Đến nay, không chỉ làm giàu cho gia đình mà anh Bí thư Đoàn thanh niên xã Tráng Seo Xà còn lan rộng mô hình trồng lê, mận tới hàng chục đoàn viên thanh niên, nâng diện tích trồng lê trong toàn xã lên hơn 200ha, giúp nhiều gia đình vượt qua khó khăn.
Mạnh dạn bỏ ngô để trồng lê, mận
Vượt hàng trăm cây số trên các cung đường đèo dốc, chúng tôi trở lại thăm Quan Hồ Thẩn và rất bất ngờ về sự thay da đổi thịt của vùng đất này so với mấy năm về trước. Từng vườn lê, mận trải dài đã thay cho những nương ngô. Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết người tiên phong mang cây lê, cây mận về Quan Hồ Thẩn chính là anh Tráng Seo Xà, người dân tộc Mông, Bí thư Đoàn thanh niên xã Quan Hồ Thẩn.
Vừa rảo bước trong vườn lê sai quả, thơm lừng, anh Seo Xà vừa tâm sự: “Hiện cả xã có hơn 100 hộ trồng lê giống Tai Nung VH6, trong đó gia đình tôi trồng với diện tích nhiều nhất là 2,5ha. Hàng năm, gia đình thu về lợi nhuận vài trăm triệu đồng”. Khi được hỏi về nguồn vốn đầu tư, anh Xà cho biết, Quan Hồ Thẩn là xã thuộc Chương trình 135 (Chương trình phát triển kinh tế-xã hội các xã đặc biệt khó khăn miền núi và vùng sâu, vùng xa của Chính phủ).
Năm 2011, gia đình anh được hỗ trợ trồng 200 gốc lê Tai Nung VH6. Qua chăm bón và thu hoạch vụ đầu tiên cho thấy lê hợp đất, hợp nước phát triển tốt, bán được giá nên từ năm 2014-2016, anh Xà trồng thêm 430 gốc và dành toàn bộ tâm huyết chăm sóc đồi lê. Cùng với lê, anh Xà còn trồng thêm 180 gốc mận giống Tả Van để đa dạng sản phẩm nông nghiệp.
Hiểu chất đất ở Quan Hồ Thẩn bạc màu, địa hình dốc dễ bị rửa trôi chất dinh dưỡng, anh Xà đào hố sâu và dùng phân chuồng ủ hoai mục, đất mùn để cải tạo đất, tránh bị rửa trôi. Khi cây bước vào giai đoạn sinh trưởng, anh dùng dây kéo cành xuống thấp, buộc cố định vào cọc đóng dưới đất. “Phương pháp này giúp mở rộng tán cây, tăng khả năng quang hợp và tránh mưa bão làm dập, gãy cây. Những kiến thức nông nghiệp này, tôi tự mày mò học hỏi, đúc rút kinh nghiệm, nhờ đó vườn lê xanh tốt, sai quả và chất lượng quả cao, bán được giá”, anh Xà cho biết.
Từ mô hình trồng lê có hiệu quả của gia đình, anh Tráng Seo Xà đã chia sẻ với bà con để cùng phát triển, vươn lên làm giàu. Điển hình là hộ bà Giàng Thị Dua ở thôn Lao Chải cùng xã, thuộc diện khó khăn, quanh năm thiếu đói.
“Trước đây, gia đình tôi chỉ biết trồng ngô thôi. Từ khi thấy Xà khuyên trồng lê, rồi được hỗ trợ cây giống, kỹ thuật nên cây tươi tốt. Nay nhà tôi có 300 gốc lê đang cho quả, tôi mừng lắm vì sẽ không còn bị đói”, bà Giàng Thị Dua kể. Theo anh Tráng Seo Xà, các hộ không chuyển đổi cây trồng ngay, họ phải thấy có người trồng thành công thì mới bỏ trồng ngô. “Vì vậy, để thay đổi nhận thức của bà con, ngoài vận động, khuyến khích thì phải người thật việc thật bà con mới tin”, anh Xà nói.
Hiện, phong trào làm kinh tế từ cây lê, cây mận nở rộ tại xã Quan Hồ Thẩn, nhất là trong đoàn viên thanh niên như Thào Seo Lù (Bí thư chi đoàn thôn Hồ Sáo Chải), Sùng Seo Sèng (Bí thư chi đoàn thôn Sín Chải)… Ngoài hàng trăm hộ chuyển qua trồng lê, mận trong thời gian qua, anh Xà cho biết tháng 11 tới, sẽ có thêm 20 hộ đăng ký trồng hơn 4.000 cây lê, nâng diện tích trồng loại cây kinh tế này trong toàn xã lên hơn 200ha.
