Những năm qua, mô hình chăn nuôi quy mô vừa và nhỏ đã mang lại nguồn thu đáng kể cho nhiều gia đình trên địa bàn thành phố Lào Cai. Do quỹ đất hạn chế, mật độ dân cư đông đúc, nên thành phố Lào Cai không có điều kiện thuận lợi cho mô hình trang trại tổng hợp với diện tích vài ha hay quy mô vài trăm, vài nghìn cá thể, thay vào đó, người dân tận dụng quỹ đất hạn hẹp để xây dựng chuồng trại, chọn nuôi loài vật phù hợp. Mô hình này không cần đầu tư nhiều vốn, rủi ro thấp mà hiệu quả lại cao, không chỉ các phường, xã ven thành phố mà ngay cả khu trung tâm vẫn rất phát triển với các vật nuôi chủ yếu như thỏ, hươu, chim cút, nhím, chim trĩ... số lượng từ vài chục tới dưới 100 cá thể/ trang trại.
Xã Vạn Hoà là một trong những địa phương phát triển mạnh mô hình này. Chị Nguyễn Thị Nhàn (thôn Cánh Chín) là một trong những hộ có thu nhập cao từ việc chăn nuôi thỏ. Chị cho biết: Do không có vốn, nên việc mở trang trại quy mô lớn rất khó, chỉ với 10 triệu đồng vốn để đầu tư cho việc mua 30 thỏ giống vào năm 2010 đến nay, chị đã phát triển đàn thỏ với 100 con thỏ mẹ, hằng tháng xuất bán ra thị trường từ 300 - 400 con thỏ giống và thỏ thịt, thu lãi từ 100 - 120 triệu đồng/năm.
Chị Nhàn cho biết thêm: Thỏ là loài vật rất ít khi mắc dịch bệnh; thức ăn chủ yếu là ngô, cỏ, lá, chuồng trại không cần đầu tư nhiều, nên chi phí chăn nuôi thấp, nhưng giá trị kinh tế mang lại khá cao.
Ngoài gia đình chị Nhàn, ở Vạn Hoà có trên 10 hộ có thu nhập ổn định từ 20 - 100 triệu đồng/năm nhờ chăn nuôi vừa và nhỏ, với nhiều con vật khác nhau tuỳ vào hoàn cảnh cụ thể từng gia đình. Ông Trần Quang Hanh, Chủ tịch UBND xã Vạn Hoà cho biết: Xã khuyến khích áp dụng vì mô hình mang lại hiệu quả kinh tế cao, ngay cả người dân ít vốn cũng có thể tiếp cận và thực hiện.
Là địa phương còn nhiều khó khăn trong phát triển kinh tế, nên phường Thống Nhất coi trọng phát triển kinh tế trang trại vừa và nhỏ để nâng cao thu nhập cho người dân, nhiều đoàn viên, thanh niên trong phường đã tìm được hướng thoát nghèo bền vững, ổn định cuộc sống nhờ chăn nuôi quy mô nhỏ với những loài vật có giá trị kinh tế cao. Đoàn viên Ngô Văn Hậu (tổ 6, phường Thống Nhất) thu nhập mỗi năm từ 35 - 40 triệu đồng từ chăn nuôi 30 con nhím thịt. Thời gian đầu nuôi nhím, anh Hậu chỉ suy nghĩ nuôi để tăng thu nhập, mặt khác không có nhiều vốn, lại chưa có kiến thức chăn nuôi, nên anh chỉ thả chuồng vài con "lấy ngắn nuôi dài", sau này phát triển đàn. Anh Đoàn Văn Hậu chia sẻ: Nuôi nhím không mất nhiều công chăm sóc, thức ăn đơn giản, nên người nuôi có thể làm thêm được nhiều việc khác, đầu ra cho nhím thịt khá dễ dàng, thương lái tìm tới tận nhà để mua, không đủ nhím để cung cấp cho khách hàng.
Các hộ dân tại các phường trung tâm thành phố cũng tranh thủ thời gian, đầu tư ít vốn để xây chuồng trại chăn nuôi ong, chim trĩ, hươu... như mô hình nuôi hươu của gia đình ông Nguyễn Trọng Điểm (phường Nam Cường), nuôi chim trĩ đỏ của anh Bùi Tiến Sĩ (phường Phố Mới)... Bắt đầu thử nghiệm từ 6 đôi chim trĩ với giá 12 triệu đồng, anh Sĩ tự tìm hiểu cách nuôi, chăm sóc dần có kinh nghiệm, anh đã vay vốn mở rộng quy mô, đến nay anh đã có 8 chuồng nuôi với gần 200 chim trĩ đỏ, mang lại hiệu quả kinh tế gấp nhiều lần so với chăn nuôi gà, được nhiều người tìm đến tham quan, học hỏi kinh nghiệm.
Những mô hình chăn nuôi vừa và nhỏ đang phát triển mạnh trên địa bàn thành phố, không chỉ giúp các hộ dân tăng gia sản xuất mà còn tận dụng được nhiều diện tích trống, thời gian rảnh rỗi, trong khi đó số vốn đầu tư lại không nhiều. Điều đặt ra ở đây là cần nâng cao ý thức xử lý chất thải vật nuôi, đảm bảo môi trường sống, vì các mô hình này đều nằm xen lẫn với khu dân cư, có như vậy mô hình mới đảm bảo hiệu quả, bền vững./.
