Những ngày này, tại các vùng trọng điểm trồng dâu nuôi tằm ở các xã Trấn Yên, Quy Mông, không khí lao động khẩn trương diễn ra khắp cánh đồng. Tranh thủ khi trời hửng nắng, bà con tất bật tuốt lá, cắt tỉa cây dâu theo hướng dẫn của cán bộ kỹ thuật, với hy vọng sớm phục hồi vườn dâu, kịp thêm 1 - 2 lứa tằm trong năm.
Gia đình chị Lương Thị Xuân ở thôn Đào Thịnh 1, xã Trấn Yên có 8 sào dâu bị ngập trong nước lũ. Sau hai năm liên tiếp chịu ảnh hưởng của mưa lũ, năm nay, chị chủ động hơn khi tham gia buổi hướng dẫn kỹ thuật cắt tỉa, chăm sóc dâu sau ngập úng.
Chị Xuân chia sẻ: “Cây dâu giờ phải 1 tháng nữa mới ra chồi, khi ấy đã sang mùa lạnh, tằm khó nuôi, nhưng được cán bộ hướng dẫn kỹ thuật, chúng tôi vẫn làm theo, mong cứu được phần nào để có thu nhập”.
Không chỉ gây thiệt hại hơn 2.600 ha cây trồng, các đợt mưa lũ liên tiếp còn gây thiệt hại nặng cho chăn nuôi. Toàn tỉnh có hơn 12.000 con gia súc, gia cầm và 103 ha thủy sản bị cuốn trôi hoặc chết. Sau bão lũ, việc xử lý môi trường chuồng trại được đặt lên hàng đầu nhằm đảm bảo an toàn dịch bệnh, tạo điều kiện để người dân tái đàn.
Gia đình chị Nguyễn Thị Hằng ở xã Quy Mông duy trì đàn gà hơn 7.000 con, chia làm 3 khu chuồng nuôi. Hoàn lưu bão số 10 khiến 1 khu chuồng với khoảng 2.000 con gà bị thiệt hại hoàn toàn. Sau khi tiêu hủy số gà chết, điều khiến chị Hằng lo lắng nhất là nguy cơ dịch bệnh bùng phát. Chị Hằng chia sẻ: “Được cán bộ khuyến nông hướng dẫn khử trùng chuồng trại, chúng tôi yên tâm hơn để chuẩn bị tái đàn khi đủ điều kiện an toàn”.
Theo thống kê của địa phương, tại xã Quy Mông, hoàn lưu bão số 10 gây thiệt hại hơn 400 ha lúa, hoa màu, 150 ha dâu tằm bị ngập sâu và khoảng 3.000 con gà chết. Trước tình hình đó, Trung tâm Khuyến nông quốc gia đã phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh triển khai nhiều chương trình hỗ trợ khẩn cấp, giúp người dân sớm ổn định sản xuất.
Cụ thể, 30 tấn phân bón hữu cơ đã được cấp phát cho hơn 400 hộ trồng dâu cải tạo đất; 1.000 lít thuốc tiêu độc khử trùng được phân bổ cho 30 thôn để xử lý môi trường; ngoài ra, gần 2.700 hộ được cấp vitamin và khoáng chất hỗ trợ tăng sức đề kháng cho vật nuôi.
Chị Nguyễn Thị Hồng Lê - Giám đốc Hợp tác xã dâu tằm Hạnh Lê, chia sẻ: “Gia đình tôi thiệt hại hơn 3 ha dâu, không thể nuôi tằm nữa. Rất may là chúng tôi được hỗ trợ phân bón và hướng dẫn cải tạo đất, hy vọng có thể khôi phục vườn dâu, kịp nuôi những lứa tằm cuối năm”.
Cùng với các chương trình hỗ trợ trực tiếp, công tác chuyển giao kỹ thuật cũng được tích cực triển khai. Mới đây, Trung tâm Khuyến nông quốc gia, Cục Quản lý đê điều và Phòng chống thiên tai phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh ra mắt bộ tài liệu “Các biện pháp kỹ thuật để thích ứng, giảm thiểu thiệt hại do các loại hình thiên tai đối với sản xuất nông nghiệp”.
Bộ tài liệu gồm 14 cuốn, tích hợp kiến thức về trồng trọt, chăn nuôi, thủy sản, trình bày ngắn gọn, minh họa rõ ràng, phù hợp với cả cán bộ tập huấn và nông dân. Nội dung tài liệu hướng dẫn cụ thể biện pháp kỹ thuật trước - trong - sau thiên tai, đề xuất mô hình sản xuất thích ứng, chọn giống phù hợp, cải tạo đất sau ngập, quản lý nguồn nước và xử lý môi trường.
Ông Lê Quốc Thanh - Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia cho biết: “Chúng tôi ứng dụng công nghệ thông tin và trí tuệ nhân tạo (AI) để xây dựng được bộ tài liệu trực quan, dễ hiểu. Bà con chỉ cần nhìn hình, đọc hướng dẫn là có thể áp dụng ngay. Đây là hướng tiếp cận mới, giúp nông dân chuyển từ bị động sang chủ động trong ứng phó thiên tai”.
"Các địa phương đang tập trung khôi phục sản xuất; nông dân chủ động gieo trồng lại rau, màu, xử lý vệ sinh môi trường, chuẩn bị tái đàn vật nuôi và khôi phục vùng nuôi thủy sản”, ông Nguyễn Thái Bình, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh cho biết thêm.
Mặc dù còn nhiều khó khăn, nhưng với sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền, sự đồng hành, hỗ trợ từ ngành chuyên môn và tinh thần vượt khó của nông dân, sản xuất nông nghiệp trong tỉnh đang từng bước được khôi phục. Những cánh đồng sau bão dần hồi sinh, thắp lên hy vọng về vụ mùa mới bớt nhọc nhằn, góp phần bảo đảm lương thực và ổn định đời sống Nhân dân.
