Từ đầu năm 2023 đến nay, bệnh dịch tả lợn châu Phi đã xảy ra tại 8 hộ thuộc 5 thôn của 5 xã ở 3 huyện, thành phố của tỉnh Lào Cai, làm 65 con lợn mắc bệnh và cùng ô chuồng phải tiêu hủy với tổng trọng lượng tiêu hủy lên đến 2.452 kg. Kết quả giám sát chủ động của các cơ quan chức năng đã phát hiện 8 mẫu (thịt, phủ tạng, sản phẩm chế biến) dương tính với vi rút dịch tả lợn châu Phi tại 5 chợ của thành phố Lào Cai. Đặc biệt, hiện nay, trên địa bàn huyện Bát Xát dịch bệnh đang xảy ra và có chiều hướng lây lan diện rộng.
Do đó, Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo UBND các huyện, thị xã, thành phố quán triệt chỉ đạo, thực hiện quyết liệt, đồng bộ các biện pháp phòng, chống dịch bệnh tả lợn châu Phi theo Kế hoạch số 217/KH-UBND ngày 13/8/2020 của UBND tỉnh về phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020 - 2025 và Kế hoạch số 389/KH-UBND ngày 30/11/2022 của UBND tỉnh về phòng, chống dịch bệnh nguy hiểm ở gia súc, gia cầm và bệnh động vật thủy sản tỉnh Lào Cai năm 2023. Trong đó, các địa phương tập trung thực hiện các giải pháp chính:
Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn cấp huyện, chính quyền cơ sở thực hiện quyết liệt, đồng bộ, hiệu quả các biện pháp phòng, chống dịch tả lợn châu Phi, tăng cường giám sát phát hiện sớm dịch bệnh, tập trung xử lý triệt để như khoanh vùng ổ dịch, truy xuất nguồn gốc ổ dịch, lấy mẫu xét nghiệm, quản lý theo dõi, tiêu hủy lợn bệnh và lợn cùng ô chuồng, vệ sinh khử trùng tiêu độc; tạm dừng giết mổ, tiêu thụ lợn và thịt lợn trong vùng dịch; tạm dừng việc thụ tinh nhân tạo trực tiếp cho lợn... Lập hồ sơ tiêu hủy lợn mắc bệnh theo quy định, thực hiện hỗ trợ khi có cơ chế chính sách hỗ trợ người chăn nuôi; chỉ hỗ trợ khi người chăn nuôi đã thực hiện kê khai hoạt động chăn nuôi và áp dụng các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học, phòng, chống dịch bệnh theo quy định. Xử lý nghiêm các trường hợp không khai báo dịch bệnh, bán chạy, giết mổ, vứt xác lợn bệnh, nghi mắc bệnh ra môi trường dẫn đến dịch bệnh lây lan.
Tăng cường kiểm tra, kiểm soát chặt chẽ phát hiện sớm việc mua, bán trái phép, nhập lậu lợn giống, lợn thịt và các sản phẩm lợn từ các địa phương khác vào địa bàn, xử lý triệt để các vi phạm theo quy định. Xem xét cụ thể tình hình chăn nuôi, dịch bệnh của địa phương, chủ động thành lập tổ cơ động kiểm tra, kiểm soát ngăn chặn vận chuyển lợn và sản phẩm lợn không rõ nguồn gốc, không có Giấy chứng nhận kiểm dịch vào địa bàn. Phát hiện, xử lý nghiêm những trường hợp che giấu, không khai báo, buôn bán, tiếp tay cho hoạt động mua, bán, tiêu thụ lợn, sản phẩm từ lợn mang mầm bệnh làm phát sinh bệnh dịch tả lợn châu Phi. Kiểm soát chặt chẽ từ khâu con giống, thức ăn, nước uống, không thực hiện phối giống trực tiếp... tiêm phòng đầy đủ các loại vắc xin cho đàn lợn theo hướng dẫn của cơ quan chuyên môn.
UBND huyện Bát Xát chỉ đạo kiện toàn Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch bệnh động vật cấp huyện, cấp xã; tập trung cao độ thực hiện công bố dịch theo quy định; truy xuất nguồn gốc dịch, bệnh; thành lập các chốt kiểm soát tạm thời, Tổ kiểm soát cơ động để kiểm soát chặt chẽ việc giết mổ, vận chuyển lợn, sản phẩm lợn ra, vào vùng dịch, tiêu hủy lợn mắc bệnh và cùng ô chuồng, khử trùng tiêu độc triệt để, nhanh chóng dập tắt ổ dịch tại các hộ có dịch, không để dịch lây lan, kéo dài; thực hiện báo cáo tình hình dịch bệnh theo quy định.
Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn phải hướng dẫn, đôn đốc kiểm tra công tác phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh. Tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát bệnh dịch tả lợn châu Phi, kịp thời phát hiện và xử lý các trường hợp vi phạm về chăn nuôi, phòng, chống dịch bệnh không đúng quy định; phối hợp với UBND huyện Bát Xát xử lý triệt để ổ dịch. Chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y chuẩn bị đầy đủ các điều kiện (vật tư, hóa chất...) để đáp ứng nhu cầu phòng, chống dịch bệnh; tổ chức lấy mẫu bệnh phẩm, mẫu giám sát xét nghiệm bệnh dịch tả lợn châu Phi theo hướng dẫn của Cục Thú y. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị liên quan tăng cường quản lý kiểm dịch, kiểm tra, kiểm soát vận chuyển động vật, sản phẩm động vật ra, vào địa bàn tỉnh (đặc biệt là lợn, sản phẩm từ lợn); xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm theo quy định.
Các sở, ban, ngành tỉnh liên quan căn cứ chức năng, nhiệm vụ được phân công phối hợp chặt chẽ với Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, UBND các huyện, thị xã, thành phố tổ chức thực hiện tốt, hiệu quả các giải pháp phòng, chống bệnh dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn.