Mùa no ấm trên núi cao

LCĐT - Ngược dòng Suối Chăn, chúng tôi lên thôn Nậm Miện (xã Thẳm Dương, Văn Bàn) vào một buổi chiều. Trên những thửa ruộng bậc thang, người dân đang miệt mài gặt lúa, những bao thóc nặng đầy – tín hiệu một mùa no ấm lần lượt được xe máy chở về nhà. 

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 1
Tuyến đường no ấm.         Ảnh: Ngọc Bằng

Nậm Miện có 77 hộ, 100% là người Dao đỏ, sống ở lưng chừng núi, bao quanh là rừng nguyên sinh. Cuộc sống của người dân chủ yếu dựa vào rừng và sản xuất nông nghiệp. Bao đời nay, người dân vẫn gìn giữ và lưu truyền các nét văn hóa đặc sắc của dân tộc Dao đỏ. 

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 2
Những ruộng lúa chín cuối cùng ở Nậm Miện đang được gặt. 

Ở Nậm Miện, mỗi hộ đều có người biết cách làm men lá nấu rượu truyền thống. Chúng tôi ghé thăm nhà bà Triệu Thị Náy đúng lúc bà mang những quả men to bằng chiếc bát ra ủ rượu, mùi men thơm nức mũi. Được trao truyền từ cha ông, nghề làm men lá đã gắn bó với bà từ thời còn thiếu nữ cho đến tận bây giờ. Bà Náy tâm sự: Hồi còn nhỏ, tôi đã theo mẹ vào rừng tìm những loại lá, dược liệu về để làm men nấu rượu. Để làm được một quả men phải dùng đến 20 - 25 loại lá rừng. Làm men lá phải có kinh nghiệm, hiểu hết các loại cây rừng và biết chọn thời điểm hái lá, rễ và cây rừng thì men mới ngon.

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 3

Để gìn giữ nghề truyền thống và bảo vệ sức khỏe cho người sử dụng, Hội Phụ nữ xã Thẳm Dương đã vận động phụ nữ dân tộc Dao đỏ thôn Nậm Miện thành lập Tổ liên kết sản xuất men lá truyền thống. Hiện, toàn thôn đã có hơn 20 hộ dân tham gia mô hình làm men và nấu rượu để cung cấp cho thị trường, tạo việc làm, nâng cao thu nhập cho chị em tại địa phương.

Ngoài làm men lá, phụ nữ Dao đỏ còn biết hái dược liệu để đun nước tắm. Ở thôn, gia đình nào cũng có từ 1 đến 2 thùng gỗ để tắm mỗi ngày. 

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 4

Rời gia đình bà Náy, chúng tôi đến với nhóm chị em đang thêu thổ cẩm. Đối với người Dao đỏ, thổ cẩm không chỉ dùng để phục vụ cuộc sống, sinh hoạt hằng ngày, mà còn mang một ý nghĩa thiêng liêng, là kỷ vật tình yêu hay của hồi môn trong ngày cưới. Do đó, từ nhỏ các cô gái đã được dạy se lanh, dệt vải, thêu hoa văn… Hình ảnh các bà, các cô hay cả những bé gái ngồi bên hiên nhà, gốc cây, thêu thổ cẩm đã trở nên quen thuộc ở Nậm Miện. Chị Bàn Thị Diện cho biết: Ngay từ nhỏ, chúng tôi đã được học thêu và mặc bộ trang phục truyền thống, thế nên cả thôn hầu như đều mặc bộ trang phục này. 

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 5

Trải qua nhiều thăng trầm, đến nay nghề thêu thổ cẩm của người Dao đỏ ở Nậm Miện vẫn được lưu giữ, bảo tồn và phát huy. Đây không chỉ là nghề truyền thống, mà còn là nét văn hóa độc đáo, đậm đà bản sắc dân tộc. Anh Triệu Văn Đường, cán bộ văn hóa xã Thẳm Dương - người đồng hành với tôi trong chuyến tới Nậm Miện chia sẻ: Người Dao đỏ ở Nậm Miện gìn giữ hầu hết các nét văn hóa đặc sắc của dân tộc như mừng nhà mới, cưới hỏi, lễ cấp sắc đến trang phục… đây là những truyền thống cần được bảo tồn và lưu truyền cho thế hệ sau. 

