Doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Cơ hội đi cùng thách thức

Các nền kinh tế lớn trên thế giới đang tích cực tái cấu trúc chuỗi cung ứng, điều này mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Doanh nghiệp Việt Nam cần nhiều trợ lực để có thể tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Năng lực còn hạn chế

PGS.TS Tạ Văn Lợi - Hiệu trưởng Trường Kinh doanh (Đại học Kinh tế quốc dân) chia sẻ, các nền kinh tế lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc và Ấn Độ đang tích cực tái cấu trúc chuỗi cung ứng theo hướng rút ngắn chuỗi, đa dạng chuỗi, khu vực hóa chuỗi, nhân rộng chuỗi. Sự cạnh tranh của các nước lớn đã tạo nên các chuỗi cung ứng toàn cầu mới. Trong đó, chuỗi cung ứng mới do Mỹ và EU làm chủ dịch chuyển sang các quốc gia có mức tăng trưởng cao và ít lệ thuộc vào Trung Quốc. Điều này tạo ra các chuỗi cung ứng mới về bán dẫn, thiết bị và hàng công nghệ cao nhằm hạn chế sự sao chép công nghệ của Trung Quốc.

Trong khi đó theo nhiều chuyên gia kinh tế, sự dịch chuyển, tái cấu trúc chuỗi giá trị toàn cầu không chỉ phản ánh sự chuyển đổi trong chiến lược kinh doanh quốc tế, mà còn là thách thức đối với các quốc gia đang phát triển trong việc duy trì vai trò trong chuỗi giá trị. Với Việt Nam, nền kinh tế đang phát triển và ngày càng có vị thế quan trọng trong khu vực, thì sự chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu mang lại cả cơ hội, cũng như thách thức về cải thiện năng lực nội địa hóa, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về lao động, môi trường, chuyển đổi số trong sản xuất.

Trong những năm qua, khu vực FDI luôn là đầu tàu dẫn dắt xuất khẩu của Việt Nam, tạo đòn bẩy tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Vậy nhưng, theo đánh giá của TS Nguyễn Quốc Việt - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và Chính sách (Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội), tác động lan tỏa của doanh nghiệp (DN) FDI trong chuyển giao công nghệ và hỗ trợ DN Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu còn hạn chế. Các DN nội địa chưa tham gia sâu vào các chuỗi có giá trị gia tăng cao. Cùng với đó, liên kết giữa các DN nội địa và DN FDI mới tập trung ở nhóm ngành có công nghệ thấp, trung bình và nhóm ngành dịch vụ. Báo cáo về chỉ số hiệu quả FDI của các nước ASEAN cho thấy, về trình độ công nghệ và đổi mới sáng tạo, Việt Nam đứng ở vị trí 90/100, trong đó công nghệ nền tảng thứ 92/100, năng lực đổi mới sáng tạo xếp thứ 77/100, FDI và chuyển giao công nghệ xếp thứ 73/100, với đầu tư cho R&D chỉ chiếm 0,2% GDP xếp hạng 84/100.

Đẩy mạnh kết nối

TS Đinh Lê Hải Hà - Phó Viện trưởng Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Đại học Kinh tế quốc dân) nhận định, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất và lắp ráp lớn nhờ vào các lợi thế vượt trội về vị trí địa lý, chi phí lao động cạnh tranh và chính sách thu hút đầu tư hiệu quả. Để tận dụng tối đa cơ hội từ xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam cũng cần phải tận dụng cơ hội từ xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống; xác định rõ ngành công nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất và đề ra những giải pháp chiến lược để thích ứng…

Trong khi đó, TS Nguyễn Quốc Việt đề xuất xây dựng chính sách đồng bộ và tổng thể hỗ trợ DN nội địa kết nối với DN FDI. Trong đó, có cơ chế, chính sách hỗ trợ về lãi suất, tài chính, tiếp cận các nguồn lực đầu tư để nâng cấp các DN trong nước đủ khả năng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. DN Việt Nam muốn tham gia chuỗi liên kết với DN FDI thì phải nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và hiệu quả quản trị, quản lý… Về vấn đề thu hút FDI, cần tập trung ưu tiên các nhà đầu tư chiến lược, tạo lập chuỗi sản xuất toàn cầu, ưu tiên DN công nghệ cao và chuyển giao công nghệ cho DN Việt Nam.

