Vì sao phim tài liệu Việt Nam 'né' đề tài các chính trị gia?

Phải chăng đây là 'vùng cấm', vùng nhạy cảm với các đạo diễn phim tài liệu ở Việt Nam?

9.jpg

Đạo diễn, NSƯT Trịnh Quang Tùng, Phó Tổng Giám đốc phụ trách Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương lý giải vì sao phim tài liệu Việt Nam rất ít khi làm về các chính trị gia.

7.jpg
NSƯT Trịnh Quang Tùng.

- Phim tài liệu vốn không phải là "món ăn đại chúng" nhưng các kỳ tổ chức Liên hoan phim tài liệu châu Âu-Việt Nam gần đây đều kín chỗ, thậm chí khán giả ngồi xuống cả lối đi. Điều đó có khiến anh ngạc nhiên? Vì sao liên hoan phim này có sức hút lớn như vậy?

Tôi nghĩ những buổi chiếu phim đông khán giả đến như vậy là điều đáng mừng cho điện ảnh tài liệu cũng như những người làm phim tài liệu Việt Nam nói chung. Theo tôi, sức hút chính là cách tiếp cận hoặc những đề tài rất mới của các nước trên thế giới.

Những bộ phim được chọn tham gia liên hoan đều giành nhiều giải thưởng cùng các góc nhìn và cách khai thác mới. Tôi nghĩ đó là "món ăn" mà ai cũng muốn hướng đến và kiếm tìm. Chính vì sức hấp dẫn đó nên trước kia người xem chủ yếu là đối tượng lớn tuổi nhưng hiện nay sau nhiều lần tổ chức khán giả trẻ rất đông.

Phim tài liệu hấp dẫn vì những câu chuyện của đời sống, những vấn đề cả thế giới đang quan tâm như bình đẳng giới, trẻ em, môi trường hay cả chính trị nữa. Tính chân thực của phim tài liệu đã tạo ra sức hút nhất định với khán giả Việt Nam.

- Anh vừa nhắc đến chính trị - lĩnh vực mà tôi thấy phim tài liệu Việt Nam hơi ít, trong khi đây là đề tài rất thu hút các nhà làm phim tài liệu thế giới, gây chú ý gần đây là phim về cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump. Tại sao phim tài liệu Việt Nam không khai thác mảng đề tài chính trị gia vốn cực kỳ hấp dẫn? Vì khó hay đó là vùng cấm, nhạy cảm?

8.jpg
"Unprecedented" là series phim tài liệu làm về cựu Tổng thống Mỹ Donald Trump ra mắt năm 2022.

Vấn đề chính trị, đặc biệt là chính trị gia trong phim Việt Nam cũng có nhưng rất ít. Thực ra, chúng tôi cũng muốn sản xuất những bộ phim này nhưng để khai thác và có thể hoàn thiện thành một tác phẩm phải có sự đồng ý của các cấp lãnh đạo. Bởi khi đã làm về các chính trị gia là làm phim về cuộc đời và những đóng góp to lớn của họ. Ở nước ngoài làm phim để kinh doanh còn ở Việt Nam đa phần có sự đầu tư của Nhà nước để sản xuất các bộ phim hướng đến mục đích tuyên truyền.

- Liên hoan phim tài liệu châu Âu-Việt Nam giống như một cuộc đối thoại giữa phim Việt với các nước bạn. Có ý kiến cho rằng chúng ta vẫn còn một khoảng cách tương đối lớn với các quốc gia châu Âu. Thẳng thắn thì anh thấy chất lượng phim tài liệu Việt Nam thế nào?

Tham dự các cuộc liên hoan phim tài liệu châu Âu-Việt Nam, chúng tôi luôn cố gắng chọn tác phẩm tương đồng về đề tài để có những cuộc đối thoại về văn hóa. Tùy theo chủ đề đưa ra mỗi năm để tìm ra các bộ phim phù hợp, đó cũng là lựa chọn khá khó khăn. Tuy nhiên, sau nhiều năm tổ chức liên hoan phim, chúng tôi nhận thấy cách tiếp cận và thể hiện vấn đề của mỗi bên rất khác nhau. Đầu tiên là sự khác biệt giữa Việt Nam và châu Âu, chưa kể mỗi nước lại có phong cách không giống nhau.

