Để nhạc truyền thống mang giá trị mới

Âm nhạc truyền thống là tài sản vô tận để người nghệ sĩ thăng hoa, tạo nên những tác phẩm giá trị có tính thời đại.

Gần đây, nhiều sản phẩm âm nhạc truyền thống đã được “khoác áo mới” đưa vào biểu diễn tại nhiều điểm di sản, di tích của Hà Nội, tăng sức hấp dẫn cho công chúng khi trải nghiệm, khám phá Thủ đô.

Trình diễn chương trình âm nhạc dân tộc “Tinh hoa đạo học” tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.
Trình diễn chương trình âm nhạc dân tộc “Tinh hoa đạo học” tại Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

Nhạc truyền thống trong không gian di sản

Trung tâm Văn hóa nghệ thuật (22 Hàng Buồm, Hoàn Kiếm) vừa đi vào hoạt động đã nhanh chóng trở thành điểm hẹn nghệ thuật của du khách. Cuối tháng 1 vừa qua, tại đây đã diễn ra chương trình hòa nhạc “TRAIECT IV Vietnam” thuộc chuỗi dự án quốc tế “TRAIECT” của Hiệp hội Nhạc mới Hanover (HGNM) với sự hợp tác của Đại học Âm nhạc, Kịch nghệ và Truyền thông Hanover, Đức. Chương trình tập trung vào hai chất liệu truyền thống của Việt Nam là đàn bầu và hát ả đào, với sự tham gia của nghệ sĩ đàn bầu Ngô Trà My và nghệ sĩ hát ả đào (ca trù) Vũ Thị Thùy Linh, đều là giảng viên Học viện Âm nhạc quốc gia Việt Nam.

Hai nghệ sĩ Việt đã trình diễn 7 tác phẩm mới của các nhà soạn nhạc đến từ Colombia, Anh, Italia, Đức, Iran và Việt Nam, sáng tác riêng cho nhạc cụ đàn bầu và hát ả đào. Chương trình không chỉ giúp khán giả hiểu sâu hơn về giá trị của nhạc cụ dân tộc trong âm nhạc đương đại mà còn tăng sức hút cho điểm đến mới của Hà Nội.

Nhiều năm nay, một số điểm di tích của Hà Nội trở thành không gian nghệ thuật, định vị thương hiệu điểm đến văn hóa, du lịch của Thủ đô. Riêng trong khu vực phố cổ, không ít di tích thành điểm đến quen thuộc với những người yêu âm nhạc truyền thống Việt Nam, chẳng hạn như đền Quan Đế (28 Hàng Buồm); Ngôi nhà Di sản (87 Mã Mây) từng là nơi biểu diễn của Câu lạc bộ ca trù Thăng Long; Trung tâm Giao lưu văn hóa phố cổ (50 Đào Duy Từ) duy trì sân khấu biểu diễn “Chuyện nhạc phố cổ” với sự tham gia của Nghệ sĩ Nhân dân Thanh Hoài (Nhà hát Chèo Việt Nam), Nghệ sĩ Nhân dân Xuân Hoạch (Nhà hát Ca múa nhạc Việt Nam); di tích đền Vua Lê là điểm biểu diễn thường xuyên của nhóm Xẩm Hà Thành.

Mới đây, Trung tâm Hoạt động văn hóa khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám ra mắt tour đêm “Tinh hoa đạo học” tại Khu di tích quốc gia đặc biệt Văn Miếu - Quốc Tử Giám, tạo điểm nhấn hấp dẫn cho du lịch văn hóa đêm ở Hà Nội. Chương trình kết hợp trình chiếu ánh sáng 3D mapping và biểu diễn các tác phẩm âm nhạc dân gian của nhạc sĩ Đinh Khánh Ly.

Tiến sĩ Lê Xuân Kiêu, Giám đốc Trung tâm Hoạt động Văn hóa Khoa học Văn Miếu - Quốc Tử Giám bày tỏ, những giá trị của di tích được thể hiện bằng âm nhạc đã mang đến cho công chúng những cảm xúc đặc biệt, nuôi dưỡng tình yêu đối với di sản và với Văn Miếu - Quốc Tử Giám.

