LCĐT - Vệ sinh môi trường nông thôn là một trong những tiêu chí quan trọng trong Chương trình xây dựng nông thôn mới. Tuy nhiên, việc đảm bảo vệ sinh môi trường nông thôn đang là bài toán khó đối với xã Tả Phìn (Sa Pa), khi điều kiện hạ tầng, nhận thức và tập quán sinh hoạt của người dân còn nhiều hạn chế.
Tả Phìn là một trong 4 xã của huyện Sa Pa được chọn là xã điểm trong Chương trình xây dựng nông thôn mới, nhưng đến nay xã mới chỉ đạt được 4/19 tiêu chí. Toàn xã có 566 hộ, chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, trình độ nhận thức của người dân còn nhiều hạn chế, nhất là trong vấn đề vệ sinh môi trường. Do tập quán từ nhiều đời đã ăn sâu vào tiềm thức người dân nơi đây, nên tình trạng rác thải, nước thải sinh hoạt, chăn nuôi xả ra tràn lan, gây ô nhiễm môi trường xung quanh vẫn tồn tại. Bên cạnh đó, thói quen thả rông gia súc, gia cầm là một trong những nguyên nhân khiến đường làng, ngõ xóm không đảm bảo vệ sinh và mất mỹ quan. Nguồn nước sinh hoạt luôn có nguy cơ bị ô nhiễm do công tác quản lý công trình cấp nước bất cập và thiếu nhà tiêu hợp vệ sinh ở các khu dân cư...
Người dân Tả Phìn thu gom rác thải.
Trên thực tế, vấn đề ô nhiễm môi trường nông thôn cộng với thói quen không hợp vệ sinh đã ảnh hưởng đến sức khỏe của người dân Tả Phìn. Tại trung tâm xã có hơn 30 hộ dân sinh sống, nhưng lại không có nơi để tập kết rác thải, chính vì vậy, rác thải đều vứt ra đường, hoặc ra suối, gây ô nhiễm môi trường và ảnh hưởng đến cảnh quan. Là hộ kinh doanh hơn 30 năm tại xã Tả Phìn, chị Lại Thị Nga luôn suy nghĩ đến vấn đề vệ sinh môi trường, trong những buổi họp thôn, chị đã có nhiều ý kiến về vấn đề tập kết rác thải của xã. Tháng 6/2010, chị Nga đã bỏ ra hơn 3 triệu đồng để thuê thiết kế, lập dự toán công trình bể chứa rác thải cho xã, nhưng đến nay công trình vẫn chưa được triển khai. Mặc dù nhận thức được việc vứt rác ra suối là mất vệ sinh, nhưng gia đình chị không còn cách nào khác.
Có mặt tại thôn Can Ngài - thôn tập trung 100% đồng bào dân tộc Mông sinh sống, nên vẫn còn tập tục chăn thả gia súc, gia cầm quanh nhà. Gia đình chị Vàng Thị Dua có thói quen nuôi gia súc, gia cầm quanh nhà, nhưng lại không thường xuyên dọn vệ sinh, nên mùi hôi thối bốc lên nồng nặc. Bên cạnh đó, nguồn nước ăn mà gia đình sử dụng lại lấy từ mạch nước ngầm ở bên dưới chuồng lợn, rất mất vệ sinh và ảnh hưởng đến sức khỏe.
Được biết, giữ gìn vệ sinh môi trường nông thôn là một trong những nội dung lớn của Chương trình mục tiêu Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường, được huyện Sa Pa tích cực thực hiện. Hằng năm, tỉnh đã triển khai nhiều dự án về nước sạch và vệ sinh môi trường bằng nhiều nguồn vốn khác nhau như: Chương trình 120, 134, 135, định canh, định cư… Tuy nhiên, trên thực tế, khi triển khai tại các xã của huyện
Để giải bài toán vệ sinh môi trường nông thôn ở xã Tả Phìn, bên cạnh sự hỗ trợ, đầu tư của Nhà nước, xã cần đẩy mạnh công tác xã hội hóa, phát huy nội lực, nâng cao ý thức của người dân trong việc giữ gìn vệ sinh môi trường sống, thực hiện tốt Chương trình mục tiêu Quốc gia nước sạch và vệ sinh môi trường gắn với Chương trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương.
