Xét xử sơ thẩm vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng tại xã Đồng Tâm (huyện Mỹ Đức)

Ngày 7-9, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội đã mở phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ án “Giết người” và “Chống người thi hành công vụ” xảy ra tại thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội. Đây là vụ án hình sự đặc biệt nghiêm trọng, hành vi của các bị cáo đã làm 3 cán bộ công an hy sinh...

Hội đồng xét xử gồm 5 người: 2 thẩm phán, 3 hội thẩm nhân dân. Thẩm phán Trương Việt Toàn (Phó Chánh Tòa Hình sự, Tòa án nhân dân thành phố Hà Nội) làm Chủ tọa phiên tòa.

Các bị cáo tại phiên tòa.

Một số yêu cầu của luật sư đã được đáp ứng

Tại phiên tòa, có mặt đại diện UBND xã Đồng Tâm, đại diện UBND huyện Mỹ Đức, đại diện 3 gia đình bị hại. 33 luật sư tham gia bào chữa cho các bị cáo, 3 luật sư tham gia bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho 3 gia đình bị hại.

Tại phần thủ tục, một số luật sư đề nghị triệu tập lãnh đạo thành phố Hà Nội, đại diện Công an thành phố Hà Nội, lực lượng quân đội cùng một số nhân chứng, người tham gia tố tụng.

Ngoài ra, một số luật sư còn đề nghị các kiểm sát viên dự bị, hội thẩm dự bị rời phòng xét xử, yêu cầu Công an thành phố Hà Nội không điều tra vụ án này…

Chủ tọa phiên tòa Trương Việt Toàn cho rằng, các kiểm sát viên và hội thẩm dự bị cần nắm bắt nội dung vụ án cũng như diễn biến phiên tòa để có thể thay thế bất cứ lúc nào nên kiến nghị trên là không hợp lý. Một số người không liên quan trực tiếp tới vụ án Hội đồng xét xử không triệu tập.

Về yêu cầu Công an thành phố Hà Nội không điều tra vụ án, theo Hội đồng xét xử, vụ việc xảy ra trên địa bàn Hà Nội nên Công an thành phố Hà Nội điều tra là đúng quy định pháp luật. Các tổ chức, cá nhân khác, Hội đồng xét xử sẽ hội ý để quyết định.

Sau khi hội ý, Hội đồng xét xử thông báo đại diện Công an thành phố Hà Nội đã có mặt. Hội đồng xét xử sẽ triệu tập bà Dư Thị Thành (vợ ông Lê Đình Kình), nếu trong quá trình xét xử thấy cần thiết. Hội đồng xét xử cũng không chấp nhận đề nghị mời người thân các bị cáo tới theo dõi xét xử vì 29 bị cáo đều đủ năng lực chịu trách nhiệm hình sự, không cần người giám hộ.

25 bị cáo bị truy tố tội “Giết người”

Sau khi kết thúc phần thủ tục, đại diện Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội giữ quyền công tố tại tòa đã công bố Bản cáo trạng số 241/CT-VKS-P2 ngày 24-6-2020 của Viện Kiểm sát nhân dân thành phố Hà Nội dài 51 trang.

Theo đó, 29 bị cáo bị truy tố trong vụ án này đều trú tại thôn Hoành và thôn Đồng Mít (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội). Trong đó, 25 bị cáo bị truy tố về tội “Giết người” theo quy định tại Điều 123, khoản 1, điểm a, d, n, o - Bộ luật Hình sự năm 2015; nhóm chủ mưu, cầm đầu và trực tiếp thực hiện hành vi phạm tội được xác định là: Lê Đình Công, Bùi Viết Hiểu, Nguyễn Văn Tuyển, Lê Đình Doanh, Lê Đình Chức.

Ngoài ra, 4 bị cáo bị truy tố về tội “Chống người thi hành công vụ” theo quy định tại Điều 330, khoản 2, điểm a - Bộ luật Hình sự năm 2015.

Theo cáo trạng, năm 2014, UBND TP Hà Nội đã có quyết định xác định toàn bộ đất sân bay Miếu Môn là đất quốc phòng. Bộ Quốc phòng đã lập bản đồ quản lý sân bay và giao cho Quân chủng Phòng không - Không quân diện tích 236,7ha, trong đó diện tích đất tại xã Đồng Tâm là 64,66ha. Ngày 27-3-2015, Bộ Tổng tham mưu (Bộ Quốc phòng) ban hành quyết định thu hồi 50,03ha đất do Quân chủng Phòng không - Không quân đang quản lý tại khu vực sân bay Miếu Môn để giao cho Tập đoàn Công nghiệp - Viễn thông quân đội (Viettel) xây dựng dự án quốc phòng, trong đó diện tích thuộc địa giới hành chính xã Đồng Tâm là 32,57ha.

