Mùa con ong đi lấy mật

LCĐT - Theo lẽ thường, mùa nào cũng thế, cứ có hoa là ong sẽ đi lấy mật. Thế nhưng, vì sao người ta vẫn thường mặc định một cột mốc vô hình rằng: Tháng Ba - mùa con ong đi lấy mật?

Niềm vui mùa mật ngọt.
Niềm vui mùa mật ngọt.

Đấy là một câu trong bài hát “Tháng Ba Tây Nguyên” của nhạc sỹ Văn Thắng, phổ thơ Thân Như Thơ. Đối với vùng cao Tây Bắc, có thể bài hát này không quá nổi tiếng nhưng câu hát “Tháng Ba - mùa con ong đi lấy mật” gần như đã trở thành mặc định không chỉ với người nuôi ong, mà còn với tất cả nông dân quanh năm ngóng đợi mùa màng. Với nông dân, con ong là bạn. Ong cần mẫn lấy mật, vô tình thụ phấn cho cây trồng, góp công tạo nên mùa màng bội thu. Ong là thiên địch, giúp người dân tiêu diệt nhiều loại sâu hại. Vào mùa xuân, khi tiết trời ấm dần lên, trăm hoa đua nở, rộ nhất là vào độ tháng Ba. Vậy quả thực, nói tháng Ba là mùa để ong đi lấy mật là quan điểm không mấy ai phủ nhận.

Đầu tháng Ba, nắng ấm gọi cây cối thức giấc sau một mùa đông dài, trên khắp các triền đồi, hoa rừng chen nhau nở, khắp các vườn vải, vườn nhãn, hoa cũng vào mùa. Chúng tôi ghé trại ong của anh Cao Văn Chiến - một trong những người nuôi ong quy mô lớn nhất nhì xã Xuân Quang (Bảo Thắng) nói riêng và trong tỉnh nói chung. Anh Chiến khẳng định chắc nịch với chúng tôi: Mùa nào ong cũng đi lấy mật, cứ hoa nở là ong sẽ đi lấy mật. Thế nhưng, mùa này ong lấy được nhiều mật nhất và mật ong mùa này cũng là ngon nhất, nên ai cũng cho rằng, tháng Ba là mùa ong đi lấy mật. Từ tháng Ba đến tháng Sáu, ong cho quay mật khoảng 8 đợt, sau đó cho ong nghỉ, hạn chế khai thác để tách đàn, nhân giống. Nhà nông coi ong là bạn, còn ong coi chúng ta là “ngân hàng” để trữ mật, ong sẽ gắn bó khi chúng ta đảm bảo chúng luôn đủ mật để nuôi ong non vào mùa chúng không lấy được mật. Để đảm bảo được điều đó, người nuôi ong phải giữ đủ lượng mật cho ong khi ong cần. Tuy nhiên, để có được năng suất mật lớn, người nuôi ong sẽ di chuyển đàn ong đến nơi có nguồn hoa mới để chúng có thể tiếp tục khai thác mật quanh năm. Nếu không có mật để nuôi ong non, ong sẽ bay đi.

Anh Chiến mặc bộ đồ bảo hộ màu trắng và cẩn thận lý giải tập tính của ong, bản chất ong là mù màu, nếu mặc đồ màu trắng, ong sẽ ít đốt, những người mặc đồ màu đen hoặc tối màu dễ bị ong tấn công. Anh cũng không quên dặn chúng tôi đi lại nhẹ nhàng, bởi ong sẽ tấn công tập trung một mục tiêu khi chúng cảm thấy bị đe dọa, nếu thực hiện mọi thao tác nhẹ nhàng, kể cả việc lấy mật, rất ít trường hợp bị ong đốt.

Anh Chiến hiện làm chủ 5 trại nuôi ong với tổng gần 1.000 đàn ong cả nội lẫn ngoại. Mỗi mùa, anh tìm nơi hợp lý để đặt đõ ong, sao cho chúng có thể kiếm được nhiều mật nhất có thể. Con đường để chinh phục con ong của anh Chiến cũng trải qua không ít gian nan. Với hơn 20 năm làm nghề nuôi ong, anh Chiến “hiểu con ong như hiểu chính mình” để từ đó có thể từng giữ được ong, tách đàn, nuôi ong lấy mật và bán giống, bán vật tư nghề ong. Tâm huyết với nghề, sản phẩm mật ong của anh Chiến và một số hộ ở xã Xuân Quang đã được xây dựng thương hiệu, trở thành một trong những sản phẩm OCOP của tỉnh.

