Doanh nghiệp Việt tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Cơ hội đi cùng thách thức

Các nền kinh tế lớn trên thế giới đang tích cực tái cấu trúc chuỗi cung ứng, điều này mang lại cả cơ hội lẫn thách thức cho các quốc gia đang phát triển, trong đó có Việt Nam.

Doanh nghiệp Việt Nam cần nhiều trợ lực để có thể tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu.

Năng lực còn hạn chế

PGS.TS Tạ Văn Lợi - Hiệu trưởng Trường Kinh doanh (Đại học Kinh tế quốc dân) chia sẻ, các nền kinh tế lớn như Mỹ, EU, Trung Quốc và Ấn Độ đang tích cực tái cấu trúc chuỗi cung ứng theo hướng rút ngắn chuỗi, đa dạng chuỗi, khu vực hóa chuỗi, nhân rộng chuỗi. Sự cạnh tranh của các nước lớn đã tạo nên các chuỗi cung ứng toàn cầu mới. Trong đó, chuỗi cung ứng mới do Mỹ và EU làm chủ dịch chuyển sang các quốc gia có mức tăng trưởng cao và ít lệ thuộc vào Trung Quốc. Điều này tạo ra các chuỗi cung ứng mới về bán dẫn, thiết bị và hàng công nghệ cao nhằm hạn chế sự sao chép công nghệ của Trung Quốc.

Trong khi đó theo nhiều chuyên gia kinh tế, sự dịch chuyển, tái cấu trúc chuỗi giá trị toàn cầu không chỉ phản ánh sự chuyển đổi trong chiến lược kinh doanh quốc tế, mà còn là thách thức đối với các quốc gia đang phát triển trong việc duy trì vai trò trong chuỗi giá trị. Với Việt Nam, nền kinh tế đang phát triển và ngày càng có vị thế quan trọng trong khu vực, thì sự chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu mang lại cả cơ hội, cũng như thách thức về cải thiện năng lực nội địa hóa, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế về lao động, môi trường, chuyển đổi số trong sản xuất.

Trong những năm qua, khu vực FDI luôn là đầu tàu dẫn dắt xuất khẩu của Việt Nam, tạo đòn bẩy tham gia sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Vậy nhưng, theo đánh giá của TS Nguyễn Quốc Việt - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu kinh tế và Chính sách (Trường Đại học Kinh tế, Đại học Quốc gia Hà Nội), tác động lan tỏa của doanh nghiệp (DN) FDI trong chuyển giao công nghệ và hỗ trợ DN Việt Nam tham gia vào chuỗi giá trị toàn cầu còn hạn chế. Các DN nội địa chưa tham gia sâu vào các chuỗi có giá trị gia tăng cao. Cùng với đó, liên kết giữa các DN nội địa và DN FDI mới tập trung ở nhóm ngành có công nghệ thấp, trung bình và nhóm ngành dịch vụ. Báo cáo về chỉ số hiệu quả FDI của các nước ASEAN cho thấy, về trình độ công nghệ và đổi mới sáng tạo, Việt Nam đứng ở vị trí 90/100, trong đó công nghệ nền tảng thứ 92/100, năng lực đổi mới sáng tạo xếp thứ 77/100, FDI và chuyển giao công nghệ xếp thứ 73/100, với đầu tư cho R&D chỉ chiếm 0,2% GDP xếp hạng 84/100.

Đẩy mạnh kết nối

TS Đinh Lê Hải Hà - Phó Viện trưởng Viện Thương mại và Kinh tế quốc tế (Đại học Kinh tế quốc dân) nhận định, Việt Nam đang nổi lên như một trung tâm sản xuất và lắp ráp lớn nhờ vào các lợi thế vượt trội về vị trí địa lý, chi phí lao động cạnh tranh và chính sách thu hút đầu tư hiệu quả. Để tận dụng tối đa cơ hội từ xu hướng chuyển dịch chuỗi cung ứng toàn cầu, Việt Nam cũng cần phải tận dụng cơ hội từ xu hướng đa dạng hóa chuỗi cung ứng và giảm sự phụ thuộc vào một số thị trường truyền thống; xác định rõ ngành công nghiệp sẽ chịu ảnh hưởng lớn nhất và đề ra những giải pháp chiến lược để thích ứng…

Trong khi đó, TS Nguyễn Quốc Việt đề xuất xây dựng chính sách đồng bộ và tổng thể hỗ trợ DN nội địa kết nối với DN FDI. Trong đó, có cơ chế, chính sách hỗ trợ về lãi suất, tài chính, tiếp cận các nguồn lực đầu tư để nâng cấp các DN trong nước đủ khả năng tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu. DN Việt Nam muốn tham gia chuỗi liên kết với DN FDI thì phải nâng cao năng lực cạnh tranh thông qua đổi mới công nghệ, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và hiệu quả quản trị, quản lý… Về vấn đề thu hút FDI, cần tập trung ưu tiên các nhà đầu tư chiến lược, tạo lập chuỗi sản xuất toàn cầu, ưu tiên DN công nghệ cao và chuyển giao công nghệ cho DN Việt Nam.

