40 năm ca khúc "Bụi phấn" trong tâm thức nhạc sĩ Vũ Hoàng

Hơn bốn thập niên qua, rất nhiều thế hệ học trò đã lớn lên cùng kỷ niệm với ca khúc "Bụi phấn" của nhạc sĩ Vũ Hoàng, ý thơ Lê Văn Lộc. Nhưng ít ai biết được bài hát ra đời vào ngày 20/11/1982 – đúng ngày nhà giáo Việt Nam – đến nay đã được 40 năm.

40 năm ca khúc "Bụi phấn" trong tâm thức nhạc sĩ Vũ Hoàng ảnh 1
Nhạc sĩ Vũ Hoàng và lời ca khúc "Bụi phấn" năm 1982.

Một ca khúc sống mãi theo thời gian, là món quà ý nghĩa mà nhạc sĩ Vũ Hoàng dành tặng cho nghề giáo. Không chỉ đến ngày 20/11 hằng năm khán thính giả yêu mến những sáng tác của nhạc sĩ Vũ Hoàng mới nghe lại ca khúc "Bụi phấn" mà ông cùng với nhạc sĩ Lê Văn Lộc sáng tác, mà trong không gian học đường, lời bài hát và giai điệu vẫn cứ vang lên như một lời tri ân mà thế hệ học trò thổ lộ lòng biết ơn đối với thầy cô trên bục giảng.

Ca khúc tuổi 40 tuổi

Trước khi về công tác tại Báo Người Lao Động với vị trí Trưởng Ban Văn nghệ, nhạc sĩ Vũ Hoàng có một thời gian khá dài theo nghề sư phạm tại Trường Cao đẳng Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh, Khoa Âm nhạc và mỹ thuật, giảng dạy các bộ môn ký xướng âm, nhạc lý, lịch sử âm nhạc thế giới.

40 năm ca khúc "Bụi phấn" trong tâm thức nhạc sĩ Vũ Hoàng ảnh 2
Ca khúc "Bụi phấn" của nhạc sĩ Vũ Hoàng, ý thơ Lê Văn Lộc.

Đứng trên bục giảng, ông đã là một nhạc sĩ có nhiều sáng tác được công chúng yêu thích như: "Ngày mai tôi sẽ lên đường", "Hương tràm"… Năm 1982, có một sự kiện nên nhà trường đề nghị ông viết một ca khúc về thầy cô giáo. Ngày 28/9/1982, Hội đồng Bộ trưởng (Chính phủ) ban hành Quyết định số 167-HĐBT, theo đó 20/11 hằng năm sẽ là ngày lễ truyền thống mang tên Ngày Nhà giáo Việt Nam.

Ông tâm sự: "Đối với thế hệ chúng tôi, quyết định này gây xúc động mãnh liệt. Giai đoạn đó, Trường Cao đẳng Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh quyết định làm một cuốn sách có tên gọi là "Vui học", trong đó sẽ có một trang để vừa vặn một ca khúc, tôi đã trăn trở, bản thân mình là một thầy giáo thì rất háo hức nhưng chẳng biết dựa vào đâu để viết về nghề của mình. Tôi vẫn chưa tìm được tứ thơ nào để sáng tác. Thế rồi một lần tình cờ đi trên đường, tôi gặp người bạn cùng thời thanh niên xung phong, đó là Lê Văn Lộc" – nhạc sĩ Vũ Hoàng kể.

Ông nhớ như in tại quán cà phê vỉa hè, ông đã hỏi bạn: "Lê Văn Lộc có cảm nhận như thế nào về thầy cô giáo tụi tôi không?". Trả lời, Lê Văn Lộc kể ông vừa đi dự một buổi chia tay với một  người thầy ở chỗ tôi làm việc. Người thầy này có sự đặc biệt là ông viết gì trên bảng thì bụi phấn cũng rơi làm trắng mái tóc. Tôi liền thấy hình ảnh bụi phấn quá đẹp và viết liền mấy câu thơ: "Khi thầy viết bảng/Bụi phấn rơi rơi/Có hạt bụi nào rơi trên bục giảng/Có hạt bụi nào rơi trên tóc thầy".

