn thẩm định và dự kiến khởi công trong năm 2021.

Cùng với lo “trả nợ” tiêu chí trường học, lãnh đạo xã cũng bày tỏ băn khoăn, trăn trở khi đề cập tới việc tiếp tục nâng cao chất lượng các tiêu chí, nhất là đối với các tiêu chí “mềm” dễ thay đổi như môi trường, an ninh trật tự… Nếu không có những giải pháp nâng cao chất lượng tiêu chí, trong khi tiêu chí trường học vẫn chưa đạt, xã sẽ gặp nhiều khó khăn hơn trong duy trì chuẩn nông thôn mới trong những năm tiếp theo.