Từng trải qua không ít thăng trầm với nghề chế biến gỗ, anh Mai Tiến Thắng ở xã Thượng Hà là một trong những người tiên phong mạnh dạn thay đổi tư duy sản xuất. Gắn bó với nghề hơn 10 năm, có thời điểm anh buộc phải đóng cửa xưởng vì thị trường tiêu thụ bấp bênh, phụ thuộc gần như hoàn toàn vào xuất khẩu thô sang Trung Quốc.
Không bỏ cuộc trước khó khăn, anh Thắng đã quyết định đầu tư hơn 10 tỷ đồng để mua dây chuyền sản xuất hiện đại, đồng thời nghiên cứu thị trường và định hướng lại chiến lược kinh doanh. Bên cạnh thị trường truyền thống, anh hướng đến những thị trường xuất khẩu tiềm năng như Mỹ, Ấn Độ, Nhật Bản và các địa phương trong nước.
Việc đầu tư máy móc mới đã giúp cơ sở tận dụng tối đa nguyên liệu, kể cả phần lõi gỗ để sản xuất ván ép, không chỉ giảm chi phí thành sản xuất mà còn nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Năm 2024, anh Thắng chính thức thành lập Hợp tác xã Nông - Lâm sản Thành Lâm, đánh dấu bước phát triển về quy mô sản xuất. Hiện hợp tác xã có 3 xưởng gỗ bóc và 1 xưởng sản xuất ván ép, trung bình mỗi năm tiêu thụ khoảng 8.000 - 10.000 m³ gỗ rừng trồng, tạo việc làm cho gần 60 lao động tại địa phương với mức thu nhập 8 - 9 triệu đồng/người/tháng.
Anh Cháng Seo Củi, công nhân làm việc tại Hợp tác xã Nông - Lâm sản Thành Lâm cho biết: Tôi làm công việc xếp ván, lăn keo. Trước kia, sản xuất nông nghiệp thu nhập bấp bênh, giờ tôi đã có công việc ổn định hơn, thu nhập cũng cao hơn.
Không chỉ dừng ở một vài mô hình cá nhân, xu hướng đầu tư công nghệ hiện đại đang lan rộng trên địa bàn huyện Bảo Yên. Tại xã Tân Dương, anh Nguyễn Phương Nam, chủ một cơ sở sản xuất ván bóc cũng đã chủ động thay đổi phương thức sản xuất.
Theo thống kê của địa phương, toàn huyện Bảo Yên hiện có hơn 40 cơ sở chế biến lâm sản, sử dụng nguyên liệu chủ yếu từ rừng trồng với các loại cây như quế, mỡ, trẩu, bồ đề… Mỗi năm, các cơ sở tiêu thụ từ 25.000 - 30.000 m3 gỗ tròn, tạo việc làm cho hàng trăm lao động địa phương và đóng góp quan trọng vào tăng trưởng kinh tế nông thôn.
Ông Hoàng Xuân Chung, Phó Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Bảo Yên cho biết: Nếu như trước kia, các cơ sở chủ yếu bóc ván đơn thuần, một kích cỡ, nay nhiều cơ sở đã đầu tư máy bóc với nhiều kích cỡ khác nhau. Một vài cơ sở đã đầu tư dây chuyền ép để sản xuất các tấm ván lớn, mỏng, đẹp, phục vụ ngành nội thất như bàn ghế, trần nhà… Đây là bước chuyển tích cực giúp tăng giá trị kinh tế thay vì xuất bán thô như trước.
Với trên 40.000 ha rừng trồng sản xuất, Bảo Yên đang có lợi thế lớn để phát triển ngành lâm nghiệp theo hướng hiện đại, giá trị cao. Theo số liệu từ Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện, giá trị sản xuất lâm nghiệp năm 2024 của địa phương ước đạt trên 500 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng quan trọng trong cơ cấu kinh tế nông - lâm - thủy sản của địa phương.
Với diện tích rừng trồng đang ngày càng mở rộng, huyện xác định rõ phát triển lâm nghiệp không chỉ là trồng rừng và khai thác, mà phải gắn với chế biến sâu, tạo chuỗi giá trị khép kín và hướng tới tính bền vững. Theo đó, địa phương khuyến khích các cơ sở chế biến lâm sản đầu tư máy móc công nghệ cao để nâng cao chất lượng sản phẩm, tăng khả năng cạnh tranh, từ đó tạo thu nhập ổn định cho người dân.
Chủ trương của huyện Bảo Yên trong thời gian tới là tiếp tục thu hút doanh nghiệp đầu tư vào chế biến sâu gỗ rừng trồng, hỗ trợ các cơ sở chuyển đổi máy móc, tiếp cận vốn ưu đãi và xây dựng thương hiệu lâm sản địa phương. Huyện cũng định hướng phát triển cây trồng lâm nghiệp có giá trị cao như quế, mỡ, bồ đề… gắn với vùng nguyên liệu tập trung, đồng thời bảo đảm đầu ra ổn định cho doanh nghiệp và người dân.
Từ lợi thế về diện tích rừng, cộng với quyết tâm đổi mới của người dân và sự định hướng từ chính quyền địa phương, ngành lâm nghiệp huyện Bảo Yên đang từng bước chuyển mình mạnh mẽ, tạo nền tảng quan trọng cho phát triển kinh tế xanh, tuần hoàn và bền vững trong tương lai.
