Đưa du lịch văn hóa trở thành ngành công nghiệp văn hóa

Thời gian qua, việc Việt Nam liên tiếp được World Travel Awards vinh danh là "Điểm đến di sản hàng đầu thế giới", "Điểm đến văn hóa hàng đầu châu Á", "Điểm đến ẩm thực hàng đầu châu Á"…, cho thấy dải đất hình chữ S được đánh giá rất cao về tài nguyên văn hóa trong phát triển du lịch.

5.jpg
Du khách khám phá không gian Chợ quê và trải nghiệm các trò chơi dân gian truyền thống trong hành trình thưởng thức show "Tinh hoa Bắc Bộ".

Song để thật sự chuyển hóa được nguồn lực văn hóa thành giá trị kinh tế du lịch, đưa du lịch văn hóa trở thành ngành công nghiệp văn hóa như Chiến lược phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, tầm nhìn đến năm 2030 đã xác định, thì ngành kinh tế xanh Việt Nam còn nhiều việc cần làm.

Trên thực tế, các sản phẩm công nghiệp văn hóa sớm được nhiều quốc gia trên thế giới khai thác, phát triển để tạo lợi thế cạnh tranh, định vị thương hiệu quốc gia, thu hút mạnh mẽ khách du lịch. Chẳng hạn, với sự lan tỏa mạnh mẽ của K-pop ở quy mô quốc tế, Hàn Quốc đã xây dựng nhiều tour khám phá văn hóa Hallyu độc nhất vô nhị, được đông đảo du khách quan tâm. Singapore cũng rất thành công trong chiến lược định hướng thành điểm đến văn hóa-nghệ thuật hàng đầu khu vực.

Vừa qua, thông qua đấu thầu, quốc đảo sư tử đã trở thành điểm đến duy nhất ở Đông Nam Á của Taylor Swift trong khuôn khổ The Eras Tour. Và chỉ với sáu buổi hát live, nữ danh ca nhạc pop người Mỹ đã mang đến doanh thu hàng trăm triệu USD cho Singapore, toàn bộ 300.000 vé của sáu đêm diễn được bán hết, từ hàng không đến vận tải đường bộ, du lịch, dịch vụ bán lẻ… đều được hưởng lợi. Tương tự, ngành du lịch Nhật Bản cũng đã kiếm bộn tiền từ việc khai thác các sản phẩm trong hệ sinh thái truyện tranh, hay với Mỹ là sức hút từ điện ảnh Hollywood…

Tại nước ta, dù công nghiệp văn hóa chỉ mới được đề cập những năm gần đây, nhưng cũng đã xuất hiện một số sản phẩm khai thác hàm lượng văn hóa một cách sáng tạo, góp phần đa dạng hóa sản phẩm du lịch Việt Nam, tiêu biểu như các show diễn thực cảnh được đầu tư lớn cả về nội dung và nghệ thuật như "Tinh hoa Bắc Bộ", "Ký ức Hội An", "Vũ điệu trên mây"…

Đầu năm 2024, Sở Du lịch Hà Nội công bố 15 sản phẩm du lịch đêm, phần lớn đều dựa trên thế mạnh về văn hóa, di sản, trong đó các sản phẩm như tour tham quan Nhà tù Hỏa Lò về đêm, tour Giải mã Hoàng thành, chương trình "Huyền thoại tuổi thanh xuân-Sống một đời đáng sống" tại Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam… đã thật sự để lại dấu ấn khó quên trong lòng du khách.

Tuy nhiên, cũng cần thẳng thắn nhìn nhận rằng, những sản phẩm du lịch văn hóa mang bản sắc, có khả năng định vị thương hiệu điểm đến ở nước ta còn nghèo nàn, chưa kể có sự trùng lặp ở các địa phương. Theo Tiến sĩ Nguyễn Anh Tuấn, Viện trưởng Nghiên cứu phát triển du lịch, sản phẩm du lịch văn hóa ở nước ta nhìn chung còn ít sáng tạo, thiếu các sản phẩm khác biệt giữa các địa phương, vùng miền.

Nhiều tài nguyên du lịch văn hóa có giá trị vẫn chưa được đầu tư khai thác tương xứng với tiềm năng, nhiều điểm tài nguyên văn hóa có giá trị chưa được đầu tư khai thác thành sản phẩm du lịch. Cũng theo Tiến sĩ Nguyễn Anh Tuấn, việc phát triển du lịch văn hóa ở nước ta còn thiếu tính đồng bộ và liên kết trong xây dựng sản phẩm, cũng như liên kết giữa các địa phương trong quá trình khai thác tài nguyên văn hóa, cho nên chưa tạo được những sản phẩm du lịch có chất lượng bền vững.

Nhiều chuyên gia cho rằng, để đưa du lịch văn hóa trở thành ngành công nghiệp văn hóa, vấn đề mấu chốt là phải tìm cách tạo ra được những sản phẩm văn hóa "chạm" tới cảm xúc của du khách. Muốn thế, phải tăng cường hàm lượng sáng tạo trong xây dựng sản phẩm du lịch, mang đến những trải nghiệm độc đáo, ấn tượng.

