LCĐT - Cô bạn cùng cơ quan mỗi khi có dịp đi công tác ở Mường Hum (Bát Xát) hoặc ngang qua cung đường ấy, thế nào cũng tìm về chợ Mường Hum để mua bánh rán. Bạn tôi bảo: Các chợ vùng cao của tỉnh đều có bánh rán nhưng mình thích ăn bánh rán Mường Hum nhất. Có lẽ do chất gạo, do nguồn nước hoặc cũng có thể do tay người làm mà bánh rán ở đây có vị ngon riêng, dẻo thơm, đậm vị, ăn nhiều cũng không bị ngấy.
 |
| Chị Nông Thị Viễn mỗi ngày làm hàng trăm chiếc bánh bán cho người dân và du khách. |
Ở chợ Mường Hum, người dân bày bán bánh rán nhiều nhất vào phiên chợ Chủ nhật hằng tuần. Ngày này, chợ có đến 7 - 8 hàng bánh, bán cả trong và ngoài chợ. Còn ngày thường, do lượng người đến chợ ít nên chỉ có 2 - 3 hàng bánh bày bán ngay ở cửa chính của chợ để tiện phục vụ người qua đường.
Chị Nông Thị Viễn có hàng bánh rán to nhất chợ tâm sự: Ngày nào tôi cũng làm bánh rán để bán, trung bình mỗi ngày 20 cân bột, buổi chợ phiên thì làm nhiều hơn, có thể gấp 2, gấp 3 lần, tùy theo mùa.
Mùa mà chị Viễn nói ở đây là mùa lúa, mùa nông nhàn, mùa tết chứ không phải 4 mùa theo lẽ tự nhiên. Những ngày bận bịu cấy hái, người dân ít đi chợ, còn mùa nông nhàn hoặc cận tết, chợ đông vui như ngày hội. “Ở đây, người dân đi chợ không chỉ để mua sắm như dưới miền xuôi, mà còn là dịp đi chơi, giao lưu, gặp gỡ. Trong câu chuyện vui, người vùng cao không quên mời nhau chiếc bánh rán, gặp bạn quý còn mua tặng nhau để làm quà. Không chỉ người vùng cao, ngay cả khách du lịch khi đến đây cũng thích ăn món này…” - chị Viễn vừa nhào bột vừa nói.
Bánh rán ở Mường Hum có 2 loại, 1 làm từ bột nếp, 1 làm từ bột mỳ. Bánh làm bằng bột mỳ đơn giản hơn, người ta chỉ việc lấy bột nêm đường, nước vừa đủ, sau đó khuấy đều rồi nặn thành bánh dài, thuôn thuôn và rán vàng là được. Bánh rán làm bằng bột nếp thì cầu kỳ hơn. Bột phải chuẩn bị từ hôm trước. Người làm bánh ngâm gạo qua 2 - 3 tiếng đồng hồ, sau đó xay nhuyễn thành bột. Mỗi chiếc bánh sẽ lấy một lượng bột vừa đủ rồi cán mỏng, thêm vào đó chút nhân bột đậu xanh đã được đồ nhuyễn, tạo hình tròn dẹt rồi rán vàng. Sau khi bánh chín, tùy theo sở thích, người làm có thể lăn bánh qua lớp đường để thành chiếc bánh rán đường ngọt sắc, hoặc lăn chiếc bánh qua lớp vừng để thành bánh rán vừng thơm phức.
Dù làm bằng bột mỳ hay nếp thì công đoạn nhào bột và rán bánh là quan trọng nhất. Nguyên tắc là không được xay hoặc nhào bột ướt quá, bởi như vậy bánh sẽ bị nhão, vữa, mất độ dẻo, dai của vỏ bánh. Thêm vào đó, khi rán bánh cần chú ý rán ngập dầu, để lửa to và tay trở đều thì vỏ bánh mới chín đều và có độ giòn, xốp.
Ảnh hưởng từ sở thích của đồng nghiệp, giờ đây tôi cũng “nghiền” món bánh rán này và mỗi lần đi qua đất Mường Hum, tôi đều chọn mua cả 2 loại bánh rán đặc sản của địa phương.
![[Ảnh] Giới trẻ đổ về Y Tý tránh nóng, săn mây trắng giữa đại ngàn Tây Bắc](https://cdn.baolaocai.vn/images/952bd30fe7046faccc5d38664eb75c1296314879bc4a2ee225ea2a593896b91ce1e283df3189daa0abed1c3379480e61c95a5d0d5a32c2a1b0a87adc2111743b/y-ty-9-22333221.jpg.webp)
