Đưa dược liệu Việt Nam tham gia thị trường toàn cầu

Việt Nam đã và đang xuất khẩu một số dược liệu có thế mạnh như: quế, hồi, thảo quả, nghệ, hòe... nhưng vẫn còn manh mún, quy mô nhỏ, mạnh ai nấy làm.

Để tham gia, cạnh tranh với thị trường dược liệu toàn cầu, cần sự đầu tư đồng bộ từ việc mở rộng quy mô, phát triển các vùng trồng dược liệu đến việc ứng dụng khoa học-công nghệ bảo đảm các tiêu chuẩn chất lượng cũng như đa dạng hóa sản phẩm...

Vườn trồng đan sâm theo tiêu chuẩn GACP-WHO tại xã Chư Pơng, Chư Sê (Gia Lai).
Vườn trồng đan sâm theo tiêu chuẩn GACP-WHO tại xã Chư Pơng, Chư Sê (Gia Lai).

Với khoảng 5.117 loài cây dược liệu, Việt Nam có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế kỹ thuật. Dược liệu được sử dụng với nhiều mục đích khác nhau cho con người, như: sản xuất thuốc điều trị bệnh, thực phẩm thực dưỡng, đồ uống, hóa mỹ phẩm…

Ngoài ra, cây dược liệu còn được sử dụng làm nguyên liệu sản xuất thuốc bảo vệ thực vật, thuốc thú y, thuốc cho thủy, hải sản. Theo Fortune Business Insights, tổng giá trị thị trường sản phẩm từ thảo dược toàn cầu năm 2021 ước tính khoảng 230 tỷ USD, dự kiến có thể đạt 430 tỷ USD vào năm 2028.

Theo Phó Cục trưởng Quản lý Y dược cổ truyền (Bộ Y tế) Trần Minh Ngọc, xu hướng dùng thuốc từ thảo dược thay thế cho thuốc hóa dược đang được cả thế giới đón nhận. Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chung đó. Trên bản đồ dược liệu thế giới, Việt Nam được đánh giá có nguồn dược liệu đa dạng; tỷ lệ dược liệu tự nhiên quý hiếm vẫn còn khá phong phú.

Đến thời điểm hiện nay, một số doanh nghiệp Việt Nam đã tham gia xuất khẩu nhiều loại dược liệu như: Quế, hồi, thảo quả, nghệ, hòe, kê huyết đằng... nhưng riêng lẻ và với tỷ lệ không đáng kể. Mặc dù tổng giá trị xuất khẩu quế, hồi liên tục tăng, năm 2022 đạt 276 triệu USD, nhưng con số này còn nhỏ so với thị phần dược liệu trên toàn thế giới.

Một trong những lý do dược liệu Việt Nam mới chiếm thị phần rất nhỏ trên tổng doanh thu thị trường dược liệu toàn cầu là phần lớn dược liệu Việt Nam được xuất khẩu ở dạng nguyên liệu thô. Bên cạnh đó, vẫn còn một số tỷ lệ cây dược liệu không đạt tiêu chuẩn chất lượng theo quy định. Năm 2022, tổng số mẫu dược liệu được lấy kiểm tra chất lượng là 2.224 mẫu, trong đó có 85 mẫu dược liệu không đạt tiêu chuẩn chất lượng, chiếm tỷ lệ 3,82%; tỷ lệ mẫu dược liệu không đạt tiêu chuẩn chất lượng là 11,08% (năm 2017) và 5,7% (năm 2018).

Chia sẻ những khó khăn, cũng như mong muốn dược liệu Việt Nam vươn tầm, tạo thương hiệu quốc tế, ông Nguyễn Việt Hùng, Tổng Giám đốc Công ty cổ phần dược liệu Chư Sê (tỉnh Gia Lai) cho biết: Đối với những doanh nghiệp trồng dược liệu, điều quan tâm đầu tiên là quy hoạch vùng trồng cho từng nhóm đối tượng cây phải phù hợp với thổ nhưỡng, khí hậu... Đối với giống cây dược liệu phải được lựa chọn thật kỹ lưỡng, nếu giống đạt yêu cầu thì cây dược liệu đó mới có chất lượng tốt được.