Đặc biệt phim của nước ngoài thường không có lời bình còn phim trong nước từ trước đến nay đa phần sử dụng lời bình. Nhờ giao lưu văn hóa mà các đạo diễn Việt Nam tiếp cận dần với phong cách làm phim quốc tế. Rất nhiều phim của chúng tôi không có lời bình nữa mà sử dụng hoàn toàn lời đối thoại, chia sẻ của nhân vật.

Chúng tôi mong muốn làm sao để kéo lại gần hơn về phong cách thể hiện, văn hóa cũng như các vấn đề khác. Thế nhưng, cách làm phim tài liệu của Việt Nam nặng về tuyên truyền nên khó có thể theo phong cách của họ. Phim Việt thường ngắn tầm 25-30 phút, nhiều lắm chỉ 50 phút, trong khi tác phẩm của nước ngoài có thể từ 80 đến hơn 100 phút. Do đó, họ kể được rất nhiều câu chuyện trong một bộ phim, không bị hạn chế như chúng ta.

Đầu tư ban đầu và mục đích đều khác, dẫn đến việc khai thác cũng khác nhau. Tôi tin trong tương lai gần, cách kể của các nhà làm phim Việt Nam và thế giới sẽ xích lại gần nhau hơn. Chúng ta cũng phải hội nhập và giới thiệu tác phẩm của mình với bạn bè quốc tế, vậy thì phải cùng một ngôn ngữ, một cách tiếp nhận và hiểu biết để có sự tương đồng. Đó là mong muốn của các nhà làm phim nói chung và Hãng Phim Tài liệu và Khoa học Trung ương nói riêng.

- Kinh phí là yếu tố quan trọng hàng đầu khi làm các bộ phim có đề tài khó và cần nhiều thời gian, tới nhiều nơi. Đây có phải yếu tố hạn chế chất lượng của phim tài liệu Việt?

Yếu tố đầu tư rất quan trọng. Nước ngoài thường làm phim vài năm còn mình chỉ thực hiện trong vài tháng. Chúng ta phải làm phim theo kế hoạch của Nhà nước còn họ làm theo yêu cầu của nhà đầu tư. Họ đi nhiều nơi, tiếp cận lâu để hoàn thành dự án dài như vậy. Còn chúng ta vừa bị thời gian bó buộc, vừa bị hạn chế bởi kinh phí nên ảnh hưởng đến chất lượng phim, rõ ràng là đi 5 tỉnh quay sẽ rất khác với đi 10 tỉnh. Kinh phí cũng ảnh hưởng đến sự sáng tạo của nhà làm phim.

Theo báo vietnamnet.vn

Có thể bạn quan tâm

Tin cùng chuyên mục

[Ảnh] Đặc sắc văn hóa dân tộc Xá Phó ở Sa Pa

[Ảnh] Đặc sắc văn hóa dân tộc Xá Phó ở Sa Pa

Tại thị xã Sa Pa, người Xá Phó sống quần cư ở xã Liên Minh (trước là xã Nậm Sài) với 125 hộ dân, hơn 300 nhân khẩu. Mặc dù là dân tộc có số dân ít nhất của thị xã, nhưng người Xá Phó ở Sa Pa lại có những nét văn hóa đặc sắc, được lưu truyền từ đời này qua đời khác.

Người say nghiệp văn chương

Người say nghiệp văn chương

Đoàn Hữu Nam cho biết: Năm 1975, anh nghỉ học giữa chừng chỉ vì gia đình nghèo khó, bố mẹ luôn đau yếu, chẳng có tiền học tiếp… Năm đó, có một công ty cầu đường ở Yên Bái về tận Hà Nam tuyển công nhân, anh dự tuyển, hy vọng được đi làm để bớt gánh nặng cho gia đình. Gần 18 tuổi mà người nhỏ thó, còm nhom, Đoàn Hữu Nam “còm” nhất trong số 160 người được tuyển dụng.

