Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính, cùng đại diện lãnh đạo các ban, bộ, ngành, đoàn thể Trung ương và Hà Nội đã dự chương trình.
Phó Thủ tướng Mai Văn Chính khẳng định: Đây là một sự kiện quan trọng của văn hóa, văn học nghệ thuật Việt Nam, hướng tới 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 85 năm Ngày Quốc khánh, thiết thực triển khai các Nghị quyết của Đảng về văn hóa, Chiến lược phát triển ngành văn hóa Việt Nam đến năm 2035, tầm nhìn đến năm 2045 và Kết luận của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021.
Theo Phó Thủ tướng Mai Văn Chính, 50 năm sau khi đất nước được thống nhất, văn học và nghệ thuật biểu diễn Việt Nam đã đạt được những kết quả quan trọng. 50 năm là dòng chảy văn học nghệ thuật miệt mài sáng tạo những bản hùng ca đất nước. Các tác phẩm tiêu biểu ra đời trong giai đoạn này đã ghi lại một cách chân thực, sinh động hành trình đất nước vượt qua khó khăn do hậu quả nặng nề của chiến tranh, bao vây, cấm vận, thực hiện thành công công cuộc đổi mới và hội nhập quốc tế. Văn học, nghệ thuật chính là linh hồn của văn hóa, là một trong những động lực to lớn thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Buổi lễ hôm nay không chỉ là một sự kiện vinh danh mà còn là hành động tri ân sâu sắc, từ trái tim đến trái tim, của Đảng, Nhà nước và nhân dân đối với các thế hệ văn nghệ sĩ. Họ là những người đã hiến dâng tài năng, trí tuệ và cả cuộc đời mình để “kết tinh hồn thiêng sông núi” vào từng nét chữ, từng nốt nhạc, từng vở diễn... Sự kiện là sự tri ân đối với những hy sinh thầm lặng, sáng tạo không mệt mỏi đã bồi đắp nên bản lĩnh, khí phách, tâm hồn Việt Nam. Hơn hết, đây là sự tri ân chân thành nhất tới hàng triệu nhân dân, độc giả, khán giả - những người đã giữ gìn, trao truyền và biến những tác phẩm này trở thành di sản chung, thực sự sống động trong đời sống tinh thần của dân tộc.
Sáng tác các tác phẩm văn học, nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” là hành động thiết thực, thể hiện khát vọng lớn lao mà Đảng, Nhà nước và nhân dân đặt vào đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức. Phó Thủ tướng Mai Văn Chính kêu gọi đội ngũ văn nghệ sĩ, trí thức cả nước hãy là những người đi tìm kiếm và tôn vinh cái đẹp đích thực. Mỗi tác phẩm phải là kết tinh của tình yêu quê hương, đất nước, của sự thấu hiểu sâu sắc về con người và cuộc sống Việt Nam đương đại. Kêu gọi các nghệ sĩ hãy sáng tạo ra các tác phẩm đạt tầm vóc tư tưởng và nghệ thuật mới. Các tác phẩm “Sống mãi với thời gian” phải đạt đến đỉnh cao của nghệ thuật, mang tính nhân văn sâu sắc, có khả năng giáo dục, định hướng thẩm mỹ, phản ánh công cuộc đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế của đất nước, làm giàu thêm đời sống tinh thần của nhân dân và phù hợp với cuộc sống hôm nay. Các văn nghệ sĩ phát huy trách nhiệm của “những chiến sĩ văn hóa”, đóng góp nhiều hơn nữa vào việc xây dựng, giữ gìn và phát triển nền văn hóa Việt Nam.
Phó Thủ tướng đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ đạo tăng cường và nâng cao hiệu quả công tác quản lý nhà nước về văn hóa và văn học, nghệ thuật; phối hợp chặt chẽ với Liên hiệp các Hội Văn học nghệ thuật Việt Nam, các Hội văn học nghệ thuật chuyên ngành ở trung ương và địa phương; triển khai hiệu quả Chương trình mục tiêu quốc gia về phát triển văn hóa giai đoạn 2025-2035; Kết luận số 84-KL/TW ngày 21/6/2024 của Bộ Chính trị tiếp tục thực hiện Nghị quyết số 23- NQ/TW ngày 16/6/2008 của Bộ Chính trị (khóa X) về “tiếp tục xây dựng và phát triển văn học, nghệ thuật trong thời kỳ mới”; đồng thời, tập trung hoàn thiện, sớm trình Bộ Chính trị ban hành Nghị quyết về chấn hưng và phát triển văn hóa Việt Nam trong kỷ nguyên mới,
Tại chương trình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố bình chọn và trao chứng nhận cho 50 tác phẩm văn học, nghệ thuật biểu diễn Việt Nam tiêu biểu, xuất sắc sau ngày đất nước thống nhất (30/4/1975 - 30/4/2025).
