Đưa dược liệu Việt Nam tham gia thị trường toàn cầu

Việt Nam đã và đang xuất khẩu một số dược liệu có thế mạnh như: quế, hồi, thảo quả, nghệ, hòe... nhưng vẫn còn manh mún, quy mô nhỏ, mạnh ai nấy làm.

Để tham gia, cạnh tranh với thị trường dược liệu toàn cầu, cần sự đầu tư đồng bộ từ việc mở rộng quy mô, phát triển các vùng trồng dược liệu đến việc ứng dụng khoa học-công nghệ bảo đảm các tiêu chuẩn chất lượng cũng như đa dạng hóa sản phẩm...

Vườn trồng đan sâm theo tiêu chuẩn GACP-WHO tại xã Chư Pơng, Chư Sê (Gia Lai).
Vườn trồng đan sâm theo tiêu chuẩn GACP-WHO tại xã Chư Pơng, Chư Sê (Gia Lai).

Với khoảng 5.117 loài cây dược liệu, Việt Nam có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế kỹ thuật. Dược liệu được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau cho con người, như: sản xuất thuốc điều trị bệnh, thực phẩm thực dưỡng, đồ uống, hóa mỹ phẩm…

Ngoài ra, cây dược liệu còn được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, thuốc cho thủy, hải sản. Theo Fortune Business Insights, tổng giá trị thị trường sản phẩm từ thảo dược toàn cầu năm 2021 ước tính khoảng 230 tỷ USD, dự kiến có thể đạt 430 tỷ USD vào năm 2028.

Theo Phó Cục trưởng Quản lý Y dược cổ truyền (Bộ Y tế) Trần Minh Ngọc, xu hướng dùng thuốc từ thảo dược thay thế cho thuốc hóa dược đang được cả thế giới đón nhận. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chung đó. Trên bản đồ dược liệu thế giới, Việt Nam được đánh giá có nguồn dược liệu đa dạng; tỷ lệ dược liệu tự nhiên quý hiếm vẫn còn khá phong phú.

Đến thời điểm hiện nay, một số doanh nghiệp Việt Nam đã tham gia xuất khẩu nhiều loại dược liệu như: Quế, hồi, thảo quả, nghệ, hòe, kê huyết đằng... nhưng riêng lẻ và với tỷ lệ không đáng kể. Mặc dù tổng giá trị xuất khẩu quế, hồi liên tục tăng, năm 2022 đạt 276 triệu USD, nhưng con số này còn nhỏ so với thị phần dược liệu trên toàn thế giới.

Một trong những lý do dược liệu Việt Nam mới chiếm thị phần rất nhỏ trên tổng doanh thu thị trường dược liệu toàn cầu là phần lớn dược liệu Việt Nam được xuất khẩu ở dạng nguyên liệu thô. Bên cạnh đó, vẫn còn một số tỷ lệ cây dược liệu không đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định. Năm 2022, tổng số mẫu dược liệu được lấy kiểm tra chất lượng là 2.224 mẫu, trong đó có 85 mẫu dược liệu không đạt tiêu chuẩn chất lượng, chiếm tỷ lệ 3,82%; tỷ lệ mẫu dược liệu không đạt tiêu chuẩn chất lượng là 11,08% (năm 2017) và 5,7% (năm 2018).

Chia sẻ những khó khăn, cũng như mong muốn dược liệu Việt Nam vươn tầm, tạo thương hiệu quốc tế, ông Nguyễn Việt Hùng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần dược liệu Chư Sê (tỉnh Gia Lai) cho biết: Đối với những doanh nghiệp trồng dược liệu, điều quan tâm đầu tiên là quy hoạch vùng trồng cho từng nhóm đối tượng cây phải phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu... Đối với giống cây dược liệu phải được lựa chọn thật kỹ lưỡng, nếu giống đạt yêu cầu thì cây dược liệu đó mới có chất lượng tốt được.

Thực tế hiện nay doanh nghiệp trồng dược liệu đang gặp nhiều khó khăn và chịu sự cạnh tranh gay gắt. Các doanh nghiệp trồng dược liệu sạch hiện nay phải cạnh tranh ngay trên sân nhà khi giá bán của dược liệu sạch do doanh nghiệp trong nước trồng ra thành phẩm không cạnh tranh nổi với dược liệu nhập khẩu (chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc). Phần lớn các doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam hiện nay nhập khẩu dược liệu từ Trung Quốc để sản xuất ra sản phẩm của doanh nghiệp mình.

