
Theo tờ The Guardian ngày 27/9, kết quả được công bố trên Tạp chí Nghiên cứu Tâm lý cho thấy các đặc điểm tính cách cụ thể có khả năng dự báo tuổi thọ chính xác hơn so với các nhóm tính cách rộng như “hướng ngoại” hay “tận tâm”. Nghiên cứu theo dõi hơn 22.000 người trưởng thành trong khoảng thời gian từ 6 đến 28 năm, phát hiện rằng những người tự đánh giá bản thân là “năng động” có nguy cơ tử vong thấp hơn tới 21%, ngay cả khi đã kiểm soát các yếu tố về tuổi, giới tính và tình trạng sức khỏe.
Giáo sư Rene Mottus, nhà tâm lý học tại Đại học Edinburgh và đồng tác giả nghiên cứu, nhấn mạnh: "Những đánh giá tưởng chừng nhỏ nhặt và ít được chú ý về bản thân lại có thể dự báo đáng tin cậy về tuổi thọ". Ông cho biết, bên cạnh đặc điểm "năng động", các phẩm chất như ngăn nắp, có trách nhiệm, tỉ mỉ, chăm chỉ và giúp đỡ người khác cũng liên quan mật thiết đến khả năng sống lâu hơn.
Phó giáo sư Paraic O'Suilleabhain, chuyên gia tâm lý học tại Đại học Limerick (Ireland), cho rằng nghiên cứu này nhấn mạnh vai trò quan trọng của những sắc thái tính cách cụ thể. Ông giải thích: "Không chỉ dừng ở mức tận tâm mà còn bao gồm sự chăm chỉ và tỉ mỉ; không chỉ là hướng ngoại mà còn là sự sôi nổi và năng động. Chính những đặc điểm cụ thể này mới tạo nên sự khác biệt đáng kể đối với sức khỏe lâu dài".
Kết quả nghiên cứu cũng chỉ ra rằng những người tự đánh giá bản thân có xu hướng lo âu, dễ thay đổi cảm xúc hoặc thường xuyên buồn bã - các đặc điểm thuộc nhóm "thần kinh bất ổn" - có nguy cơ tử vong sớm hơn. Tuy vậy, nhóm tác giả nhấn mạnh rằng đây không phải là yếu tố mang tính quyết định. Giáo sư Mottus lưu ý: "Không ai chắc chắn sẽ chết sớm chỉ vì quá lo lắng, cũng như không thể sống lâu hơn chỉ nhờ việc luôn ngăn nắp".
Theo các nhà nghiên cứu, mối liên hệ giữa tính cách và tuổi thọ một phần có thể lý giải bằng hành vi sức khỏe. Người có tổ chức thường tuân thủ tốt việc dùng thuốc, duy trì chế độ ăn uống và thói quen vận động. Ngược lại, những người ít năng động có xu hướng gặp nhiều khó khăn trong việc duy trì hoạt động thể chất đều đặn, từ đó ảnh hưởng đến sức khỏe lâu dài.
Tiến sĩ Ross Stewart, chuyên gia tâm lý học tại Đại học Chester (Anh), đánh giá cao hướng tiếp cận của nghiên cứu khi tập trung vào các đặc điểm tính cách cụ thể thay vì chỉ dựa trên năm nhóm tính cách lớn. Cùng quan điểm, nhà nghiên cứu Samuel Henry tại Đại học Tartu (Estonia) cho rằng các phát hiện này có ý nghĩa thực tiễn, chẳng hạn có thể giúp hệ thống y tế lồng ghép đánh giá tính cách vào thăm khám định kỳ để sớm xác định những người có nguy cơ sức khỏe cao và cần được hỗ trợ nhiều hơn trong việc quản lý sức khỏe lâu dài.