PGS.TS Tạ Văn Lợi thì cho rằng cần phát triển những công nghệ mới tạo ra nhiều vật liệu, sản phẩm và năng lượng mới, đặc biệt là năng lượng tái tạo và vật liệu nhẹ cho các ngành công nghiệp chủ đạo như ô tô, máy tính, điện tử... Đồng thời, xây dựng các quỹ đầu tư mạo hiểm, hoặc liên kết tài trợ cho việc đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nhân lực, tiếp cận công nghệ thế giới nhanh chóng hơn. Khi đủ năng lực về vốn, công nghệ và quản lý sẽ vươn dần lên trong chuỗi cung ứng, thậm chí trở thành các DN cốt lõi của chuỗi.

Theo daidoanket.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Bàn giao 50 nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể cho các đơn vị, địa phương quản lý

Bàn giao 50 nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể cho các đơn vị, địa phương quản lý

Ngày 30/10, Sở Khoa học và Công nghệ (KH&CN) tổ chức Hội nghị bàn giao các nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể trên địa bàn tỉnh Lào Cai năm 2025 cho các tổ chức, địa phương nhằm quản lý, duy trì và phát triển các sản phẩm đã được bảo hộ nhãn hiệu chứng nhận, nhãn hiệu tập thể.

Cần đẩy nhanh tiến độ Dự án sắp xếp dân cư thiên tai thôn Láo Vàng

Cần đẩy nhanh tiến độ Dự án sắp xếp dân cư thiên tai thôn Láo Vàng

Dự án sắp xếp dân cư vùng thiên tai thôn Láo Vàng, xã Phìn Ngan, huyện Bát Xát (nay là xã Bát Xát) được triển khai từ năm 2022, với quy mô 70 hộ dân. Trong quá trình thực hiện, dự án gặp nhiều khó khăn, vướng mắc về điều kiện thi công và giải phóng mặt bằng. Hiện nay, chủ đầu tư đang tập trung nguồn lực, đẩy nhanh tiến độ để hoàn thành toàn bộ dự án trước ngày 31/12/2025.

Xuất khẩu lao động - Hi vọng mới cho người dân xã Cao Sơn

Xuất khẩu lao động - Hi vọng mới cho người dân xã Cao Sơn

Từng là địa phương có nhiều người dân vượt biên làm thuê “chui” sang Trung Quốc, xã Cao Sơn nay đang dần chuyển mình nhờ hướng đi mới - xuất khẩu lao động hợp pháp. Những chuyến đi chính ngạch không chỉ giúp bà con có thu nhập ổn định, mà còn mở ra cánh cửa thoát nghèo, thay đổi diện mạo xã vùng cao đặc biệt khó khăn của tỉnh.

Phường Sa Pa triển khai "chiến dịch 100 ngày đêm" nâng cấp, cải tạo các tuyến đường giao thông

Phường Sa Pa triển khai "chiến dịch 100 ngày đêm" nâng cấp, cải tạo các tuyến đường giao thông

Phường Sa Pa vừa phát động “Chiến dịch 100 ngày đêm” với mục tiêu nâng cấp, cải tạo và làm mới các tuyến đường, ngõ xóm, tổ dân phố và khu dân cư trên địa bàn. Đây là phong trào hành động quy mô lớn, hướng tới xây dựng diện mạo đô thị sáng - xanh - sạch - đẹp - an toàn, góp phần nâng cao chất lượng đời sống người dân và thúc đẩy phát triển du lịch bền vững.

Vượt nắng, thắng mưa quyết tâm về đích đúng hẹn

Dự án xây dựng cầu biên giới qua sông Hồng: Vượt nắng, thắng mưa quyết tâm về đích đúng hẹn

Trên công trường cầu đường bộ qua sông Hồng biên giới Bát Xát (Lào Cai, Việt Nam) - Bá Sái (Vân Nam, Trung Quốc), những ngày này, không khí thi công rộn ràng và khẩn trương. Tiếng vận hành của các thiết bị máy móc cùng nhịp làm việc hối hả của gần trăm kỹ sư, công nhân đang ngày đêm vượt nắng, thắng mưa để đảm bảo tiến độ thi công Dự án.

Phình Hồ đánh thức tiềm năng vùng cao

Phình Hồ đánh thức tiềm năng vùng cao

Cuối thu, mây vẫn còn quẩn quanh đỉnh Chông Ka Y và thác Háng Đề Chơ. Từ con đường uốn lượn quanh núi, xã Phình Hồ hiện ra trong làn sương mờ, thấp thoáng những nếp nhà gỗ của người Mông, khói lam chiều bay lên lưng chừng rừng chè cổ thụ. Không khí mát lạnh, thoang thoảng mùi chè Shan tuyết, đặc sản đã làm nên thương hiệu vùng cao nơi đây.

