Phòng, chống xâm hại trẻ em

LCĐT - Xâm hại trẻ em luôn là vấn đề nhức nhối khiến dư luận xã hội đặc biệt quan tâm. Tại Lào Cai, từ năm 2018 đến hết quý III/2022 xảy ra 103 vụ, với 128 trẻ bị xâm hại, phần lớn là xâm hại tình dục.

Tháng 5/2022, Tráng Hòa Chúng, sinh năm 2004, trú tại xã Lùng Khấu Nhin (huyện Mường Khương) thông qua mạng xã hội facebook kết bạn với T.S.D., sinh năm 2010, trú tại xã Dìn Chin (huyện Mường Khương). Sau khi kết bạn, Chúng thường xuyên nhắn tin cho D. bày tỏ tình cảm yêu đương. D. đã mềm lòng trước những lời tán tỉnh. Không lâu sau đó, em nhận lời làm người yêu của Chúng. Trong một lần đi chơi, Chúng đã quan hệ tình dục với D. nhiều lần. Khi gia đình D. phát hiện sự việc qua lời kể của con gái đã đến trình báo cơ quan chức năng. Đau lòng thay, D. khi ấy chưa tròn 12 tuổi. Những rung động non nớt, thiếu hiểu biết của cặp đôi đã dừng lại trước bản án hiếp dâm người dưới 16 tuổi mà một bên là bị can, một bên là bị hại.

Trong quá trình thực hiện bài viết, chúng tôi được tiếp cận nhiều vụ án đau lòng về xâm hại trẻ em. Bên cạnh những câu chuyện yêu đương thiếu hiểu biết, vụ án mua bán người dưới 16 tuổi thì có những vụ án thương tâm xảy ra trong chính gia đình - nơi tưởng như là mái che vững chắc, bảo vệ trẻ, lại trở thành địa ngục.

Vào tháng 8/2020, Công an thành phố Lào Cai tiếp nhận đơn trình báo về một vụ xâm hại trẻ em xảy ra trên địa bàn. Qua đấu tranh ban đầu, Ngô Thành Hưng, sinh năm 1983, trú tại tổ 1, phường Yên Ninh, thành phố Yên Bái, chỗ ở hiện tại tổ 5, phường Bình Minh (thành phố Lào Cai) khai nhận: Từ đầu năm 2019 đến tháng 4/2020, Hưng đã nhiều lần thực hiện hành vi xâm hại tình dục đối với cháu H.T.H., sinh năm 2010 (H. là con riêng của vợ Hưng). Xót xa thay, mẹ H. biết sự việc nhưng không tố cáo chồng. Đối với một đứa trẻ bị xâm hại khi mới 9 tuổi, chưa hoàn thiện về thể chất, lại phải mang nỗi đau đớn về cả thể xác lẫn tinh thần ngay trong chính gia đình, còn gì sợ hãi và ám ảnh hơn thế.

Trong những năm qua, các vụ xâm hại trẻ em trên địa bàn tỉnh có nhiều diễn biến phức tạp, gây hậu quả nghiêm trọng đến sức khỏe, tâm lý của trẻ và tình hình an ninh, trật tự trên địa bàn. Đây không chỉ là câu chuyện, sự ám ảnh đối với mỗi nạn nhân bị xâm hại, mà còn là nỗi đau chung của toàn xã hội.

