Quay về E-magazine Theo dõi Báo Lào Cai trên Google News
Hơi thở mới trong nghề xưa

Hơi thở mới trong nghề xưa

0:00 / 0:00
0:00

Festival sông Hồng năm 2025 đã khép lại, nhưng để lại nhiều dấu ấn đậm nét về các sự kiện văn hóa sôi động, trong đó, nổi bật là không gian văn hóa các dân tộc Lào Cai - trở thành điểm nhấn thu hút du khách. Từ bộ áo váy màu chàm của người Pa Dí, sắc lanh của người Mông đến những đường thêu tỉ mỉ của phụ nữ Dao... không chỉ tôn vinh vẻ đẹp truyền thống mà còn mang đến hơi thở mới trong nghề xưa.

z7312668507249-787d59b61d41fc3e56297a8731d2eb24.jpg

Trang phục kể chuyện nguồn cội

Giữa những sắc phục rực rỡ của các dân tộc vùng cao, trang phục của người Pa Dí ở Mường Khương gây ấn tượng bởi gam chàm chủ đạo và vẻ đẹp tinh tế của những đường cúc bạc nhỏ li ti.

Chỉ khoảng hơn 2.000 người Pa Dí sinh sống tại Lào Cai, nhưng trang phục của họ là một kho tàng văn hóa độc đáo.

baolaocai-br_c855600-14-35-05still017-1313-2764.jpg
Trang phục của người Pa Dí có gam chàm là chủ đạo.

Biểu tượng quan trọng nhất là chiếc mũ “khùn tằng” phỏng theo mái nhà lớn truyền thống.

Theo tập quán, người Pa Dí sống quây quần trong một đại gia đình, khi con cháu lập gia đình ở riêng, họ sáng tạo chiếc mũ như ký hiệu của sự gắn kết, nhắc nhở về cội nguồn.

baolaocai-bl_c855600-18-00-36still030-7974.jpg
Chiếc mũ của người Pa Dí đã được điều chỉnh để phù hợp với nhịp sống hiện đại.

Áo của phụ nữ Pa Dí ôm dáng, xẻ nách, khuy cài bên phải; hoa văn cúc bạc chạy xiên từ cổ xuống ngang hông tạo nên vẻ thanh thoát.

Váy dài đến mắt cá chân, kết hợp tạp dề xanh chàm viền trắng, tạo nên tổng thể hài hòa.

Từ việc làm cứng mũ bằng nhựa cây rừng đến cách tạo form bằng chất liệu bền hơn, người Pa Dí linh hoạt điều chỉnh để trang phục phù hợp nhịp sống hiện đại.

Nhờ đó, bộ trang phục được sử dụng được cả trong lễ hội, sự kiện và trong đời sống thường ngày của mọi lứa tuổi.

Độc đáo những đường thêu trên trang phục của người Mông

your-paragraph-text-3.png

Trong không gian trưng bày văn hóa dân tộc Mông, chị Vàng Thị Mỷ, xã Tả Phìn, miệt mài thêu từng mũi chỉ nhỏ như hạt sương trên tấm vải lanh. Để có được tấm vải ấy, người Mông phải trải qua nhiều công đoạn công phu: trồng lanh, giã lanh, se sợi, dệt vải, nhuộm chàm, rồi mới đến thêu hoa văn.

Chị Vàng Thị Mỷ, xã Tả Phìn kể: Ngày xưa chỉ thêu màu đỏ, màu vàng trên nền vải chàm xanh đen. Giờ chúng tôi phối thêm chỉ màu tím, xanh để sản phẩm màu sắc hơn, phục vụ nhu cầu của khách du lịch.

Những chiếc túi, ví, khăn thổ cẩm được sáng tạo với nhiều kiểu dáng mới, mẫu mã đa dạng, phong phú hơn.

Nhưng ẩn sau sự đổi mới vẫn là băn khoăn của nhiều người yêu văn hóa truyền thống như chị Mỷ. Bởi để thêu hoàn chỉnh được một bộ váy áo phụ nữ Mông có khi phải làm cả năm mới xong...

Những người như chị Mỷ vừa giữ nghề, vừa giữ cả ký ức của tộc người, để sợi lanh không đứt đoạn trong dòng chảy hiện đại.

baolaocai-bl_c855600-15-40-45still026-8650.jpg
Túi thêu tay của người Mông xã Tả Phìn.

