Những ngày cuối thu se lạnh nhưng lòng người như được sưởi ấm bởi những đồng lúa chín vàng ở khắp nơi. Không khí rộn ràng của vụ thu hoạch lúa mùa đã bắt đầu rộ ở nhiều địa phương, cùng với đó là những nụ cười, niềm vui bởi bà con lại có thêm một vụ mùa thắng lợi.
Huyện Bảo Yên vào những ngày trung tuần tháng 10, chúng tôi hòa mình vào không khí ngày mùa mà nô nức như ngày hội. Đi dọc các xã Việt Tiến, Nghĩa Đô, Xuân Hòa, Lương Sơn và các xã khác trong huyện, những cánh đồng lúa chín vàng trải dài ngút tầm mắt. Sáng sớm, người dân đổ ra đồng với tinh thần hăng hái, ai cũng muốn góp sức mình để việc thu hoạch nhanh nhất khi đài báo sắp có mưa rào. Ở cánh đồng nào cũng vậy, từ già đến trẻ, cả nam lẫn nữ, mỗi người một việc, người cắt lúa, người vác lúa lên bờ, cả cánh đồng nhộn nhịp như ngày hội. Nếu như trước đây, người dân phải gánh lúa về nhà tuốt thủ công thì nay nhờ những tuyến đường nội đồng bê tông hoá mà máy tuốt lúa tự động đã ra tới chân ruộng, từ đây xe máy chở thóc về sân phơi. Đưa tay quệt những giọt mồ hôi ngang trán, ông Phạm Hồng Điều, thôn Lương Hải I, xã Lương Sơn hồ hởi: “Vụ này được mùa lớn các cô ạ”. Qua câu chuyện bên bờ lúa chúng tôi được biết vụ mùa này gia đình ông Điều cấy 4 sào lúa, năm nay tuy khó khăn đầu vụ do thời tiết bất thường nhưng đến giai đoạn trỗ bông, làm đòng thời tiết ủng hộ, nên lúa chắc hạt và ít bị sâu bệnh, bông lúa to, tỷ lệ hạt lép thấp. Năng suất lúa của gia đình ông Cường đạt trên 48 tạ/ha.
Vụ mùa năm 2015, huyện Bảo Yên gieo cấy 3.100 ha lúa, tăng 0,7% so với kế hoạch, trong đó chủ yếu là các giống lúa lai LC 21, LC 212 và lúa thuần như Hương thơm, Bắc thơm, Séng cù… kết quả đánh giá, năm nay lúa tốt, ít gặp sâu bệnh (chỉ có một số ít diện tích bị ảnh hưởng của bệnh đạo ôn, rầy và ảnh hưởng nhẹ của hạn hán). Năng suất bình quân lúa toàn huyện ước đạt 47 tạ/ha, cao hơn 0,5 tạ so với vụ mùa năm trước. Để đạt được kết quả này, huyện Bảo Yên xác định công tác chỉ đạo, điều hành là nhiệm vụ quan trọng, từ việc chỉ đạo về thời vụ, cung cấp nước, làm đất, đến công tác chăm sóc, bón phân, theo dõi chặt chẽ diễn biến tình hình sâu bệnh, chỉ đạo nông dân phun thuốc kịp thời và thu hoạch. Ông Hà Văn Quang, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện khẳng định: Năng suất lúa ở các địa phương trong toàn huyện tương đối đồng đều, không có sự chênh lệch lớn. Hiện nay, song song với công tác chỉ đạo đẩy nhanh thời gian thu hoạch lúa mùa, UBND huyện đang yêu cầu các địa phương bắt tay ngay vào sản xuất vụ đông.