Trong đó, văn học có 14 tác phẩm gồm: “Nỗi buồn chiến tranh” của Bảo Ninh; “Mình và họ” của Nguyễn Bình Phương; “Mẫu thượng ngàn” của Nguyễn Xuân Khánh; “Mảnh đất lắm người nhiều ma” của Nguyễn Khắc Trường; “Mùa lá rụng trong vườn” của Ma Văn Kháng; “Con gái thủy thần” của Nguyễn Huy Thiệp; “Cỏ lau” của Nguyễn Minh Châu; “Cánh đồng bất tận” của Nguyễn Ngọc Tư; “Thời xa vắng” của Lê Lựu; “Bến không chồng” của Dương Hướng; “Đảo chìm” của Trần Đăng Khoa; “Những người đi tới biển” của Thanh Thảo; “Đường tới thành phố” của Hữu Thỉnh và “Tiếng hát tháng giêng” của Y Phương.
Lĩnh vực sân khấu có 18 tác phẩm gồm: Cụm tác phẩm “Hồn trương ba, da hàng thịt”, “Tôi và chúng ta”, “Lời thề thứ 9” của Lưu Quang Vũ; bộ 3 vở “Bài ca giữ nước” của Tào Mạt; “Rừng trúc” của Nguyễn Đình Thi; “Hà My của tôi” của Doãn Hoàng Giang; “Đêm trắng” của Lưu Quang Hà; “Dời đô” của Lưu Quang Hạnh; cụm tác phẩm “Mùa hè ở biển”, “Bạch đàn liễu” của Xuân Trình; “Cát bụi” của Triệu Huấn; “Bài ca Điện Biên” của Tất Đạt; “Mưa đỏ” của Chu Lai; “Những vần thơ thép” của Trần Đình Ngôn; “Điều còn lại” của Nguyễn Đăng Chương; “Kẻ sỹ Thăng Long” của Nguyễn Khắc Phục; “Chói rạng sơn hà’ của Nguyễn Sỹ Chức; “Những người mẹ” của Xuân Đức; “Chu Văn An” của Xuân Yến; “Công lý không gục ngã” của Lê Chí Trung; “Dạ cổ hoài lang” của Thanh Hoàng.
Lĩnh vực âm nhạc có 12 tác phẩm gồm: Nhạc kịch “Lá Đỏ” của Đỗ Hồng Quân; “Việt Nam ơi Mùa xuân đến rồi” của Huy Du; “Đường 4 mùa Xuân” của Đỗ Nhuận; “Mùa xuân trên Thành phố Hồ Chí Minh” của Xuân Hồng; “Nhớ về Hà Nội” của Hoàng Hiệp; “Như có Bác trong ngày đại thắng” của Phạm Tuyên; “Đất nước trọn niềm vui” của Hoàng Hà; “Đất nước” của Phạm Minh Tuấn, phổ thơ Tạ Hữu Yên; “Giai điệu Tổ quốc” của Trần Tiến; “Tình em biển cả” của Nguyễn Đức Toàn; “Tổ quốc gọi tên mình” của Đinh Trung Cẩn; “Những bông hoa trong vườn Bác” của Văn Dung.
Lĩnh vực múa có 6 tác phẩm gồm: Kịch múa “Chuyện tình non sông” của Vũ Việt Cường, Trần Kim Quy; Kịch múa “Hoa Phong lan trên đỉnh Truông Bồn” của Nguyễn Thị Hiển; Kịch múa “Ballet Kiều” của Nguyễn Thị Tuyết Minh, Nguyễn Phúc Hùng; Kịch múa “Huyền thoại mẹ” của Nguyễn Công Nhạc; Kịch múa “Nguồn sáng” của Phạm Anh Phương, Nguyễn Hồng Phong; Kịch múa “Đất nước” của Ứng Duy Thịnh.
Tại chương trình, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã tổ chức Phát động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật “Sống mãi với thời gian” giai đoạn 2026-2030. Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Trịnh Thị Thủy cho biết, giai đoạn 2020 - 2025, Cuộc vận động sáng tác các tác phẩm văn học nghệ thuật với chủ đề “Sống mãi với thời gian” đã đạt nhiều kết quả đáng khích lệ. Nhiều tác phẩm có giá trị về tư tưởng, nghệ thuật đã được công bố, dàn dựng và giới thiệu rộng rãi đến công chúng. Phát huy thành quả đó, giai đoạn 2026-2030 hướng tới nhiều sự kiện trọng đại của đất nước: 100 năm Ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam và 85 năm Quốc khánh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tiếp tục phối hợp với các cơ quan liên quan phát động Cuộc vận động sáng tác mới.
Thứ trưởng Trịnh Thị Thủy kỳ vọng, sẽ có thêm nhiều tác phẩm văn học, âm nhạc, mỹ thuật, sân khấu, điện ảnh… khắc họa chân dung con người Việt Nam thời đại mới - trí tuệ, nhân ái, bản lĩnh, đổi mới và đầy khát vọng; tôn vinh những giá trị trường tồn của dân tộc và thành tựu to lớn của cách mạng Việt Nam.