Tính riêng quý III/2022, toàn tỉnh xảy ra 14 vụ/15 đối tượng, xâm hại 18 trẻ, so với cùng kỳ năm 2021 tăng 8 vụ, tăng 8 đối tượng, tăng 12 trẻ bị xâm hại. Số vụ/đối tượng/trẻ bị xâm hại trong quý III/2022 chiếm phần lớn số vụ/đối tượng/trẻ bị xâm hại từ đầu năm đến nay. Tính từ đầu năm đến hết tháng 9, toàn tỉnh xảy ra 22 vụ/26 đối tượng, xâm hại 26 trẻ. Đây là những con số nhức nhối, gióng lên hồi chuông báo động về sự gia tăng tình trạng xâm hại trẻ em trên địa bàn. Năm 2018, toàn tỉnh xảy ra 16 vụ/21 đối tượng, có 23 trẻ bị xâm hại; năm 2019 xảy ra 19 vụ/23 đối tượng, 22 trẻ bị xâm hại; năm 2020 xảy ra 22 vụ/27 đối tượng, 31 trẻ em bị xâm hại; năm 2021 xảy ra 24 vụ với 31 đối tượng, 26 trẻ bị xâm hại.

Các hành vi xâm hại trẻ ở các vụ án gồm cố ý gây thương tích, mua bán người dưới 16 tuổi, đặc biệt, xâm hại tình dục trẻ em chiếm 75% - 86%. Nạn nhân bị xâm hại chủ yếu là nữ, tập trung trong nhóm tuổi từ 13 đến dưới 16 tuổi. Riêng năm 2021, gia tăng nạn nhân bị xâm hại trong nhóm tuổi từ 6 đến dưới 13 tuổi, với 12 nạn nhân.

Theo đánh giá của Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh, việc thu thập dấu vết, vật chứng để chứng minh phạm tội đối với các vụ án xâm hại tình dục trẻ em gặp nhiều khó khăn, phức tạp vì đa phần nạn nhân bị đối tượng xâm hại đe dọa, khống chế sau khi thực hiện hành vi phạm tội. Nhiều trường hợp nạn nhân còn quá nhỏ tuổi nên không nhớ, không trình bày được nội dung sự việc bị xâm hại. Cũng có trường hợp nạn nhân và người nhà không biết thế nào là xâm hại, dâm ô; hoặc lo ngại ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của gia đình, họ hàng mà không tố cáo.

Ông Đinh Văn Thơ, Phó Giám đốc Sở Lao động, Thương binh và Xã hội tỉnh cho rằng, những vụ xâm hại trẻ em, trong đó phần lớn là xâm hại tình dục, xuất phát từ nhiều nguyên nhân như: Lào Cai là tỉnh miền núi, đồng bào dân tộc thiểu số chiếm trên 66%. Tại một số nơi, nhận thức của người dân còn hạn chế, cùng với những hủ tục chưa thể xóa bỏ hoàn toàn trong vùng đồng bào như lấy vợ, lấy chồng sớm; tình trạng người dân đi làm xa, bố mẹ ly hôn, ly thân khiến trẻ ít nhận được sự quan tâm của gia đình. Trong bối cảnh công nghệ số đang chiếm lĩnh, tác động không nhỏ đến đời sống xã hội, trẻ hiện nay có nhiều cơ hội tiếp cận với những thông tin, hình ảnh trên mạng internet, trong đó có những nội dung không lành mạnh, không phù hợp. Ngoài ra, phải kể đến sự xuống cấp đạo đức của một số người, tình trạng thanh - thiếu niên không có việc làm, bị ảnh hưởng bởi thông tin không lành mạnh, dẫn đến hành vi lệch chuẩn.

Trong quá trình thực hiện bài viết, qua thông tin từ các vụ án, không khó để nhận thấy, nhiều trường hợp trẻ trở thành nạn nhân bị xâm hại từ những mối quan hệ tình cảm mình tham gia trong đó, để thấy nhận thức của trẻ về những vấn đề liên quan đến giới tính cũng như kiến thức, kỹ năng phòng, chống xâm hại còn hạn chế. Câu chuyện này cũng cho thấy sự phối hợp giữa gia đình, nhà trường trong quản lý, giáo dục, giám sát trẻ em chưa chặt chẽ, tạo sơ hở để các đối tượng lợi dụng, phạm tội.

----------------

Bài cuối: Vun đắp nụ cười trẻ thơ