Lượng tiêu thụ xăng RON 95 trước thời điểm 1/1/2018 (thời điểm ngừng hoàn toàn bán xăng RON 92), lớn hơn cả xăng E5 nhưng theo Bộ Công Thương, xăng RON 95 không phải loại xăng tiêu dùng phổ biến phải công bố giá.
Không công bố giá RON95 vì theo quy định
Trả lời câu hỏi của Báo An ninh Thủ đô về việc vì sao trong kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 4-1-2018, văn bản của Bộ Công Thương gửi tới báo chí và đăng trên website của Bộ chỉ có nội dung ngừng trích quỹ bình ổn đối với xăng khoáng (thời điểm này chỉ còn RON95), mà không công bố mức điều chỉnh, giá bán mới của loại xăng này trong khi trên thực tế, giá xăng RON95 lại tăng mạnh, thêm gần 800 đồng/lít từ chiều qua, đại diện Bộ Công Thương cho biết, Khoản 4 Điều 3 Thông tư liên tịch số 39/2014/TTLT-BCT-BTC ngày 29 tháng 10 năm 2014 quy định về phương pháp tính giá cơ sở; cơ chế hình thành, quản lý, sử dụng Quỹ Bình ổn giá và điều hành giá xăng dầu theo quy định tại Nghị định số 83/2014/NĐ-CP đã hướng dẫn:
“Giá cơ sở các mặt hàng xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường là căn cứ để cơ quan quản lý nhà nước điều hành giá bán lẻ xăng dầu trong nước”.
 |
| Xăng RON95 "âm thầm" tăng giá mạnh khiến người dân lo bị "làm giá". |
Giải thích cụ thể quy định này, đại diện Bộ Công Thương cho hay: "Tiêu dùng phổ biến trên thị trường ở đây bao hàm ý nghĩa phục vụ cho đa số các đối tượng, phương tiện sử dụng, tuy nhiên có tính đến sản lượng tiêu thụ của từng loại mặt hàng".
Về nguyên tắc sử dụng, với mỗi loại động cơ khác nhau thì yêu cầu một loại xăng có chỉ số RON khác nhau. Thông thường, hầu hết các loại xe gắn máy, xe ô tô hiện nay đều có thể sử dụng xăng có chỉ số RON92. Một số loại xe thế hệ cũ, xe quân sự thậm chí còn yêu cầu sử dụng xăng có chỉ số RON thấp như xăng A83, A76.
Một số ít loại xe thế hệ mới, phân khối lớn, đắt tiền, có tỷ số nén cao thường được nhà sản xuất động khuyến cáo sử dụng xăng có chỉ số RON95.
"Như vậy, mặc dù trước đây sử dụng 2 mặt hàng xăng RON92 và xăng RON95 nhưng do mặt hàng xăng RON92 phù hợp cho đa số phương tiện có động cơ đời cũ hiện hữu trên thị trường nên là mặt hàng tiêu dùng phổ biến trên thị trường và được Liên Bộ Công Thương - Tài chính xác định để tính toán, công bố giá cơ sở phục vụ điều hành giá bán lẻ tại thị trường nội địa"- Bộ Công Thương giải thích.
Mặt hàng xăng E5 vào thời điểm đó tuy chưa phải là mặt hàng xăng tiêu dùng phổ biến trên thị trường, nhưng thực hiện chỉ đạo Chính phủ nhằm khuyến khích sử dụng xăng E5, từ kỳ điều hành giá xăng dầu ngày 5-2-2015, Liên Bộ Công Thương - Tài chính đã tính toán, công bố giá cơ sở mặt hàng xăng E5.
"Xăng E5 khác với xăng RON92 là có thêm 5% etanol E100, lượng etanol này được coi như là một thành phần nhiên liệu còn đóng vai trò chất phụ gia tăng chỉ số RON của sản phẩm xăng E5.
Như vậy, xăng E5 RON92 là mặt hàng tiêu dùng phổ biến trên thị trường, có đặc tính tương tự như xăng RON92, phù hợp cho hầu hết các loại xe gắn máy, xe ô tô hiện nay có động cơ đời cũ hiện hữu trên thị trường. Do đó Liên Bộ Công Thương - Tài chính tiếp tục tính toán, công bố giá cơ sở mặt hàng xăng E5 và như trước đây, Liên Bộ cũng chưa tính toán, công bố giá cơ sở mặt hàng xăng RON95"- Đại diện Bộ Công Thương nói.
Bảo hộ cho xăng E5?
Với cách giải thích như trên của Bộ Công Thương, không ít người tiêu dùng vẫn không thấy thuyết phục, đặc biệt là nhóm khách hàng chuyển sang sử dụng xăng RON95.
Ủng hộ chủ trương dùng xăng E5 thân thiện với môi trường,nhưng anh Nguyễn Quang Anh (quận Thanh Xuân- Hà Nội) băn khoăn: "Tôi thấy nhiều người, nhất là người đi ôtô vẫn dùng xăng RON95, vậy trên cơ sở nào Bộ Công thương cho rằng đây là mặt hàng không phổ biến? Nhiều loại ôtô được khuyến cáo phải dùng xăng RON95.
Điều này khiến tôi băn khoăn, liệu xăng RON95 có bị 'làm giá' khi để doanh nghiệp tự định giá? Bởi từ 1-1-2018, chỉ còn 2 mặt hàng xăng E5 và RON95 trên thị trường. Và sự điều chỉnh giá ngày 4/1 làm giá xăng A95 cao hơn xăng E5 từ 1.800 - 2.000 đồng/lít".
Đồng quan điểm này, anh Nguyễn Mạnh Hưng (Hoàng Mai- Hà Nội) cho rằng, trước khi ngừng bán xăng RON92, tại Hà Nội, sản lượng tiêu thụ xăng RON95 khoảng 16.000 m3/tháng, chiếm 14,5% tổng sản lượng tiêu thụ. Xăng RON92 khoảng 84.000 m3/tháng, chiếm 76,5%; Xăng E5 chiếm khoảng 10.000 m3/tháng, chiếm khoảng 9%. Sau khi ngừng bán xăng RON92, sản lượng tiêu thụ RON95 còn tăng mạnh hơn nên không thể coi RON95 là mặt hàng không phổ biến.
"Bộ nên nói thẳng là bảo hộ cho xăng E5 thì hơn"- người tiêu dùng chia sẻ.
Bộ Công Thương cho biết, qua 3 ngày đầu năm 2018 sản lượng tiêu thụ chuyển từ xăng RON92 sang xăng E5 trên cả nước chiếm trung bình khoảng 60%. Đặc biệt tại Hà Nội, theo báo cáo của Tổng công ty xăng dầu Quân đội, Công ty cổ phần xăng dầu dầu khí Hà Nội, sản lượng tiêu thụ xăng E5 đạt khoảng 180-200% so với lượng tiêu thụ xăng RON95.