Trên chiếc xe máy, anh Đường đưa tôi đi một vòng quanh thôn. Cùng đi còn có Trưởng thôn Bàn Thừa Tiến. Tuyến đường nội thôn đổ bê tông khá rộng dẫn tới từng nhà dân. Ông Tiến cho biết: Chỉ mấy tháng trước, đường lên Nậm Miện còn khó khăn lắm, nhất là những ngày mưa, đường trơn và dễ ngã. Tuy nhiên, từ sự hỗ trợ của Nhà nước, tuyến đường nối từ trung tâm xã lên thôn đã được nâng cấp, đổ bê tông, các tuyến đường nội thôn cũng được bê tông hóa, thuận lợi cho việc đi lại của người dân. 


Mùa no ấm trên núi cao ảnh 6
Các tuyến đường nội thôn được bê tông hóa, thuận lợi cho việc đi lại của người dân. 

Vừa vào đến cổng nhà chị Bàn Thị Diện, chúng tôi đã thấy mùi thảo quả thơm nức. Những bao thóc, bao thảo quả chất đầy trong nhà, chị Diện phấn khởi cho biết: “Năm nay được mùa, gia đình thu được hơn 200 bao thóc. Bây giờ đã thu hết thóc, tôi đem phơi khô, sau đó sẽ bán dần”. Là hộ có thu nhập cao nhất thôn, gia đình chị Diện không chỉ trồng nhiều lúa nước, mà còn trồng thảo quả, có năm được mùa thu được hơn 2 tấn quả thảo quả. Ngoài ra, gia đình chị cũng tích cực chăn nuôi với hơn 20 con lợn, 7 con trâu… 

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 7

Người Dao đỏ Nậm Miện những năm gần đây còn bán chè lam gác bếp để nâng cao thu nhập. Gia đình chị Bàn Mùi Lai có khoảng 200 gốc chè bản địa hơn chục năm tuổi. Chị Lai tâm sự: Hằng năm, đến ngày tết Thanh minh (3/3 âm lịch) gia đình hái chè búp non, sau đó làm chè lam để gác bếp, những ống chè này bán được giá cao. Ngoài ra, quanh năm chúng tôi vẫn hái chè già để sao và lam chè đem bán.


Mùa no ấm trên núi cao ảnh 8
Mùa no ấm trên núi cao ảnh 9

Trên địa bàn có khoảng 1.500 gốc chè bản địa đã trồng trên 25 năm. Hiện, địa phương đang khảo sát, liên kết với doanh nghiệp để bảo tồn và xây dựng quy trình sản xuất khép kín, nâng cao giá trị sản phẩm, mang lại thu nhập cho người dân. Đồng thời, thôn Nậm Miện cũng triển khai tới người dân trồng thí điểm lúa nếp đặc sản “Khảu Tan Đón” để làm cốm.

Mùa no ấm trên núi cao ảnh 10

Rời Nậm Miện, hình ảnh chúng tôi nhớ mãi là nhà nhà đang thu ngô, phơi thóc ngoài sân, những thửa ruộng nếp “Khảu Tan Đón” đang thì ngậm sữa báo hiệu một mùa no ấm trên núi cao. 

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Điểm tựa vững chắc của Nhân dân

Điểm tựa vững chắc của Nhân dân

Theo dự báo, hoàn lưu cơn bão số 11 (Matmo) sẽ gây mưa rất to trên diện rộng. Để bảo vệ tuyệt đối an toàn tính mạng và tài sản của Nhân dân, chính quyền xã Mậu A đã và đang khẩn trương triển khai đồng bộ các giải pháp ứng phó với tinh thần "bốn tại chỗ".

Nỗi lo bên bờ sông sạt lở

Nỗi lo bên bờ sông sạt lở

Liên tiếp các vụ sạt lở bờ sông khiến nơi ở của các hộ dân thôn 2A Phố Ràng, xã Bảo Yên bị đe dọa, trong khi chờ phương án khắc phục đảm bảo ổn định cuộc sống lâu dài cho người dân, chính quyền địa phương đã vận động người dân di chuyển người, tài sản đến nơi ở an toàn khi có mưa bão.

Xã Cao Sơn: Người dân bất an vì nỗi lo sạt lở, đá lăn

Xã Cao Sơn: Người dân bất an vì nỗi lo sạt lở, đá lăn

Vết nứt lớn có nguy cơ sạt lở cùng với những tảng đá nặng hàng tấn lơ lửng trên sườn núi chỉ chực chờ lăn xuống bất cứ lúc nào, đe dọa cuộc sống của 37 hộ dân với gần 200 nhân khẩu tại các thôn Sảng Lùng Chéng và Sả Lùng Chéng (xã Cao Sơn) khiến bà con mất ăn, mất ngủ. Người dân mong muốn sớm được di chuyển đến nơi an toàn để yên tâm sinh sống, lao động sản xuất.

