Từ khóa: "Người Hà Nhì"

Tháng 3 về, đồi hoa cải Fansipan (Sa Pa) bung nở rực rỡ tựa như tấm thảm vàng khổng lồ phủ trên triền núi và giới đam mê xê dịch lại có thêm một lý do để đến với đỉnh thiêng nơi vùng cao Tây Bắc.

Theo phong tục cổ truyền, sau tết Nguyên đán, các thôn, bản người Hà Nhì trên vùng cao huyện Bát Xát lại tưng bừng tổ chức Tết Gạ Ma O cầu cho năm mới mưa thuận, gió hòa, mùa màng tươi tốt, mọi người mạnh khỏe, cuộc sống ngày càng ấm no. Tết Gạ Ma O có nhiều hoạt động mang đậm bản sắc của dân tộc Hà Nhì như lễ cúng nguồn nước, lễ cúng rừng, ngày tết thiếu nhi, các trò chơi dân gian... 

Vùng đất Mường Nhé - Điện Biên và huyện Mường Tè - Lai Châu xưa nay không chỉ nổi tiếng với các địa danh A Pa Chải - ngã ba biên giới Việt Nam - Lào - Trung Quốc hay Kẻng Mỏ - nơi sông Đà chảy vào đất Việt. Đây còn là vùng đất sinh sống bao đời nay của 12 dân tộc anh em, trong đó người Si La, La Hủ được xem là nằm trong nhóm tộc người ít dân nhất Việt Nam.

Miền Bắc đang được dự báo sắp có thêm những đợt lạnh mới. Đây là lý do khiến các “phượt thủ” mê săn băng tuyết lại rục rịch lên đường. Nhiều bạn trẻ chẳng ngại ngần vượt núi, băng rừng, chỉ để tận mắt nhìn thấy một “giấc mơ có thật”.

Y Tý là xã biên giới xa xôi, khó khăn bậc nhất của huyện Bát Xát, nơi quanh năm sương mờ bao phủ. Đến Y Tý, chúng tôi được trò chuyện với Sào Xá Gơ, cô gái người Hà Nhì xinh đẹp sinh năm 1998, cũng là đại biểu HĐND xã Y Tý được bà con tin yêu vì luôn nhiệt tình, tâm huyết giúp nhiều người dân được hưởng lợi từ cơ chế, chính sách hỗ trợ của Nhà nước, cùng bà con bảo tồn bản sắc dân tộc để phát triển du lịch cộng đồng.

Người Hà Nhì hay còn gọi là Hà Ni, U Ni, Xá U Ni gồm các nhóm địa phương: Hà Nhì, Cồ Chồ, Hà Nhì La Mí, Hà Nhì đen với hơn 25 nghìn người (theo số liệu Điều tra 53 dân tộc thiểu số năm 2019). Riêng tại tỉnh Lào Cai, Huyện Bát Xát nơi có 4.661 người Hà Nhì sinh sống, chiếm 99,2% tổng số người Hà Nhì toàn tỉnh. Người Hà Nhì nơi đây có văn hóa truyền thống đặc sắc, đã và đang được bảo tồn và phát huy làm giàu bản sắc văn hóa Việt Nam.

Từ giữa tháng 6 đến tháng 7 hằng năm, quả thanh mai trong những cánh rừng ở vùng cao Y Tý (Bát Xát) chín đỏ. Đây là thời điểm những người dân tộc Hà Nhì vào rừng săn “đặc sản” thanh mai để bán.

Nhắc tới Lào Cai, du khách nhớ nhiều tới mảnh đất Sa Pa. Thế nhưng, có một vùng đất mang tên Y Tý (Bát Xát) cũng chứa đựng nhiều điều thú vị. Vài năm trở lại đây, Y Tý trở thành điểm đến mới của nhiều du khách thích khám phá, trải nghiệm.

Trong rừng già Y Tý (huyện Bát Xát) có một loại quả được coi là "đặc sản". Vào tháng 6, tháng 7 hằng năm, loại quả này chín đỏ mọng, cũng là thời điểm những người dân tộc Hà Nhì rủ nhau luồn rừng “săn đặc sản” về bán, kiếm thêm thu nhập.

Giữa cái nắng nóng oi ả ngày hè, nhiều gia đình đã chọn lựa những "thiên đường" xanh mát để tránh nóng, và Y Tý là một lựa chọn hấp dẫn. Nơi đây khí hậu trong lành, mát mẻ trong 3 mùa xuân, hạ, thu tuy nhiên mùa đông thời tiết có chút khắc nghiệt, có khi dưới 0 độ C.

Lào Cai không chỉ có Sa Pa mà còn có thiên đường mây ở vùng đất nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.