Người Dao đỏ giữ hồn trong từng họa tiết

Nếu thổ cẩm của đồng bào dân tộc Mông mang hơi thở mạnh mẽ của núi đá, thì họa tiết của người Dao đỏ lại là bản trường ca về thiên nhiên và gia đình.

Trong gian trưng bày thổ cẩm của dân tộc Dao, chị Lý Tả Mẩy, người Dao đỏ ở xã Tả Phìn giới thiệu với du khách về tấm thêu cổ - hội tụ đầy đủ các họa tiết bản mệnh của dân tộc.

Từ hình ảnh cây thông tượng trưng cho sức sống bền bỉ, chân mèo tượng trưng sự linh hoạt, hình bố mẹ, con cháu thể hiện sự sum vầy, ruộng bậc thang gợi nhớ đến nếp sống canh tác trên núi... đều được phụ nữ người dân tộc Dao tỉ mẩn thêu lên từng tấm vải.

baolaocai-bl_c855600-00-37-19still003-5445.jpg
Không gian trưng bày văn hóa dân tộc Dao tại Festival sông Hồng năm 2025.

Kỹ thuật thêu gần như không thay đổi qua nhiều thế hệ, nhưng vật liệu đã khác. Ngày nay, chỉ thêu mua sẵn mảnh và sáng hơn, dễ thêu hơn, nhưng không bền màu bằng chỉ nhuộm tự nhiên.

“Để có một chiếc áo váy truyền thống dân tộc Dao, phải thêu hoa văn cả năm mới đủ. Ngày nay, nhiều bạn trẻ đi học rồi đi làm nên không có thời gian để ngồi thêu từng mũi chỉ nữa” - chị Mẩy tâm sự.

Tuy nhiên, chính sự kiên trì của các nghệ nhân lâu năm đã giúp nghề truyền thống được lưu giữ. Trong từng bộ trang phục được mang đến festival, dù có chỉnh lại sắc độ hay đường nét để phù hợp ánh sáng sân khấu, linh hồn của nghề vẫn còn nguyên vẹn.

Sự thay đổi lớn nhất của nghề làm thổ cẩm truyền thống của đồng bào các dân tộc thiểu số ở Lào Cai không chỉ nằm ở sản phẩm mà ở cách người trẻ đưa sản phẩm ra ngoài bản.

Nhờ họ, thổ cẩm Lào Cai không còn chỉ là “đặc sản” trong những dịp lễ, tết, mà trở thành sản phẩm văn hóa có sức cạnh tranh.

baolaocai-br_c855600-00-40-25still004.png
baolaocai-br_c855600-00-50-00still005.png
Những tấm vải thêu dùng để may quần, áo của người Dao.

Sức sống mới của nghề xưa

Hơi thở mới trong nghề xưa không phải là sự phá bỏ, mà là quá trình hài hòa giữa bảo tồn và sáng tạo.

Người Pa Dí cải tiến chiếc mũ mà vẫn giữ mái nhà truyền thống. Người Mông thêm màu mới nhưng không đánh mất họa tiết tổ tiên. Người Dao làm sợi chỉ mảnh hơn nhưng vẫn giữ câu chuyện trong mỗi hoa văn.

Điều đáng mừng hơn cả: giới trẻ không quay lưng với nghề, mà đang tìm cách kể lại câu chuyện của dân tộc bằng ngôn ngữ của thời đại.

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Hiệu quả của bệnh án điện tử

Hiệu quả của bệnh án điện tử

Đến ngày 19/9, tỉnh đã phủ kín bệnh án điện tử tại 100% cơ sở; 29/29 bệnh viện và trung tâm y tế hai chức năng đủ điều kiện thay thế hồ sơ giấy, về đích sớm hơn kế hoạch của Sở Y tế đề ra.

Thế trận lòng dân ở A Mú Sung

Thế trận lòng dân ở A Mú Sung

Biên giới dài hơn 26 km với 4 mốc quốc giới, địa hình hiểm trở, dân cư thưa thớt đặt xã A Mú Sung, trước thách thức không nhỏ trong quản lý, bảo vệ chủ quyền. Song, từ sự đồng lòng của cấp ủy, chính quyền, lực lượng biên phòng và người dân, thế trận biên phòng toàn dân đã hình thành, tạo vành đai an ninh bền vững, gìn giữ bình yên cho vùng biên.