Không để lỡ hẹn với người dân

Không để lỡ hẹn với người dân

Việc triển khai mô hình chính quyền địa phương hai cấp đang mang lại những bước chuyển mình trong cải cách hành chính tại các địa phương. Với hơn 400 thủ tục hành chính được giao cho cấp xã thực hiện, mỗi cán bộ, công chức tại đây đang phải “chạy đua với thời gian” để đảm bảo hoàn thành công việc đúng tiến độ, không để lỡ hẹn với người dân.

Đi tìm khu rừng hạnh phúc

Đi tìm khu rừng hạnh phúc

Có một câu chuyện truyền khẩu rằng, trong Khu Bảo tồn thiên nhiên Nà Hẩu vào ban đêm, nếu ai bắt gặp dương xỉ nở hoa thì sẽ có được hạnh phúc và giàu có cả đời. Mang theo sự tò mò, chúng tôi đến đèo Khe Ngang, thôn Khe Phẩy, xã Tân Hợp, người dân nơi đây đều nói rằng chưa ai từng thấy dương xỉ nở hoa... Câu chuyện được kể lại trở thành cái cớ đẹp đẽ để đồng bào gắn bó, yêu thương và cùng nhau bảo vệ rừng.

Xã Quy Mông: Người dân kiến nghị sớm hoàn thành Dự án cầu Tân Việt

Xã Quy Mông: Người dân kiến nghị sớm hoàn thành Dự án cầu Tân Việt

Gần một năm nay, người dân xã Quy Mông gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại do cầu treo trên tuyến đường vào các khu dân cư: Khe Rộng, Kiên Thành, Tân An, Tân Việt bị xuống cấp nghiêm trọng. Trong khi đó, dự án xây cầu bê tông mới thay thế lại đang chậm tiến độ và dừng thi công nhiều tháng. Người dân mong muốn chủ đầu tư và nhà thầu sớm có giải pháp để cây cầu được tiếp tục thi công và hoàn thành, tạo thuận lợi cho việc đi lại của người dân…

Cuộc sống mới ở khu tái định cư Làng Nủ, Nậm Tông, Kho Vàng

Cuộc sống mới ở khu tái định cư Làng Nủ, Nậm Tông, Kho Vàng

Với sự quan tâm sát sao của Đảng và Nhà nước, sự hỗ trợ kịp thời từ các tổ chức, cá nhân trên khắp cả nước, một năm sau trận lũ lịch sử, Khu tái định cư Làng Nủ, Nậm Tông, Kho Vàng được xây dựng vững chắc hơn, an toàn hơn. Những căn nhà mới khang trang, trường học, nhà văn hóa được dựng lên, mang lại niềm tin vào tương lai tốt đẹp hơn cho người dân.

Nơi lưu giữ hồn quê

Nơi lưu giữ hồn quê

Thôn Già Hạ, xã Việt Tiến cũ (nay là xã Phúc Khánh) không chỉ là điểm đến bình yên mà còn là cái nôi của nghề làm cốm - nghề thủ công truyền thống có từ lâu đời, thấm đẫm ý nghĩa văn hóa và tâm linh.

Cần giải pháp đồng bộ để khắc phục ngập úng ở phường Yên Bái

Cần giải pháp đồng bộ để khắc phục ngập úng ở phường Yên Bái

Những dự án cải tạo hệ thống thoát nước mới được triển khai, cùng với sự quyết liệt trong quản lý đất đai của chính quyền và sự góp sức của người dân, hy vọng tình trạng ngập úng ở phường Yên Bái sẽ sớm được khắc phục, mang lại diện mạo đô thị xanh – sạch – đẹp, xứng tầm của một đô thị trung tâm tỉnh lỵ mới.

Dựng nhà bằng cả trái tim

Dựng nhà bằng cả trái tim

Sau hơn 3 tháng thi công, những căn nhà đầu tiên tại khu tái định cư dành cho đồng bào bị ảnh hưởng bởi mưa lũ ở vùng cao xã Sàng Ma Sáo cũ (nay là Dền Sáng) đã hiện hữu. Không chỉ là những căn nhà bằng gạch đá, bê tông mà còn là biểu tượng của tình người, của nỗ lực đồng hành giữa chính quyền, lực lượng bộ đội, kỹ sư, công nhân và bà con vùng cao trong hành trình vượt qua khó khăn.