“Khoác áo mới” cho âm nhạc truyền thống

Tại Việt Nam, làm mới nhạc truyền thống đã không còn là điều mới lạ. Cách đây 20 năm, những khái niệm “dân gian đương đại”, “âm nhạc world music” (nhạc pha trộn chất liệu dân gian với nhạc hiện đại) đã quen thuộc với khán giả Việt với những sáng tạo của nhạc sĩ Quốc Trung, Trí Minh, Nguyên Lê... Nhạc sĩ Quốc Trung cho rằng, nguồn tài nguyên từ âm nhạc truyền thống của Việt Nam là di sản vô giá để nghệ sĩ có thể thăng hoa, sáng tạo nên những sản phẩm văn hóa, du lịch mới cho Hà Nội.

Theo nhạc sĩ Đinh Khánh Ly, việc làm mới âm nhạc truyền thống không chỉ là âm nhạc Việt Nam được biểu diễn trên nền nhạc điện tử, hay nhạc cụ dân tộc Việt Nam biểu diễn nhạc quốc tế mà giờ đây nó còn là sự pha trộn của nhiều loại hình biểu diễn giữa âm nhạc, ánh sáng, thực cảnh... Vở diễn thực cảnh “Tinh hoa Bắc Bộ” ở Sài Sơn, Quốc Oai là một ví dụ điển hình của những sáng tạo tổng hợp, trong đó âm nhạc truyền thống với những làn điệu quan họ, lời hát ru con... được vận dụng tối đa để tăng sức hấp dẫn cho một sản phẩm văn hóa. Hay trong tour đêm “Tinh hoa đạo học” tại di tích Văn Miếu - Quốc Tử Giám, “Chạm vào đêm Hà Nội” tại Trung tâm Văn hóa nghệ thuật (22 Hàng Buồm), âm nhạc dân tộc góp phần quan trọng để những màn trình diễn ánh sáng, công nghệ 3D mapping thăng hoa và hoàn chỉnh.

Trong xu hướng tìm về truyền thống, âm nhạc cổ truyền đang trở thành nguồn sáng tạo, tăng thêm sức hút cho các sản phẩm văn hóa, du lịch Hà Nội. Nhạc sĩ, nhà phê bình âm nhạc Nguyễn Quang Long, thành viên của nhóm Xẩm Hà Thành chia sẻ, những giai điệu cổ của cha ông là chất liệu vô giá để từ đó có những sáng tạo mới phù hợp với nhịp sống đương đại, quan trọng hơn là để giới trẻ tiếp cận và thêm yêu truyền thống. Nhóm Xẩm Hà Thành từng có nhiều bài xẩm viết lời mới như “Tứ vị Hà thành”, “Bốn mùa hoa Hà Nội”, “Xẩm tương tư”, “Xẩm Tết Việt”... Hiện nay, không chỉ có nhóm Xẩm Hà Thành mà rất nhiều câu lạc bộ nghệ thuật, ca sĩ trẻ có sáng tác âm nhạc lấy chất liệu nhạc dân tộc thành công như Nguyễn Thu Hằng, Đinh Nhật Minh, Hòa Minzy, Hoàng Thùy Linh...

Để việc “khoác áo mới” cho âm nhạc dân tộc hiệu quả, mang lại giá trị mới, tạo nên những tác phẩm văn hóa, du lịch hấp dẫn, nhạc sĩ Nguyễn Quang Long cho rằng cần nhiều sáng tạo mang tính bền bỉ thay vì chỉ là sản phẩm mang tính thời vụ. Ngoài ra, Hà Nội cần duy trì ổn định và thường xuyên các điểm biểu diễn nghệ thuật truyền thống để định vị cho công chúng những địa chỉ nghệ thuật theo từng phong cách riêng.