PGS.TS Tạ Văn Lợi thì cho rằng cần phát triển những công nghệ mới tạo ra nhiều vật liệu, sản phẩm và năng lượng mới, đặc biệt là năng lượng tái tạo và vật liệu nhẹ cho các ngành công nghiệp chủ đạo như ô tô, máy tính, điện tử... Đồng thời, xây dựng các quỹ đầu tư mạo hiểm, hoặc liên kết tài trợ cho việc đào tạo nhằm nâng cao chất lượng nhân lực, tiếp cận công nghệ thế giới nhanh chóng hơn. Khi đủ năng lực về vốn, công nghệ và quản lý sẽ vươn dần lên trong chuỗi cung ứng, thậm chí trở thành các DN cốt lõi của chuỗi.

Theo daidoanket.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

“90 ngày đêm giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng”: Cả hệ thống chính trị vào cuộc

“90 ngày đêm giải phóng mặt bằng Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng”: Cả hệ thống chính trị vào cuộc

Tại hội nghị triển khai Chiến dịch 90 ngày đêm thực hiện Dự án đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, đồng chí Trịnh Xuân Trường, Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch UBND tỉnh yêu cầu các cấp ủy đảng nêu cao tinh thần trách nhiệm, phải xác định rõ nhiệm vụ triển khai công tác giải phóng mặt bằng của dự án là nhiệm vụ chính trị quan trọng trong công tác chỉ đạo điều hành; đồng tâm hiệp lực, “chỉ bàn làm, không bàn lùi”, huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.

Lào Cai mong muốn tăng cường hợp tác với các tỉnh, thành phố của các nước

Lào Cai mong muốn tăng cường hợp tác với các tỉnh, thành phố của các nước

Phát biểu tại Hội nghị các thành phố hữu nghị quốc tế Vân Nam 2025, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lào Cai - Nguyễn Thành Sinh nhấn mạnh: Tỉnh Lào Cai mong muốn được tăng cường hợp tác với các tỉnh, thành phố của các nước trong lĩnh vực thương mại, du lịch, nông nghiệp và công nghiệp chế biến, chế tạo, linh kiện điện tử, khai thác, chế biến sâu khoáng sản…

Cuộc cách mạng nông nghiệp ở Trạm Tấu

Cuộc cách mạng nông nghiệp ở Trạm Tấu

Nằm trong số 74 huyện nghèo của cả nước, Trạm Tấu từ lâu đã quen với những định danh như "vùng cao đặc biệt khó khăn". Thế nhưng, một cuộc cách mạng thầm lặng đang diễn ra trên những sườn núi, không phải bằng những dự án hoành tráng, mà bắt nguồn từ chính mảnh đất, từ việc đánh thức giá trị của những cây trồng bản địa.

Quảng bá hình ảnh Lào Cai và mở rộng giao thương cho doanh nghiệp tại Hội chợ triển lãm Trung Quốc - Nam Á

Quảng bá hình ảnh Lào Cai và mở rộng giao thương cho doanh nghiệp tại Hội chợ triển lãm Trung Quốc - Nam Á

Sáng 19/6, tại thành phố Côn Minh, tỉnh Vân Nam (Trung Quốc), Phó Thủ tướng Chính phủ Trần Hồng Hà dự lễ khai mạc Hội chợ Trung Quốc - Nam Á lần thứ 9 và Hội chợ Xuất nhập khẩu Côn Minh lần thứ 29, theo lời mời của Chính phủ Trung Quốc và chính quyền tỉnh Vân Nam.

Cùng nông dân Bát Xát làm giàu

Cùng nông dân Bát Xát làm giàu

Đáp ứng đủ nguồn vốn cho “tam nông” là mục tiêu mà Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Chi nhánh huyện Bát Xát (Agribank Bát Xát) luôn hướng tới. Bám sát mục tiêu đó, Agribank Bát Xát đã cùng nông dân trong huyện viết tiếp giấc mơ làm giàu.

Đa lợi ích từ mô hình “trồng lúa xanh”

Đa lợi ích từ mô hình “trồng lúa xanh”

Mô hình trồng lúa áp dụng quy trình canh tác bền vững giảm phát thải khí nhà kính trong khuôn khổ Dự án “Nâng cao chất lượng áp dụng kỹ thuật sản xuất lúa bền vững giảm phát thải khí nhà kính (GHG) cho các vùng chuyên canh lúa tại tỉnh Yên Bái” do Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Yên Bái phối hợp với Tổ chức OXFAM triển khai thí điểm tại một số địa phương trên địa bàn tỉnh đã cho những kết quả khả quan, khẳng định giá trị, lợi ích từ việc “trồng lúa xanh”.

Biến đất cằn thành vườn cây bạc tỷ

Biến đất cằn thành vườn cây bạc tỷ

Trên những mảnh nương, đồi trồng ngô, lúa bạc màu một thời, anh Lý Phụ Chìu ở thôn Tả Chải, xã Tả Phìn (thị xã Sa Pa) đã tìm ra hướng đi mới, phủ xanh đất cằn bằng mô hình trồng cây cảnh đem lại hiệu quả cao. Không chỉ là người tiên phong, anh còn truyền cảm hứng thay đổi tư duy phát triển kinh tế ở thôn.

fb yt zl tw