Thanh toán không tiền mặt tăng trưởng ấn tượng

Thanh toán không tiền mặt tăng trưởng ấn tượng

9 tháng năm 2025, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt tiếp tục tăng trưởng ấn tượng. Cùng với đó, việc triển khai Đề án 06 của Chính phủ đã tạo nền tảng dữ liệu thống nhất, thúc đẩy phát triển các dịch vụ số an toàn, thuận tiện, minh bạch hơn cho người dân và doanh nghiệp.

Xuất cấp 40.000 rọ thép cho các tỉnh miền Trung chống lũ

Xuất cấp 40.000 rọ thép cho các tỉnh miền Trung chống lũ

Bộ Xây dựng cho biết, hàng chục nghìn rọ thép bọc nhựa PVC và rọ thép mạ kẽm đang được vận chuyển khẩn cấp từ kho dự trữ ở miền Nam ra các tỉnh miền Trung theo chỉ đạo của Cục Đường bộ Việt Nam, nhằm bảo đảm kịp thời công tác khắc phục hậu quả mưa lũ, sạt lở và thông tuyến giao thông trọng yếu.

Họ phân loại to, nhỏ, giống cá để thỏa thuận giá bán với tư thương.

Nhọc nhằn nghề cá

Với trên 4.900 ha diện tích nuôi thủy sản, Lào Cai đã tạo được dấu ấn trên bản đồ sản xuất thủy sản chất lượng vùng Tây Bắc. Nuôi thủy sản tạo việc làm, thu nhập ổn định cho nhiều hộ nông dân. Tuy nhiên nghề cá chưa bao giờ đơn giản, thậm chí người nuôi luôn phải đối mặt với những rủi ro đến từ thiên tai, biến đổi khí hậu cũng như cả các yếu tố chủ quan, khách quan. 

Hướng tới sản xuất xanh

Hướng tới sản xuất xanh

Phát triển nông nghiệp tuần hoàn là một trong những giải pháp thiết thực giúp người dân thích ứng hiệu quả với biến đổi khí hậu, giảm chi phí sản xuất, nâng cao giá trị gia tăng và bảo vệ môi trường. Tại Lào Cai, nhiều mô hình canh tác, chăn nuôi tuần hoàn đang mang lại hiệu quả rõ rệt, người nông dân đã chủ động tìm hướng tái sử dụng hợp lý, biến “rác thải” thành “nguồn lợi”.

Sớm đưa tuyến đường sắt Yên Bái - Lào Cai hoạt động trở lại

Sớm đưa tuyến đường sắt Yên Bái - Lào Cai hoạt động trở lại

Ngay sau khi xảy ra sự cố do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 10, cán bộ, công nhân Công ty Cổ phần Đường sắt Yên Lào đã có mặt trên các cung đường khảo sát thiệt hại, nhanh chóng triển khai phương án khắc phục, sớm đưa huyết mạch giao thông quan trọng hoạt động trở lại, đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách, đặc biệt là hàng hóa giữa Hải Phòng - Hà Nội - Yên Bái - Lào Cai và Trung Quốc.

Dự án nâng cấp tuyến đường Âu Cơ: Nỗ lực về đích trước 2 tháng

Dự án nâng cấp tuyến đường Âu Cơ: Nỗ lực về đích trước 2 tháng

Với mục tiêu hoàn thiện hạ tầng giao thông đồng bộ, nâng cao năng lực lưu thông và tạo mỹ quan đô thị, những ngày này, các đơn vị thi công đang tập trung cao độ để hoàn thiện Dự án nâng cấp tuyến đường Âu Cơ nối với nút giao IC12 cao tốc Nội Bài – Lào Cai, phấn đấu hoàn thành vào cuối năm nay, vượt tiến độ trước 2 tháng so với kế hoạch.

Quyết liệt tháo gỡ vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng Khu công nghiệp Trấn Yên

Quyết liệt tháo gỡ vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng Khu công nghiệp Trấn Yên

Sáng 29/10, đồng chí Nguyễn Thế Phước - Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh Lào Cai đã chủ trì buổi làm việc nhằm tháo gỡ các vướng mắc trong công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) của Dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh kết cấu hạ tầng Khu công nghiệp Trấn Yên (giai đoạn I). 

Con đường thoát nghèo từ cây thảo quả

Con đường thoát nghèo từ cây thảo quả

Thảo quả, loại "báu vật dưới tán rừng" ở miền núi phía Bắc, từng là gánh nặng kinh tế và môi trường do phương thức canh tác lạc hậu. Tuy nhiên, nhờ sự can thiệp của khoa học và mô hình HTX, dưới sự hỗ trợ của Liên minh HTX Việt Nam, hàng ngàn hộ dân đã tìm thấy con đường thoát nghèo bền vững từ loại cây này.

fb yt zl tw