Anh Phạm Thanh Tình kiểm tra đàn ong của gia đình.
Anh Phạm Thanh Tình kiểm tra đàn ong của gia đình.

Tại Lào Cai, nuôi ong không phải nghề mới, nhưng người nuôi ong quy mô trong tỉnh thì chỉ có thể đếm trên đầu ngón tay. Anh Phạm Thanh Tình, xã Bảo Hà (Bảo Yên) kế thừa nghề nuôi ong từ bố - cựu chiến binh Phạm Thanh Xuân, người khai sinh thương hiệu mật ong Thanh Xuân nổi tiếng của Lào Cai. Anh Tình làm quen với ong từ nhỏ, dành cả tuổi thanh xuân để cùng đàn ong rong ruổi khắp mọi miền đất nước. Cuối tháng Hai, anh chất những đõ ong của mình lên chiếc xe tải cỡ lớn, di chuyển lên huyện Bắc Hà để tìm chỗ dựng trại cho ong đi lấy mật. Sau khi tìm được vị trí đặt ong, những con ong “trinh sát” sẽ bắt đầu làm nhiệm vụ, đi tìm nguồn hoa và “nghiên cứu” địa hình. Mùa này, đàn ong của anh Tình sẽ lấy mật hoa rừng, sau khi khai thác xong sẽ được chuyển sang vùng hoa nhãn để khai thác mật nhãn. Mỗi mùa hoa, ong cho một loại mật riêng. Anh Tình là người khá dí dỏm và hơi nghệ sỹ. Anh nói nửa đùa nửa thật: Ngày nào ong không đốt là nhớ lắm, thấy khó chịu, phải lục tục đi mở nắp đàn ong, trêu cho đốt “đủ liều”, nó không đốt lại thấy lo. Ong mà làm sao thì chẳng biết “chơi” với ai!

Trên những chuyến chuyển ong đến vùng hoa mới, người nuôi ong ăn cùng ong, ngủ cùng ong, bầu bạn cùng ong. Thế nên, chia sẻ của anh Tình là dễ hiểu, bởi nếu đàn ong có dấu hiệu lạ, người nuôi ong lại lo lắng, mất ăn mất ngủ. Ví như ngày “xấu trời”, ong lấy mật ở những cây hoa có phun thuốc bảo vệ thực vật khiến ong bị chết hoặc gặp năm thời tiết thất thường, nguồn hoa ít, ong không lấy đủ mật… Những nỗi lo của người nuôi ong cũng cứ quẩn quanh như thế, chỉ mong mưa gió thuận hòa, con ong cần mẫn lấy mật, cây trái đậu quả sum suê.

Khí hậu ở miền Bắc chia 4 mùa rõ rệt và mùa xuân là mùa cây cối đâm chồi nảy lộc, hoa lá tốt tươi, thời tiết ấm áp và cũng là mùa ong đi gom mật ngọt. Để gọi đàn ong về thụ phấn cho hoa, những nông trại trồng cây ăn quả cũng chủ động không phun thuốc bảo vệ thực vật vào mùa hoa nở, góp phần bảo vệ đàn ong cũng như tăng hiệu quả thụ phấn của khu vườn. Mỗi mùa hoa tàn, khi đàn ong rời đi, chủ những đàn ong để lại cho chủ vườn những chai mật ngon để tỏ lòng cảm kích, rồi chủ vườn, chủ ong lại hẹn gặp lại vào mùa hoa của những tháng Ba sau. Tháng Ba năm đó, nếu thời tiết thuận lợi, ong gom được nhiều mật ngọt cho người nuôi ong cũng là những dấu hiệu lạc quan cho những nhà nông trông đợi mùa màng bội thu vào mùa hè, mùa thu sắp tới. Thế rồi, cứ sang xuân hoa nở, người ta lại ngân lên câu hát: “Tháng Ba - mùa con ong đi lấy mật”, rồi con ong, nông dân lại cùng nhau cần mẫn gom mật ngọt cho đời…

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Đẩy mạnh sản xuất hàng hoá ở Khao Mang

Đẩy mạnh sản xuất hàng hoá ở Khao Mang

Từ nhiều năm nay, xã Khao Mang đã tận dụng hiệu quả nguồn lực hỗ trợ từ các chương trình mục tiêu quốc gia, các chính sách, đề án của tỉnh; tích cực tuyên truyền, hướng dẫn người dân ứng dụng khoa học - kỹ thuật vào sản xuất, đẩy mạnh chuyển đổi cơ cấu giống vật nuôi, nâng cao hiệu quả sản xuất theo hướng hàng hóa.