“Để làm được điều đó, ngoài nỗ lực của các nghệ sĩ, còn cần sự đầu tư, cơ chế duy trì hoạt động và chiến lược quảng bá điểm đến văn hóa hiệu quả, lâu dài” - nhạc sĩ Nguyễn Quang Long bày tỏ.

Báo Hànộimới

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Khi ống kính kể chuyện trẻ thơ

Khi ống kính kể chuyện trẻ thơ

Trên những nẻo đường vùng cao Lào Cai, hình ảnh trẻ em hồn nhiên, trong sáng như ánh nắng đầu ngày luôn là nguồn cảm hứng bất tận cho những người cầm máy. Không chỉ đơn thuần ghi lại khoảnh khắc đẹp, những bức ảnh về trẻ em vùng cao còn mang trong mình thông điệp nhân văn sâu sắc về cuộc sống, nghị lực và khát vọng vươn lên của trẻ em từ những vùng đất còn nhiều khó khăn.

Bác Hồ trong trái tim các nhạc sĩ Lào Cai

Bác Hồ trong trái tim các nhạc sĩ Lào Cai

Trong dòng chảy của âm nhạc cách mạng Việt Nam, Chủ tịch Hồ Chí Minh luôn là hình tượng thiêng liêng, nguồn cảm hứng bất tận cho các thế hệ nhạc sĩ. Với trái tim chân thành và lòng kính yêu vô hạn, các nhạc sĩ Lào Cai đã viết những ca khúc giàu cảm xúc và chan chứa tình cảm về Bác kính yêu. Những ca khúc đó không chỉ thể hiện lòng biết ơn và kính trọng, mà còn góp phần lan tỏa hình ảnh Bác Hồ đến với các thế hệ hôm nay và mai sau.

Nghệ sĩ làm mới nghệ thuật truyền thống

Nghệ sĩ làm mới nghệ thuật truyền thống

Trước một số ý kiến cho rằng, liệu việc quá chú trọng vào giữ gìn bản sắc truyền thống có vô tình trở thành rào cản cho sự sáng tạo và đổi mới? Trao đổi với PV Báo Đại Đoàn Kết, một số chuyên gia khẳng định, đúng là nếu chỉ tập trung vào bảo tồn mà không thúc đẩy sáng tạo, nghệ thuật có thể trở nên trùng lặp, ít sức hút với người trẻ…

Lào Cai: Một học sinh giành Huy chương Vàng tại Liên hoan Âm nhạc quốc tế Hong Kong khu vực Việt Nam 2025

Lào Cai: Một học sinh giành Huy chương Vàng tại Liên hoan Âm nhạc quốc tế Hong Kong khu vực Việt Nam 2025

Vừa qua, tại Hà Nội đã diễn ra vòng chung kết Liên hoan Âm nhạc quốc tế Hong Kong khu vực Việt Nam 2025. Ban Tổ chức đã trao giải cho các thí sinh xuất sắc, trong đó, thí sinh Nguyễn Đức Minh, học sinh lớp 6, Trường THCS Lê Quý Đôn (thành phố Lào Cai) đã đoạt Huy chương Vàng môn Piano ở bảng thi không chuyên.

Dạ hội "Thanh niên Vùng 4 Hải quân, tự hào vững bước dưới cờ Đảng"

Dạ hội "Thanh niên Vùng 4 Hải quân, tự hào vững bước dưới cờ Đảng"

Tối 19/5, tại thành phố Cam Ranh, tỉnh Khánh Hòa, Bộ Tư lệnh Vùng 4 Hải quân chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị đóng quân trong Căn cứ Cam Ranh và các nhà trường, đơn vị kết nghĩa tổ chức chương trình Dạ hội thanh niên với chủ đề: “Thanh niên Vùng 4 Hải quân, tự hào vững bước dưới cờ Đảng”.