Thực tế hiện nay doanh nghiệp trồng dược liệu đang gặp nhiều khó khăn và chịu sự cạnh tranh gay gắt. Các doanh nghiệp trồng dược liệu sạch hiện nay phải cạnh tranh ngay trên sân nhà khi giá bán của dược liệu sạch do doanh nghiệp trong nước trồng ra thành phẩm không cạnh tranh nổi với dược liệu nhập khẩu (chủ yếu nhập khẩu từ Trung Quốc). Phần lớn các doanh nghiệp sản xuất của Việt Nam hiện nay nhập khẩu dược liệu từ Trung Quốc để sản xuất ra sản phẩm của doanh nghiệp mình.

Trong bối cảnh khó khăn, cạnh tranh nhiều như hiện nay, để tham gia vào thị trường thảo dược toàn cầu, theo ông Trần Minh Ngọc thì các doanh nghiệp Việt Nam cần phải đầu tư mạnh về khoa học-công nghệ, giống, phát triển vùng trồng dược liệu trên quy mô lớn, tuân thủ các tiêu chuẩn, quy chuẩn của nước nhập khẩu.

Đáng chú ý, cần phải hình thành các vùng sản xuất dược liệu chuyên canh, tập trung, quy mô đủ lớn và phải được quản lý truy xuất nguồn gốc và chất lượng sản phẩm theo tiêu chuẩn của Tổ chức Y tế thế giới về thực hành tốt nuôi trồng và thu hái (GACP-WHO) và sản xuất dược liệu hữu cơ theo tiêu chuẩn quốc tế, tiêu chuẩn Dược điển Việt Nam và của các nước nhập khẩu.

Bên cạnh đó, cần tuyên truyền nâng cao ý thức cho cộng đồng, người tham gia nuôi trồng dược liệu... Từng bước hình thành vùng sản xuất dược liệu tập trung có quy mô đủ lớn đáp ứng các tiêu chuẩn chất lượng theo yêu cầu của các nước nhập khẩu.

Nhằm chủ động tham gia vào sân chơi toàn cầu, Bộ Y tế đã tham mưu trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình phát triển công nghiệp dược, dược liệu sản xuất trong nước đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Trong đó có nhiều chính sách đặc thù hỗ trợ doanh nghiệp dược như: ưu tiên đầu tư cho nghiên cứu khoa học, sản xuất thuốc dược liệu chất lượng cao, phát triển sản xuất thuốc dược liệu mang thương hiệu quốc gia.

Đồng thời đưa ra nhiều nhóm giải pháp đồng bộ về thể chế, pháp luật; đầu tư, nâng cao năng lực cạnh tranh; khoa học-công nghệ, nhân lực và đào tạo; kiểm soát thị trường thuốc, dược liệu; hợp tác và hội nhập quốc tế; thông tin và truyền thông… Để phát triển dược liệu trở thành một ngành kinh tế kỹ thuật không chỉ phục vụ cho công tác chăm sóc bảo vệ sức khỏe nhân dân mà còn góp phần xóa đói, giảm nghèo, nhiều ý kiến cho rằng cần tập trung đầu tư hỗ trợ, ứng dụng khoa học-công nghệ trong chọn tạo giống mới, quy trình kỹ thuật canh tác nuôi trồng dược liệu cho năng suất, chất lượng cao, ổn định đối với cây dược liệu quý, đặc hữu và có lợi thế cạnh tranh.

Có giải pháp hỗ trợ, đầu tư hình thành vùng trồng dược liệu tập trung, quy mô lớn, tuân thủ theo các tiêu chuẩn, quy chuẩn của quốc tế, gắn với truy xuất nguồn gốc, chất lượng và mã số vùng trồng; đầu tư nghiên cứu chế biến, đa dạng hóa sản phẩm từ dược liệu gia tăng chuỗi giá trị sản phẩm cho thảo dược. Đồng thời đầu tư nghiên cứu, phân tích thị trường, xúc tiến thương mại quốc tế và xây dựng thương hiệu dược liệu Việt trên trường quốc tế.