Làm giàu từ mô hình kinh tế tổng hợp

Làm giàu từ mô hình kinh tế tổng hợp

Những năm qua, ông Trần Văn Thu, dân tộc Tày ở thôn Làng Câu, xã Tân Hợp đã mạnh dạn chuyển hướng sang phát triển kinh tế tổng hợp, kết hợp trồng trọt và chăn nuôi. Nhờ kiên trì và áp dụng phương thức sản xuất phù hợp, ông Thu đã vươn lên trở thành hộ khá, thu nhập hơn 400 triệu đồng/năm, trở thành điển hình nông dân sản xuất giỏi của địa phương.

Niềm tin của sự hồi sinh

Niềm tin của sự hồi sinh

Chúng tôi trở lại xã Trịnh Tường sau hơn một năm kể từ trận mưa lũ lịch sử do hoàn lưu của bão số 3 (tháng 9/2024) gây ra. Hiện ra trước mắt chúng tôi là những vết thương của thiên tai để lại, hằn in trên những cánh đồng, làng bản, dòng suối và ngọn núi. Không thể nghĩ, có ngày, cánh đồng rộng lớn nhất xã, nằm trong thung lũng Nà Lặc, hơn 50 ha, bị san phẳng.

Phát triển chăn nuôi bền vững

Phát triển chăn nuôi bền vững

Thực hiện mục tiêu phát triển nông nghiệp hàng hóa bền vững, những năm gần đây, tỉnh định hướng phát triển chăn nuôi theo vùng, gắn với thị trường và an toàn dịch bệnh. Theo đó, vùng thấp ưu tiên phát triển các trang trại, hợp tác xã, doanh nghiệp quy mô lớn, ứng dụng công nghệ cao trong chăn nuôi và chế biến; vùng cao chú trọng bảo tồn, phát triển các giống vật nuôi bản địa có giá trị kinh tế.

Văn Chấn quyết tâm cán đích nông thôn mới năm 2025

Văn Chấn quyết tâm cán đích nông thôn mới năm 2025

Xác định xây dựng nông thôn mới (NTM) là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt, Đảng bộ và Nhân dân xã Văn Chấn đang nỗ lực phấn đấu đạt chuẩn vào cuối năm 2025. Đây không chỉ là mục tiêu phát triển, mà còn là khát vọng nâng cao đời sống, xây dựng quê hương ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Cây "xóa nghèo" của người Mông vùng cao

Cây "xóa nghèo" của người Mông vùng cao

Vài năm trở lại đây, cây khoai sọ nương đã trở thành cây trồng chủ lực, mang lại nguồn thu nhập cao, giúp nhiều hộ đồng bào Mông ở các xã vùng cao (thuộc huyện Trạm Tấu cũ) vươn lên thoát nghèo. Sản phẩm "Khoai sọ nương Trạm Tấu" không chỉ được Cục Sở hữu trí tuệ (Bộ Khoa học và Công nghệ) cấp giấy chứng nhận đăng ký nhãn hiệu mà còn được công nhận là sản phẩm OCOP 3 sao, khẳng định vị thế của một đặc sản địa phương.

Rừng xanh từ những cam kết của lòng dân

Giữ rừng ở khu vực Mù Cang Chải: Rừng xanh từ những cam kết của lòng dân

Ở khu vực Mù Cang Chải, vùng trọng điểm cháy rừng của tỉnh, địa hình hiểm trở, khí hậu khắc nghiệt, việc bảo vệ và phát triển rừng chưa bao giờ là dễ dàng. Nhưng, những năm gần đây, khi phong trào giữ rừng lan tỏa khắp các thôn, khu dân cư, màu xanh đại ngàn đã được giữ vững, qua đó tạo sinh kế bền vững cho cộng đồng.

