LCĐT - Lào Cai là vùng đất có nhiều địa điểm du lịch hấp dẫn du khách không chỉ bởi cảnh sắc thiên nhiên đẹp mê hồn, mà còn bởi rất nhiều món ăn ngon ít nơi nào có được. Trong danh mục ẩm thực của vùng cao Lào Cai, có món cá suối Phìn Ngan (Bát Xát) được nhiều người ưa thích, bởi đây là nguồn cá tự nhiên, thêm nữa là du khách được trải nghiệm cảnh quan thiên nhiên thanh bình nơi này.
Để đến nơi có nguồn cá suối tự nhiên, chúng tôi được một người quen dẫn đường. Từ UBND xã Quang Kim rẽ trái theo tuyến đường quanh co ôm sát những quả đồi, phía dưới là những thửa ruộng bậc thang rất đẹp, phía trên là những dãy núi mây lửng lơ bay. Chúng tôi đi xe máy hết khoảng 1 tiếng đồng hồ là đến hồ Phìn Ngan. Cảm nhận đầu tiên là tiết trời se lạnh. Phóng tầm mắt xa xa, nơi đây như một thung lũng được bao bọc bởi những quả đồi cây cối xanh mát. Theo người dân địa phương, trước đây nơi này là dòng suối, khi xây dựng thủy điện đã làm đập dâng nước, từ đó họ gọi chỗ này là hồ Phìn Ngan.
![]() |
Cá suối Phìn Ngan. |
Hồ Phìn Ngan có rất nhiều loại cá, như cá chép, cá trôi, cá diếc… nhưng món ăn ấn tượng nhất chính là cá suối. Cá chỉ nhỏ bằng đầu ngón tay, lưng màu đen, bụng trắng, hầu như không có vị tanh. Bắt cá suối ở đây rất đơn giản, không phải câu như bình thường, mà mồi được thả vào lồng có 8 cửa trông như chiếc ô (người dân gọi là lồng bát quái), khi cá đến ăn mồi chui vào lồng và không ra được. Mỗi lần thả lồng khoảng 10 phút kéo lên có thể thu được 2 đến 3 lạng cá.
Điều đáng nói là người dân bản địa rất hiếu khách, chỉ cần bắt được cá là họ sẵn lòng nấu nướng và cùng du khách thưởng thức.
Đây là vùng đất lạnh nên khi chế biến cá, gia vị phải có ớt và muối. Muối được cho vào chảo rang khô, cho ớt vào đảo đều một lúc để ớt bay bớt mùi hăng, đổ một ít nước vào đun sôi, sau đó cho cá vào (khi chế biến cá để cả con, không mổ) đun chín và nhừ rồi cho thêm tía tô, rau mùi tàu, rau húng… Đặc biệt, trong món cá này không thể thiếu vị rau mà người bản địa gọi là húng bùn (tiếng địa phương là pờlaxít) có vị rất thơm, tất cả thái nhỏ đảo đều lên quyện với cá, vừa khử mùi tanh của cá, vừa tạo mùi vị thơm ngon.
Khi thưởng thức cá phải ăn nóng, không phải chấm thêm bất cứ món đồ chấm nào nữa. Cá mềm, có vị ngọt, hơi cay cay của ớt, thêm vào đó là vị đăng đắng của mật cá. Ngày nghỉ cuối tuần, vừa tận hưởng không khí trong lành của vùng cao, vừa được thưởng thức món cá suối Phìn Ngan cùng bạn bè bên chén rượu đặc sản Shan Lùng, quả thật rất thú vị.