Để hỗ trợ phát triển ngành dược liệu trong nước, Thủ tướng Chính phủ cũng đã phê duyệt Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế-xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi giai đoạn 2021 - 2030. Trong đó, tiểu dự án 2 của giai đoạn I (từ năm 2021 - 2025) phát triển vùng trồng dược liệu với nhiều cơ chế ưu đãi đầu tư hỗ trợ trực tiếp nhất là vốn. Cơ chế này thu hút được doanh nghiệp đầu tư trồng dược liệu, xóa đói, giảm nghèo, giải quyết được nguồn lao động cho vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.
Báo Nhân Dân

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Từ "đất sạch" đến "đất vàng" - Bài học quy hoạch nhìn từ khu vực GO! Yên Bái

Trong bối cảnh thị trường bất động sản cả nước đang tìm lại điểm cân bằng, phiên đấu giá đất tại khu vực Go! Yên Bái, thuộc phường Yên Bái, tỉnh Lào Cai ngày 04/12 vừa qua đã tạo nên một "cú hích bùng nổ” với hơn 1.000 hồ sơ tham gia và mức trúng đấu giá vượt xa kỳ vọng. Phía sau những con số kỷ lục này không chỉ là sự ngẫu nhiên, mà là kết quả của tư duy quản lý bài bản: Thay vì bán "lúa non", nhà nước chủ động đầu tư hạ tầng đồng bộ, biến đất thô thành "đất vàng" trước khi đưa ra thị trường.

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia khôi phục sản xuất vùng lũ

Bộ Nông nghiệp và Môi trường đã xuất cấp hơn 3.400 tấn giống từ dự trữ quốc gia để hỗ trợ các tỉnh Nam Trung Bộ và Tây Nguyên khôi phục sản xuất sau bão số 13 và mưa lũ cuối tháng 11. Nhiều doanh nghiệp cũng chung tay cung ứng giống và vật tư giúp nông dân sớm ổn định sản xuất.

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Làm giàu từ mô hình trồng bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 trên đất đồi Bảo Hà

Nhờ định hướng tuyên truyền của xã Bảo Hà về phát triển kinh tế rừng gắn với giảm nghèo bền vững, các mô hình tiên phong thử nghiệm giống bạch đàn Cự vĩ DH 32-29 - dòng cây lai tạo mới có năng suất cao, phù hợp với điều kiện đồi núi - đã cho thấy hiệu quả rõ rệt. Từ những kết quả ban đầu, bạch đàn Cự vĩ đang dần trở thành hướng phát triển kinh tế bền vững cho nhiều hộ dân địa phương.

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Phấn đấu trở thành đô thị đa chức năng, hiện đại

Nghị quyết Đại hội Đảng bộ phường Trung Tâm lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030 xác định quy hoạch và phát triển hạ tầng là một trong ba khâu đột phá để mở rộng không gian đô thị, hướng tới xây dựng đô thị dịch vụ đa chức năng, văn minh, hiện đại. Thời gian qua, phường đã tranh thủ tối đa các nguồn lực, phối hợp với sở, ngành để xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, trong đó trọng tâm là hạ tầng đô thị, giao thông kết nối liên vùng.

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Tập trung gỡ khó mặt bằng Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương

Dự án Trường Phổ thông Dân tộc Nội trú Tiểu học và THCS Mường Khương là một trong bốn công trình giáo dục trọng điểm được tỉnh Lào Cai triển khai tại khu vực biên giới, nhằm nâng cao chất lượng học tập cho con em đồng bào dân tộc thiểu số. Tuy nhiên, dù đã khởi động từ hơn một tháng, dự án vẫn chưa thể bước sang giai đoạn thi công đồng loạt do còn vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng. Đây đang là nhiệm vụ cấp thiết được chính quyền địa phương và các đơn vị liên quan tập trung tháo gỡ.

