Mùa khô, thời tiết khô hanh, nắng nóng kéo dài cùng tác động của gió lào tiềm ẩn nguy cơ cháy rừng cao. Tính riêng mùa khô năm 2022 - 2023, toàn tỉnh xảy ra 5 vụ cháy rừng, gây thiệt hại 46,43 ha; trong đó, 40,99 ha rừng trồng và 5,44 ha rừng tự nhiên. Đặc biệt, ngay đầu vụ khô hanh năm 2023 - 2024, trên địa bàn đã xảy ra 2 vụ cháy rừng ở các huyện vùng thấp là Trấn Yên, Yên Bình.
Nguyên nhân một phần do diễn biến thời tiết bất thường khó dự báo và ý thức bất cẩn của một số người dân khi sử dụng lửa đốt dọn vệ sinh để chuẩn bị trồng lại rừng sau khai thác. Các vụ cháy rừng là lời cảnh báo về công tác phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCCR), đặc biệt là tình trạng người dân chưa tuân thủ đúng quy trình trong việc xử lý thực bì, đốt nương rẫy.
Để hạn chế cháy rừng, ngành kiểm lâm tỉnh đã triển khai nhiều phương án PCCCR đến các địa phương, chủ rừng. Đồng thời, với vai trò lực lượng nòng cốt, Chi cục Kiểm lâm tỉnh đã triển khai các chỉ thị, công văn về việc thực hiện các biện pháp cấp bách PCCCR nhằm chỉ đạo UBND các cấp, ngành và các chủ rừng tăng cường thực hiện các biện pháp bảo vệ rừng, PCCCR; tham mưu giúp UBND tỉnh thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra, đôn đốc các chủ rừng thực hiện tốt PCCCR; chuẩn bị phương tiện, dụng cụ sẵn sàng chữa cháy rừng; thực hiện tốt tuyên truyền, phổ biến pháp luật về bảo vệ rừng, tăng cường cán bộ kiểm lâm về địa bàn cơ sở ký cam kết với các hộ dân, mở các lớp tập huấn về PCCCR cho kiểm lâm địa bàn và trưởng nhóm bảo vệ rừng ở các địa phương.
Lãnh đạo Chi cục thường trực 24/24 giờ tại đơn vị, phòng chuyên môn để thường xuyên cập nhật, theo dõi thông tin cảnh báo cháy rừng trên hệ thống thông tin cảnh báo cháy rừng sớm của Cục Kiểm lâm để kiểm tra, phát hiện sớm điểm cháy rừng và có biện pháp xử lý kịp thời. Hiện, cùng với công tác trồng rừng, các địa phương cũng chủ động các biện pháp nhằm giảm thiểu nguy cơ cháy rừng.
Ông Vũ Đình Trường - Hạt trưởng Hạt Kiểm lâm Văn Chấn cho biết: toàn huyện có trên 66,421 nghìn héc - ta rừng; trong đó, có khoảng trên 22 nghìn héc - ta rừng có nguy cơ xảy ra cháy cao. Để hạn chế cháy rừng, huyện đã kiện toàn Ban Chỉ đạo thực hiện Chương trình Phát triển lâm nghiệp bền vững từ huyện đến xã; các thôn đã xây dựng phương án PCCCR và thành lập các tổ đội bảo vệ rừng, PCCCR; tuyên truyền và cho nhân dân học tập, ký cam kết bảo vệ rừng, PCCCR. Đặc biệt là chỉ đạo kiểm lâm địa bàn phối hợp với các xã, thị trấn đẩy mạnh tuyên truyền, hướng dẫn người dân và chủ rừng xử lý thực bì đúng cách để hạn chế nguy cơ cháy rừng.
Công tác PCCCR đã được chính quyền địa phương, ngành chức năng chủ động triển khai. Tuy nhiên, để hạn chế thấp nhất thiệt hại cháy rừng, các địa phường cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, nâng cao ý thức của người dân về PCCCR, bảo vệ và phát triển rừng. Thời gian này, các địa phương đang đẩy nhanh tiến độ trồng rừng.
Để phòng cháy rừng hiệu quả, ngành chức năng và chính quyền địa phương phải tổ chức cho các cá nhân, hộ gia đình trên địa bàn đăng ký thời gian đốt xử lý thực bì trồng rừng và đốt nương làm rẫy; đồng thời, phối hợp với kiểm lâm địa bàn biết để theo dõi, hướng dẫn nhằm kiểm soát quá trình sử dụng lửa trong rừng.
Đặc biệt, trong những ngày nắng nóng, dự báo cháy rừng ở cấp IV và cấp V thì nghiêm cấm mọi hành vi sử dụng lửa trong rừng, gần rừng và đốt, xử lý thực bì trồng rừng, đốt nương. Đối với các xã trọng điểm nguy cơ cháy rừng cao, các địa phương cần bố trí lực lượng tuần tra, giám sát chặt chẽ người ra vào rừng và việc sử dụng lửa trong rừng, ven rừng để kiểm soát tốt nguồn lửa có thể gây ra cháy rừng.
Văn Thông