![]() |
Nông dân Mường Khương thu hoạch lúa mùa. |
Tại huyện Mường Khương, sức nóng ngày mùa cũng đang lan tỏa khắp nơi. Đây là thời gian cao điểm của sản xuất nông nghiệp, vừa khẩn trương thu hoạch vụ mùa vừa làm đất sản xuất vụ đông theo kế hoạch đề ra. Vụ mùa 2015, huyện Mường Khương gieo cấy 1.459 ha, trong đó 70% diện tích được cấy bằng giống lúa lai. Bên cạnh đó, UBND huyện Mường Khương đã chỉ đạo triển khai xây dựng mô hình trình diễn giống lúa thuần Hoa khôi 4 tại xã Bản Lầu, Lùng Vai với tổng diện tích 20 ha và xây dựng mô hình cánh đồng một giống, sản xuất lúa theo phương pháp cải tiến SRI tại xã Bản Xen, thị trấn Mường Khương. Ông Nông Văn Minh, Trưởng phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện cho biết: “Ngay từ đầu vụ, phòng đã hướng dẫn các xã thực hiện tốt công tác làm đất, chuẩn bị giống, vật tư, phân bón và nước phục vụ sản xuất. Cùng với đó, chính quyền cơ sở thường xuyên phối hợp với nông dân tích cực thực hiện các biện pháp chống hạn, trừ sâu bệnh”.
Vụ mùa năm 2015, trong tỉnh gặp nhiều khó khăn do những biến động bất lợi của thời tiết như mưa lũ, hạn hán lúc đầu vụ. Có trên 60 ha đất ruộng không thể cấy lúa được vì thiếu nước. Đó là chưa kể hàng trăm ha lúa khác đang trong quá trình sinh trưởng, phát triển không có nước tưới dưỡng, nhưng với sự đồng thuận của nhân dân và sự chỉ đạo sát sao của các ngành, các cấp, đã tạo nên một vụ mùa thắng lợi. Với ngành nông nghiệp, vụ mùa năm 2015 toàn tỉnh gieo cấy 20.367 ha, tính đến trung tuần tháng 10, các địa phương đã thu hoạch được trên 42% diện tích, năng suất bình quân ước đạt 45,8 tạ/ha, khả năng vượt kế hoạch 0,23 tạ/ha là rất lớn. Về sản lượng, vụ mùa ước đạt 93.241 tấn, tăng gần 500 tấn so với kế hoạch, góp phần nâng tổng sản lượng lương thực toàn tỉnh sản xuất trong năm 2015 đạt 281.880 tấn, vượt 2,5% so với kế hoạch.
Có được kết quả đó là bởi ngay từ đầu vụ, ngành nông nghiệp đã làm tốt công tác chuẩn bị, quản lý giống, vật tư phân bón, chỉ đạo sản xuất đúng khung thời vụ, cơ cấu giống phù hợp với từng vùng, địa phương. Đồng thời chỉ đạo nhân dân áp dụng các biện pháp thâm canh, dự tính, dự báo chủ động phòng, trừ sâu bệnh phát sinh gây hại.
Bên cạnh đó, ngành nông nghiệp đã phối hợp với UBND các huyện triển khai xây dựng nhiều mô hình sản xuất tiên tiến như cánh đồng một giống, mô hình sản xuất tiên tiến SRI. Các mô hình này đã tạo được sự gắn kết trong quá trình sản xuất giữa các hộ, giảm chi phí đầu vào trong sản xuất như vật tư, phân bón, thuốc trừ sâu để nâng cao giá trị thu nhập cho người cấy lúa. Đánh giá về vụ lúa mùa năm 2015, ông Nguyễn Anh Tuấn, Giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cho biết: Đây là một vụ mùa thắng lợi trên phạm vi toàn tỉnh. Thành công của vụ mùa là sự phối hợp chặt chẽ, nhịp nhàng từ công tác chỉ đạo, điều hành sản xuất, sự nỗ lực của người dân và sự ủng hộ kịp thời của thời tiết. Đó là cơ sở, điều kiện để ngành nông nghiệp và nông dân phấn khởi, tự tin tập trung sản xuất trong những mùa vụ sau. Để rồi, với hàng chục nghìn hộ nông dân trong tỉnh, mong ước cơ bản vẫn là: Thêm mỗi vụ được mùa là vạn niềm vui.