Kết hợp mô hình du lịch
Nhận thấy giá trị của cây lê không chỉ nằm ở quả mà còn ở vẻ đẹp khi nở hoa, thu hoạch quả chín, cộng với cảnh sắc thiên nhiên của vùng cao, anh Tráng Seo Xà đã nảy ra ý tưởng phát triển mô hình du lịch từ vườn lê, tăng thêm thu nhập cho nông dân. Năm 2021, anh Xà phát động đoàn viên thanh niên trong xã khoanh vùng trồng lê, phủ xanh những đồi trọc để tổ chức Lễ hội hoa lê trắng.
Sang đầu năm 2022, lễ hội được chính quyền xã Quan Hồ Thẩn tổ chức đã thu hút 2.500 khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm vườn lê. Tiếp đó là vào mùa hè, UBND xã Quan Hồ Thẩn tiếp tục tổ chức Lễ hội hái quả lê, thu hút gần 500 lượt khách du lịch.
Tiếp nối thành công, tháng 3-2023, anh Xà tham mưu cho cấp ủy, UBND xã tổ chức Lễ hội hoa lê trắng lần 2 và thu hút trên 3.000 du khách. Để tạo điều kiện thuận lợi, thu hút du khách, anh Xà đã cùng đoàn viên thanh niên tổ chức đổ bê tông lối vào các đồi lê, dọn dẹp vệ sinh và truyền thông rộng rãi trên mạng xã hội...
Song song với phát triển kinh tế, anh Tráng Seo Xà luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ của người thủ lĩnh thanh niên tại xã Quan Hồ Thẩn. Trên cương vị Bí thư Đoàn xã, anh đã tập hợp thanh niên xây dựng nông thôn mới bằng các hoạt động cụ thể như: thu gom rác thải; làm mới vườn rau cho học sinh trường bán trú; tham mưu với Đảng ủy xã Quan Hồ Thẩn và Huyện đoàn Si Ma Cai thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia, xây dựng dự án hỗ trợ phát triển kinh tế; đồng thời tổ chức các lớp dạy múa của người Mông góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa dân tộc.
Ông Giàng Seo Chùa, Phó Bí thư thường trực xã Quan Hồ Thẩn, nhận xét: “Anh Tráng Seo Xà là một tấm gương sáng, không chỉ đi đầu mang cây lê, cây mận về trồng tại địa phương đem lại kinh tế ổn định cho gia đình, chia sẻ kinh nghiệm, giúp đỡ bà con trong xã, mà còn biết tư duy mở rộng diện tích, kết hợp phát triển du lịch rất hiệu quả”. Còn theo anh Phạm Đức Minh, Bí thư Huyện đoàn Si Ma Cai (Lào Cai), Tráng Seo Xà là một cán bộ đoàn năng động, trách nhiệm, tiên phong phát triển kinh tế, giúp bà con vươn lên làm giàu.
“Trong công tác đoàn, anh Xà luôn nhiệt tình, sáng tạo, khơi dậy khát vọng vươn lên trong thanh niên và đoàn kết, giúp đỡ các gia đình khó khăn trong xã. Tấm gương của anh Xà rất đáng được biểu dương, ghi nhận”, anh Phạm Đức Minh nhấn mạnh.
Một số giải thưởng của anh Tráng Seo Xà
Giải nhì cuộc thi Sáng tạo khởi nghiệp “Startup Ideas” tỉnh Lào Cai lần thứ 1-2018 với ý tưởng phát triển “Lê Tai Nung Quan Thần Sán (tên cũ của xã Quan Hồ Thẩn) sạch, chất lượng cao”; giải thưởng Lý Tự Trọng năm 2022 do Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh trao tặng; danh hiệu “Đảng viên trẻ tiêu biểu tỉnh Lào Cai” năm 2023 của Tỉnh đoàn Lào Cai.
Anh Tráng Seo Xà sinh năm 1991, là một trong số ít thanh niên tại Quan Hồ Thẩn tốt nghiệp đại học. Năm 2013, sau khi cầm trong tay tấm bằng Cử nhân Quản trị nhân lực của Trường Đại học Công đoàn, anh đã không lựa chọn ở lại thủ đô lập nghiệp mà trở về quê hương, sát cánh cùng bà con làm giàu. Năm 2017, anh được tín nhiệm bầu giữ chức Bí thư Đoàn xã cho đến nay.