Phát hiện nhiều sai phạm trong quá trình lát đá vỉa hè các tuyến phố tại Hà Nội

Ngày 13/2, Thanh tra TP Hà Nội có thông báo số 675/TBKL -TTTP về kết luận thanh tra các dự án đầu tư xây dựng lát đá vỉa hè các tuyến phố trên địa bàn một số quận ở Hà Nội.

Kết luận nêu rõ, về cơ bản các quận đã triển khai dự án đúng trình tự xây dựng cơ bản được quy định. Quá trình đầu tư các dự án nâng cấp, cải tạo hè các tuyến đường phố cơ bản thực hiện theo thiết kế mẫu hè phố đô thị trên địa bàn TP Hà Nội; hầu hết đá lát hè do các doanh nghiệp tại tỉnh Thanh Hóa cung cấp; các doanh nghiệp đều chứng minh được nguồn gốc đá, chứng chỉ chất lượng đá lát, đá vỉa của nhà sản xuất, được cơ quan kiểm định xác nhận. Việc đầu tư nâng cấp, cải tạo một số tuyến phố thuộc khu vực các quận Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hà Đông, Thanh Xuân đã đem lại bộ mặt khang trang, xanh, sạch, đẹp cho đường phố, việc đi lại của người dân được dễ dàng hơn, đã từng bước đồng bộ hóa các công trình hạ tầng kỹ thuật các tuyến phố.

Tuy nhiên, quá trình thực hiện dự án phát sinh một số hạn chế, sai phạm từ khâu khảo sát, thiết kế, lập dự toán, xác định đơn giá… đến triển khai thi công, duy tu, quản lý sử dụng sau khi thi công.

Trước hết, đó là hạn chế về thiết kế mẫu hè đường đô thị. Trong thiết kế mẫu, loại đá dùng trong bê tông lót nền hè nêu không thống nhất, mạch vữa liên kết giữa các viên đá lát trong phần bản vẽ mẫu không ghi kích thước. Từ hướng dẫn không đồng nhất và rõ ràng trong thiết kế mẫu dẫn đến một số dự án, đá lát hè được lát quá sát nhau khiến lớp hồ xi-măng khó đổ đầy mạch, làm giảm liên kết giữa các viên đá lát, ảnh hưởng chất lượng hè lát đá.

Bên cạnh đó, công đoạn hướng dẫn chung đối với quy trình thi công, nghiệm thu các kết cấu hè lát đá và việc bảo trì hè sau khi lát đá còn bất cập. Qua kiểm tra thực tế các dự án cho thấy còn thiếu hướng dẫn chung về quy trình thi công, nghiệm thu các kết cấu hè có lát đá và việc bảo trì mặt hè sau khi lát đá (nhất là đối với hè cải tạo, chỉnh trang), các đơn vị thi công khác nhau, do đó dẫn đến chất lượng công trình không được bảo đảm.

Ngoài ra, một số UBND quận chưa nghiêm túc thực hiện chỉ đạo của UBND thành phố liên quan đến lát vỉa hè bằng đá tự nhiên. Các quận Hoàng Mai, Cầu Giấy, Thanh Xuân chưa tổ chức rà soát và kiểm tra hiện trạng hè, chưa xây dựng kế hoạch chi tiết để tổ chức thực hiện việc sửa chữa cải tạo áp dụng vật liệu lát hè, bó vỉa bằng vật liệu đá tự nhiên có độ bền bảo đảm 50 -70 năm, chưa đồng bộ cải tạo hè với cải tạo, chỉnh trang mặt tiền đô thị bảo đảm đồng bộ hệ thống hạ tầng kỹ thuật và mỹ quan khu vực.

Một vấn đề khác là việc còn để xảy ra sai phạm khi triển khai các dự án đầu tư xây dựng hạ tầng kỹ thuật, cải tạo các tuyến phố có lát hè, bó vỉa bằng đá tự nhiên. Cụ thể, việc khảo sát hiện trạng hè trước khi cải tạo của đơn vị tư vấn còn chưa chi tiết, việc lập dự toán các dự án còn tính sai số học, sai khối lượng, áp sai định mức, đơn giá xây dựng so với quy định: việc xác định giá đá lát hè, tính đơn giá nhân công lát đá hè chưa thống nhất, có nơi tính cao, nơi tính thấp, dẫn đến việc hiểu không đúng của các doanh nghiệp, người dân và dư luận. Việc đấu thầu, thi công các dự án còn chậm, ảnh hưởng tới việc đi lại của người dân, gây dư luận xấu trong xã hội. Việc thi công một số mặt cắt hè kích thước không đúng theo thiết kế, dẫn đến các tuyến hè phố chưa được chỉnh trang theo thiết kế và khối lượng xây lắp nghiệm thu chưa phù hợp. Việc thi công lát đá hè chưa bảo đảm mỹ quan và kỹ thuật theo quy định. Quy trình, kỹ thuật thi công các lớp kết cấu hè còn chưa bảo đảm, dẫn đến liên kết giữa các viên đá lát với nhau không tốt. Bên cạnh đó, việc bảo dưỡng, bảo quản hè sau khi lát đá chưa tốt, hè mới lát nhưng đã để người dân đi lại, dẫn đến hiện tượng đá lát dễ bị bong tróc, ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Chất lượng đá lát, bê tông lót nền tại một số dự án chưa bảo đảm. Việc quản lý vật tư thu hồi các dự án còn chưa thực hiện đúng quy định. Một số dự án đã đưa vào sử dụng trong năm 2016 và đầu năm 2017, đến nay chưa lập hồ sơ quyết toán,

Cuối cùng là việc quản lý hè các tuyến phố lát đá sau khi đưa vào sử dụng còn bất cập. Kết cấu hè thiết kế không bảo đảm khả năng chịu tải trọng, nhưng UBND các quận lại cấp phép cho đỗ xe ô-tô trên hè, hoặc để vật liệu xây dựng, để xe ô-tô có tải trọng lớn đi lên hè, tự ý đấu nối hạ tầng kỹ thuật trên vỉa hè gây sạt, lún, bong bật, vỡ đá lát, dẫn đến làm hỏng kết cấu của hè.

Thanh tra thành phố chỉ rõ, những hạn chế nêu trên thuộc trách nhiệm của đơn vị Phòng Quản lý xây dựng (Sở Xây dựng Hà Nội), Công ty CP Tư vấn và Đầu tư xây dựng CCIC Hà Nội (đơn vị tư vấn lập thiết kế mẫu), UBND quận và Phòng Quản lý đô thị, Ban Quản lý dự án các quận: Hà Đông, Hoàn Kiếm, Ba Đình, Hoàng Mai, Thanh Xuân, Cầu Giấy, Hai Bà Trưng, Tây Hồ.