Gian nan “gieo chữ” ở Bản Vàng

Tuyến đường đến thôn Bản Vàng, xã Cốc Lầu (Bắc Hà) cũng khó khăn như việc dạy học, quanh năm sống với núi rừng, mây mù bao phủ, cặm cụi bên những học sinh nghèo, những giáo viên nơi đây vẫn miệt mài “gieo chữ” cho học trò nghèo giữa đại ngàn heo hút.

Bản Vàng nằm sâu tít sau những dãy núi cao chọc trời của xã Cốc Lầu. Để đến được Bản Vàng, từ trung tâm xã phải đi gần 20 km đường đèo quanh co, dốc đứng, một bên là vách đá dựng đứng, một bên là vực thẳm. Toàn thôn có 16 hộ đồng bào dân tộc Mông sinh sống với 89 nhân khẩu, 100% hộ dân ở đây đều thuộc diện nghèo, điện thắp sáng chưa có, nên dù đã hình thành từ rất lâu rồi, nhưng cuộc sống nơi này vẫn còn khó khăn, thiếu thốn trăm bề. Dường như cái đói, cái nghèo khiến cho người ta không “mặn mà” với việc học chữ. Nơi này, những năm trước chỉ có 3 học sinh được xuống trường trung tâm xã để học, còn lại đều dang dở rồi theo cha mẹ đi rừng, làm nương.

“Con chữ” chỉ đến với họ khi đầu năm 2013 huyện Bắc Hà đầu tư mở điểm trường tại thôn, hướng bà con đến với sự học thì “con chữ” ở đây mới bắt đầu được người dân quan tâm. Nói là điểm trường nhưng cũng chỉ là ngôi nhà gỗ 3 gian được dựng tạm trên một mảnh đất ở thôn, vừa là nơi học tập của các cháu nhỏ, vừa là nơi sinh hoạt của các thầy, cô giáo. Đã đi nhiều nơi, chứng kiến nhiều khó khăn của những giáo viên cắm bản ở vùng cao, thế nhưng chỉ khi đến Bản Vàng mới thực sự ngỡ ngàng trước sự kiên trì với sự nghiệp “trồng người” của những giáo viên nơi đây. Ngày trường mới được thành lập, do tuyến đường từ trung tâm xã lên thôn đi lại khó khăn, nên các đồng chí lãnh đạo nhà trường ở trung tâm xã đã phân công 2 thầy giáo lên giảng dạy ở phân hiệu Bản Vàng. Nhớ ngày đầu lặn lội đến với phân hiệu vùng cao này, dù đã được dự báo trước khó khăn vất vả, song, hai thầy giáo không khỏi bỡ ngỡ vì toàn thôn 100% là đồng bào dân tộc Mông không biết tiếng phổ thông, các gia đình do trình độ nhận thức còn hạn chế, lại chưa biết chữ, nên chưa tin tưởng đưa con em mình đến lớp.

Vượt qua khó khăn, các thầy giáo bám bản, bám dân, mặt khác phối hợp với các ban, ngành, đoàn thể trong thôn tới từng hộ gia đình, vận động đưa con em tới lớp. Chia sẻ với chúng tôi, thầy giáo Bùi Duy Thịnh, giáo viên phân hiệu Bản Vàng cho biết: Cuộc sống khó khăn, trình độ dân trí thấp, khiến cho ý thức về việc cho con trẻ đi học không được bà con ở đây quan tâm, nhiều cháu đang học giữa chừng đã bỏ để theo cha mẹ lên nương. Các thầy giáo luôn phải đi vận động học sinh đến trường. Hơn nữa, việc dạy học cũng khá vất vả khi trình độ tiếp thu của học sinh còn nhiều hạn chế, nhiều em tiếng Việt còn chưa sõi, chính vì vậy mà các thầy giáo luôn phải sáng tạo nhiều cách dạy học mới cho phù hợp.

Khó khăn chồng chất khó khăn, ở đây do địa hình, cũng như kinh phí địa phương còn hạn hẹp, nên điện vẫn chưa có, chợ cũng không. Trời nắng đường đi đã khó, mưa xuống thì càng vất vả hơn, nếu đi xe máy phải để ở thôn dưới, rồi đi bộ lên Bản Vàng. Vì vậy, mà mọi sinh hoạt của thầy, cô giáo đều phải tự cung tự cấp, từ trồng rau cho đến nuôi gà cải thiện đời sống. Nhớ lại ngày đầu lên Bản Vàng dạy học, do chưa quen, lại không biết tiếng Mông, nên giao tiếp với người dân và học sinh ở đây rất khó. Nhiều bài học muốn truyền đạt cho các em chỉ thông qua tranh, ảnh hay cử chỉ, rất khó để các em có thể tiếp thu đầy đủ trọn vẹn bài giảng. Các thầy giáo đã phải nỗ lực ngày dạy học, tối đến lên thị trấn huyện Bắc Hà theo học các lớp tiếng Mông để có thể giao tiếp tốt hơn với học sinh.

Hiện tại, phân hiệu Bản Vàng chỉ có 2 lớp học: Một lớp mầm non với 9 em học sinh và 1 lớp tiểu học 14 em học sinh. Nhiều em học sinh dù còn rất nhỏ, nhưng khi đến lớp học còn phải địu em mình đi theo vì bố mẹ “còn bận đi nương”. Cùng với đó các điều kiện phục vụ công tác dạy và học của nhà trường cũng còn thiếu. Ông Ma Seo Hồ, Trưởng thôn Bản Vàng cho biết: Người Bản Vàng bao đời ước mơ có một con đường đi lại dễ dàng hơn, mang  ánh sáng về với dân bản. Điều mong muốn nữa là ngôi trường của các em được đầu tư cơ sở vật chất, phòng học, nhà ở công vụ để phục vụ tốt hơn công tác dạy và học.

Chia tay Bản Vàng vào buổi chiều muộn, tiếng trẻ em bi bô học bài ở phân hiệu Bản Vàng như thắp thêm niềm tin vào một ngày mai tươi sáng ở thôn vùng cao còn nhiều khó khăn này.