Mặc dù biết rõ điều này nhưng từ năm 2013, Lê Đình Kình (ở thôn Hoành, xã Đồng Tâm) đã cùng một số đối tượng lập "Tổ đồng thuận" với mục đích chiếm lại đất đồng Sênh, xã Đồng Tâm chia nhau. Đồng thời, có nhiều hành động phá hoại an ninh trật tự tại địa phương; kêu gọi người dân “đấu tranh để giữ đất” và hứa hẹn, nếu lấy lại được đất thì sẽ chia cho những người tham gia đòi đất và đi theo “Tổ đồng thuận”…

Cuối năm 2019, đầu năm 2020, khi biết Công an thành phố Hà Nội phối hợp với Quân chủng Phòng không - Không quân triển khai bảo vệ lực lượng thi công xây dựng tường rào sân bay Miếu Môn trên đất đồng Sênh, Lê Đình Kình đã cùng với một số người bàn bạc, góp tiền mua 10 quả lựu đạn, mua xăng làm 85 chai bom xăng, mua khoảng 10 tuýp sắt có gắn dao bầu và liềm, nhặt gạch đá, làm bùi nhùi, mua pháo…, nhằm tấn công lực lượng chức năng. Cùng với đó, ngày 1-1-2020, Lê Đình Kình cùng Lê Đình Công, Bùi Viết Hiếu, Nguyễn Văn Tuyền còn tổ chức quay video, ghi hình trực tiếp, rồi đăng tải lên mạng xã hội với tuyên bố sẽ giết lực lượng công an.

Rạng sáng 9-1-2020, khi lực lượng công an đến chốt cổng làng thôn Hoành, xã Đồng Tâm để bảo vệ mục tiêu theo kế hoạch đã đề ra thì Bùi Văn Niên và Lê Đình Quân đánh kẻng báo động. Các đối tượng dùng gạch đá, bom xăng, dao bầu tấn công, buộc lực lượng chức năng phải áp dụng các biện pháp trấn áp trong trường hợp các đối tượng có hành vi phạm tội quả tang.

Do sự chống đối quyết liệt của các đối tượng phạm tội, 3 cán bộ công an là Nguyễn Huy Thịnh, Phạm Công Huy, Dương Đức Hoàng Quân bị rơi xuống hố ở gần nhà Lê Đình Kình.

Lúc đó, Lê Đình Chức nói Lê Đình Doanh đổ xăng từ can ra chậu để Chức đổ xuống hố nơi 3 cán bộ công an rơi xuống và châm lửa đốt. Hậu quả là cả 3 cán bộ công an tử vong do ngạt khí và bị thiêu cháy.

Vào lúc đó, tổ công tác phát hiện Lê Đình Kình đang cầm 1 quả lựu đạn và hô hào chống đối nên đã dùng súng tiêu diệt. Cơ quan điều tra kết luận hành vi của Lê Đình Kình cấu thành tội "Giết người", tuy nhiên do đối tượng đã chết, nên cơ quan điều tra không đề cập xử lý theo các quy định hiện hành của Bộ luật Hình sự và Bộ luật Tố tụng hình sự.

Sau phần công bố cáo trạng, Hội đồng xét xử chuyển sang phần thẩm vấn, xét hỏi. Các bị cáo ném gạch đá, bom xăng và lựu đạn về phía lực lượng chức năng đã khai nhận hành vi phạm tội và đều thể hiện sự ăn năn hối hận, mong 3 gia đình có người hy sinh tha thứ.

Bị cáo Lê Đình Chức thừa nhận có ném 3 chai bom xăng, lựu đạn về phía cảnh sát. Bị cáo Bùi Viết Hiểu thừa nhận đã cùng Lê Đình Kình lập “Tổ đồng thuận” nhưng “đâm lao phải theo lao” chứ không hề muốn chống đối chính quyền. Bị cáo Lê Đình Công thừa nhận đã mua lựa đạn, chuẩn bị bom xăng để chống đối và sáng ngày 9-1 đã ném đá, bom xăng, lựu đạn. Bị cáo Nguyễn Văn Tuyển xin Hội đồng xét xử xem xét cho bị cáo được hưởng hình phạt nhẹ nhất, vì hoàn cảnh gia đình khó khăn…

Ngày mai, 8-9, phiên tòa tiếp tục với phần thẩm vấn. Theo kế hoạch, phiên tòa diễn ra trong 10 ngày.