Theo đồng chí Nguyễn Trọng Thủ - Chỉ huy trưởng Ban Chỉ huy Quân sự xã Việt Hồng, huyện Trấn Yên, chúng tôi ngược dốc về Chiến khu Vần - vùng đất linh thiêng từng ghi dấu trang sử oai hùng. Ngôi đình làng rêu phong, cây gạo già, hang Dơi cổ kính... vẫn âm thầm kể chuyện về một thời lửa đạn. Đồng chí Nguyễn Trọng Thủ kể: "Chiến khu Vần trước Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thuộc ba tổng cũ, nay nằm trên địa bàn ba xã Việt Hồng, Việt Cường, Vân Hội, trong đó làng Vần là trung tâm chỉ huy.
Nơi đây từng là điểm tập hợp lực lượng cách mạng, huấn luyện vũ trang, bảo vệ cán bộ và là hậu phương vững chắc nhờ sự đùm bọc, tin yêu của nhân dân. Từ Chiến khu Vần, các tổ chức Việt Minh, du kích, Ủy ban Cách mạng lần lượt ra đời, vững bước tiến tới Tổng khởi nghĩa Tháng Tám năm 1945. Đặc biệt, ngày 30/6/1945, Ban Cán sự Đảng liên tỉnh Phú - Yên được thành lập tại đây, đánh dấu sự ra đời chính thức của tổ chức Đảng ở Yên Bái”.
Hôm nay, giữa những triền đồi mướt màu chè xanh, những ruộng lúa uốn lượn theo sườn núi, vùng đất chiến khu xưa đã khoác lên mình một diện mạo mới. Màu xanh trải dài, màu xanh bao trùm là màu của sự sống, của khát vọng vươn lên, của một vùng quê kiên cường trong kháng chiến đã và đang từng ngày phát triển mạnh mẽ. Ở Việt Hồng, chúng tôi trò chuyện với ông Nguyễn Văn Bẩy - Bí thư Đảng ủy xã.
Giọng nói Bí thư Đảng ủy Nguyễn Văn Bẩy trầm ấm, đôi mắt ngời ánh tự hào khi nhắc về Chiến khu Vần: "Hiện nay, địa phương có tốc độ tăng trưởng kinh tế đạt bình quân 12%/năm; cơ cấu chuyển dịch theo hướng tích cực: nông nghiệp chiếm 65%, công nghiệp - xây dựng chiếm 15%, dịch vụ chiếm 20%. Đáng phấn khởi, số hộ nghèo giảm bình quân 4 - 5%/năm; 100% hộ dân sử dụng nước hợp vệ sinh; trên 80% hộ có nhà xây, nhà gỗ kiên cố... Nhân dân Việt Hồng đã và đang từng ngày nỗ lực phấn đấu, phát triển để xứng đáng với truyền thống cách mạng quê hương”.
Không chỉ Việt Hồng mà cả Việt Cường, Vân Hội cũng từng ngày chuyển mình mạnh mẽ. Việc áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, cơ cấu lại giống cây trồng và vật nuôi theo hướng hàng hóa, phát triển các mô hình trồng rừng kinh tế, dịch vụ, tiểu thủ công nghiệp đã và đang giúp người dân làm giàu trên chính mảnh đất chiến khu xưa.
Đồng chí Hoàng Hữu Dương - Bí thư Chi bộ bản Vần chia sẻ: "Là người con của quê hương cách mạng Việt Hồng, tôi luôn tự hào và ý thức rằng mình phải sống và làm việc sao cho xứng đáng với truyền thống ấy. Tuy còn nhiều khó khăn nhưng chúng tôi không lùi bước! Lịch sử và truyền thống quê hương đã dạy chúng tôi điều đó”.
Chiến khu Vần hôm nay không chỉ là ký ức hào hùng của một thời vẻ vang mà đã trở thành "địa chỉ đỏ” trong hành trình giáo dục truyền thống cách mạng cho thế hệ trẻ. Những đồi chè xanh ngắt, những ngôi nhà ấm cúng, đình làng Vần cổ kính... là những dòng chảy âm thầm nhưng mãnh liệt, nối liền quá khứ với hiện tại. Chính quyền địa phương luôn chú trọng nỗ lực gìn giữ, tôn tạo các di tích như đình làng Vần, hang Dơi, cây gạo cổ, di tích Gò Cọ Đồng Yếng nhà ông Trần Đình Khánh...
Nhiều trường học trên địa bàn tỉnh đã tổ chức các buổi ngoại khóa về nguồn tại vùng đất chiến khu để giúp các em học sinh thêm hiểu, thêm yêu, thêm tự hào về truyền thống lịch sử cách mạng quê hương và thêm trân trọng giá trị của hòa bình và độc lập.
Chiến khu Vần - vùng đất thiêng liêng, nơi "thai nghén” và nâng bước những bước chân cách mạng đầu tiên của quê hương Yên Bái hôm nay đã hòa vào dòng chảy hội nhập và phát triển của đất nước. Từ nơi khởi nguồn cho khát vọng giành độc lập, tự do đang khơi dậy những khát vọng mới: khát vọng no ấm, văn minh, phát triển bền vững. Những trang mới của vùng đất này từng ngày được viết tiếp trong niềm tự hào đưa quê hương chiến khu trở thành "miền đất hứa” với những mùa xuân no ấm, hạnh phúc. Chiến khu Vần - ánh lửa của quá khứ tiếp tục là ngọn đuốc dẫn đường cho hiện tại và tương lai.
Trần Ngọc
