Yên Bình bảo tồn văn hóa dân tộc thiểu số dựa vào cộng đồng

Huyện Yên Bình có chủ yếu 4 dân tộc thiểu số (DTTS): Tày, Cao Lan, Dao, Nùng. Trước thực trạng văn hóa vùng đồng bào DTTS đang có nguy cơ dần mai một và biến dạng, ngành văn hóa và chính quyền các địa phương huyện Yên Bình đã và đang nỗ lực trong công tác bảo tồn.
Phóng viên (P.V) Báo Yên Bái đã có cuộc trao đổi với ông Vũ Tuấn Mạnh - Trưởng phòng Văn hóa và Thông tin huyện Yên Bình về vấn đề này.
P.V: Xin ông cho biết những kết quả đạt được trong công tác gìn giữ và khôi phục bản sắc văn hóa truyền thống của đồng bào DTTS của huyện Yên Bình?
Ông Vũ Tuấn Mạnh: Cùng với chính sách hỗ trợ phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS, các cấp chính quyền từ huyện, đến các địa phương đã có những hoạt động thiết thực nhằm bảo tồn văn hóa truyền thống của đồng bào dân tộc thiểu số và từng bước khôi phục những nét đẹp đã bị mai một. Tuy nhiên, việc bảo tồn không phải một sớm, một chiều mà cần có thời gian lâu dài. 
Hiện toàn huyện có 4 người được phong danh hiệu nghệ nhân ưu tú cấp quốc gia; 1 nghệ nhân cấp tỉnh. Các làn điệu dân ca, dân vũ, tiếng nói, chữ viết; các phong tục tập quán tốt đẹp của các dân tộc được giữ gìn, khôi phục và phát triển, điển hình như: dân tộc Tày đã bảo tồn và phát triển được các làn điệu hát Then, đàn Tính, hát Khảm hải, Lễ hội Xuống đồng; dân tộc Cao Lan bảo tồn và phát triển các làn điệu múa như: Sình ca, múa phát nương, chỉa bắp, giã cốm, xúc tép, chim gâu, tam thanh..; dân tộc Dao bảo tồn được Lễ Cấp sắc, múa chông, múa bát, múa tra hạt, xe bông dệt vải.... 
Gần đây, huyện chỉ đạo tổ chức 6 lớp truyền dạy về chữ viết, phong tục tập quán và nghệ thuật trình diễn dân gian các dân tộc tại các địa phương.
Thời gian qua, Phòng Văn hóa đã tham mưu cho huyện xây dựng kế hoạch và tổ chức các sự kiện văn hóa du lịch, thể thao gắn với việc bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc như: tổ chức Lễ đón Bằng quốc gia đền Thác Bà; lễ hội các đình, đền, chùa, Lễ hội Xuống đồng đầu năm; Lễ hội bưởi Đại Minh; Giải đua thuyền nan trên hồ Thác Bà... 
Đặc biệt, đã khai thác tốt các làn điệu dân ca, dân vũ thông qua các đội văn nghệ, các câu lạc bộ văn nghệ dân gian tại các thôn, các xã phục vụ khách du lịch.
P.V: Để bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá dân gian, huyện đã có những giải pháp gì?
Ông Vũ Tuấn Mạnh: Muốn văn hoá dân gian không phai nhạt, chúng ta phải tôn trọng môi trường tồn tại của nó. Ví dụ như, văn hóa người Dao muốn phát triển được cần tôn trọng tôn giáo, tín ngưỡng của cộng đồng người Dao. Bởi, tất cả đặc trưng của văn hóa dân gian người Dao từ nghệ thuật, biểu diễn đều gắn với tôn giáo. 
Huyện đã có giải pháp đẩy mạnh công tác thông tin, tuyên truyền về việc bảo tồn các giá trị văn hóa truyền thống của các DTTS trên các phương tiện thông tin đại chúng, các trang mạng xã hội; vận động thành lập các đội, câu lạc bộ văn nghệ dân gian các dân tộc; thường xuyên tổ chức các hội thi, hội diễn văn nghệ quần chúng; đặc biệt là mở các lớp truyền dạy văn hóa dân gian các dân tộc thông qua Dự án "Bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của các DTTS gắn với phát triển du lịch”; tham mưu cho huyện chỉ đạo ngành giáo dục khuyến khích học sinh mặc trang phục truyền thống khi đến trường. 
Phát triển du lịch, gắn với văn hóa truyền thống của đồng bào cũng là một cách để nét đẹp văn hóa dân tộc không bị mai một. Bởi khi phát triển được du lịch, đồng bào sẽ được hưởng lợi từ chính văn hóa của mình để phục vụ du khách. 
Việc đẩy mạnh công tác tuyên truyền để đồng bào thấy được tầm quan trọng vì sao phải bảo tồn văn hóa của chính mình cũng là một giải pháp từng bước khắc phục và bảo tồn văn hóa các dân tộc. Trên hết, vẫn là dựa vào chính cộng đồng để bảo tồn bản sắc, trong đó giới trẻ hiện nay là lực lượng nòng cốt trong việc bảo tồn bản sắc văn hóa truyền thống. 
Ngoài ra, các vị già làng cũng cần phát huy vai trò trước cộng đồng trong việc khôi phục giá trị văn hóa truyền thống đang đứng bên bờ nguy cơ mất bản sắc. Hơn nữa, Nhà nước cần có thêm những chính sách ưu đãi đối với những người làm công tác bảo tồn văn hóa truyền thống dân tộc; tăng cường đầu tư cơ sở vật chất cho các vùng đồng bào DTTS; tổ chức nhiều hơn các sự kiện văn hóa, thể thao các dân tộc; đưa tiếng dân tộc vào giảng dạy tại các nhà trường; có quy định mặc trang phục dân tộc tại các cơ quan nhà nước, các trường học; đầu tư, xây dựng các trung tâm bảo tồn văn hóa các dân tộc tại các địa phương.
P.V: Xin cảm ơn ông!
Vũ Đồng (thực hiện)