Trong bối cảnh khó khăn, cạnh tranh nhiều như hiện nay, để tham gia vào thị trường thảo dược toàn cầu, theo ông Trần Minh Ngọc thì các doanh nghiệp Việt Nam cần phải đầu tư mạnh về khoa học-công nghệ, giống, phát triển vùng trồng dược liệu trên quy mô lớn, tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn của nước nhập khẩu.

Đáng chú ý, cần phải hình thành các vùng sản xuất dược liệu chuyên canh, tập trung, quy mô đủ lớn và phải được quản lý truy xuất nguồn gốc và chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới về thực hành tốt nuôi trồng và thu hái (GACP-WHO) và sản xuất dược liệu hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam và của các nước nhập khẩu.

Bên cạnh đó, cần tuyên truyền nâng cao ý thức cho cộng đồng, người tham gia nuôi trồng dược liệu... Từng bước hình thành vùng sản xuất dược liệu tập trung có quy mô đủ lớn đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng theo yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Nhằm chủ động tham gia vào sân chơi toàn cầu, Bộ Y tế đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó có nhiều chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp dược như: ưu tiên đầu tư cho nghiên cứu khoa học, sản xuất thuốc dược liệu chất lượng cao, phát triển sản xuất thuốc dược liệu mang thương hiệu quốc gia.

Đồng thời đưa ra nhiều nhóm giải pháp đồng bộ về thể chế, pháp luật; đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh; khoa học-công nghệ, nhân lực và đào tạo; kiểm soát thị trường thuốc, dược liệu; hợp tác và hội nhập quốc tế; thông tin và truyền thông… Để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế kỹ thuật không chỉ phục vụ cho công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân mà còn góp phần xóa đói, giảm nghèo, nhiều ý kiến cho rằng cần tập trung đầu tư hỗ trợ, ứng dụng khoa học-công nghệ trong chọn tạo giống mới, quy trình kỹ thuật canh tác nuôi trồng dược liệu cho năng suất, chất lượng cao, ổn định đối với cây dược liệu quý, đặc hữu và có lợi thế cạnh tranh.

Có giải pháp hỗ trợ, đầu tư hình thành vùng trồng dược liệu tập trung, quy mô lớn, tuân thủ theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn của quốc tế, gắn với truy xuất nguồn gốc, chất lượng và mã số vùng trồng; đầu tư nghiên cứu chế biến, đa dạng hóa sản phẩm từ dược liệu gia tăng chuỗi giá trị sản phẩm cho thảo dược. Đồng thời đầu tư nghiên cứu, phân tích thị trường, xúc tiến thương mại quốc tế và xây dựng thương hiệu dược liệu Việt trên trường quốc tế.

Để hỗ trợ phát triển ngành dược liệu trong nước, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. Trong đó, tiểu dự án 2 của giai đoạn I (từ năm 2021 - 2025) phát triển vùng trồng dược liệu với nhiều cơ chế ưu đãi đầu tư hỗ trợ trực tiếp nhất là vốn. Cơ chế này thu hút được doanh nghiệp đầu tư trồng dược liệu, xóa đói, giảm nghèo, giải quyết được nguồn lao động cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Báo Nhân Dân

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định dịp lễ, tết

Đảm bảo cung cấp điện an toàn, ổn định dịp lễ, tết

Trong những ngày lễ, Tết, khi nhu cầu sử dụng điện tăng mạnh trên toàn tỉnh, bảo đảm nguồn điện an toàn, ổn định được ngành Điện lực Lào Cai xác định là nhiệm vụ trọng tâm. Với các giải pháp triển khai đồng bộ và chủ động ứng trực, toàn ngành đang nỗ lực giữ dòng điện thông suốt, góp phần để Nhân dân đón lễ, Tết an toàn và ấm áp.