Nền tảng phát triển bền vững ở Tả Phìn

Nền tảng phát triển bền vững ở Tả Phìn

Ở xã Tả Phìn, chính quyền, dữ liệu và người dân cùng kết nối trong nhịp sống số. Tả Phìn đang chuyển mình thành “xã số” ở mọi lĩnh vực, từ quản trị, kinh tế đến an sinh, tạo nền tảng phát triển bền vững.

Đột phá chuyển đổi số của Thuế cơ sở l

Đột phá chuyển đổi số của Thuế cơ sở l

Thuế cơ sở I hiện quản lý gần 5.100 hộ kinh doanh, trong đó khoảng 2.800 hộ thường xuyên phát sinh nghĩa vụ thuế. Nhờ đẩy mạnh khai và nộp thuế điện tử qua Etax Mobile cùng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền, tỷ lệ hộ cài đặt Etax Mobile đạt 82% ở giai đoạn đầu và đến nay đã vượt 90%; số hộ, cá nhân sử dụng hóa đơn điện tử tăng lên 370, tương đương 352% kế hoạch giao.

Nối dài giao dịch số

Nối dài giao dịch số

Chợ phiên Si Ma Cai - điểm đến trong hành trình khám phá không gian đặc trưng của văn hóa vùng cao. Nơi đây, những phiên chợ đầy sắc màu, tiếng khèn, điệu múa và những cuộc hò hẹn của các đôi trai gái. Tuy nhiên, theo thời gian, giữa những âm thanh ấy lại xuất hiện một “nhạc điệu” mới: tiếng “beep” ngân dài từ những giao dịch thanh toán qua mã QR, biểu tượng của cuộc cách mạng số.

Hưởng ứng Ngày Thế giới tiết kiệm năng lượng.

Hành động nhỏ cho tương lai xanh


Hưởng ứng Ngày Thế giới tiết kiệm năng lượng (21/10), nhiều doanh nghiệp và người dân trong tỉnh đã thực hiện các giải pháp thiết thực như sử dụng đèn LED, tận dụng năng lượng tái tạo, lắp đặt hệ thống giám sát điện. Những mô hình tiết kiệm năng lượng trong sản xuất và sinh hoạt đang góp phần bảo vệ môi trường, thúc đẩy phát triển bền vững.

Không để tạo khoảng trống ở các chi bộ thôn bản

Không để tạo khoảng trống ở các chi bộ thôn bản

Sau khi thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính, vận hành mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các chi bộ cơ quan xã cũng được thành lập. Nhiều đảng viên trước đây sinh hoạt ở thôn được rút về đã ảnh hưởng nhất định đến chất lượng sinh hoạt của các chi bộ thôn, bản.

Người đưa cốm Già Hạ vươn xa

Người đưa cốm Già Hạ vươn xa

Chị Bàn Thị Ngọn - thôn Già Hạ, xã Phúc Khánh đã mạnh dạn học hỏi, đầu tư sản xuất để đưa cốm truyền thống trở thành hàng hóa đặc trưng của địa phương. Chị còn liên kết cùng các hộ trồng lúa nếp, xây dựng thương hiệu Cốm Việt Đan, đạt chuẩn OCOP 3 sao, góp phần nâng cao thu nhập cho người dân.

Mở rộng diện tích, tăng giá trị cây trồng

Mở rộng diện tích, tăng giá trị cây trồng

Xác định vụ đông là vụ sản xuất hàng hóa chính, năm 2025, toàn tỉnh phấn đấu gieo trồng hơn 14.960 ha cây trồng các loại, giá trị bình quân đạt 80 triệu đồng/ha. Giải pháp đưa ra là tập trung mở rộng diện tích, hình thành vùng chuyên canh, gắn sản xuất với chế biến và thị trường tiêu thụ, nhằm nâng cao hiệu quả sản xuất, tăng thu nhập cho người dân.

Doanh nghiệp Lào Cai với dòng chảy số

Doanh nghiệp Lào Cai với dòng chảy số

Tại Lào Cai, công nghệ số - đặc biệt là trí tuệ nhân tạo (AI) - đang trở thành đòn bẩy giúp nhiều doanh nghiệp tối ưu hóa hoạt động, nâng cao năng suất và mở rộng thị trường. Những bước đi này phản ánh khát vọng số của cộng đồng doanh nghiệp địa phương trong nỗ lực bắt kịp dòng chảy phát triển chung của đất nước.

