Xu hướng đô thị xanh

LCĐT - Sự phát triển của các đô thị xanh cho phép khai thác tài nguyên thiên nhiên một cách bền vững và hiệu quả, tránh tình trạng bê tông hóa trong tương lai. Đây cũng là định hướng xuyên suốt của tỉnh Lào Cai trong tiến trình phát triển hệ thống đô thị.

Người dân địa phương và du khách đến thành phố Lào Cai đều cảm nhận rõ không khí trong lành nhờ có hàng chục công viên, tiểu công viên được xây dựng. Quy hoạch “phố trong rừng và rừng trong phố” trở thành nét đặc sắc của đô thị Lào Cai. Các khối nhà hành chính được xây dựng đồ sộ nhưng không gây ra cảm giác ngộp thở bởi bao quanh là mảng xanh của 150 ha rừng cảnh quan chạy dọc các khu đô thị mới, bám theo Đại lộ Trần Hưng Đạo và đường Võ Nguyên Giáp. Ở phía Bắc thành phố là những khu dân cư dưới chân núi Nhạc Sơn với cánh rừng xanh ngát; còn ở phía Nam, bên cạnh quảng trường rộng lớn với thảm cỏ và cây xanh là dải rừng cảnh quan được giữ nguyên trạng như “lá phổi xanh”.

Phát triển đô thị xanh là giải pháp tổng thể bảo vệ môi trường và nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân đô thị. Trong các tiêu chí về đô thị xanh, chỉ tiêu diện tích cây xanh đô thị là tiêu chí hướng tới đô thị xanh có hiệu quả cao nhất để tạo nên đô thị xanh. Tỷ lệ cây xanh đô thị ở thành phố Lào Cai hiện nay (7,5 m2/người) đã cao hơn mức trung bình của nhiều đô thị trên cả nước.

Đối với thị xã Sa Pa, trong quy hoạch chung đô thị đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, đô thị Sa Pa với 6 phường (khu vực đã được Bộ Xây dựng công nhận đạt đô thị loại IV) sẽ là hạt nhân phát triển của toàn thị xã Sa Pa. Tuy nhiên, trước yêu cầu mới, phạm vi đô thị được điều chỉnh mở rộng quy mô đất đai để đảm bảo phát triển đô thị hài hòa với môi trường tự nhiên và văn hóa bản địa, bảo tồn vùng lõi đô thị cũ, đáp ứng nhu cầu phát triển du lịch xứng tầm là đô thị du lịch đẳng cấp quốc gia, quốc tế.

Từ quy hoạch chung sẽ từng bước quy hoạch chi tiết các phân vùng chính khác như: Khu vực trung tâm hành chính đô thị, phát triển dịch vụ đô thị mới, cao cấp, khu công viên, khu sản xuất nông nghiệp đặc hữu được nghiên cứu xây dựng với tính chất, chức năng tương đối đồng nhất tạo dựng toàn bộ không gian cấu trúc đô thị du lịch Sa Pa theo định hướng đến năm 2030. Các công trình công cộng, phúc lợi xã hội, dịch vụ công cộng cũng được bố trí hợp lý, phù hợp với đô thị miền núi.

Đặc trưng của đô thị Lào Cai là mật độ cây xanh trong nội đô thị khá cao, chính vì vậy, trong định hướng phát triển đô thị, tỉnh luôn nhất quán quan điểm phát huy thế mạnh tạo nên một đô thị sinh thái đặc thù, đưa cây xanh vào đô thị một cách hài hòa, tạo không gian sống cũng như cảnh quan lý tưởng.

Theo đó, địa phương phát triển không gian dựa trên kết nối các yếu tố tự nhiên và văn hóa truyền thống; phát triển mô hình “Hành lang xanh” và “Vành đai nông nghiệp” trong cấu trúc không gian các đô thị của Lào Cai; phát triển hệ thống công viên cây xanh, lâm viên, rừng cảnh quan sinh thái với quy mô và không gian rộng lớn, thiết kế đẹp, tạo các điểm nhấn đô thị, hình thành đô thị xanh - sinh thái gắn với định hướng phát triển “Thành phố trong rừng, rừng trong thành phố”.

Theo Sở Giao thông vận tải - Xây dựng, ở Việt Nam chưa có khái niệm nào định nghĩa rõ nét về đô thị xanh, dù trong các văn bản pháp luật, quy chuẩn cũng đã đề cập phần xanh trong đô thị, đó là hệ thống cây xanh. Cụ thể, trong Luật Quy hoạch đô thị, tại Điều 33 về nội dung thiết kế đô thị, luật quy định không gian cây xanh, mặt nước, sân vườn là một nội dung cần thiết trong các đồ án quy hoạch. Vấn đề cây xanh đô thị cũng được nêu tại Điều 68 “Quản lý cây xanh, công viên, cảnh quan tự nhiên và mặt nước”. Tuy nhiên, xác định phát triển của đô thị xanh là xu hướng tất yếu, vì vậy, tỉnh đã sớm định hướng phát triển đô thị sinh thái, đô thị xanh.

Quy hoạch phát triển tỉnh Lào Cai thời kỳ 2021 - 2023, tầm nhìn đến năm 2050 xác định phương án phát triển hệ thống đô thị là phải phù hợp với kế hoạch phân loại đô thị toàn quốc giai đoạn 2021 - 2030; có tầm nhìn dài hạn, phù hợp với quy luật phát triển đô thị và thực tiễn của tỉnh; sử dụng hợp lý tài nguyên, bảo vệ môi trường sinh thái; phát triển đô thị, tiết kiệm và nâng cao hiệu quả sử dụng đất, đô thị phát triển theo hướng tăng trưởng xanh, thông minh, bảo đảm phát triển bền vững, thích ứng với biến đổi khí hậu.

Mục tiêu tổng quát của phát triển đô thị trên địa bàn là thúc đẩy tiến trình đô thị hóa nhanh, hiệu quả, chất lượng cao và bền vững hơn; phát triển hệ thống đô thị tỉnh Lào Cai theo mô hình mạng lưới, xanh, thông minh và bền vững; có hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội phù hợp, đồng bộ, hiện đại; có môi trường và chất lượng sống đô thị tốt; thích ứng với biến đổi khí hậu; có nền kiến trúc đô thị tiên tiến, giàu bản sắc; có vai trò, vị thế xứng đáng trong mạng lưới đô thị của cả nước.

Ông Nguyễn Thế Tài, Phó Giám đốc Sở Giao thông vận tải - Xây dựng khẳng định: Trong công tác quy hoạch, tỉnh Lào Cai luôn đảm bảo có sự thống nhất và định hướng rõ, quy định quỹ đất cây xanh và mặt nước hoặc trong hệ thống hạ tầng kỹ thuật, hướng tới tính tiện ích và hiện đại, phù hợp với nhu cầu sinh hoạt, đi lại của người dân.