Nhiều bất cập trong thi công gói thầu XL-01, nâng cấp Quốc lộ 279

Nhiều bất cập trong thi công gói thầu XL-01, nâng cấp Quốc lộ 279

Gần 3 năm qua, người dân xã Văn Bàn (gồm thị trấn Khánh Yên, xã Khánh Yên Thượng, Sơn Thủy, Tân Thượng, thuộc huyện Văn Bàn cũ) gặp rất nhiều khó khăn trong việc đi lại, bởi đoạn Quốc lộ 279 qua địa bàn thi công dang dở. Người dân mong muốn chủ đầu tư và nhà thầu cần có giải pháp khắc phục những bất cập trong thi công và đẩy nhanh tiến độ, sớm hoàn thành dự án để đảm bảo an toàn giao thông, ổn định đời sống Nhân dân.

Đào taluy gây mất an toàn cho công trình truyền tải điện

Đào taluy gây mất an toàn cho công trình truyền tải điện

Mùa mưa bão đang khiến việc vận hành hệ thống truyền tải điện tại Lào Cai gặp nhiều thách thức. Đặc biệt, tình trạng tự ý san gạt đất tại một số địa phương đã làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến các vị trí cột điện cao thế 110kV, 35kV, tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn lưới điện và đe dọa tính mạng người dân. Thực trạng này đòi hỏi sự vào cuộc quyết liệt của cả ngành điện và chính quyền địa phương nhằm bảo đảm an toàn hệ thống truyền tải.

Khát vọng ở vùng đất mù sương

Khát vọng ở vùng đất mù sương

Y Tý là xã xa nhất huyện Bát Xát. Sau khi hợp nhất tỉnh Lào Cai và Yên Bái, đây cũng là một trong những địa bàn xa xôi nhất của tỉnh Lào Cai mới. Vậy nhưng, với cuộc sống đang đổi thay mạnh mẽ, từ nơi biên cương ấy, những khát vọng phát triển vẫn được nối dài.

Được tiếp sức từ các chính sách hỗ trợ, nhiều hộ dân trên địa bàn tỉnh đã mạnh dạn đầu tư chăn nuôi, trồng rừng để vươn lên phát triển kinh tế, giảm nghèo vững.

Hành trình “đổi đời” từ mục tiêu đến thực tiễn giảm nghèo - Kỳ 1: Khi người nghèo không còn “trông chờ” mà chủ động “xin thoát nghèo”

Trên các bản làng của Yên Bái, từng có một thời, cái nghèo in hằn trên mỗi nếp nhà, hằn sâu trong ánh mắt những người dân miền sơn cước. Tư tưởng trông chờ, ỷ lại như một cây cổ thụ đã cắm sâu bộ rễ qua nhiều thế hệ, khiến không ít người chấp nhận cảnh nghèo để hưởng các chính sách hỗ trợ. Thế nhưng, giờ đây, một hình ảnh đầy ý nghĩa, lay động lòng người đó là hàng ngàn lá đơn “xin thoát nghèo”. Người dân không còn khoanh tay đợi chờ, họ đang tự tay viết nên câu chuyện đổi đời của chính mình, bằng lòng tự trọng và khát vọng vươn lên mạnh mẽ, được tiếp sức bởi những chính sách “đòn bẩy” được “may đo” vừa vặn. Đây được coi là sự chuyển mình, một cuộc cách mạng từ trong nếp nghĩ, cách làm của người dân.
Lực Lượng QLTT kiểm tra sản phẩm sữa lưu hành trên thị trường.

Gian nan trận tuyến chống hàng giả

Giữa những thách thức của thị trường mở, tỉnh Yên Bái đang kiên quyết ra tay dẹp bỏ các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Với tinh thần chủ động, các lực lượng chức năng đã triển khai những chiến dịch kiểm tra quy mô, đưa lại niềm tin cho người dân và cộng đồng doanh nghiệp làm ăn chân chính.
Người dân xã Bản Mù, huyện Trạm Tấu thu hoạch khoai sọ

Cuộc cách mạng nông nghiệp ở Trạm Tấu

Nằm trong số 74 huyện nghèo của cả nước, Trạm Tấu từ lâu đã quen với những định danh như "vùng cao đặc biệt khó khăn". Thế nhưng, một cuộc cách mạng thầm lặng đang diễn ra trên những sườn núi, không phải bằng những dự án hoành tráng, mà bắt nguồn từ chính mảnh đất, từ việc đánh thức giá trị của những cây trồng bản địa. Thay vì trông chờ, ỷ lại, người dân và chính quyền nơi đây đang cùng nhau viết nên một câu chuyện thoát nghèo bền vững, nơi những "cây trồng hạnh phúc" không chỉ mang lại giá trị kinh tế mà còn gieo cả niềm tin và hy vọng.
fb yt zl tw