“Nhà khoa học” của nhà nông

“Nhà khoa học” của nhà nông

Dược sĩ Đỗ Tiến Sỹ - Giám đốc Công ty TNHH Một thành viên Traphaco Sapa, vừa được Trung ương Hội Nông dân Việt Nam vinh danh danh hiệu “Nhà khoa học của Nhà nông” năm 2025. Tận tâm với nghề, gắn bó với cây dược liệu bản địa và đồng bào vùng cao Lào Cai, ông đã đưa tri thức từ phòng thí nghiệm ra nương đồi, biến cây atiso, chè dây thành sinh kế bền vững cho người dân.

Đại đội Công binh số 2: Thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao

Đại đội Công binh số 2: Thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị được giao

Đại đội Công binh số 2, Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh có nhiệm vụ thực hiện nhiệm vụ huấn luyện; rà phá vật cản bom, mìn; tham gia phòng chống, khắc phục hậu quả thiên tai… Những năm qua, cấp ủy, chỉ huy đơn vị đã lãnh đạo thực hiện tốt các nhiệm vụ chính trị được giao, xây dựng đơn vị vững mạnh toàn diện “Mẫu mực, tiêu biểu”.

AI - người bạn của học trò vùng cao

AI - người bạn của học trò vùng cao

Nếu trước đây, học sinh dân tộc thiểu số xã Mường Khương thường gặp khó khăn trong phát âm, thiếu tự tin trước lớp, thì nay, trí tuệ nhân tạo (AI) trở thành “người bạn” đồng hành, giúp các em thêm tự tin và tiến bộ hơn trong học tập.

Kết nối quá khứ với hiện tại

Kết nối quá khứ với hiện tại

Vùng đất Sa Pa xưa hiện lên vừa hiện đại, sôi động, vừa lưu giữ nét văn hóa nguyên sơ, giàu bản sắc. Câu chuyện về chợ Sa Pa hơn 120 năm tuổi là minh chứng sinh động cho sự kết hợp hài hòa giữa đổi mới để đáp ứng nhu cầu du khách và bảo tồn giá trị truyền thống.

Truyền thông nâng cao nhận thức chăm sóc sức khoẻ trẻ em ở Mường Hum

Truyền thông nâng cao nhận thức chăm sóc sức khoẻ trẻ em ở Mường Hum

Xã Mường Hum được hợp nhất từ 3 xã vùng cao Nậm Pung, Trung Lèng Hồ và Mường Hum. Tỷ lệ hộ nghèo còn cao, trình độ dân trí không đồng đều, dân cư thưa thớt, đời sống kinh tế của người dân gặp nhiều khó khăn... ảnh hưởng không nhỏ đến tình trạng dinh dưỡng của trẻ em. thời gian qua, chính quyền và các ban, ngành, đoàn thể xã Mường Hum đã đẩy mạnh công tác tuyên truyền nhằm nâng cao nhận thức về chăm sóc sức khỏe trẻ em trên địa bàn.

Mùa hoa ở Tà Chì Nhù

Mùa hoa ở Tà Chì Nhù

Vượt những khúc cua tay áo lẩn khuất trong sương, băng qua đường dốc quanh co, chúng tôi tìm về xã Hạnh Phúc đến với hành trình chinh phục đỉnh Tà Chì Nhù cao 2.979 m. Cuối thu, khi núi rừng bắt đầu vương vấn hơi lạnh, nơi đây bừng nở mùa hoa “Chi pâu” - loài hoa của tự nhiên mang sắc tím phủ kín triền núi cao như tấm lụa mỏng, quyến rũ và hoang dại.

Đa dạng sinh kế cho người dân Làng Nủ

Đa dạng sinh kế cho người dân Làng Nủ

Sau thiên tai, nhiều diện tích đất sản xuất, hoa màu và ao cá của người dân thôn Làng Nủ, xã Phúc Khánh bị vùi lấp, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống và thu nhập. Song, với sự quan tâm, hỗ trợ của chính quyền địa phương cùng nỗ lực vươn lên của người dân, Làng Nủ đang từng bước khôi phục sản xuất, gây dựng sinh kế bền vững dựa trên tiềm năng đất đai và truyền thống sản xuất của mình.

fb yt zl tw