Chi trả hơn 15,2 tỷ đồng dịch vụ môi trường rừng tại Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Mù Cang Chải

Chi trả hơn 15,2 tỷ đồng dịch vụ môi trường rừng tại Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Mù Cang Chải

Năm 2025, Ban Quản lý Khu bảo tồn Loài và Sinh cảnh Mù Cang Chải triển khai hiệu quả chính sách chi trả dịch vụ môi trường rừng, chuyển hơn 15,27 tỷ đồng trực tiếp đến các cộng đồng nhận khoán bảo vệ rừng, góp phần cải thiện sinh kế cho người dân và nâng cao trách nhiệm bảo vệ rừng đặc dụng.

Trung tâm SUDECOM: Hỗ trợ mô hình sinh kế cho 92 hộ thông qua dự án hỗ trợ mô hình sinh kế

Trung tâm SUDECOM: Hỗ trợ mô hình sinh kế cho 92 hộ thông qua dự án hỗ trợ mô hình sinh kế

Sáng 29/12, Trung tâm Hỗ trợ phát triển bền vững cộng đồng các dân tộc miền núi (SUDECOM) tổng kết Dự án “Hỗ trợ mô hình sinh kế và nâng cao năng lực tiếp cận chuỗi giá trị nông nghiệp cho cộng đồng nhằm góp phần tăng thu nhập và bình đẳng giới tại 3 xã của tỉnh Lào Cai”.

Điểm sáng giảm nghèo của xã Bảo Hà

Điểm sáng giảm nghèo của xã Bảo Hà

Với sự quan tâm sâu sát của Đảng, Nhà nước, cùng sự chỉ đạo quyết liệt của cấp ủy, chính quyền các cấp, thôn 1 Nhai Tẻn, xã Bảo Hà đã từng bước vượt qua khó khăn, đạt nhiều kết quả tích cực trong giảm nghèo bền vững, trở thành điểm sáng trong phong trào xây dựng đời sống văn hóa ở khu dân cư.

Bảo vệ rừng để phát triển du lịch

Bảo vệ rừng để phát triển du lịch

Ở thôn Cang Dông xã Púng Luông, người dân vẫn đang lặng lẽ gìn giữ một “báu vật” của thiên nhiên. Đó là khu rừng Pơ mu với khoảng 70 gốc, trong đó có nhiều cây có tuổi đời 50 đến 70 năm tuổi. Không chỉ là tài sản quý giá về sinh thái, cánh rừng Pơ mu ấy còn đang trở thành điểm tựa để người dân nơi đây phát triển du lịch bền vững, gắn sinh kế với trách nhiệm bảo vệ rừng.

Nhà khoa học của nhà nông và hành trình đưa dược liệu bền vững đến với nông dân Lào Cai

Nhà khoa học của nhà nông và hành trình đưa dược liệu bền vững đến với nông dân Lào Cai

Từ những cánh đồng Atiso xanh mướt đến rừng chè dây bạt ngàn, mô hình phát triển dược liệu của Công ty TNHH Một thành viên Traphaco Sa Pa đang góp phần nâng cao thu nhập cho người dân, phát triển nông nghiệp xanh, bền vững và bảo tồn tri thức bản địa. Đặc biệt, nhà khoa học Đỗ Tiến Sỹ – Giám đốc công ty đã mang đến những giải pháp khoa học tiên tiến, mở ra hướng đi mới cho nông nghiệp vùng cao, góp phần xây dựng nông thôn mới và phát triển kinh tế – xã hội địa phương.

 Tỉ lệ che phủ rừng của xã Quy Mông đạt 73,3%

Quy Mông trồng rừng đạt 102% kế hoạch

Xã Quy Mông được thành lập trên cơ sở hợp nhất ba xã Y Can, Quy Mông và Kiên Thành, có tổng diện tích 149,17 km2, diện tích rừng tự nhiên hơn 2.900 ha, tỷ lệ độ che phủ rừng của xã 73,3%. Năm 2025, công tác Quản lý bảo vệ rừng, phòng cháy, chữa cháy rừng của xã Quy Mông đạt được nhiều kết quả tích cực.

