LCĐT - Dù đã được công nhận đạt chuẩn từ năm 2016 nhưng tiêu chuẩn trong Bộ tiêu chí về xây dựng nông thôn mới ngày càng được nâng cao, việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia quan trọng này tại xã Lùng Vai (Mường Khương) lại trở thành cuộc “chạy đua” không ngừng nghỉ.
Đầu năm 2022, Bộ tiêu chí về xã nông thôn mới và Bộ tiêu chí xã nông thôn mới nâng cao tỉnh Lào Cai giai đoạn 2022 - 2025 được ban hành, xã Lùng Vai đã chỉ đạo các ban, ngành, đoàn thể, các trường học, trạm y tế rà soát, đánh giá kết quả thực hiện các tiêu chí xã nông thôn mới. Qua rà soát đến thời điểm hiện tại, xã Lùng Vai chỉ đạt 10/19 tiêu chí. 9 tiêu chí chưa đạt gồm giao thông; điện; trường học; nhà ở dân cư; thu nhập; hộ nghèo; tổ chức sản xuất và phát triển kinh tế; y tế; môi trường và an toàn thực phẩm. Trong đó, tiêu chí thu nhập (tiêu chí số 10) là tiêu chí quan trọng có những tác động trực tiếp đến các tiêu chí khác.
Từ đầu năm 2020 đến nay, chịu sự ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, thiên tai, dịch bệnh trên cây trồng và vật nuôi, đồng thời giá một số mặt hàng và vật tư tăng mạnh (như phân bón, xăng, dầu…) đã gây khó khăn cho đời sống, sản xuất của người dân. Với những tác động tiêu cực đó, thu nhập của nhiều người dân nông thôn bị ảnh hưởng.
Đơn cử như mặt hàng chuối quả. Những năm trước, chuối là một trong những nông sản thế mạnh được nhiều hộ trong xã mở rộng sản xuất. Thời điểm giá chuối ổn định hơn 6.000 đồng/kg đã giúp nhiều hộ trong xã có nguồn thu tương đối lớn. Tuy nhiên, có tới 90% sản lượng chuối trên địa bàn xuất khẩu sang Trung Quốc. 2 năm gần đây, việc tiêu thụ chuối gặp nhiều khó khăn, có thời điểm không thể xuất khẩu, giá ở mức 2.000 - 4.000 đồng/kg. Vì lẽ đó, thu nhập của nhiều hộ trồng chuối bị ảnh hưởng lớn, dẫn đến thua lỗ.
Ngoài ra, từ năm 2021 đến nay, giá vật tư nông nghiệp đầu vào như phân bón, thuốc bảo vệ thực vật hoặc thức ăn chăn nuôi lần lượt “lập đỉnh”. Chi phí đầu vào tăng, trong khi thị trường tiêu thụ các loại nông sản trong nước và xuất khẩu không mấy thuận lợi khiến lợi nhuận từ sản xuất là không đáng kể. Bên cạnh đó, do thay đổi các chính sách biên giới từ phía Trung Quốc, nhiều lao động nông thôn trước đây sang làm việc phía nước bạn đã mất việc làm cũng ảnh hưởng không nhỏ đến nguồn thu nhập của người dân nông thôn.
Để giải “bài toán” thu nhập cho người dân, xã Lùng Vai xác định tập trung vào sản xuất nông nghiệp hàng hóa với nhóm cây trồng, vật nuôi chủ lực theo Nghị quyết số 10 ngày 26/8/2021 của Tỉnh ủy. Lùng Vai xác định 3 sản phẩm chủ lực là cây chè, cây quế và chăn nuôi lợn đen. Trong đó, chè là cây trồng có “lịch sử” phát triển hơn 40 năm nay nên Lùng Vai tập trung phát triển vùng sản xuất gắn với chế biến, tiêu thụ sản phẩm. Nhiều diện tích trồng ngô, chuối kém hiệu quả đã được người dân chuyển đổi sang trồng chè. Xã đã thành lập và duy trì hoạt động của 14 tổ hợp tác liên kết sản xuất và tiêu thụ sản phẩm chè với 653 thành viên. Các tổ hợp tác đã ký hợp đồng mua bán sản phẩm với các doanh nghiệp, hợp tác xã, do đó sản phẩm được tiêu thụ cơ bản ổn định.
 |
 |
| Nông dân Lùng Vai nhận giống chè để sản xuất. |
Bà Chang Thị Len (thôn Trung Tâm, xã Lùng Vai) cho biết: Trước đây, chúng tôi trồng chè có thể bán cho nhà máy hoặc các tiểu thương gom mua nhỏ lẻ; sản xuất cũng mạnh ai nấy làm mà không để ý đến quy trình. Năm nay, chúng tôi tham gia tổ hợp tác sản xuất chè của thôn, các thành viên chia sẻ kinh nghiệm sản xuất và giám sát lẫn nhau trong việc chăm sóc chè, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật… Trước đây, tôi không quan tâm đến vấn đề này nhưng bây giờ thì phải tính đến. Khi thu mua, toàn bộ chè được chế biến chung nên nếu có hộ sản xuất không đảm bảo thì sản phẩm của chúng tôi đều bị ảnh hưởng.
Bên cạnh việc tập trung sản xuất nông nghiệp hàng hóa, tạo việc làm tại chỗ cho người dân, xã Lùng Vai cũng phối hợp với Trung tâm Dịch vụ việc làm tỉnh tổ chức các phiên giao dịch việc làm với hơn 60 lượt người tham gia. Từ đầu năm đến nay, đã có hơn 300 lao động địa phương đi làm việc tại các tỉnh và nước ngoài.
Ông Nguyễn Tiến Lượng, Chủ tịch UBND xã Lùng Vai cho biết: Với đặc thù người dân chủ yếu sản xuất nông nghiệp, chúng tôi xác định “chìa khóa” chính để nâng cao thu nhập là phát triển nông nghiệp hàng hóa. Hiện nay, bên cạnh mở rộng vùng sản xuất, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi phù hợp, hiệu quả, chúng tôi quan tâm đến vấn đề liên kết sản xuất, tăng kết nối giữa nông dân và doanh nghiệp. Với cây chè, trên địa bàn xã hiện có 3 đơn vị thu mua, kết nối với bà con thông qua 14 tổ hợp tác và hoạt động liên kết sản xuất được duy trì ổn định. Việc khai thác tốt thế mạnh của địa phương sẽ giúp người dân nông thôn nâng cao thu nhập, tăng nội lực trong thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới.