Về nhà, Vũ Hoàng ngồi thừ với những câu thơ đầy xúc động của Lê Văn Lộc. "Tông của anh Lộc là La trưởng nhưng tôi phải chuyển sang Đô trưởng cho dễ hát, giai điệu thơ anh Lộc khi cất lên lại mang màu sắc dân ca miền Trung. Cuối cùng, tôi vẫn giữ nguyên nhưng tỉa tót lại thành cái của mình. Và sau nhiều lần suy nghĩ, tôi triển khai đoạn B thành: "Em yêu phút giây này/Thầy em tóc như bạc thêm/Bạc thêm vì bụi phấn, cho em bài học hay". Kết lửng ở đó để nối tiếp bằng: "Mai sau lớn lên người/Làm sao có thế nào quên/Ngày xưa thầy dạy dỗ/Khi em tuổi còn thơ…". "Làm xong tôi rất hài lòng, ý tưởng ca khúc này đã được triển khai khá xúc tích. Và "Bụi phấn" ra đời như thể đến nay đã 40 năm" – nhạc sĩ Vũ Hoàng xúc động.

 "Bụi phấn" mãi được vinh danh

Sáng tác xong, nhạc sĩ Vũ Hoàng "va" ngay một vấn đề khó, đó là tựa ca khúc. Trên nguyên tắc, các thầy cô giáo khi được đào tạo ra làm giáo viên thì không bao giờ viết bảng để rơi bụi phấn lên đầu. Nhưng hình tượng này đẹp quá, làm sao bỏ được.

40 năm ca khúc "Bụi phấn" trong tâm thức nhạc sĩ Vũ Hoàng ảnh 3
Nhạc sĩ Vũ Hoàng.

Lúc đó, ông đã hát cho bạn bè nghe và nhiều người cũng cho rằng cái tựa "Bụi phấn" là có vấn đề vì nó có vẻ buồn buồn, mang tính bụi bặm, hạ hình tượng người thầy giống như bụi phấn, dễ làm người ta hiểu lầm. Nghe thế ban đầu ông hoang mang, nhưng ông vẫn quyết định đặt tên "Bụi phấn".

Ngày 20/11/1982, ca khúc "Bụi phấn" lần đầu tiên chính thức ra mắt tại sân Trường Cao đẳng Sư phạm Thành phố Hồ Chí Minh với tiếng hát của hơn 2.000 sinh viên. Nhạc sĩ Vũ Hoàng không bao giờ quên giây phút xúc động ấy. "Không gian đó làm tôi thấy thêm yêu nghề thầy giáo, bài hát làm lòng tôi thắt lại và tôi nghĩ nhiều người cũng cảm giác như thế. Nghề dạy học là nghề đưa đò qua sông. Đưa từng thế hệ này đến thế hệ khác, có cháu còn nhớ, có những người cũng chẳng nhớ chẳng quên, chính vì thế khi viết bài này tôi có mơ ước làm chiếc cầu nối để đưa họ trở về trường, nhớ công ơn thầy cô đã từng dạy dỗ mình. Ngày nay có thể trên bục giảng ít sử dụng phấn trắng, nhưng mãi mãi bụi phấn vẫn là hình ảnh thân thương, tôn kính nhất của tình thầy trò trong cuộc sống" – nhạc sĩ Vũ Hoàng nói.

Năm 2000, ca khúc "Bụi phấn" được chọn vào danh sách 50 bài hát thiếu nhi hay nhất thế kỷ 20 do báo Thiếu niên Tiền phong, Hội Nhạc sĩ Việt Nam, Ban Khoa giáo VTV, Ban Âm nhạc Đài Tiếng nói Việt Nam tổ chức.

Báo Người lao động

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

Triển lãm chuyên đề “Thành tựu kinh tế - xã hội tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020 - 2025" chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Triển lãm chuyên đề “Thành tựu kinh tế - xã hội tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020 - 2025" chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030

Sáng 27/9, tại Bảo tàng tỉnh (cơ sở 1), Sở Nội vụ phối hợp với Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch tỉnh tổ chức khai mạc Triển lãm chuyên đề “Thành tựu kinh tế - xã hội tỉnh Lào Cai giai đoạn 2020 - 2025” và “Dấu ấn chia tách, sáp nhập tỉnh Lào Cai qua tài liệu lưu trữ”. Sự kiện diễn ra nhằm chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030. 