Hai nhà báo Việt Nam nhận Học bổng Lãnh đạo Truyền thông Trẻ Temasek Foundation 2024

Hai nhà báo Việt Nam nhận Học bổng Lãnh đạo Truyền thông Trẻ Temasek Foundation 2024

Diễn đàn Biên tập viên Khu vực châu Á, thuộc mạng lưới WAN-IFRA, đã công bố danh sách 23 nhà lãnh đạo trẻ triển vọng từ ngành truyền thông châu Á được chọn tham gia chương trình Học bổng Lãnh đạo Truyền thông Trẻ Temasek Foundation 2024. Trong số này, có 2 nhà báo đến từ Việt Nam là Thi Uyên, phóng viên Báo Nhân Dân, và Đậu Tiến Đạt, phóng viên Báo Thanh Niên.

Phát động Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu về cuốn sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Phát động Cuộc thi trực tuyến tìm hiểu về cuốn sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng

Lần đầu tiên, cuộc thi tìm hiểu về cuốn sách của cố Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng “Xây dựng và phát triển nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc” được phát động thi tìm hiểu trực tuyến theo từng tuần. Cuộc thi do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức.

Tôn vinh những tác phẩm báo chí tâm huyết về Thủ đô

Tôn vinh những tác phẩm báo chí tâm huyết về Thủ đô

Cuộc thi viết “70 năm Giải phóng Thủ đô: Ký ức tự hào” do báo Hà Nội mới tổ chức đã thu hút hàng trăm tác phẩm báo chí chất lượng. Trong đó, nhiều bài viết đầy ắp tình cảm mến yêu, thương nhớ của các tác giả về Thăng Long - Hà Nội, một số bài viết thể hiện tâm huyết, trách nhiệm, khát vọng xây dựng Thủ đô giàu, đẹp.

Gần 1.000 học sinh tham gia ngày hội "Sáng tạo ứng dụng số - thúc đẩy phát triển văn hóa đọc" tại Bảo Thắng

Gần 1.000 học sinh tham gia ngày hội "Sáng tạo ứng dụng số - thúc đẩy phát triển văn hóa đọc" tại Bảo Thắng

Chiều 7/10, Thư viện tỉnh phối hợp với Trung tâm Văn hóa, Thể thao - Truyền thông huyện Bảo Thắng và Trường THPT số 2 Bảo Thắng tổ chức "Ngày hội truyền thông về internet, chuyển đổi số và phát triển văn hóa đọc thúc đẩy học tập suốt đời năm 2024" với chủ đề: "Sáng tạo ứng dụng số - thúc đẩy phát triển văn hóa đọc".

Tiếp thêm nguồn lực bảo tồn di sản văn hóa dân tộc

Tiếp thêm nguồn lực bảo tồn di sản văn hóa dân tộc

Dự thảo Luật Di sản văn hóa (sửa đổi) đang tiếp tục được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch phối hợp Thường trực Ủy ban Văn hóa, Giáo dục của Quốc hội chỉnh lý, trình Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 8, Quốc hội khóa XV vào tháng 11 tới.

Văn hóa, phong cảnh Việt Nam đẹp ngỡ ngàng trong "Bond Live in Việt Nam"

Văn hóa, phong cảnh Việt Nam đẹp ngỡ ngàng trong "Bond Live in Việt Nam"

Tại "Good Morning Vietnam" mùa 2 với “Bond Live in Vietnam”, hiệu ứng âm thanh, hình ảnh, ánh sáng sân khấu đã làm âm nhạc của Bond thăng hoa và bùng nổ. Những tràng pháo tay liên tục vang lên trong khán phòng Trung tâm Hội nghị Quốc gia khi văn hóa truyền thống và phong cảnh Việt Nam hòa quyện trong các nhạc phẩm nổi tiếng thế giới. 

fbytzltw