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Chăm hoa tiền tỷ - Nông dân nỗ lực từng ngày

Địa lan (lan trần mộng) là loài hoa được thị trường ưa chuộng trong dịp Tết Nguyên đán và đã mang lại thu nhập cao cho nhiều hộ nông dân tại khu vực thị xã Sa Pa cũ. Năm nay, thời tiết được đánh giá thuận lợi phù hợp với sự phát triển của địa lan. Chỉ còn khoảng hai tháng nữa là đến Tết Nguyên đán 2026, các chủ vườn đang tập trung cao độ chăm sóc từng cây hoa với kỳ vọng thu hoạch đạt hiệu quả kinh tế cao.

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Bảo Hà: Khai thác giá trị cây quế để giảm nghèo bền vững

Xác định quế là cây trồng chủ lực, thời gian qua xã Bảo Hà mở rộng diện tích, nâng cao chất lượng và đẩy mạnh chế biến sâu nhằm tăng giá trị chuỗi sản xuất. Hướng đi này giúp tối ưu hóa lợi ích cho người dân, tạo sinh kế bền vững và góp phần thay đổi diện mạo nông thôn của địa phương.

Chuyển mình từ phong trào thi đua phát triển kinh tế

Chuyển mình từ phong trào thi đua phát triển kinh tế


Những năm gần đây, người dân xã Mậu A, nhất là đồng bào dân tộc thiểu số (DTTS) từng bước đổi mới tư duy, mạnh dạn ứng dụng khoa học kỹ thuật, liên kết mở rộng sản xuất hàng hóa gắn với thị trường. Qua đó, khơi dậy tinh thần tự lực, góp phần giảm nghèo bền vững, tạo nên những đổi thay tích cực trên vùng đất giàu tiềm năng về sản xuất nông - lâm nghiệp.

Mùa làm nhà ở Thào Chư Phìn

Mùa làm nhà ở Thào Chư Phìn

Những tháng cuối năm luôn mang đến không khí đặc biệt tại các bản làng vùng cao. Đối với đồng bào dân tộc ở xã Thào Chư Phìn cũ, nay là xã Sín Chéng, đây là khoảng thời gian nông nhàn, bà con cùng nhau xây nhà, dựng cửa. Những căn nhà mới khang trang không chỉ là niềm tự hào của từng hộ dân mà còn là dấu ấn cho sự đổi thay mạnh mẽ của vùng đất này.

Chuyện dưới chân núi Tam Đỉnh

Chuyện dưới chân núi Tam Đỉnh

Dưới chân núi Tam Đỉnh - khu vực có trữ lượng khoáng sản lớn (apatit, quặng sắt) là 3 thôn: Tam Đỉnh, Thác Dây, Khe Lếch của xã Sơn Thủy cũ, nay là xã Văn Bàn, chủ yếu là đồng bào dân tộc Mông di cư từ nơi khác đến, đã chọn mảnh đất này làm nơi định cư lâu dài.

Nhiều giải pháp kích cầu tiêu dùng tháng cuối năm

Nhiều giải pháp kích cầu tiêu dùng tháng cuối năm

Thời điểm này, các cơ sở sản xuất, kinh doanh trên địa bàn tỉnh đang chuẩn bị nguồn hàng cho những tháng cuối năm. Theo nhận định của ngành công thương, hoạt động thương mại và dịch vụ duy trì ổn định, không phát sinh các yếu tố bất lợi hoặc biến động lớn ảnh hưởng đến đà tăng trưởng của ngành.

Mỏ Vàng

Giữ màu xanh đại ngàn ở Mỏ Vàng

Xã Mỏ Vàng có hơn 13.400 ha rừng tự nhiên và rừng trồng, trong đó rừng đặc dụng, phòng hộ và sản xuất chiếm tỷ lệ lớn. Những năm gần đây, xã đã triển khai đồng bộ nhiều giải pháp quản lý, bảo vệ rừng và phòng, chống cháy rừng, góp phần gìn giữ “lá phổi xanh” của vùng, đồng thời bảo vệ nguồn sinh kế bền vững cho người dân.

fb yt zl tw