Tiến sĩ Nguyễn Thu Hạnh, Chủ tịch Liên hiệp Khoa học phát triển du lịch bền vững (STDe) nêu ý kiến: Lâu nay, du lịch hầu như mới chỉ khai thác những giá trị thuộc về quá khứ của di sản văn hóa mà chưa khai thác những giá trị của hiện tại và tương lai, nên chưa tạo được những điểm mới. Hơn nữa, tính liên kết giữa các cá nhân sáng tạo, tập thể sáng tạo cũng đang bị hạn chế, dẫn đến không tạo được chuỗi giá trị bền vững cho sản phẩm.

Theo Tiến sĩ Nguyễn Thu Hạnh, đầu tư cho văn hóa luôn tiềm ẩn nhiều thách thức, rủi ro, song chúng ta còn thiếu những cơ chế, chính sách để thu hút cũng như bảo vệ những nhà đầu tư văn hóa, do đó chưa huy động được nhiều nguồn lực để phát triển du lịch văn hóa. Chủ tịch STDe cho rằng, cần có sự liên kết chặt chẽ giữa du lịch với các lĩnh vực thể thao, âm nhạc, điện ảnh, mỹ thuật… để tạo sự mới mẻ trong xây dựng sản phẩm.

Tiến sĩ Trịnh Lê Anh, Giảng viên Khoa Du lịch, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội khẳng định: Mục tiêu của công nghiệp văn hóa là phải tìm được "đầu ra" cho sản phẩm, và du lịch chính là "đầu ra" tuyệt vời để tiêu thụ các sản phẩm công nghiệp văn hóa. Du lịch cần "bắt tay" với giải trí, phần mềm, công nghệ,… để tạo ra các sản phẩm thu hút du khách hiện đại, nhất là du khách trẻ, đặc biệt chú trọng khai thác yếu tố thời trang, ẩm thực để có những sản phẩm giàu màu sắc bản địa.

Chỉ thị số 30/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ (ngày 29/8/2024) về Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa Việt Nam, đã nhấn mạnh việc chú trọng, đẩy nhanh quá trình ứng dụng, khai thác những thành tựu khoa học-công nghệ, kỹ thuật cùng kỹ năng kinh doanh, năng lực sáng tạo, phát huy nguồn vốn văn hóa và quyền sở hữu trí tuệ để tạo ra các sản phẩm, dịch vụ mang giá trị văn hóa và kinh tế. Phát triển các ngành công nghiệp văn hóa phải bảo đảm khai thác tối đa, hiệu quả tiềm năng, lợi thế; đa dạng, liên kết đa ngành, lĩnh vực…

Thủ tướng cũng yêu cầu các bộ, ngành, địa phương tập trung triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp liên quan cơ chế, chính sách hỗ trợ, thúc đẩy phát triển các ngành công nghiệp văn hóa; xây dựng sản phẩm, dịch vụ đặc trưng; sử dụng các nền tảng số tạo ra sản phẩm công nghiệp văn hóa...

Theo nhandan.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Kết nối giữa văn hóa truyền thống và hiện đại để thu hút du khách

Kết nối giữa văn hóa truyền thống và hiện đại để thu hút du khách

Việc đưa các loại hình nghệ thuật truyền thống vào phục vụ du lịch đang mở ra hướng phát triển mới cho ngành công nghiệp không khói. Những show diễn văn hóa không chỉ góp phần quảng bá bản sắc dân tộc mà còn gia tăng trải nghiệm cho du khách, nhất là tại các điểm đến du lịch biển - nơi kinh tế đêm đang từng bước được khai thác hiệu quả.

INFORGRAPHIC: Những lưu ý để có chuyến trekking an toàn

INFORGRAPHIC: Những lưu ý để có chuyến trekking an toàn

Trekking là hoạt động trải nghiệm hấp dẫn để du khách khám phá thiên nhiên và giúp nâng cao sức khoẻ. Tuy nhiên, các chuyến trekking sâu trong rừng cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, nguy hiểm. Trang bị kĩ năng, kiến thức trước mỗi chuyến đi sẽ giúp du khách có chuyến trekking an toàn.

Việt Nam là điểm được ưa thích hàng đầu của người Australia

Việt Nam là điểm được ưa thích hàng đầu của người Australia

Trang tin Sky News (Australia) mới đây đăng bài viết cho biết khi du khách Australia muốn tìm kiếm “những cuộc phiêu lưu văn hóa có ý nghĩa”, Việt Nam đã được họ đưa vào đầu danh sách bởi du lịch ở quốc gia Đông Nam Á này có chất lượng tốt và giá rẻ hơn so với bất kỳ điểm đến phổ biến nào khác.

