Bát Xát di dời dân ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở

LCĐT - Việc bố trí, sắp xếp, di dời dân cư ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở, giảm thiểu tối đa thiệt hại cho người dân là nhiệm vụ cấp bách đang được huyện Bát Xát triển khai.

Huyện Bát Xát có đặc thù điều kiện tự nhiên đồi núi dốc, địa hình chia cắt, nhiều khe suối, nên vào mùa mưa lũ thường xảy ra sạt lở tại các thôn dân cư, nguy cơ cao mất an toàn đến tính mạng, tài sản của người dân. Qua đánh giá và rà soát, trên địa bàn huyện hiện có 154 hộ nằm trong khu vực có nguy cơ xảy ra sạt lở, lũ ống, lũ quét cần di chuyển, bố trí đến nơi an toàn, tập trung tại các xã Phìn Ngan, Pa Cheo, Tòng Sành, Trịnh Tường, Mường Hum, Nậm Chạc, Trung Lèng Hồ, Mường Vi, Bản Qua, A Lù, thị trấn Bát Xát, trong đó 63 hộ nằm trong vùng có nguy cơ cao. Các xã đã xây dựng phương án di chuyển, sơ tán các hộ, tuy nhiên còn 91 hộ trong vùng có nguy cơ cao xảy ra thiên tai chưa bố trí được đất ở.

Hộ ông Phàn Láo San, thôn Suối Chải, xã Phìn Ngan được di chuyển đến nơi ở tạm trước mùa mưa lũ.

Ông Phạm Năng Chung, Phó Chủ tịch UBND huyện Bát Xát cho biết: Ngay từ đầu mùa mưa lũ, huyện đã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn, chính quyền các xã, thị trấn huy động mọi nguồn lực, phối hợp với lực lượng dân quân, bộ đội và các lực lượng ở xã cố gắng di dời những hộ có nguy cơ cao về nơi ở mới. Nhờ các dự án sắp xếp dân cư tập trung, điểm tái định cư được đầu tư hạ tầng đồng bộ, đảm bảo các hộ sau khi chuyển đến nơi ở mới tốt hơn nơi ở cũ, đủ điều kiện để ổn định cuộc sống lâu dài và phát triển kinh tế bền vững.

Trong quá trình lựa chọn điểm tái định cư, huyện Bát Xát luôn lắng nghe ý kiến, tâm tư, nguyện vọng của người dân. Trên cơ sở đề xuất của người dân, huyện tổ chức các đoàn kiểm tra thực địa, lựa chọn những điểm phù hợp, đủ điều kiện tổ chức mặt bằng tái định cư. Huyện đề xuất xây dựng 4 dự án sắp xếp dân cư tập trung tại các xã Tòng Sành, Phìn Ngan, Pa Cheo, Trịnh Tường, bố trí, sắp xếp cho các hộ ở khu vực có nguy cơ sạt lở, lũ ống, lũ quét di chuyển, làm nhà. Theo đó, 4 dự án sắp xếp dân cư sẽ có tổng quy mô gần 400 hộ, thuộc đối tượng nằm trong vùng có nguy cơ xảy ra thiên tai, sạt lở; diện tích đất quy hoạch hơn 20 ha, tổng nguồn vốn dự kiến hơn 50 tỷ đồng.

Xã Phìn Ngan là địa phương thường xuyên chịu ảnh hưởng của thiên tai, bởi xã có địa hình phức tạp, nhiều đồi núi với độ dốc lớn, diện tích đất có thể sử dụng làm nơi ở cho người dân hạn hẹp. Để giải được bài toán di chuyển các hộ ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở là nỗi lo của các cấp chính quyền. Công tác di chuyển các hộ tại xã Phìn Ngan gặp rất nhiều khó khăn, nhất là về nguồn vốn. Năm 2021, xã có 83 hộ nằm trong vùng có nguy cơ ảnh hưởng do thiên tai cần di chuyển. Đến thời điểm này, xã đã di chuyển được 11 hộ, 25 hộ sơ tán đến nhà tạm để tránh, trú (UBND huyện hỗ trợ làm nhà tạm), 47 hộ chờ di chuyển khi có mặt bằng tại dự án sắp xếp dân cư thôn Láo Vàng.

Lãnh đạo tỉnh kiểm tra khu vực sắp xếp dân cư tại xã Phìn Ngan.

Ông Tẩn Láo Tả, Bí thư Đảng ủy xã Phìn Ngan cho biết: Do tác động của thiên nhiên, phía sau thôn Suối Chải xuất hiện nhiều vết nứt lớn, sạt trượt xếp chồng lớp lên nhau, khiến 36 hộ có nguy cơ bị vùi lấp. Huyện và xã đã kịp thời hỗ trợ di chuyển các hộ đến nơi ở tạm. Việc di chuyển 36 hộ ở thôn Suối Chải đã được cơ quan chức năng của huyện, tỉnh khảo sát, đánh giá và lập dự án, tuy nhiên đến nay vẫn chưa thực hiện được. Xã mong tỉnh, huyện sớm bố trí nguồn lực di chuyển các hộ ra khỏi vùng nguy cơ sạt lở, giúp các hộ sớm ổm định cuộc sống.

Ông Phàn Láo San, thôn Suối Chải bộc bạch: Gia đình tôi có 5 nhân khẩu, mỗi khi có mưa to, gió lớn, cả nhà luôn thấp thỏm, lo lắng. Được chính quyền địa phương tạo điều kiện, giúp gia đình di chuyển đến nơi ở tạm thời, chúng tôi đã yên tâm phần nào. Tôi mong các cấp chính quyền sớm triển khai dự án cho chúng tôi đến nơi ở mới để sớm ổn định cuộc sống.

Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, việc bố trí và sắp xếp dân cư ra khỏi vùng có nguy cơ sạt lở ở huyện Bát Xát còn nhiều khó khăn do địa hình của huyện chủ yếu là đồi núi dốc, lưu vực sông, suối nhiều... Đối với những thôn ít dân cư, lựa chọn điểm tái định cư còn thuận lợi, còn những thôn đông dân thì việc tạo mặt bằng để xây dựng các khu, điểm tái định cư gặp nhiều khó khăn. Cùng với đó, hệ thống cấp nước sinh hoạt, đường giao thông, điện lưới quốc gia còn hạn chế. Do vậy, từ đầu năm đến nay, huyện mới di chuyển được 25 hộ đến nơi an toàn. Những hộ chưa kịp di chuyển, trong mùa mưa lũ, huyện lên phương án bố trí nhân lực phối hợp với địa phương túc trực 24/24 giờ, kịp thời sơ tán người dân đến nơi an toàn nếu có nguy cơ xảy ra thiên tai.

Với những khó khăn, vướng mắc như hiện nay, huyện Bát Xát rất mong tỉnh và các sở, ngành quan tâm, xem xét, bổ sung kinh phí để huyện đưa người dân nằm trong vùng nguy hiểm đến nơi ở mới an toàn. “Huyện mong cấp trên đầu tư hạ tầng ở một số xã vùng sâu, vùng cao hiện còn khó khăn về giao thông, nước sinh hoạt và lưới điện quốc gia để người dân yên tâm lao động, sản xuất, ổn định cuộc sống” - ông Phạm Năng Chung, Phó Chủ tịch UBND huyện cho biết.