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn-Kiếp Bạc vào danh mục Di sản thế giới

UNESCO ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm-Côn Sơn-Kiếp Bạc vào danh mục Di sản thế giới

Theo thông tin từ Cục Di sản văn hóa, chiều 12/7 (giờ Paris), tại Kỳ họp lần thứ 47 của Ủy ban Di sản Thế giới (UNESCO), Giáo sư Nikolay Nenov (Bulgaria), Chủ tịch Kỳ họp đã chính thức gõ búa ghi danh Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử-Vĩnh Nghiêm, Côn Sơn, Kiếp Bạc là Di sản văn hóa thế giới.

Cung đàn tròn người Pa Dí

Cung đàn tròn người Pa Dí

“Mường Khương xanh rất xanh…/Biên giới ơi yêu lắm một cung đàn/Một cung đàn tròn dân tôi người pa dí/Một cung đàn tròn như ánh trăng rằm/Một cung đàn tròn như mặt trời nắng mai rực rỡ”… đó là những câu thơ trong bài thơ “Đất nước tôi xanh một cung đàn tròn” của nhà thơ Pờ Sảo Mìn.

Tuồng, Chèo, Cải lương về một nhà: Tạo ra bộ máy tinh - gọn - mạnh

Tuồng, Chèo, Cải lương về một nhà: Tạo ra bộ máy tinh - gọn - mạnh

Nhà hát Cải lương Việt Nam, Nhà hát Chèo Việt Nam và Nhà hát Tuồng Việt Nam hợp nhất thành Nhà hát Sân khấu truyền thống quốc gia Việt Nam, hoàn thành trước ngày 1/8. Lãnh đạo các nhà hát khẳng định điều này giúp bộ máy quản lý trở nên tinh, gọn, mạnh, mở ra cơ hội mới cho sân khấu truyền thống. 

Hàn Quốc, Việt Nam bắt tay làm nhạc kịch về Chủ tịch Hồ Chí Minh

Hàn Quốc, Việt Nam bắt tay làm nhạc kịch về Chủ tịch Hồ Chí Minh

Nhà hát Kịch Việt Nam đồng thời khởi công chương trình nghệ thuật “Bác Hồ một tình yêu bao la” và vở nhạc kịch “Cafe bánh mì”, hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 2/9. Đặc biệt vở nhạc kịch "Cafe bánh mì" đánh dấu sự hợp tác của Nhà hát Kịch Việt Nam và ê-kíp sáng tạo đến từ Hàn Quốc. 

Khởi công hai tác phẩm sân khấu kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9

Khởi công hai tác phẩm sân khấu kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc khánh 2-9

Ngày 9/7, tại Hà Nội, Nhà hát Kịch Việt Nam khởi công chương trình nghệ thuật “Bác Hồ một tình yêu bao la” và vở nhạc kịch “Café bánh mì” có sự tham gia của nhiều nghệ sĩ Hàn Quốc. Đây là hai tác phẩm đặc biệt được dàn dựng và công diễn nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công (19/8/1945 – 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9.

Gìn giữ nét đẹp văn hóa Then Giáy

Gìn giữ nét đẹp văn hóa Then Giáy

Trong đời sống văn hóa tâm linh của đồng bào dân tộc Giáy ở Bát Xát, cúng Then, làm Then là một nghi thức quan trọng nhằm hóa giải những điều không may mắn, cầu mong thần linh phù hộ cho con người luôn khỏe mạnh, cuộc sống ấm no, hạnh phúc. Tuy nhiên, chỉ những người có duyên, am hiểu sâu sắc về văn hóa, thuộc nhiều bài cúng mới có thể làm Thầy Then và đi hành lễ.

fb yt zl tw