Nỗ lực ổn định cuộc sống sau thiên tai ở Ít Nộc

Nỗ lực ổn định cuộc sống sau thiên tai ở Ít Nộc

Ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10 và 11 đã khiến thôn Ít Nộc, xã Văn Bàn chịu thiệt hại nặng nề. Nhiều hộ dân mất nhà ở, tài sản, phải sống trong lán tạm. Với sự quan tâm của chính quyền và tinh thần đoàn kết, bà con đang nỗ lực khắc phục khó khăn, ổn định cuộc sống sau thiên tai.

Một góc thôn Lừu 1 xã Hạnh Phúc.

Nâng cao ý thức phòng chống thiên tai ở xã Hạnh Phúc

Là xã vùng cao của tỉnh, Hạnh Phúc được thành lập trên cơ sở hợp nhất các xã Bản Công, Xà Hồ, Hát Lừu và thị trấn Trạm Tấu với địa bàn rộng gần 19.400 ha chủ yếu là đồi núi dốc, dân cư sinh sống phân tán. Trước kia, mưa lũ luôn là nỗi lo của người dân do thiệt hại mà thiên tai gây ra. Nhưng giờ đây, khi ý thức người dân thay đổi, thay vì chỉ biết “chống chọi”, người dân đã chủ động trong phòng chống. Nhờ đó, thiệt hại giảm rõ rệt, cuộc sống ngày càng ổn định.

Trấn Yên: Người trồng dâu nuôi tằm "vượt bão"

Trấn Yên: Người trồng dâu nuôi tằm "vượt bão"

Nhiều năm qua, xã Trấn Yên đã quy hoạch, phát triển vùng trồng dâu, nuôi tằm với quy mô hàng trăm ha trở thành vùng trồng dâu tằm lớn nhất miền Bắc. Thế nhưng, hoàn lưu bão số 3 năm 2024 và hoàn lưu bão số 10 năm 2025 đã khiến nhiều diện tích dâu tằm bị thiệt hại nặng. Giữa hoang tàn, bùn đất, người dân Trấn Yên vẫn kiên cường gắn bó với những luống dâu ... Chính sự nỗ lực bền bỉ ấy đã và đang giúp họ phục hồi sản xuất, giữ vững sinh kế. 

Hiệu quả kép từ trồng ngô sinh khối

Hiệu quả kép từ trồng ngô sinh khối

Những năm gần đây, Trạm Dịch vụ, hỗ trợ nông nghiệp Trạm Tấu đã tích cực tuyên truyền, hướng dẫn và hỗ trợ người dân phát triển mô hình trồng ngô sinh khối phục vụ chăn nuôi. Qua đó, giúp người dân chủ động nguồn thức ăn cho gia súc trong mùa đông, nâng cao năng suất chăn nuôi, tăng thu nhập và cải thiện đời sống, tạo hiệu quả kép trong phát triển nông nghiệp bền vững ở vùng cao.

Tập trung khôi phục sản xuất nông nghiệp

Tập trung khôi phục sản xuất nông nghiệp

Mưa lũ do ảnh hưởng của bão trong tháng 9 và đầu tháng 10 vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề về người, tài sản, nhiều diện tích cây trồng của nhân dân các địa phương miền bắc và Bắc Trung Bộ bị ngập úng. Hiện nay, chính quyền các địa phương và nhân dân đang tập trung khôi phục sản xuất để ổn định cuộc sống.

A Mú Sung quyết tâm nâng cao thu nhập cho người dân

A Mú Sung quyết tâm nâng cao thu nhập cho người dân

Hiện nay, thu nhập bình quân đầu người của xã A Mú Sung đạt 32,18 triệu đồng/năm, tỷ lệ hộ nghèo trên 40%. Trước thực tế đó, cấp ủy, chính quyền xã đã và đang tập trung lãnh đạo, chỉ đạo triển khai đồng bộ nhiều giải pháp phát triển kinh tế - xã hội, trong đó trọng tâm là phát triển nông, lâm nghiệp và chăn nuôi, với quyết tâm sớm đưa địa phương thoát khỏi diện đặc biệt khó khăn.

fb yt zl tw