Không gian xanh giữa lòng phố

Không gian xanh giữa lòng phố

Một ngày mới bắt đầu bằng nụ cười, bằng sự vận động và tinh thần tích cực, chan hòa cùng thiên nhiên, đó chính là điều mà công viên Đồng Tâm, phường Yên Bái mang lại mỗi buổi sớm.

Các nhiệm vụ trọng tâm của ngành du lịch trong 6 tháng cuối năm 2025

Các nhiệm vụ trọng tâm của ngành du lịch trong 6 tháng cuối năm 2025

Cục Du lịch quốc gia Việt Nam đánh giá, ngành du lịch đang đứng trước những cơ hội để khẳng định vai trò động lực của nền kinh tế, vươn lên là ngành kinh tế mũi nhọn của đất nước. Trong nửa cuối năm 2025, toàn ngành xác định 8 nhiệm vụ trọng tâm cần triển khai hiệu quả để đạt được các mục tiêu đã đề ra theo kế hoạch.

Mùa xanh ở thung lũng Lâm Thượng

Mùa xanh ở thung lũng Lâm Thượng

Dưới nếp nhà sàn mộc mạc bên dòng suối mát, từ những cánh đồng tốt tươi chuyển mình theo mùa cho đến bữa cơm ấm áp trong điệu then ngọt ngào, văn hóa Tày ở thung lũng Lâm Thượng (Lào Cai) đang được giữ gìn và lan tỏa bởi chính những người con quê hương.

'Sống chậm' ở bản Sưng

'Sống chậm' ở bản Sưng

Có một nơi mà thời gian như ngưng đọng. Bước chân vội vã nơi phố thị dường như chẳng thể len lỏi tới được. Ở đó, người ta sống với núi rừng, với gió và nụ cười mộc mạc thuần hậu. Nơi ấy là xóm Sưng, nằm nép mình dưới chân núi Biều, xã Cao Sơn, tỉnh Phú Thọ.

Chàng trai người Mông và giấc mơ “gắn sao” cho homestay

Chàng trai người Mông và giấc mơ “gắn sao” cho homestay

Vùng đất Mù Cang Chải sở hữu bức tranh thiên nhiên cuốn hút với cảnh ruộng bậc thang hùng vỹ, núi đồi trập trùng và nét văn hóa bản địa độc đáo của đồng bào dân tộc Mông. Giữa bức tranh hùng vỹ ấy, có chàng trai người Mông đã ấp ủ và hiện thực hóa giấc mơ lớn lao. Đó là Thào A Su, sinh năm 1994, ở bản Tà Chí Lừ, xã La Pán Tẩn, tỉnh Yên Bái (cũ), nay thuộc xã Púng Luông, tỉnh Lào Cai.

Khách du lịch có xu hướng thích trải nghiệm với homestay

Khách du lịch có xu hướng thích trải nghiệm với homestay

Làn sóng dịch chuyển từ du lịch tiêu dùng sang du lịch trải nghiệm đang ngày càng rõ rệt. Đây không chỉ là bước ngoặt cho ngành du lịch cộng đồng, mà còn là cơ hội lớn để những bản làng giữ gìn hồn quê, phát triển, xây dựng bền vững các homestay.

Du lịch Lào Cai hứa hẹn bứt phá

Du lịch Lào Cai hứa hẹn bứt phá

Sáu tháng đầu năm 2025, ngành du lịch Lào Cai tăng trưởng ấn tượng, thu hút hơn 8,7 triệu lượt du khách, doanh thu đạt hơn 22 nghìn tỷ đồng. Từ ngày 1/7, sau khi sáp nhập, tỉnh Lào Cai mới được kỳ vọng tiếp tục trở thành trung tâm du lịch của vùng Tây Bắc, hướng tới mục tiêu đón 16,5 triệu lượt du khách vào năm 2030.

Xây dựng hình ảnh du lịch từ tài nguyên văn hóa

Xây dựng hình ảnh du lịch từ tài nguyên văn hóa

Không phải ngẫu nhiên mà nhiều du khách chọn Lào Cai để tham quan, nghỉ dưỡng, bởi cái họ tìm đến không chỉ là không khí trong lành, cảnh quan núi rừng hùng vĩ, mà còn là trải nghiệm văn hóa, điều mà không resort nào ở nơi khác có thể sao chép được.

Cộng đồng doanh nghiệp kỳ vọng thêm nhiều dư địa để đột phá

Cộng đồng doanh nghiệp kỳ vọng thêm nhiều dư địa để đột phá

Việc hợp nhất tỉnh Lào Cai và tỉnh Yên Bái không chỉ là sự thay đổi về địa giới hành chính, mà còn mở ra một không gian phát triển mới cho cộng đồng doanh nghiệp. Với những tiềm năng, lợi thế được cộng hưởng, sự liên kết sẽ được hình thành, doanh nghiệp kỳ vọng có thêm động lực và cơ hội để vươn tầm.

fb yt zl tw