Đưa Bảo Hà thành xã phát triển của tỉnh

Đưa Bảo Hà thành xã phát triển của tỉnh

Trước đây, trong định hướng phát triển đô thị của tỉnh, đô thị Bảo Hà - Tân An nằm trong chuỗi đô thị dọc sông Hồng, đô thị đầu chuỗi là thành phố Lào Cai, tiếp theo là các đô thị Phố Lu, Tằng Loỏng (huyện Bảo Thắng), Bảo Hà (huyện Bảo Yên), Tân An (huyện Văn Bàn). Đây là chuỗi đô thị trung tâm của tỉnh, nơi bố trí phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo, dịch vụ logistics, được định hình là khu vực động lực quan trọng nhất thúc đẩy kinh tế.

Đồng hành cùng hộ kinh doanh trong bước chuyển mới

Đồng hành cùng hộ kinh doanh trong bước chuyển mới

Từ ngày 1/1/2026, cơ chế thuế khoán sẽ chính thức chấm dứt, đánh dấu bước ngoặt đối với hàng triệu hộ kinh doanh trong cả nước; trong đó có hơn 38.800 hộ kinh doanh của tỉnh Lào Cai phải chuyển đổi. Trong “cuộc chuyển mình” này, ngành ngân hàng đóng vai trò như một “bệ đỡ” công nghệ, giúp hộ kinh doanh vượt qua rào cản công cụ số và quy trình vận hành số.

Mở hướng thoát nghèo bền vững ở xã Bát Xát

Mở hướng thoát nghèo bền vững ở xã Bát Xát

Với phương châm “trao cần câu thay vì cho con cá”, xã Bát Xát chú trọng phát huy vai trò của cán bộ, đảng viên trong việc trực tiếp hỗ trợ, hướng dẫn người dân chuyển đổi tư duy sản xuất, từng bước vươn lên ổn định cuộc sống. Từ thực tiễn đó, nhiều hộ dân đã thoát nghèo, tạo sức lan tỏa tích cực trong cộng đồng.

Những mô hình dân vận khéo ở Châu Quế

Những mô hình dân vận khéo ở Châu Quế

Thời gian qua, xã Châu Quế đã triển khai và nhân rộng nhiều mô hình “dân vận khéo” gắn với phát triển kinh tế, tạo sức lan tỏa mạnh mẽ trong cộng đồng dân cư. Qua đó, góp phần quan trọng vào việc hoàn thành các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội, giảm nghèo bền vững và xây dựng nông thôn mới tại địa phương.

Xu hướng phát triển xe điện tại Lào Cai

Xu hướng phát triển xe điện tại Lào Cai

Những năm gần đây, cùng với xu thế chuyển đổi xanh, các loại phương tiện sử dụng điện xuất hiện ngày càng nhiều tại Lào Cai. Từ xe máy điện, ô tô điện đến taxi điện, sự hiện diện ngày một rõ nét của dòng phương tiện này phản ánh sự thay đổi trong lựa chọn đi lại của người dân, cho thấy bước chuyển của giao thông đô thị theo hướng thân thiện với môi trường.

Khe Bàn: Đất khó "nở hoa" từ kinh tế rừng

Khe Bàn: Đất khó "nở hoa" từ kinh tế rừng

Từng là thôn vùng cao đặc biệt khó khăn, giao thông cách trở, Khe Bàn, xã Bảo Hà nay đã vươn lên nhờ phát triển kinh tế rừng với cây quế làm chủ lực. Dưới sự định hướng đúng đắn của cấp ủy, chính quyền cùng tinh thần cần cù, đoàn kết của đồng bào Dao, vùng đất khó năm nào đang “nở hoa”, mang lại cuộc sống ngày càng no ấm cho người dân.

[Infographic] Kết quả phát triển kinh tế - xã hội xã Bảo Hà năm 2025

[Infographic] Kết quả phát triển kinh tế - xã hội xã Bảo Hà năm 2025

Sau sáp nhập, Bảo Hà nổi lên với nhiều lợi thế: nông nghiệp hàng hóa phát triển, công nghiệp - tiểu thủ công nghiệp năng động, hạ tầng giao thông thuận lợi và tài nguyên văn hóa - tâm linh phong phú. Năm 2025, UBND xã triển khai đồng bộ các giải pháp, vượt các chỉ tiêu kinh tế - xã hội, phát triển du lịch, tạo việc làm, tăng thu nhập cho người dân và đóng góp tích cực vào ngân sách địa phương.

fb yt zl tw