Kể chuyện qua tiếng khèn

Kể chuyện qua tiếng khèn



Giữa đại ngàn Tây Bắc hùng vĩ, nơi những nếp nhà sàn ẩn mình bên sườn núi, tiếng khèn nứa của Nghệ nhân Ưu tú Hoàng Hữu Định ở thôn Khe Ngang, xã Yên Thành vẫn đều đặn ngân vang. Không đơn thuần là âm nhạc, tiếng khèn ấy như lời kể chuyện về truyền thống, về ký ức và linh hồn văn hóa của một người cả đời gắn bó, nâng niu và tự hào về văn hóa dân tộc Dao quần trắng.

Gìn giữ và phát huy giá trị bảo vật quốc gia ở Lào Cai

Gìn giữ và phát huy giá trị bảo vật quốc gia ở Lào Cai

Từ lâu, Lào Cai được biết đến không chỉ bởi cảnh sắc thiên nhiên hùng vĩ, mà còn vì kho tàng di sản đặc sắc của cộng đồng các dân tộc. Đến nay, tỉnh đã có 3 hiện vật được công nhận là bảo vật quốc gia gồm: trống đồng Pha Long, trống đồng Gia Phú và thạp đồng Hợp Minh. Đây là niềm tự hào to lớn, đồng thời đặt ra trách nhiệm trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị.

“Tỉnh thức” - Cuốn sách khiến độc giả tự vấn: Ta đang sống hay chỉ tồn tại?

“Tỉnh thức” - Cuốn sách khiến độc giả tự vấn: Ta đang sống hay chỉ tồn tại?

Ngày qua ngày, chúng ta bị cuốn vào vòng xoáy của công việc, trách nhiệm, kỳ vọng và cả những ham muốn vô tận. Chúng ta bận rộn đến mức tin rằng mình đang sống hết mình, nhưng Osho - bậc thầy tâm linh đầy sức ảnh hưởng của thế kỷ 20 - lại cho rằng phần lớn con người chỉ đang… say ngủ.

Giữ hồn lồng đèn xưa

Giữ hồn lồng đèn xưa

Không dừng lại ở thú vui chơi đèn Trung thu, nhóm bạn trẻ Khởi Đăng Tác Khí phải lặn lội tìm tư liệu trăm năm trước, mày mò từng kỹ thuật, thử nghiệm nguyên liệu để tái tạo hơn 40 chiếc lồng đèn cổ. Đằng sau ánh sáng lung linh là ước vọng khơi lại một mạch văn hóa đang dần phai nhạt.

Thủ tướng gửi thư chúc mừng ca sĩ Đức Phúc giành ngôi Quán quân Cuộc thi âm nhạc quốc tế Intervision 2025

Thủ tướng gửi thư chúc mừng ca sĩ Đức Phúc giành ngôi Quán quân Cuộc thi âm nhạc quốc tế Intervision 2025

Nhận được tin ca sĩ Đức Phúc - đại diện Việt Nam xuất sắc giành ngôi vị Quán quân tại Cuộc thi âm nhạc quốc tế Intervision 2025, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã gửi thư chúc mừng và biểu dương sự nỗ lực tuyệt vời và thành tích xuất sắc của ca sĩ Đức Phúc.

Quảng bá hiệu quả bản sắc văn hóa Việt Nam

Quảng bá hiệu quả bản sắc văn hóa Việt Nam

Chiến thắng của ca sĩ Đức Phúc tại Intervision 2025 thật sự truyền cảm hứng mạnh mẽ trong cộng đồng. Âm nhạc Việt Nam đã tỏa sáng và ghi dấu ấn trên trường quốc tế nhờ sự kết hợp tinh tế, sáng tạo giữa yếu tố truyền thống và hiện đại, thể hiện niềm tự hào và khát vọng vươn lên của cả dân tộc. Thành công này tiếp tục khẳng định thương hiệu, bản sắc văn hóa Việt Nam trên trường quốc tế.

Lào Cai: 260 vận động viên tham gia Giải Pickleball Doanh nhân trẻ lần thứ I

Lào Cai: 260 vận động viên tham gia Giải Pickleball Doanh nhân trẻ lần thứ I

Giải Pickleball Doanh nhân trẻ Lào Cai lần thứ I, năm 2025 đã diễn ra ngày 21/9, tại phường Cam Đường, với sự tham gia của 260 vận động viên là doanh nhân cùng lãnh đạo các sở, ngành, địa phương trong tỉnh, nhằm chào mừng Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Lào Cai lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 - 2030.

fb yt zl tw