Xúc động chương trình nghệ thuật đặc biệt "Người là Hồ Chí Minh"

Xúc động chương trình nghệ thuật đặc biệt "Người là Hồ Chí Minh"

Tối 18/5, tại quảng trường Ba Đình, Hà Nội đã diễn ra chương trình nghệ thuật đặc biệt mang tên “Người là Hồ Chí Minh”, do Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương chỉ đạo, Đài Truyền hình Việt Nam, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh phối hợp thực hiện nhân dịp kỷ niệm 135 năm Ngày sinh Chủ tịch Hồ Chí Minh. 

Đưa văn học Việt Nam ra thế giới: Cần chiến lược bài bản và dài hơi

Đưa văn học Việt Nam ra thế giới: Cần chiến lược bài bản và dài hơi

Thời gian qua, Hội Nhà văn Việt Nam đã đẩy mạnh các hoạt động ký kết hợp tác quốc tế, tạo ra nhiều cơ hội trong lĩnh vực dịch thuật và quảng bá văn học Việt Nam ra thế giới. Dù cánh cửa hợp tác đã rộng mở, nhưng dường như văn học nước nhà vẫn đang loay hoay tìm hướng tiếp cận hiệu quả với độc giả toàn cầu...

Dấu ấn văn xuôi Lào Cai

Dấu ấn văn xuôi Lào Cai

Trên tay tôi đang là ấn phẩm còn thơm mùi mực : Tuyển tập Truyện ngắn hay Lào Cai. Lòng lâng lâng cảm xúc thật khó tả bởi ấn phẩm được Hội Văn học – Nghệ thuật Lào Cai phát hành đúng dịp cả nước nô nức tổ chức các hoạt động mừng đại lễ 50 năm non sông liền một dải, cũng là 50 năm nền văn học, nghệ thuật sau ngày đất nước thống nhất.

Đặc sắc chương trình giao lưu văn nghệ "70 năm - Tự hào, vững vàng, tiến bước"

Đặc sắc chương trình giao lưu văn nghệ "70 năm - Tự hào, vững vàng, tiến bước"

Nằm trong các hoạt động hướng tới kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước và 70 năm ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam, tối 28/4, tại thành phố Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), Quân chủng Hải quân tổ chức chương trình văn nghệ với chủ đề: “70 năm - Tự hào, vững vàng, tiến bước”.

Trưng bày chuyên đề lịch sử “Lào Cai thời Pháp thuộc” và Triển lãm tranh, ảnh nghệ thuật Lào Cai

Trưng bày chuyên đề lịch sử “Lào Cai thời Pháp thuộc” và Triển lãm tranh, ảnh nghệ thuật Lào Cai

Bảo tàng tỉnh Lào Cai phối hợp với Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh tổ chức trưng bày chuyên đề lịch sử “Lào Cai thời Pháp thuộc” và Triển lãm tranh, ảnh nghệ thuật về Lào Cai. Đây là hoạt động chào mừng kỷ niệm 50 năm ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025).

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Chương trình nghệ thuật đặc biệt "Đảng trong mùa Xuân đại thắng"

Tổng Bí thư Tô Lâm dự Chương trình nghệ thuật đặc biệt "Đảng trong mùa Xuân đại thắng"

Tối 28/4, Chương trình nghệ thuật đặc biệt với chủ đề “Đảng trong mùa Xuân đại thắng” diễn ra tại Nhà hát Hồ Gươm (Hà Nội). Chương trình do Bộ Công an tổ chức nhân kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025); hướng tới kỷ niệm 80 năm Ngày truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2025), 20 năm Ngày hội Toàn dân bảo vệ An ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2025).

Tự hào truyền thống - Hướng tới tương lai

Ý nghĩa chương trình "Tự hào truyền thống - hướng tới tương lai"

Ngày 18/4, Bảo tàng tỉnh Lào Cai phối hợp với Trường THCS Nam Cường, thành phố Lào Cai tổ chức chương trình trải nghiệm các phong tục, tập quán của đồng bào các dân tộc Lào Cai với chủ đề "Tự hào truyền thống - hướng tới tương lai" và giao lưu kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.

fb yt zl tw